Vroeger was roken nog gezond, althans, als ik mijn ouders mag geloven. Op feestjes stonden de sigaretten als kaasstengels op tafel. Het was helemaal niet gek als je er eentje met je kettingrokende tante opstak. Tegenwoordig worden we doodgegooid met commercials over 'niet roken onder de 18'. Terwijl een peukie op zijn tijd toch best moet kunnen?

Waarom scholieren roken

Roken hoort bij de vrije school. Het lijkt wel of daar meer gerookt wordt dan bij een gemiddelde palingrokerij in Volendam. Veel klasgenoten waren er dan ook vroeg bij. Stiekem paffen bij het fietsenhok, terwijl ik op moest letten of er geen leraar aankwam. De situatie is onveranderd. Laatst zat ik in de kantine. Volgde een gesprek tussen twee brugklassers. 

"Hoe was jouw weekend?"
"Goed, ik ben nu twee maanden gestopt."
"Gestopt, waarmee?"
"Roken."
"Oh, goed van je."
"Ja, maar het kan zo zijn dat ik morgen weer begin."

Toen ik naar het lokaal wilde lopen voor de volgende les, ben ik eerst even langs de twee brugklassers gegaan. Ik biechtte op dat ik meegeluisterd had met hun gesprek. Dat was niet erg, zeiden ze. Ik was benieuwd naar de reden waarom zo'n jong meisje al verslaafd is aan roken. 'Dan voel ik me even beter', vertelde ze eerlijk.

Blijkbaar heeft de hedendaagse scholier het nodig. Om gewoonweg even te ontstressen tijdens de middagpauze. En ja, schooldagen van acht uur, stapels huiswerk, toetsen, werkstukken: dat vreet allemaal meer energie dan dat het oplevert. Het gaat tegenwoordig om presteren, presteren en nog eens presteren. Om nog maar te zwijgen over het leven buiten school. Dan snap ik best dat je jezelf soms een sigaretje cadeau doet.

Vroeger hadden ze geen vieze plaatjes
Je moet er wel bij stilstaan dat roken, hoe dan ook, slecht is voor de gezondheid. Anno 2017 is er meer bekend over de risico's dan in de tijd waarin mijn ouders jong waren. Ze wisten niet dat hun longen kapot konden gaan, ze kans hadden op de vreselijke k-ziekte of hart- en vaatproblemen. Wij weten nu wel beter, dankzij de smakeloze verpakkingen waarin de witbruine staafjes gewikkeld zijn.

Toch lijken wij door een tv-programma als Gênante Lijven en social media tegen een stootje te kunnen. De bizarre plaatjes doen ons niet zoveel. We deinzen er niet voor terug om gewoon door te blijven roken. En mocht je wel een zwakke maag hebben, dan kun je altijd nog voor de huilende baby gaan.

Hurry up, nu kan het nog!
Toen ik mijn beste vriend, een filosoof in wording, sprak over dit onderwerp, zei hij: 'Je kunt beter nu roken dan later. Later is het te laat.' Ik heb even een nachtje moeten slapen over deze uitspraak, maar toen begreep ik 'm. Nu zijn we nog fit en vitaal, nergens last van. Af en toe roken overleven we op deze leeftijd wel. Als we oud en versleten zijn, dan kan een sigaret een groter risico vormen.

Tot slot: een opstekertje

Ik wil afsluiten met een goede raad. Laat het duidelijk zijn dat ik geen voorstander ben van roken. En we moeten de 'niet roken onder de 18'-commercials serieus nemen. Maar voor alle eigenwijze scholieren die deze column lezen en toch van plan zijn er straks één op te steken: die sigaret is jullie gegund. Van jullie uit snap ik de drang om te roken. Maar doe het met mate. En denk eraan: je kunt net zo goed een leuke film kijken om te ontstressen. Of een goede column lezen…