Vandaag, op 4 mei, is de Nationale Herdenking. Op deze dag herdenken we slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en van oorlogssituaties en vredesoperaties die daarna hebben plaatsgevonden. Tijdens de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam leest een jongere een gedicht voor. Dit jaar is dat de vijftienjarige Marijn uit Sittard. 

Foto door Marjan van den Bos

Een beetje verrast was Marijn wel toen ze hoorde dat haar gedicht de dichtwedstrijd gewonnen had. In samenwerking met het Nationaal Comité 4 en 5 mei organiseert jongerenorganisatie Young Impact, ter ere van de lancering van de nieuwe lesmodule #GeefVrijheidDoor, een Impact Challenge. Met behulp van een dichtwedstrijd werd de Jongere op de Dam gekozen. Dit deden ze op de school van Marijn in het Limburgse Sittard. "Mijn vriendinnen zeiden al: jij gaat dit echt winnen. Maar natuurlijk is het een verrassing als het dan ook echt gebeurt."

Dichtwedstrijd

Alle tweede- en derdeklassers van het gymnasium kregen van Young Impact een spoedcursus poëzie. "We leerden hoe we een gedicht, elfje of spoken word moesten schrijven", vertelt Marijn. Een spoken wordtekst is een soort gedicht, waar de nadruk ligt op de voordracht. Vaak zit er veel ritme in en heeft het een maatschappelijk thema. "Het was de eerste keer dat ik zoiets schreef."

De winnaar van vorig jaar, Loewana Weiss, vertelde de leerlingen over haar ervaring. "Dat vond ik heel inspirerend. Na deze schrijflessen moesten we allemaal een tekst maken. Dat mocht van alles zijn, zolang het maar met vrijheid of oorlog te maken had." Young Impact en het Nationaal Comité 4 en 5 mei kozen een top tien die hun teksten moesten voordragen aan de andere klassen. "Vervolgens werd er een top 5 en een winnaar gekozen."

Spanning

Het spoken wordgedicht van Marijn gaat over hoe haar overgrootouders elkaar hebben ontmoet. "Tijdens de Tweede Wereldoorlog zat mijn overgrootopa in een Jappenkamp in Birma", legt ze uit. Een Jappenkamp is een soort concentratiekamp waar mensen tijdens de Japanse bezetting werden vastgehouden. Vaak moesten ze hard werken en werden ze gemarteld. "Mijn overgrootopa raakte daar erg ondervoed, waardoor hij naar een ziekenhuis in Nederlands-Indië werd gebracht. Mijn overgrootoma werkte daar als verpleegster." De twee raakten verliefd op elkaar en kregen een relatie. "Ik heb niet lang hoeven te denken over wat ik zou gaan schrijven. Dit familieverhaal heb ik altijd al bijzonder gevonden."

Zenuwen heeft Marijn nu nog niet, maar ze weet dat die op het moment van de voordracht vast zullen komen. Gelukkig is ze goed voorbereid en weet ze wat er op de dag zal gebeuren. "De Nationale Herdenking begint met een bijeenkomst in de Nieuwe Kerk, waarna de genodigden in een stoet richting het herdenkingsmonument op de Dam zullen lopen. Na de herdenking mag ik de koning en koningin ontmoeten. Dat is wel heel bijzonder."

Fanclub

De voordracht zelf heeft ze ook al een aantal keer kunnen oefenen. "Het is belangrijk dat ik goed verstaanbaar ben. Ik moet erop letten dat ik woorden duidelijk en niet te snel uitspreek." Hoe dan ook heeft ze een flinke fanclub voor de televisie zitten. "Mijn mentor zei al dat hij mijn tekst erg mooi vond, en ik heb ook best wel wat mails van docenten gekregen over dat ze trots op me zijn. Mijn vriendinnen zijn ook heel enthousiast dat ik straks op televisie kom. Het is fijn dat er zoveel mensen achter me staan."

Of Marijn later ook nog iets wil doen met schrijven, weet ze nog niet. Voor nu is het vooral een hele leuke hobby. Ze vindt het belangrijk dat ook jongeren stilstaan bij de Herdenking: "Oorlog is niet alleen iets uit het verleden, het is er nu nog steeds. Daarom is het zo belangrijk dat we stilstaan bij de gevolgen. Hopelijk leren we daarvan, zodat het niet nog een keer gebeurt."

Op 4 mei is de Dodenherdenking vanaf 18.45 uur op NPO1 te volgen. Om precies 20.00 uur is heel Nederland twee minuten stil.

Dit wil je ook lezen:

4 en 5 mei: dagen die we moeten koesteren