Als je aan een gymnasiast vraagt of hij even Latijn wil spreken, dan zal hij je waarschijnlijk verbaasd aankijken. Het is namelijk een dode taal, een taal die niet meer gesproken wordt. Toch bieden sommige scholen deze taal aan als schoolvak en anderen leren het graag in hun vrije tijd. 

Moeten we Latijn dan wel een dode taal noemen?

Latijn

Volgens taalkundigen is Latijn een dode taal omdat niemand het meer als zijn of haar moedertaal beschouwt. Je zal namelijk niemand vinden die rondloopt in een toga en alleen maar Latijn spreekt, tenzij er iets goed fout is gegaan tijdens het tijdreizen. Toch vindt een grote groep mensen dat je een taal niet 'dood' kan noemen als het geen moedertaalspreker meer heeft. Latijn wordt soms nog wel gebruikt als voertaal in de katholieke kerk en er zijn bijvoorbeeld alleen al meer dan honderdduizend mensen in Nederland die een klein stukje Latijnse tekst kunnen lezen. Daarnaast zijn er zelfs echte die-hards die vloeiend Latijn kunnen spreken.

Wie een beetje heeft opgelet bij geschiedenis, weet dat de Romeinen een lange tijd in een groot deel van Europa aan de macht waren. Dit heeft ervoor gezorgd dat ook na het Romeinse Rijk Latijn de taal gesproken bleef. Volgens onderzoekers werd Latijn tot het einde van de middeleeuwen nog gesproken en geschreven. Daarna bleef het nog lang de officiële taal van de katholieke kerk.

Dit wil je ook lezen:

Het aanbieden van Grieks en Latijn: leerzaam of gedateerd?

Heden

Maar ook nu kan je de invloed van Latijn terugzien. Quizvraag: wat hebben de talen Frans, Spaans, Italiaans en Portugees met elkaar gemeen? Het zijn allemaal Romaanse talen en misschien heb je het al geraden, ze stammen allemaal af van het Latijn. Dus het klopt dat we niet meer zinnen zoals 'fortis es' gebruiken, maar 'tu es fort' is bijvoorbeeld een Franse zin die er erg op lijkt. Het 'evolueren' van een taal - wat hier dus is gebeurd - is iets heel normaals. Het Oudnederlands is bijvoorbeeld ook een dode taal, maar met wat moeite kan je het toch goed begrijpen.

Het Latijn zie je verder bijvoorbeeld terugkomen in de wetenschap, het rechtssysteem en de geneeskunde. Bij de naamgeving van bijvoorbeeld dieren en planten, maar ook van stoffen en fobieën, wordt Latijn gebruikt, zodat iedereen over de wereld begrijpt wat er mee bedoeld wordt. De kans dat je Latijn nodig zal hebben tijdens je studie is erg klein, maar het kunnen begrijpen en het gebruiken van Latijn zorgt wel voor een betere samenwerking met anderen over de wereld. Ook biedt het Latijn veel voordelen, zoals beter taalbegrip en verbeterde analytische en cognitieve vaardigheden. Het kunnen vertalen van een Latijnse tekst is namelijk niet even een woordenboek erbij pakken en beginnen met vertalen. Het vereist discipline.

Het Latijn wordt dus nog steeds gebruikt en heeft zich ontwikkeld in verschillende Europese talen. Mogen we het dan een levende taal noemen? Officieel niet. Het blijft nog steeds, volgens de taalkundigen, een dode taal. Maar dat weerhoudt duizenden mensen er niet van om het nog steeds te leren en te spreken. Zij maken het Latijn, ondanks de status, levendiger als nooit tevoren.

Dit wil je ook lezen:

Zes jaar Latijn en ik kan er nog steeds niets van