Hij gaat mee naar bed, naar het toilet en soms zelfs onder de douche: zo'n 62 procent van de jongeren is tegenwoordig naar eigen zeggen telefoonverslaafd. Die telefoonverslaving hoeft echter niet alleen maar negatief te zijn. Je kan je telefoon namelijk ook op een gezonde manier gebruiken.

Susanne Peereboom is het gezicht achter de website Een Gezonde Telefoongebruiker, waar ze informatie deelt over wat gezond telefoongebruik is. "Gezond telefoongebruik is als je telefoon een aanvulling is en geen invulling", legt zij uit. "Hiermee bedoel ik dat je je telefoon gebruikt met een bepaald doel en niet om alle momentjes van verveling in te vullen."

Dit betekent niet dat scrollen op social media per definitie slecht is: "Je kunt er ook bewust voor kiezen om even lekker gedachteloos door allerlei reels heen te scrollen, als een vorm van vermaak. Dan is het ook gezond gebruik. Zolang je het maar bewust doet."

Van normaal telefoongebruik naar verslaving

Uit het Jongerenonderzoek van Mediahuis, Wayne Parker Kent en Mediatest blijkt dat jongeren nu gemiddeld 4,8 uur per dag op hun telefoon zitten. Dit is een aanzienlijk groot deel van de dag. Verslavingen zijn vaak locatie/situatiegebonden. Als je steeds in dezelfde situaties 'gebruikt', wordt je brein geprogrammeerd om je gebruik dan te verwachten. "Als je altijd je telefoon checkt op de bank, in bed of op de wc, gaat je brein op een geven moment de situatie herkennen en zorgt het ervoor dat je steeds vaker onbewust naar je telefoon grijpt. Dan krijgt het weer een heerlijke shotje dopamine", vertelt Susanne. 

Hier valt zeker iets tegen te doen en daar zet zij zich voor in: "Om een omslag te maken in ons telefoongebruik, is mijn advies ervoor te kiezen om je telefoon in bepaalde situaties niet te gebruiken of in het zicht te hebben. Zoals tijdens televisie kijken, op de wc of als je aan je bureau zit te leren. Als je lichaam de situatie niet meer koppelt aan telefoongebruik, wordt het steeds makkelijker om je telefoon echt even te vergeten."

Dit wil je ook lezen:

Maartje (26) heeft geen smartphone: 'Niet zo onmogelijk als mensen denken'

Telefoongebruik is het roken van van nu

Overmatig telefoongebruik is volgens Susanne een gevaar dat op de loer ligt: "Waar het vroeger normaal was om overal te roken, is het nu normaal om overal naar een scherm te kijken. We laten ons de hele dag beïnvloeden door mensen die we niet kennen, zonder dat we het echt in de gaten hebben. Kijk je naar een scherm, dan ben je even 'weg' uit de ruimte waar je echt bent en mis je belangrijke informatie." 

Toch hoeven we telefoongebruik niet volledig uit ons leven te snijden. "De online wereld heeft ook veel voordelen, dat verlies ik niet uit het oog, maar de gezonde balans lijkt wel weg." Om die gezonde balans terug te vinden, zijn er een aantal apps waarmee je jouw telefoon wel op een positieve manier kunt gebruiken.

1. Meditatie en mindfulness

Mediteren heeft een positieve invloed op enorm veel vlakken: je kan bijvoorbeeld beter leren, je emoties reguleren, ontspannen en slapen. Het is aanbevolen om dit 10 minuten per dag te doen. Headspace is hiervoor een veelgebruikte app, dit kost wel €57,99 per jaar. Je kan dan zo lang mediteren als je wilt. Het helpt als student vooral heel erg in periodes van drukte en stress. Weet je nog niet zeker of mindfulness iets voor jou is? Dan heb je Insight Timer (volledig gratis) en Balance (eerste jaar gratis) waarmee je dit kunt proberen. 

2. Betere focus en plannen

Heb jij moeite met langdurig concentreren en van je telefoon afblijven, maar moet je echt even aan de slag voor je tentamens? Dan zijn er apps zoals Forest, waar je eenmalig €3,99 voor moet betalen. Wanneer je een timer instelt voor hoe lang jij aan de slag wilt, wordt er een zaadje gepland. In de tijd dat jij druk bezig bent, volgroeit dit zaadje tot een hele boom. Sluit je voor de eindtijd de app, dan gaat je boompje dood.

Heb je meer moeite met plannen? Dan kan Todoist een handige app zijn. Hier kan je to-do lijstjes maken en reminders zetten voor je taken. Focus To-Do lijkt hier op. Hier vul je in hoeveel tijd je ongeveer aan een taak kwijt denkt te zijn en zie je hoelang alle taken voor de dag dus totaal ongeveer gaan duren. 

3. Sportprestaties bijhouden

Kan je tijdens het sporten je telefoon niet achterlaten? Gebruik hem dan op zo’n manier dat je je sportdoelen en prestaties bijhoudt. Met Nike Running kan je gratis verschillende work-outs bijhouden en krijg je info en tips over gezondheid. Je kunt ook widgets toevoegen op de achtergrond van je telefoon om bezig te blijven met je doelen.

In Conditie van iOS (en Google Fit voor Android) kan je heel simpel doelen stellen voor stappen zetten, calorieën verbranden en de duur van je work-out. Je kunt dan ook kiezen uit verschillende soorten workouts.

Dit wil je ook lezen:

Scholieren over het telefoonverbod: 'Het is pure bullshit'

4. Slaap verbeteren

Iedereen weet dat het belangrijk is voor je gezondheid om genoeg te slapen. Studenten nemen dit vaak met een korreltje zout. Het is ook lastig om voor 23:00 te gaan slapen als je het altijd maar zo druk hebt. Wat wel een makkelijke aanpassing is, is om je slaapcyclus bij te houden, en ervoor te zorgen dat jouw wekker gaat op het moment dat je niet meer in diepe slaap zit. Dan wordt opstaan veel makkelijker en aangenamer. 

De meeste slaap apps zoals Pillow en Sleep Cycle kosten geld om van alle functies gebruik te kunnen maken. Bij de app Gezondheid van iOS kan je gratis je slaap bijhouden, met een smartwatch krijg je het meeste inzicht in je slaapcyclus. 

5. Motivatie om meer te lezen

Heb jij je voorgenomen om dit jaar meer boeken te gaan lezen? Zo niet, kun je hier altijd nog aan beginnen en je telefoon kan je daarbij helpen. Goodreads en Hebban zijn apps waarin je bijhoudt welke boeken je hebt gelezen, wilt lezen, of aan het lezen bent. Je hebt een feed met nieuwe/populaire boeken ter inspiratie. En bij Goodreads zie je ook welke boeken je vrienden lezen. Aan het begin vul je een doel in voor jezelf met hoeveel boeken jij dat jaar wilt lezen. Aan het einde van het jaar krijg je dan een leuke recap met informatie over je gelezen boeken.

6. Spotify optimaal gebruiken

Met Spotify kun je ook veel meer dan je zou denken. Heel veel mensen hebben al een Spotify abonnement voor muziek en podcasts. Maar hier vind je ook (slaap)meditaties, ontspannende muziek, muziek voor betere concentratie en podcasts over een gezonde levensstijl. Dit is al helemaal een laagdrempelige optie om je telefoongebruik gezonder te maken.