Al jaren lachen politieagenten en barmannen mij uit bij ID-controles. Mijn pasfoto is namelijk niet zo geweldig: ik zie eruit als een lijkbleke versie van de jonge Michael Jackson, inclusief vierkant kapsel dat net op de foto past. Nu mijn identiteitskaart is verlopen, komt er aan die vernedering gelukkig een eind. 

Nou ja, dat is de bedoeling. Als de foto mislukt, ben ik de komende 10 jaar opnieuw de pineut. Aangezien ik in de gemiddelde pasfotograaf geen vertrouwen meer heb, besloot ik de foto zelf te maken in een pasfotohokje.

Net als in de film

De laatste keer dat ik in zo'n hokje zat, ging het zoals je altijd in films ziet: opgepropt met vijf vrienden terwijl je allemaal gekke bekken trekt. Nu ga ik rustig het hokje in en bekijk het scherm voor mij. Er staat een neppig keurmerk op met een oranje leeuw en de tekst "100% geschikt voor Nederlands paspoort, rijbewijs, ID-kaart." Dat is betrouwbaar genoeg voor mij. Snel gooi ik een biljetje van vijf in de automaat.

Direct schalt de stem van een Vlaamse vrouw door het hokje. "WELKOM! De camera stelt zich in op een passende hoogte." Gezoem klinkt en ik zie mezelf plotseling in beeld. "Uw ogen staan precies tussen de twee lijnen in beeld. Klopt dat?" vraagt de machine charmant. Helaas staan de lijnen ter hoogte van mijn voorhoofd. "Indien het niet klopt, kunt u de camera met de knoppen zelf bedienen." Ik druk wat, maar de ene keer staan de lijntjes bij mijn nek en dan weer bij mijn haar. Uiteindelijk pers ik mezelf maar in een houding waardoor mijn ogen precies op de goede plek staan.

Woeste klap

"De camera is gereed. Ontdoe u onmiddellijk van brillen en hoofdbedekking", commandeert de machine met een zachte G. Dan begint het ding af te tellen. Eerst in het Nederlands, daarna in het Frans. Snel doe ik mijn bril af, maar ik zie geen klap meer door mijn sterkte van -7. De automaat zegt dat "de foto helaas is afgekeurd. U trok een gek gezicht." Daarna telt de stem opnieuw af, "Drie, twee, un!". Poging twee en drie mislukken omdat het gordijntje van het hokje in mijn gezicht waait. "Uw pogingen zijn verbruikt. Wilt u de afgekeurde foto's toch afdrukken?"

Woest geef ik een klap tegen het scherm. De machine begint spontaan weer af te tellen. Snel rol ik me weer op in die verkrampte houding. Met de ene hand hou ik het gordijn vast, met de andere mijn bril. "Gefeliciteerd, uw pasfoto voldoet aan de eisen en is reeds uitgeprint." Ik vouw me uit en verlaat het hokje met een stekende spierpijn.

Buiten gris ik het velletje uit het bakje en ga naar het gemeentehuis. 'n Ambtenaar bekijkt daar lachend mijn oude ID en houdt de nieuwe foto ernaast. "Veel beter! Je staat hier zo ontspannen en naturel op!" Hij moest eens weten.