De goedgevulde sportzomer is begonnen met het eerste grote evenement: het Europees Kampioenschap voetbal. Of je nou wil of niet, je gaat hier de komende weken ongetwijfeld mee geconfronteerd worden. In de supermarkt, in je versierde straat, in je studentenhuis, op je socials. Dus je kunt maar beter voorbereid zijn. 

We maakten deze gids in samenwerking met voetbalhaters, voetballiefhebbers en voetbalnitwits. Hij is bedoeld voor iedereen die niet aan het EK kan ontkomen en er dan toch het beste van wil maken.

De feiten

Het EK. Het Europees Kampioenschap. Belangrijk eerste feit: Europees. Messi doet dus niet mee (Argentinië). Het EK vindt dit jaar plaats bij onze oosterburen in Duitsland. Er wordt in verschillende Duitse steden gespeeld.

Hier kun je het volledige speelschema raadplegen. De belangrijkste data zijn natuurlijk de dagen waarop Nederland speelt. In de groepsfase of poulefase (*zie uitleg bij 'de regels') spelen 'we' 3 wedstrijden. De data van die wedstrijden staan vast:

Zondag 16 juni om 15:00 uur tegen Polen --> gewonnen met 2-1
Vrijdag 21 juni om 21:00 uur tegen Frankrijk
Dinsdag 25 juni om 18:00 uur tegen Oostenrijk

Wanneer 'we' vervolgens weer moeten spelen, is afhankelijk van het resultaat van de groepsfase. Ook goed om te weten: zolang we winnen is het 'we', maar als we verliezen verandert dat in 'ze' (kunnen er niks van). 

Andere belangrijke feiten:

• Het EK begint op vrijdag 14 juni, Duitsland - Schotland (21:00u)
• Ronald Koeman is de trainer van het Nederlands elftal
• Nederland zit in groep D, samen met Frankrijk, Oostenrijk en Polen
• Frankrijk wordt gezien als een van de favorieten voor de titel
• Andere favorieten zijn Engeland, Duitsland en Portugal
• Er doen 24 Europese landen mee aan het EK
• Fire is het officiële EK-nummer
• De Duitse mascotte is een beer en heet Albärt 
• De finale is op zondag 14 juli om 21:00 uur

De opzet

Hoe gaat het ook alweer met al die rondes? Dat leggen we even kort uit.

1. Poulefase of groepsfase
Je begint met de groepsfase of poulefase. Alle 24 landen worden ingedeeld in 6 groepjes van 4 landen. In een groep spelen de landen allemaal één keer tegen elkaar, elk land speelt dus 3 wedstrijden in de groepsfase. De nummers 1 en 2 uit de groep, die gaan door naar de achtste finales. Ook de vier beste nummers 3 gaan door. Er zijn allerlei ingewikkelde regels voor als er een gelijke stand is in een groep, hier te vinden voor de liefhebber.

2. Achtste finales
Er zijn 8 achtste finales. In deze ronde speel je tegen een ander land en de uitslag van die wedstrijd is direct beslissend. Als je verliest, lig je eruit. Dit wordt ook wel de 'knock-out-fase' genoemd. Vanaf deze fase is er ook sprake van verlenging als het na 90 minuten + blessuretijd nog steeds gelijkspel is. Als er na de verlenging nog steeds geen beslissing is gevallen, dan worden er penalties genomen.

3. Kwartfinale
Er gaan 8 teams door en er worden dus 4 kwartfinales gespeeld. Verder gelden dezelfde regels als bij de achtste finales.

4. Halve finale
Er gaan 4 teams door en er worden 2 halve finales gespeeld. Idem.

5. Finale!
Spreekt voor zich, 2 teams strijden om de titel.

De regels

Laten we maar beginnen met de meest uitgelegde voetbalregel: buitenspel. Iemand staat 'buitenspel' als hij bij een aanval op de helft van de tegenstander op het moment van spelen áchter de laatste veldspeler van de tegenstander staat. De keeper telt uiteraard niet mee als laatste verdediger.

Andere belangrijke regels:

• Doelpunt: voor een doelpunt moet de bal volledig over de lijn zijn. Dit wordt bekeken met doellijntechnologie. Als de bal voor 90% over de lijn gaat, telt dit dus niet 
• Hoekschop of doeltrap: als het aanvallende team de bal over de doellijn (dus de lijn waar de goal op staat) schiet maar er wordt geen doelpunt gemaakt, dan is het een doeltrap. De keeper trapt dan de bal. Als het verdedigende team zelf de bal over de eigen achterlijn schiet, dan krijgt het aanvallende team een hoekschop, ook wel corner genoemd
• Strafschop: als er een overtreding gemaakt wordt binnen het strafschopgebied (vlakbij de goal), bepaalt de scheidsrechter of er een strafschop (penalty) gegeven wordt
• Vrije trap: bij een overtreding buiten het strafschopgebied, kan de scheidsrechter een vrije trap geven. Als de vrije trap genomen wordt vanaf een positie die net buiten het strafschopgebied ligt, vormt de verdedigende partij vaak een muurtje om het de speler die de trap neemt moeilijker te maken
• Ingooi: als een speler de bal over de zijlijn schiet, dan mag de speler van de tegenpartij de bal ingooien. Bij ingooien moet je met beide voeten op de grond staan
• Terugspeelbal: als een speler de bal naar de keeper van zijn eigen team terugspeelt. De keeper mag deze dan niet met de handen oppakken. Dit mag overigens wel als de speler de bal terug kopt (met het hoofd dus)
• VAR of Video Assistant Referee: zij helpen de scheidsrechter op het veld met het nemen van een beslissing. Ze hebben toegang tot camerabeelden. De VAR kan ingeschakeld worden in 4 situaties: wel of geen doelpunt, wel of geen penalty, wel of geen directe rode kaart, vergissing in welke speler een rode of gele kaart krijgt
• Blessuretijd: blessuretijd is de extra tijd die opgeteld wordt bij elke speelhelft van 45 minuten. Een grensrechter houdt dan een bordje omhoog met bijvoorbeeld +5. Dan komen er 5 minuten speeltijd bij. Bij de blessuretijd wordt rekening gehouden met vertragingen in het spel, zoals blessures, opstootjes, tijdrekken etc.
• Verlenging: hier is alleen sprake van in een 'knock-out' fase, dus als de uitslag van de wedstrijd bepalend is voor welk team doorgaat. Als het na 2 x 45 minuten + blessuretijd nog steeds gelijkspel is, wordt er 2 x met 15 minuten verlengd. Als er dan nog geen beslissing gevallen is, worden er penalties genomen
• Spelers wisselen: je mag 5x een speler wisselen, tijdens 3 wisselmomenten. De rust telt niet mee als wisselmoment. Als er verlengd wordt, mag je nog 1 speler extra wisselen

De spelers

Dit is een lijst van de Nederlandse selectie. Ook niet onbelangrijk om te weten: er zijn twee belangrijke spelers die helaas last minute moesten afhaken wegens blessureleed: Frenkie de Jong en Teun Koopmeiners.

Nathan Aké (Manchester City)
Steven Bergwijn (Ajax)
Justin Bijlow (Feyenoord)
Daley Blind (Girona FC)
Brian Brobbey (Ajax)
Memphis Depay (Atlético Madrid)
Virgil van Dijk (Liverpool)
Denzel Dumfries (Inter)
Mark Flekken (Brentford)
Jeremie Frimpong (Bayer 04 Leverkusen)
Cody Gakpo (Liverpool)
Lutsharel Geertruida (Feyenoord)
Ryan Gravenberch (Liverpool)
Matthijs de Ligt (Bayern München)
Donyell Malen (Borussia Dortmund)
Tijjani Reijnders (AC Milan)
Jerdy Schouten (PSV)
Xavi Simons (RB Leipzig)
Joey Veerman (PSV)
Micky van de Ven (Tottenham Hotspur)
Bart Verbruggen (Brighton & Hove Albion)
Stefan de Vrij (Inter Milan)
Wout Weghorst (TSG Hoffenheim)
Georginio Wijnaldum (Al Ettifaq)
Ian Maatsen (Borussia Dortmund) --> toegevoegd in plaats van Frenkie
Joshua Zirkzee (Bologna) --> opgeroepen nadat Brobbey een blessure leek te hebben

De wedstrijd 

Het is zover. Nederland moet een wedstrijd spelen. De voetbalminnende mensen in de huiskamer, kroeg, plein zijn gespannen. En gespannen voetbalmensen kunnen net wat minder hebben. Zeg deze dingen daarom NIET tijdens een wedstrijd:

Welke teams zijn dit?

Voor wie zijn we vandaag?

Aan welke kant moeten we nu scoren?

Speelt Messi?

Het is maar een spelletje hè.

En een lijstje met voetbaljargon wat je tijdens de wedstrijd gaat horen. Wil je echt mee kunnen praten, neem ook een kijkje in dit voetbalwoordenboek.

• Counter = heel snel omschakelen van een verdedigende situatie naar een aanval
• Schwalbe = doen alsof er een overtreding tegen jou wordt begaan
• Een speler '(in)brengen' = iemand wisselen
• Gouden wissel = een speler wisselen die vervolgens een beslissende goal maakt
• Oefenmeester = trainer
• Wonderkind = jonge voetballer die opvalt
• Standaardsituatie = een vrije trap of corner, van waaruit een kans kan ontstaan
• Elan = de stijl van het spel
• Angstgegner = tegenstander waarvan men vaker ongelukkig heeft verloren

Merk je dat je de concentratie verliest? Dan kun je misschien met een groepje een (drank)spel verzinnen bij de wedstrijd om het leuk te houden. Bijvoorbeeld door een slok of shotje te nemen elke keer als Ronaldo vraagt om een penalty.

En ook een poule invullen vooraf, maakt het kijken leuker. Als het je eigenlijk niet uitmaakt wie er wint, maak je het toch spannender voor jezelf als je op de uitslag hebt gegokt. Een veelgebruikte site waar je een poule kunt aanmaken met vrienden of familie is Scorito.

De juice 🧃 

Kan de wedstrijd die wordt uitgezonden je echt geen bal schelen? Dan heb je altijd nog zo'n 22 spelers op het veld om het over te hebben. Met wie zijn ze getrouwd, wie zijn er nog single, wie gaan er vreemd, wie wordt er vader? Er is ook in de voetbalwereld genoeg juice. We concentreren ons voor het gemak op het Nederlandse team. Hier alvast wat inspiratie.

De witte haarband van Memphis. Al veel over gezegd, kwestie van smaak. 

Wout Weghorst wordt binnenkort weer vader. Joey Veerman kreeg onlangs ook een kind, die kreeg de naam Frenkie. Naar eigen zeggen niet vernoemd naar Frenkie de Jong.

De vader van Micky van de Ven is een semi bekende Nederlander: Marcel van de Ven, een van de rechercheurs uit het tv-programma Hunted.

Voetballers trouwen vaak jong, maar er zijn nog een aantal spelers single en misschien wel ready to mingle? Zoals Jeremie Frimpong (relatie onbekend), Lutsharel Geertruida (vrijgezel), Xavi Simons (relatie onbekend), Bart Verbruggen (vrijgezel). 

Matthijs de Ligt is een paar dagen geleden in het huwelijksbootje gestapt met model Annekee (ja, KEE). Zij heeft ook een bekende voetbalvader, namelijk Keje Molenaar. Hier bekijk je de idyllische plaatjes.

In België kunnen ze er ook wat van. De Belgische keeper Courtois gaat niet naar het EK vanwege een blessure (en misschien ook een beetje omdat hij ruzie heeft met de coach). Er zijn meerdere roddels in omloop over het serieel vreemdgaan door Courtois, waaronder met de vriendin van een teamgenoot (Kevin de Bruyne, in 2012 weliswaar). 

Laat het EK nu maar beginnen, prettige wedstrijd! ⚽️