Clara Elisabeth, 19 jaar door Anne van Wijck

Tekstbeleving
Het boek, Clara Elisabeth, 19 jaar is een van de mooiste boeken die ik ooit gelezen heb. Er spreekt zoveel liefde en verdriet uit. Het gaat over een meisje dat kanker heeft, hersenkanker wel te verstaan. Dit boek heeft haar moeder geschreven, omdat Clara op een heel speciale manier omging met haar ziekte. Het boek bestaat uit stukjes dagboek en dialogen tussen haar en d’r moeder. In dit boek wordt de weg naar de dood van Clara naverteld door haar moeder. Dit op zich vind ik al heel knap. Ik denk dat Clara heel eerlijk beschreven is in het boek. Je ziet haar goede en ook wel slechte kanten.Wat ik zo bijzonder vond aan Clara is dat ze nooit echt heeft opgegeven. Of zoals in het boek gezegd word, Zij heeft van de ziekte gewonnen ook al ging zij hieraan dood. Daarbij is Clara eerlijk en wil zij alles weten over wat ze heeft. Ze weet graag waar ze aan toe is. En dat is een heleboel. Toch houd ze dit vol. Wanneer er een overleg is, in het ziekenhuis, over haar, loopt ze daar naar binnen. Het gaat over uitslagen van bepaalde testen. Deze zullen voor een groot deel haar verdere leven bepalen. Ze zegt dan tegen de arts dat hij het beter aan haar kan vertellen wat er aan de hand is. Het gaat over haar leven. Het is wat raar dat zei dan niet aan dat gesprek deel mag nemen. Wat ik jammer vond is het taalgebruik. Het is namelijk wat ik noem een beetje gymnasium taalgebruik. Nou zat Clara ook op het gymnasium en haar moeder zal ook niet dom zijn. Daarom klopt het wel met het beeld dat ik heb van Clara. Het verhaal is een grote flashback. De moeder haalt namelijk herinneringen op en vertelt ze aan haar overleden dochter. Ze geeft hier en daar ook de reactie die Clara gegeven zou hebben als ze nog geleefd had. Kortom het is een heel mooi boek. Het staat bij de afdeling stervensbegeleiding in de bieb en ik pakte het dan ook bij toeval. Ik hoop dat het ergens anders in de bieb komt te staan, zodat meer mensen het boek zullen pakken. Tekstbestudering
Titelbeschrijving

Anne van Wijck
Clara Elisabeth, 19 jaar, 1983, Bussum, 1987
Uiterlijke beschrijving
Het boek is groen met rode randen eromheen In het wit staat de titel op het boek. Daaronder staat in het zwart een tekst van Clara. Deze is: Ik ben bang om dood te gaan .Het gebeurd iedereen eens, maar het staat mij voor ogen, en niet eens omdat het zo reëel is. De werkelijkheid kan heel beangstigend zijn, maar het is strijdbaar, en geeft je de kracht zelf strijdbaar te zijn. Op de achter kant staat in het kort waar het boek over gaat. Het boek is niet verdeeld in hoofdstukken. Samenvatting
Clara heeft aanvallen. Ze wordt onderzocht en er is niets te vinden. Ze heeft echter vaak hoofdpijn. Ze heeft ook last van duizeligheid. Hierdoor laat ze zich weer onderzoeken. Weer zonder resultaat. Ze staat nu bekend als een aansteller, niemand gelooft haar nog. Alleen haar moeder gelooft dat er echt iets aan de hand is. Ze moet naar de psychiater. Deze zegt dat er niets aan haar mankeert en dat er een scan onderzoek moet worden gedaan. Hier reageert het ziekenhuis niet op;het onderzoek komt niet. De aanvallen worden erger. Na veel gezeur heeft Clara’s moeder het voor elkaar. Er komt een scanonderzoek. Wanneer ze hierheen gaan maken ze zelfs in de wachtkamer nog grapjes. Een week later kunnen ze terugkomen voor de uitslag van de scan. De ze is helemaal niet goed. Er is een tumor gezien in haar hoofd. Ze dachten van een goedaardig gezwel, maar er zat wel oedeem omheen, wat op een kwaadaardig gezwel duid. Clara is heel erg blij! Eindelijk is ze geen aanstelster meer. Er zat echt iets! Clara is opgenomen en het gezwel zal weggehaald worden. Haar moeder, vader en zusje zijn bang voor de operatie. Clara eigenlijk niet. Ze zal het allemaal wel zien. De operatie is goed verlopen.Het gezwel is geheel weg volgens de artsen. Ook is er niets beschadigd tijdens de operatie. Ze leeft rustig verder. Zo-even was ze nog heel erg ziek, nu was ze genezen. Ze kon haar leven weer gaan plannen. Toch nog naar de toneelschool gaan. Ze krijgt weer aanvallen. Een scan wijst uit dat de tumor terug is. Ze wordt opnieuw geopereerd. Weer is de spanning groot bij iedereen. Ook haar vrienden zitten in spanning. Ze heeft in deze ziekenhuistijd veel vrienden gemaakt en is erg geliefd geworden. Ze had, hoe ziek ze ook was, altijd een aanmoedigend woord voor iedereen. Na de eerste operatie was iedereen van het ziekenhuis heel enthousiast naar haar toegelopen. Nu, na de tweede, ziet ze niemand. Iedereen ontloopt haar. Haar ouders weten al wat er aan de hand is alleen zij nog niet. Wanneer ze haar moeder vraagt wat er aan de hand is zegt deze niets te weten. Dit terwijl ze beloofd heeft nooit te liegen over Clara’s toestand. Haar moeder heeft dan ook gelijk spijt en gaat terug naar Clara’s kamer. Ze vertelt dat ze in het ziekenhuis niets aan de tumor kunnen doen. Er is namelijk een bot aangetast. Dit zal eerst weggehaald moeten worden voor ze iets aan de tumor doen kunnen. Clara baalt ontzettend, maar is blij dat ze weet wat er aan de hand is. Het bot wordt verwijderd. Clara heeft nu een kuil in haar hoofd. Volgens de artsen bestaat er een kleine kans dat ze geneest, maar dan mag de tumor niet groter worden. Clara controleert iedere dag of het de deuk in haar hoofd nog niet is opgevuld. Ze heeft in deze tijd veel gesprekken over leven en dood. Haar vrienden laten haar gelukkig niet vallen. Ook blijft ze helder tegen de wereld en haar ziekte aankijken. Wel is tijdens de tweede operatie iets beschadigd. Ze kan niet meer lezen en praten gaat ook wel eens moeilijk. Het zal Clara niet deren. Volgens haar waren er wel vervelendere dingen in het leven. Deze instelling blijft ze houden, haar hele leven lang. De laatste scan wijst uit dat de tumor groter is geworden. Dit wil zeggen dat ze niets meer voor haar kunnen doen. Wel kunnen ze nog bestralen. Hiermee zouden ze nog een beetje verbetering boeken. Van de bestralingen zou ze echter ziek worden. Dit wil ze niet. Ze gaat naar huis en verteld daar aan haar zusje dat ze dood gaat. Deze gaat toch nog op vakantie, omdat Clara niet wil dat ze het laat voor haar. Clara wacht op haar terugkomst en vraagt dan aan de arts om haar uit het lijden te verlossen. Ze is dan 6 weken uit het ziekenhuis. Ook de begrafenis is achterin het boek beschreven, wat er gezegd is kun je daar lezen. Het boek begint wanneer ze al is overleden. Haar moeder vertelt haar dat ze de kracht heeft gevonden om verder te leven, omdat Clara het ook kon. Zelfs toen ze heel erg ziek was en er geen hoop meer was. Het gaat dus niet om de kwantiteit maar om de kwaliteit van het leven. En zoals Clara’s moeder het verteld heeft Clara absoluut zo geleefd. Analyse
Titelverklaring
Het boek heet Clara Elisabeth, 19 jaar, omdat dit de hoofdpersoon is. Het gaat over haar leven en lijden van Clara. Motto/Opdracht ‘They teach us how to die. One wonders if the time will ever come when men,with
Their boasted faith in immortality, Will lie down as gracefully and as ripe?’ H.D. Thoreau, Autumnal leaves. Opbouw/Structuur/Spanning/Intrige
Het boek is niet chronologisch opgebouwd. Het is een grote flashback. Heel soms wordt er naar de werkelijke tijd terug gegaan. Het boek bevat heel veel spanning, terwijl het niet zo geschreven is. Je leert het meisje, Clara, kennen. Daarom vraag je je af wat er zal gebeuren. Je hoopt dat ze het overleeft, al weet je dat ze dood is. Daar begint het boek immers mee. Personages -Clara Elisabeth is geboren in 1961. Zij is overleden op 21 juni 1981, op een leeftijd van 19 jaar.Dit ten gevolge van hersenkanker. Zij was strijdlustig en keek het leven recht aan. Hoe moeilijk dat soms ook was. Ze hield van toneelspelen en zat bij een toneelclub. Ze deed het gymnasium.Tijdens haar leven stond ze voor iedereen klaar en was ze altijd positief. Iets wat erg knap is wanneer je zo’n ziekte hebt. -Clara’s moeder is erg aardig. Ze kijkt het leven net als Clara recht aan. Ze is kapot van de ziekte van haar dochter. Ze heeft het boek geschreven. Hierin vertelt ze hoe haar dochter was en hiermee hoopt ze dat anderen die zoiets mee moeten maken er iets aan hebben. Thema/Motieven
De thema’s zijn: leven, dood, ziekte, liefde

Perspectief/Vertelsituatie
De moeder van Clara vertelt het lijden en leven van haar dochter na tot aan de dood. Dit doet ze met behulp van stukken dagboek van Clara, dialogen die ze gehad hebben en met brieven die zij na de dood van Clara aan haar geschreven heeft. Tijd
Het hele boek is geschreven in de tegenwoordige tijd. Iets wat ik speciaal vind aangezien het over een overleden mens geschreven is. Je zou toch zeggen dat je dat in de verleden tijd doet. Het krijgt hierdoor het karakter van een gesprek waarin Claars moeder veel aan het woord is. Ruimte
Het speelt zich af in het ziekenhuis en bij Clara thuis. Taalgebruik/Stijl
Het taalgebruik is niet simpel. Er worden geregeld Franse zinnen gebruikt. Ook is de woordkeuze wel eens wat moeilijk. Het is nog wel gewoon goed te lezen. Het taalgebruik paste wel helemaal bij de omschrijving van Clara. Genre
Stervensbegeleiding voor jongeren. Achtergrondinformatie
Informatie over de schrijver
Over Anne van Wijck heb ik geen echte informatie. Ze is namelijk niet echt een schrijfster en er bestaat over haar dus geen informatie. Uit het boek kan ik wel op maken dat ze helder tegen het leven aankijkt. Ze is getrouwd en had twee dochters. Hiervan is er een overleden, Clara. Naar aanleiding hiervan heeft ze een boek geschreven over haar. Hiervoor heeft ze toestemming gevraagd aan Clara toen deze nog leefde. Clara heeft dit goed gevonden, op voorwaarde dat een ander er echt iets aan zou hebben. Ook mocht ze Clara niet ophemelen, omdat het dan al niet meer zinvol zou zijn voor anderen. Informatie over het boek
Het boek is voor het eerst uitgegeven in 1983. De auteur is begonnen met schrijven op 21 juni 1981. Het is een boek over het leven en de dood van Clara Elisabeth. De namen in het boek kloppen niet allemaal. Dit om de mensen die erin voorkomen niet herkenbaar te laten worden. Geraadpleegde bronnen

Het boek zelf, verder was er geen informatie te vinden.