Godsdienst

Mijn doel van dit werk is het verkrijgen van meer kennis over godsdiensten. Ik wou weten wat het verschil zou zijn tussen de drie monotheïstische godsdiensten en of er wel degelijk een groot verschil is. Aangezien ik zelf ook van een Christelijke opvoeding, scholing heb genoten heb ik hier al enige achtergrond kennis van. Spijtig genoeg was deze kennis dus beperkt tot deze ene godsdienst. Hier wou ik verandering in brengen en besloot ik om me te verdiepen in de Islam, dit vooral omdat het een veel besproken godsdienst is waar ikzelf weinig over wist. Dus besloot ik om te beginnen met het boek 'Wat is Islam' van Abdul Hakim Akmal te lezen, zodat ik me al een beeld zou kunnen vormen over deze andere wereld. De bevindingen, kennis die ik hier aanhaal in dit werk over bepaalde thema's is allemaal informatie die te vinden is in mijn geraadpleegde bronnen (het boek, vergelijkend werk). Als ik dan enige informatieve, objectieve teksten schrijf is dit om een bepaalde mening of redevoering op te bouwen. Zodat je weet over wat ik het heb en op welke informatie ik me dan heb gebaseerd. Boek: Wat is Islam ? Door: Abdul Hakim Akmal

Om te beginnen ben ik al vrij blij dat dit boek op de lijst stond voor verschillende redenen. Ik zal er niet om liegen, doordat het boek enkel een kleine 62 pagina's bezit was het voor mij al vrij aantrekkelijk om dit boek te lezen. Dan rest uiteraard nog het thema van het boek, de Islam waar ik graag meer over wou weten en dit leek me dan de perfecte beslissing. Want juist doordat het boek niet al te langdradig is, kreeg ik de essentie van deze godsdienst te verteren en niet al de bijkomstige details van zijn inhoud. Het boek geeft je een kleine inleiding over wat de Islam nu eigenlijk is, want we komen wel veel in contact met deze godsdienst in ons dagelijks leven en we horen er veel kritiek op. Maar eigenlijk hebben we allemaal als buitenstaanders niet echt een juist geïnformeerde mening, beeld hierover. Vele mensen hebben er al een vertekend bij omdat de Islam teveel in contact wordt gebracht met fundamentalisme en extreme groeperingen. Vanaf dat er een aanslag of dergelijke is geweest, word de link snel doorgetrokken naar hun geloofsovertuigingen. Terwijl dat de mensen beter eens de zieke geest van die persoon zouden veroordelen, dan de principes van zijn godsdienst. Deze fundamentalisten denken misschien wel dat het rechtvaardig is om te doden en oorlog te voeren in de naam van hun god. Hier bood dit boekje al een mooi antwoord op, want het tegendeel is echter waar, nergens word er in de Koran gesproken over dat het voeren van oorlog ten alle kosten mogelijk is. In tegendeel zelfs, je mag enkel je geloof en familie verdedigen, maar niet in die extreme maten wat enkele van deze fundamentalisten vertonen. Islam keurt terrorisme ondubbelzinnig af. De profeet Mohamed heeft dan ook nooit gezegd dat terroristen met 72 maagden beloond zullen worden. Zeer integendeel, wordt terrorisme in de islamitsiche leer omschreven als een "oorlog tegen de samenleving", en is het zelfs een van de weinige misdaden waarvoor volgens de islam de doodstraf zou kunnen uitgesproken worden. De Sunnah, dit is een boekje waar dat de collectie van uitspraken en handelingen van de profeet Mohamed in gebundeld zijn. Deze bevat inderdaad een 'hadith', een uitspraak van de profeet Mohamed, waaruit zou moeten blijken dat "mensen in het paradijs" en dit zijn dus voor alle duidelijkheid geen terroristen onder andere met 72 maagden beloond zouden worden. Dit is bijvoorbeeld iets wat ik door het lezen van dit boekje heb bijgeleerd. Van hetgeen wij allemaal moeten opmaken uit de media, krijgen deze mensen het precies allemaal in hun school geworpen door hun godsdienst en door de imams die dit woord verder prediken. Maar wanneer je, je dan deftig informeert leer je over de corrupte binnenin deze wereld. Ik heb dit boek eigenlijk vooral gelezen omdat ik enkel bepaalde eigenschappen over de Islam wist door naar de televisie te kijken. Ook in de klas, tijdens de lessen godsdienst hebben we een beknopt overzicht gekregen over hoe de Islam ontstond, wat deze vooral inhield, hoe het hiermee in de wereld aan toe gaat. Uiteraard was deze kennis vrij beperkt, deze godsdienst was wel veel breder dan de dingen die ik er al van wist. Door het lezen van dit boek heb ik een beter inzicht verkregen in wat deze godsdienst te bieden had, zelf was het ook maar een korte inleiding in deze wereld, maar toch heb ik er volgens mij nu wel een vrij goed beeld over. Hetgeen mij vooral snel duidelijk werd is dat alle monotheïstische godsdiensten dezelfde kenmerken vertonen. Er zijn dus duidelijk enorm veel gelijkenissen tussen de drie godsdiensten, het enige verschil dat ze vertonen is de interpretatie ervan. Hierdoor zijn de verschillende heilige boeken elk op een andere manier geschreven. Door de volgelingen van deze werken werden deze andere interpretaties over heel de wereld verspreid. Wat voor mij persoonlijk ook al snel duidelijk werd is mijn gevoel over godsdiensten. Zelf ben ik absoluut niet gelovig en door het lezen van dit boek werd deze gedachten nog maar eens bekrachtigd. Eerst was dit gevoel gebaseerd op mijn kennis over het Christendom, maar nu dat ik nog kennis heb opgedaan door het lezen van dit boek blijkt dat deze godsdienst uiteindelijk niet zoveel verschilt van de onze. Het is zoals ik al zei gewoon een andere opvatting, interpretatie en uitwerking. Toch vond ik dat met het lezen van dit boek, mijn kennis over deze godsdienst nog steeds enkele gaten vertoonde. Dus koos ik als vergelijkend werk enkele informatieve boekjes die bij de standaard zaten en een speciale uitgave van de Knack over de Islam. Hierdoor kreeg ik pas echt de kans om een grote, deftige en vooral kennis en mening te vormen. Nu kan ik door het hebben van genoeg informatie een deftige mening en redenering uitbouwen en kan ik me pas echt deftig uitspreken over enkele thema's. Ik kan door middel van dit boek en mijn vergelijkend werk een gegronde gedachte weergeven. Door het lezen van het boek leerde ik vooral het inhoudelijke van de Islam, waar het allemaal om draait, ... maar dan wist ik nog steeds niets over de wereld, zijn volgelingen en de invulling. Vandaar de keuze voor mijn vergelijkend werk, om me hier nog meer in te verdiepen. Vergelijkend Werk: De Islam ontsluierd – de Standaard De Islam – Speciale uitgave van Knack over dit thema
Hier bood mijn vergelijkend werk dan een antwoord op. Hetgeen me dus vooral fascineerde was het fundamentalisme dat binnen deze godsdienst zit. Vele mensen brengen de twee dan ook in contact en maken zelfs zonder problemen de link tussen de twee. Hiervan hoef je uiteraard niet te schrikken, het is juist doordat de leden van enkele van deze groeperingen zich op deze manier openlijk uiten dat de gemiddelde mens zo begint te denken. Op dit beeld spelen dan ook verschillende andere groeperingen, politieke partijen op in en misbruiken deze opvatting. Vlaams belang is hier een groot voorbeeld in. Doordat een klein percentage van die bevolking zich op deze manier gedraagt, trekken ze de volle honderd procent over dezelfde lijn. Het begrip fundamentalisme komt oorspronkelijk uit het Christendom en werd gebruikt voor streng orthodoxe bewegingen. De term wordt door het westen nu gebruikt voor islamgroeperingen die zich geheel richten op een islamitische samenleving volgens de oorspronkelijke interpretatie van de Koran. Ook wordt de term fundamentalisme geassocieerd met terrorisme en gebruik van geweld. Moslims zelf noemen deze stromingen islamisme. Het is eigenlijk een soort van eigen rechtse politieke stroming, het 'islamitisch belang'. In het westen kwam er een grote revolutie op gang , met onder andere de scheiding tussen kerk en staat. Door al deze modernisatie ontstaan er uiteraard enkele tegen-bewegingen. Dit ook binnenin de moslimcultuur. In 1928 werd de vereniging van moslimbroeders opgericht. Het doel van deze groepering bestond erin om het leven weer volgens de wetten, waarden en normen van de traditionele Islam te leiden. Men verzette zich tegen sociale misstanden en ziet de invoering van een absolute islamitische staat als enige optie. Dit is een reactie die typisch is als je het ergens niet mee eens bent of als je ergens niet mee kan volgen. Dan probeer je jezelf vast te houden aan je eigen zekerheden en overtuigingen en kom je meestal uit op een volledig conservatieve samenleving, manier van leven. In dit boekje van de standaard leer je dan ook dat uit onderzoek blijkt dat deze extreme groeperingen zich vooral in landen bevinden, waar er enkele crisissituaties zijn. Waar er bijvoorbeeld veel armoede, corruptie of waar het meestal economisch slecht gaat. Ook factoren als de industrialisatie, de trek van het platteland naar de stad, veel mannelijke leden die zijn vertrokken naar het buitenland en de werkeloosheid onder de sterk groeiende en jonge bevolking, spelen daarbij een rol. Je hebt geen werk, geen geld. Je kunt niet trouwen. Een islamitische staat is volgens deze fundamentalisten dan de oplossing. Voorbeelden van dit soort staten zijn Iran en tot voor kort Afghanistan. Dit is dus ook voor een groot stuk dezelfde reactie, wel in mindere maten, hoe enkele islamitische belgen reageren. Volgens enkele Islamitische meisjes die in Humane wetenschappen zitten, word de hoofddoek hier in België meer gedragen dan in Marokko zelf. Dit is dus waarschijnlijk ook omdat ze zich willen onderscheiden van ons en hun eigenheid over hun cultuur willen behouden. Ze voelen zich aangevallen omdat ze in een compleet nieuwe situatie terecht komen en moeilijkheden hebben om hun aan te passen. Omdat ze dan schrik krijgen dat ze de eigenheid over zichzelf en die van hun cultuur zouden kwijt spelen. Uit alles wat ik zie en lees blijkt dat het denken van een deel van de moslims altijd als basisonderscheid heeft: moslim of niet-moslim. Een moslim is lid van de eigen groep en wordt met respect behandeld, een ongelovige is duidelijk minderwaardig en hoeft niet op hetzelfde respect te rekenen. Dat betekent daarom dat het voor deze moslims onmogelijk is op een normale manier met andersdenkenden samen te leven. Naast de eerder genoemde vrije meningsuiting is een ander groot voordeel van de westerse samenleving niet alleen dat iedereen mag geloven wat hij wil, maar in het verlengde daarvan dat het je ook vrij staat om niet te geloven. Gelukkig zijn er steeds meer mensen die niet hun hele leven willen laten beheersen door het geloof in een Almachtig Opperwezen (of deze nu God of Allah of ... heet) met alle bijbehorende voorschriften en onverdraagzaamheden. Helaas toont de geschiedenis elke keer weer aan dat veel gelovigen de noodzaak voelen hun geloof en de regels daarvan op te leggen aan anderen, en dat zij niet-gelovigen als minderwaardig beschouwen. Dat iedereen mag geloven wat hij wil of niet geloven, is een zeer gezonde ontwikkeling, waarbij de Islam als godsdienst helaas erg achterblijft. Ook al heeft bijvoorbeeld een Marokkaan een levensstijl die de goedkeuring van Allah niet zou krijgen, toch zal hij bijna altijd beweren dat hij moslim is. Aangezien ik nog enorm lang kan doorgaan over mijn nieuwe ontdekkingen en bevindingen. Zal ik me proberen te beperken tot mijn meest interessante. Hetgeen waar ik al lang van overtuigd was, maar nooit theoretisch kon bevestigen. Het feit dat alle monotheïstische godsdiensten afstammen van hetzelfde of toch enorm veel met elkaar te maken hebben. Nu tijdens het lezen in mijn vergelijkend werk, kwam ik tot de ontdekking dat dit dus wel enige achtergrond heeft. Er is wel degelijk een rode draad, een duidelijke relatie tussen het Jodendom, Christendom en de Islam. In de tijd van Mohamed was de Koran een soort spiegel van de belangrijkste aanwezige monotheïstisch religies zoals de Islam, het Jodendom en het Christendom. Mohamed hoopte waarschijnlijk dat de Joden en Christenen zich religieus bij hem zouden aansluiten. Mohamed beschouwde ook de joden en christenen als mensen van het boek. Toen de Islamitische staat werd opgericht hadden zij ook vrijheid van godsdienst en mochten hun eigen wetten, hun eigen bezittingen, synagoge’s en kerken behouden. Privileges die zij in de eerste eeuw in het Romeinse Rijk nog zeker niet kenden. Spijtig genoeg heeft dit vreedzaam gevoel tussen de godsdiensten wel een serieus keerpunt gekregen. Maar de meest markante overeenkomsten, vanuit het standpunt van de Islam gezien is het feit dat de monotheïstische godsdiensten met dezelfde God leven. En dat ze blijkbaar hetzelfde oerboek hanteren, de Umm-Al-Kitab. De Koran is volgens de Islam afkomstig van een boek dat altijd al bij God was, de Umm-Al-Kitab zou de moeder van alle boeken zijn. In dit oerboek staat ook alles wat ooit met de wereld zal gebeuren. In eerdere tijden waren al andere heilige boeken gebaseerd op dit oerboek aan de aarde doorgezonden zoals de Thora, de Psalmen aan David, het evangelie aan Jezus en de Koran aan Mohamed. Omdat ze uit dezelfde bron komen zijn er veel overeenkomsten tussen de boeken. De Koran draagt de boodschap uit dat God aan verschillende volkeren profeten heeft gestuurd afkomstig uit hun eigen land en cultuur. Mohamed, was hierin dan zogezegd de uitverkoren profeet. Daarmee ziet de Islam zich als de vervolmaking van de door God gewilde oerreligie. De Koran maakt melding van heel veel profeten. Ongeveer 25 profeten en deze zijn dezelfde als in de joods-christelijke traditie. De belangrijkste profeten voor de tijd van Mohamed zijn: Abraham, Mozes en Jezus. De Islam vereert alle profeten die in de geschiedenis, voor de komst van Mohamed, door Allah naar de mensheid zijn gezonden, maar Jezus in het bijzonder. Zij zien hem als de grootste. De Koran bevestigt de maagdelijke geboorte van Jezus en beschouwt Maria als een van de zuiverste vrouwen van de hele schepping. Moslims geloven ook dat Jezus onbevlekt is geboren en wel door dezelfde kracht als Adam en Eva. Ook de wonderen die Jezus verrichtte worden in de Koran genoemd. Maar Moslims vinden dat Jezus niet de zoon van God kan zijn. Hier verschillen we dus sterk in, het is uiteraard wel normaal dat als jij ervan uitgaat dat jou volk de verkozen profeet bezit, dat je dit geloof wil opwaarderen naar het enige echte. Het godsbegrip is dus ook uitsluitend op Allah van toepassing. Ook de kruisiging van Jezus wordt niet erkend. De Islam stelt dat Jezus eerder door Allah werd opgetrokken naar de hemel dan dat hij is gekruisigd. Moslims geloven dat Jezus aan het einde der tijden zal terugkeren als volmaakte moslim en dan zal heersen over het nieuwe wereldrijk. Ze gaan er dus vanuit dat iedereen Moslim zou moeten worden om zo een perfecte samenleving te kunnen hebben. Dit was wel vrij veel informatie en weinig mening, maar niet getreurd want daar heb ik mijn besluit voor open gehouden. Daar zal ik dan proberen om mijn eigen redevoering te houden hierover, die gebaseerd is op de kennis die ik heb opgedaan met het lezen van mijn boek en vergelijkend werk. Nu gaat mijn interesse eigenlijk wel meer uit naar het geloof zelf en het geloven in een almachtige god. Dat is eigenlijk hetgeen mij echt fascineerde en waarom ik me wou verdiepen in de Islam, omdat ik me dan een breder beeld zou kunnen vormen over monotheïstische godsdiensten in het algemeen. Ik zou het dus in mijn besluit graag hebben over het gedacht dat ik hierover heb en ik hoop dat u mij dit toelaat. Besluit De mens is een kuddedier en hij heeft daar zijn redenen voor, het is een van zijn instincten waarmee hij geboren wordt. De mens is van nature uit een sociaal wezen en hij heeft altijd in groepen geleefd. De groep bood bescherming tegen een boze en vijandige buitenwereld. Eendracht maakt macht en dit werd ook gebruikt om anderen te onderdrukken, uit te buiten en/of uit te sluiten. Het verschijnsel ‘groep’ is dus zo oud als de heuvels en alom tegenwoordig. Iedere groep heeft een band nodig, zonder een band heb je geen groep. Een van die banden is godsdienst, het bestaat nu al eeuwen en doorheen de tijd heeft het naar mijn mening al meer ravage aangericht dan vrede gebracht. Overal in de wereld is er oorlog of ruzie, met meestal de geloofsovertuigingen aan de basis ervan. Het wordt vandaag de dag door veel mensen nogal losjes gebruikt. Ik ben Christen, Moslim of ..., laten we ze een gelovige noemen. Ik bedoel met een gelovig persoon niet iemand die volgens zijn eigen inzicht fatsoenlijk probeert te zijn. Ik denk dat je een zekere hoeveelheid geloof en overtuiging moet hebben voordat je recht hebt jezelf een gelovige te noemen. Vroeger wist men nog wat men echt bedoelde als men zei dat hij een gelovige was. Men accepteerde een hele verzameling overtuigingen die met grote precisie waren voorgeschreven en elke gedachte die hierin werd voorgesteld werd gelooft met de volledige kracht van iemands overtuiging. Voor sommige word dit dan teveel en komt men in het fundamentalisme terecht. Nu moet ik wel erkennen dat men in de Moslim cultuur wel actiever deelneemt in de activiteiten van hun geloof dan wij. De meesten onder ons weten zelfs niet welke dat onze religieuze feestdagen zijn. Zij zijn nog meer overtuigd en geloven nog meer in hun godsdienst dan wij. Maar voordat je echt mag spreken over het feit dat je, jezelf een echte gelovige noemt moet je volgens mij eerst voldoen aan twee aspecten. Je moet het bestaan van een hogere macht die invloed uitoefent of zelfs bepalend is over onze levens aannemen en je moet ervan uitgaan dat je onsterfelijk bent. Je kan misschien wel dood gaan in de ene wereld, maar dan reïncarneer je wel weer in een andere. Daarom stel ik dan ook dat ik in mijn geval geen christen ben, omdat ik niet geloof in god als een hogere macht, noch in onsterfelijkheid. Maar ook omdat ik niet vind dat Christus de beste en de wijste van alle mensen was, hoewel ik hem veel morele goedheid toeken. Hij heeft inderdaad veel goede dingen gedaan, waarmee hij de mensen hielp, maar hij was hier niet de enige in. Er waren er zovelen die goede dingen hebben gedaan en daar wordt nu minder aandacht aan geschonken. Als je nu bepaalde goede daden verricht, zal je hiervoor wel erkent worden maar niet vereert. Men zal je niet aanbidden of een bepaald symbool toekennen, wel een bepaalde prijs of erkenning, waardering. Je kan de goedheid van Christus wel erkennen en bewonderen, maar je kan je hierin niet beperken tot enkel hem. Als je zijn goedheid waardeert in die mate moet je hierin rechtvaardig zijn en andere mensen hetzelfde gunnen. Zij verdienen evenveel respect en waardering als een ander. Uiteindelijk was Jezus ook maar een gewone man die goede daden heeft verricht en omdat mensen hierdoor geïnspireerd waren hebben ze deze persoon als symbool genomen en hem heilig verklaart. Het probleem met onze godsdiensten is dan dat het monotheïstische godsdiensten zijn en dat er dus geen plaats meer is voor andere goede personen. Onze godsdiensten zijn al vol. Terwijl men er in andere godsdiensten vanuit gaat dat je niet alles aan een persoon kan toewijzen, want hij kan niet in de mogelijkheid zijn om deze verantwoordelijk op een juiste manier te dragen. Dat zou in onze huidige samenleving zelfs niet democratisch zijn. Als alles afhangt van een iemand komen we in een dictatuur terecht. Want uiteindelijk is het allemaal vrij hypocriet. Alle monotheïstische godsdiensten komen allemaal op hetzelfde neer. Of je nu spreekt over Allah, God of Jahwe uiteindelijk spreken we allemaal over dezelfde persoon. Ook onze heilige boeken zijn eigenlijk een soort van kopieën van elkaar, enkel zijn ze op een andere manier opgevat. Ons gedachtengoed komt vrijwel overeen, met hier en daar een klein verschil, maar als je werkelijk tussen de lijnen kan lezen “spreken we allemaal dezelfde taal”. Dus is het eigenlijk volledig absurd om hierover oorlog te voeren of zelfs nog erger ervoor te sterven, want uiteindelijk komen alle kampen bij dezelfde partij terecht. De betrokken partijen hadden het woord van god alleen op een andere manier geïnterpreteerd. Godsdienst remt de vooruitgang en onze kennis over de wereld, omdat het stellen van vragen niet gestimuleerd wordt, of zelfs wordt ontmoedigd. Zo gauw je wel vragen gaat stellen en gaat zoeken naar de aard van de wereld en het leven wordt het onvermijdelijk duidelijk dat de verklaringen die de godsdiensten geven voor ons bestaan helemaal niet blijkt te kloppen. Nu ik weet wel, dat het helemaal niet de bedoeling is om alles zo letterlijk over te nemen. Maar dit is maar om een voorbeeld te nemen over alle dingen die we gewoon in onze schoot geworpen krijgen en waar van ons dan wordt verwacht dat we dit gewoon verteren. Dit moet vervolgens wel leiden tot de conclusie dat god niet bestaat: de wereld is eigenlijk beter te verklaren zonder een god die ons beperkingen oplegt. Die ongemakkelijke ontdekking is wel te negeren door te zeggen 'Gods wegen zijn ondoorgrondelijk', of 'dat weet god alleen', en dan te stoppen met nadenken en genoegen te nemen met wat het scheppingsverhaal zegt. Zo proberen ze de mensen dom en rustig te houden. Waar de wet van god heerst, kan een onderzoeker die zich op het pad van de vrije onafhankelijke ontwikkeling begeeft, zelfs op grond van blasfemie worden uitgeschakeld. Dit is dan ook een van mijn grootste overtuigingen waarom ik een postulatorisch atheïst ben. Ik schrap het bestaan van een god vooral omdat ik dit een beperking vind tot mijn zelfontplooiing, vrijheid, autonomie en verantwoordelijkheid. Een godsdienst is in mijn ogen iets goed als toevluchtsoord, als een soort van houvast. Het is wel duidelijk dat er genoeg goede mensen rondlopen op deze aarde, maar er is er maar een waar een zogezegde bepaalde kracht aan verbonden is. Er is er maar een waarnaar je kan toevluchten om te hopen dat alles beter wordt. Er is maar een persoon waarin mensen geloven dat hij toe in staat is, de mensen hebben hem deze kracht gegeven en nemen het dan ook aan dat deze bestaat. Op dit moment zijn er maar weinig gelovigen in West-Europa, dit voornamelijk omdat er hier veel welvaart is en we niemand nodig hebben om snel onze problemen op te lossen. We hebben het goed en komen weinig of niets tekort. Dit alles verandert drastisch wanneer je naar gebieden gaat waar men wel armoede, verdriet en leed kent. Ik haalde het ook al aan in mijn werk, dat het juist deze mensen zijn die een groot risico lopen om fundamentalistisch of zeker diep gelovig te worden. Puur om de reden dat deze mensen een houvast nodig hebben, ze zoeken een toevluchtsoord om te kunnen bidden dat alles terug in orde komt. Moest je mensen deze houvast afnemen, zouden ze misschien minder beginnen geloven in iets onaantastbaar en in mijn ogen irreëel en meer in de kracht van de mensen zelf. Mensen ontzien heel snel de kracht van de mens en vooral omdat deze volgens mij eigenlijk veel groter is dan die van een bepaalde god. Een mens kan rechtstreeks enorm veel veranderingen brengen en doorvoeren. Mensen zoeken zekerheid, inspiratie en troost zeker in de Derde Wereld en nu West Europa het vertrouwen in de eigen cultuur heeft verloren en het Christendom hier niet meer boeit, zullen de mensen daar hun toevlucht nemen tot nieuwe vormen van geloof. Want uiteindelijk als ze hun ogen eens opentrekken is het niet omdat ze al heel de tijd aan het bidden zijn voor verbetering dat deze gebeden ineens aanhoort zijn. Nee, het is omdat enkele mensen in deze wereld nog wel solidair zijn en ze willen helpen. Dus uiteindelijk vertonen al de monotheïstische godsdiensten voor een groot stuk dezelfde kenmerken. Toch bestaan hier omtrent nog enorm veel conflicten omdat ze ervan uitgaan dat zij de enige echte juiste leer en opvatting zijn. En hier willen ze dan voor door het vuur gaan. Dit is uiteraard niet de manier om jou godsdienst te beleven, moest er een god bestaan ben ik er zelfs van overtuigd dat hij dat ook niet de manier zou vinden. Dus is er eigenlijk geen enkele reden of standpunt waarom we dit fanatisme, fundamentalisme zouden goedpraten. Het versmalt enkel je kijk op de wereld tot je eigen principes en aangezien we met meer dan één cultuur op deze wereld leven gaan we op die manier zeker geen enkele stap vooruit geraken. Toch zou ik willen sluiten met een positieve noot, zelf ben ik geen voorstander van het geloof. Maar ik heb er ook niets op tegen, als iemand zijn geloof beoefend op een vreedzame manier kan ik hier niets op tegen hebben; Dat zijn die persoon zijn overtuigingen en levenswijze. Ik kan alleen hopen dat deze inziet dat de kracht van de mensen rondom hem wel veel groter is dan die van zijn god. Want uiteindelijk zal hij er toch op uitkomen dat de kracht die hij uit zijn geloof put grotendeels van zichzelf komt en niet van een externe factor. Er hangt een mooi gedachtengoed en waardeschaal rondom deze godsdiensten en deze zou iedereen zeker moeten proberen naleven. In dat opzicht kan een godsdienst enkel bijdragen tot de levenskwaliteiten van een bepaald persoon.