Zuid-Afrika

Voorwoord Een tijdje geleden kregen we te horen dat het de bedoeling was dat we met een groepje een project zouden maken, met vrije keus welke opdracht we zouden kiezen. Na het formeren van ons groepje van vijf personen hebben we een opdracht gekozen… deze opdracht… Zuid-Afrika. Aangezien onze kennis van Zuid-Afrika ook beperkt was, hebben we echt genoten van het maken van dit verslag. We hebben dan ook veel geleerd, en zullen de opgedane kennis door middel van dit verslag met u delen. Via dit voorwoord willen wij ook graag iedereen danken die heeft geholpen aan het tot stand komen van dit verslag. Tot slot wensen we u veel leesplezier. Inleiding Zuid-Afrika, een prachtig land, een toeristische bestemming in opkomst, alleen jammer genoeg niet erg bekend bij veel Nederlanders. Natuurlijk kennen veel mensen het land wel, of hebben er wel eens van gehoord. En dan hebben ze vaak iets gehoord over de apartheidspolitiek, of Nelson Mandela. Maar het is vrij onbekend dat het echt een prachtig land is met veel vakantiemogelijkheden. Als mensen het Zuid-Afrikaans horen dan merken ze dat het in de verte een beetje op het Nederlands lijkt, een beetje oud- Nederlands. Maar weinig mensen weten hoe dit precies is gekomen, en dat Nederland een band heeft met Zuid-Afrika. Misschien vroeg u het zich ook wel af… en als u het uzelf niet afvroeg… wij deden het wel. De antwoorden op deze vragen kunt u terugvinden in dit verslag, samen met vele andere wetenswaardigheden. Deze informatie is geordend door middel van verschillende overzichtelijke hoofdstukken, onderverdeeld in paragrafen en alinea's. Aan het einde van dit verslag zult u het de moeite waard vinden om naar het land toe te gaan, en u zult uzelf afvragen waarom u er nog niet eerder bent geweest. Dat is tevens ons doel. Door middel van dit verslag duidelijk maken dat Zuid-Afrika een prachtland is. Ondanks het feit dat de meerderheid van ons er niet is geweest, hebben we uit bronnen en van mensen gehoord dat het echt een bezoekje waard is. En ons enthousiasme valt hopelijk ook terug te lezen in ons verslag.
Hoofdstuk 1 De algemene geschiedenis van Zuid-Afrika 1.1 De oudste bewoners De oudste bewoners van Zuid-Afrika behoren tot de Khoisan. Tot de zogenaamde Khoisan behoren twee verschillende volkeren, te weten de Khoikhoi (bij ons waarschijnlijk beter bekent als de Hottentotten) en de San (bij ons bekend onder de naam Bosjesmannen). Deze twee volkeren worden echter vaak tot een volk gerekend vanwege hun fysieke gelijkenis en andere verwantschappen. Beide volken leidden een nomadisch bestaan, alleen er waren enkele belangrijke verschillen. Zo waren de Hottentotten veehouders, die met grote kudde schapen en koeien rondtrokken. Jagen, verzamelen en vissen vulden dit enigszins aan. De Bosjesmannen daarentegen waren een meer rondtrekkend volk. Zei jaagden, verzamelden bessen, wortels, sprinkhanen en wilde honing. De manier van voedsel verzamelen was van invloed op de grootte waarin de verschillende groepen leefden. Zo kan men uit het feit dat de Hottentotten leefden in groepen van 600 tot 2000 man (de Bosjesmannen leefden maar in groepen van 50 tot 500 man) aflezen dat de veeteelt een betrouwbaardere voedselbron was. In de 9de en 10de eeuw echter, kwamen vanuit het noorden en noordoosten nieuwe volkeren, de Bantoevolkeren. Hierdoor zagen de Khoisan hun jacht- en weidegebieden verkleinen. Aangezien de Bantoevolkeren vee hielden en land bewerkten, hadden zij een regelmatiger en standvastiger leven dan de Khoisan, wat ertoe leidde dat hun aantal snel kon groeien en hun cultuur zich verder kon ontwikkelen. Dit leidde er toe dat de Bantoevolkeren hun woongebied gingen uitbreiden, wat weer ten koste ging van het gebied van de Khoisan. Dankzij de komst van de Europeanen in de 17de eeuw (volgende paragraaf) werd het woongebied van de Khoisan nog kleiner. Temidden van al deze culturen en de vijandige houding van de anderen kon de Khoisan hun hoofd nauwelijks boven water houden. De enige keus die ze hadden was verzet, wat vaak de dood betekende, assimilatie of terugtrekken. Zo is een groot aantal Hottentotten aan het begin van de 18de eeuw overleden tijdens het verzet en pokkenepidemieen. Tegenwoordig leven ze voort in de Nama, de Griekwa en de kleurlingen. Van de Bosjesmannen is ook maar een zeer kleine groep overgebleven, ook al hadden ze gekozen voor terugtrekking. Zij wonen tegenwoordig voornamelijk in of bij de Kalahariwoestijn, voornamelijk in Botswana en Namibie. 1.2 De eerste Europeanen Aan het einde van de 15de eeuw (om precies te zijn 1488) voer de eerste Europeaan, de Portugees Bartholomeu Diaz om de Kaap. 10 Jaar later werd hij gevolgd door een andere bekende Portugese zeevaarder, Vasco da Gama. De Portugezen gebruikten de kaap als een ankerplaats van hun specerijenroute naar Azie, waar ze voedsel en water konden inslaan en eventueel grotere reparaties aan hun schepen konden uitvoeren. De eerste Nederlander die om de Kaap heen voer was Jan Huygen van Lindschoten, eind 16de eeuw. Begin 17de eeuw werd hij gevolgd door talloze schepen van de VOC (de Verenigde Oost-Indische Compagnie) die net als de Portugezen op `de Oost' voer en de Kaap gebruikten als rust- bunkerplaats. De eerste bewoners van Europese afkomst waren ook Nederlanders, al was de bewoning niet gepland. Het waren namelijk de opvarenden van het Nederlandse schip `Haarlem'. Deze had in 1648 schipbreuk geleden in de Tafelbaai. Hun bewoning was echter tijdelijk. Een jaar na de schipbreuk waren ze terug in Nederland. 1.3 De VOC De VOC gebruikte de Kaap al een tijdje als bunker- en rustplaats, en in 1651 besloot het bestuur van de VOC dat er een vestigingspost moest komen. Hierop vertrok de Nederlandse scheepsarts Jan van Riebeek met VOC- personeel (van Duitse en Nederlandse afkomst) naar de Kaap en stichtte hier in 1652 een ziekenboeg en een proviandstation. Tevens werden er moestuinen aangelegd waar verse groente, graan en vruchten geteeld werden. Ook werd er van de inheemse bevolking vee gekocht. Omdat de Khoisan geen interesse hadden om te werken voor de Europeanen, werden er uit Azie en West-Afrika slaven aangevoerd om hier te werk te worden gesteld. Ondanks al de inspanningen werd het geen goed lopende `post', en na 5 jaar besloot de VOC dat er ook immigranten naartoe mochten. Deze mochten zich hier dan vestigen als zogenaamde `vrijburgers'. De immigratie van boerengezinnen werd gestimuleerd door gunstige voorwaarden, zoals gratis land. Na 1685 kwamen er ook Franse Hugenoten naar de Kaap. Zij brachten een grote wijnkennis met zich mee. De eerste contacten tussen de Khoisan en de Europeanen waren goed. De Europeanen, slaven en Khoisan leefden vreedzaam naast elkaar, waar verandering in kwam toen er steeds meer immigranten kwamen en de Europese gemeenschap zich uitbreidde en steeds meer land van de Khoisan in gebruik namen. Dit veroorzaakte vaak conflicten die vele Khoisan noodlottig werden. Hierdoor trok een deel zich terug naar de lege gebieden van de Kaap. Aan het einde van de 18de eeuw kwamen de Europeanen, wegens verdere uitbreiding van het levensgebied, in contact met de Bantoevolkeren. Bij de Grote- Visrivier stuitten ze op de Xhosa die in zuidelijke richting trok. Vele gewelddadige confrontaties waren het gevolg, waarbij moord en diefstal van vee normaal was. Ook was er onenigheid over grondgebied en waterbronnen, wat leidde tot 9 oorlogen, de zogenaamde Kafferoorlogen. Door de uitbreiding van hun woongebied naar buiten de Kaap verloor de VOC de greep op een deel van de `vrijburgers', en door de inkrimpende autoriteit besloot de VOC zich in 1791 helemaal terug te trekken. Hierdoor konden de Nederlanders, Duitsers en Fransen de macht en dus ook het bestuur van de Kaap naar zich toe trekken. Dit duurde echter niet lang, want in 1795 kwamen de Britten. Aan het einde van de 18de eeuw woonden er ongeveer 16.000 blanken in de kaapkolonie. 37 Procent van hen was van Nederlandse afkomst, 35 procent was Duits en 15 procent Frans. Naast de blanken (ook wel Boeren of Afrikaners genoemd) woonden er verder nog 25.000 slaven en 15.000 Khoisan. 1.4 De komst van de Britten In 1795 kwamen de Britten in de Kaap, en na bijna twintig jaar hadden de Britten het bestuur van de Kaap definitief in handen. Dankzij de komst van de Britten en de komst van Britse immigranten kreeg de economie van de kaapkolonie een flinke impuls. Vooral de wijnbouw en wolexport ontwikkelde zich goed. En wat de VOC niet lukte, lukte de Britten wel, het vestigen van gezag buiten Kaapstad. Het strakke Britse bestuur was zeer tegen de zin van de `vrijburgers', de vrijgevochten Boeren, die zich dan ook verzetten. Dankzij de Kafferoorlogen was de verstandhouding met de Bantoevolkeren aan de oostgrens van de kaapkolonie niet erg goed te noemen. De Britse gouverneur, Somerset, probeerde door het aanbieden van landbouwbedrijven in dat gebied aan Britse immigranten de situatie te stabiliseren. Maar het was tevergeefs, en pas na het midden van de 19de eeuw kregen de Britten het gebied onder controle. Ondanks alle tegenstand die de Britten ondervonden waren ze toch verantwoordelijk voor een aantal veranderingen. Een van de belangrijkste veranderingen was het toekennen van meer rechten aan niet-blanken. Dit was echter niet wat de Boeren wilden, aangezien zij zich wilden verheffen boven de niet-blanken door de toenemende bevolkingsdruk. De bevolkingsgroei zorgde ook voor druk op de bestaansmiddelen aan het einde van de 18de eeuw, zowel in de Kaap als in de gebieden bewoond door de Bantoevolkeren. 1.5 Expansiedrift Aan het eind 18de eeuw, begin 19de eeuw waren er onder de Bantoevolkeren verschillende politieke eenheden ontstaan als gevolg van de toenemende bevolkingsdruk en confrontaties tussen verschillende Bantoevolkeren om vee, weidegrond en andere economische bronnen. Van deze verschillende groepen kwam in de jaren '20 van de 19de eeuw de Zoeloes, onder leiding van de militaire strateeg Shaka, naar voren. De Zoeloes wisten onder zijn leiding, met een goed getraind leger (impi's genaamd) grote gebieden te veroveren. De mensen in de veroverde gebieden sloten zich of bij de Zoeloes aan, of ze trokken weg. Zoekend naar een nieuwe woonplaats verdreven zij op hun beurt weer andere volkeren. Slechts een klein gedeelte bleef zich verzetten. Deze gebeurtenissen, de Zoeloes en de confrontaties tussen andere Bantoevolkeren, had 2 belangrijke gevolgen. Om te beginnen werden grote delen in het noorden en noordoosten van het land ontvolkt door de bloedige strijd. Verder werden er door andere bevolkingsgroepen koninkrijken gevormd om zichzelf beter te kunnen beschermen. Door zich terug te trekken in de bergen waren vooral de Sotho en de Swazi zeer succesvol. Door het bewind van Shaka en het feit dat hij alle macht naar zich toetrok was hij niet erg populair. Hij kon dan ook niet erg lang van zijn macht genieten, en werd in 1828 door zijn broer vermoord, die daarna de macht overnam. De Zoeloes verloren hierdoor wel hun directe machtspositie, maar bezitten tot heden een belangrijke plaats in de Zuid-Afrikaanse samenleving. Door de toegenomen bevolkingsdruk kwamen er spanningen in de Kaapkolonie. Daarnaast wilden de Boeren zich niet onderwerpen aan het Britse bestuur en diens gelijkheidspolitiek. Na de zesde kafferoorlog (1834, met de Xhosa) nam een aantal Boeren het heft in eigen handen en kozen voor de vrijheid buiten de Kaapkolonie. Ze trokken met hun ossenwagens tussen de Drakensbergen en de Kalahariwoestijn naar het noorden (de ossenwagen werd hierdoor een beetje het symbool van de onafhankelijkheidsstrijd van de Boeren), wat echter niet gemakkelijk ging door ziektes en verzet van de Bantoevolkeren. Dankzij de superieure wapens van de Boeren wonnen ze echter meestal van de Bantoevolkeren. Zo versloegen ze onder andere de Ndebele, waarna de Boeren zich konden verspreiden over het Hoogveld, dat al grotendeels was ontvolkt. De contacten met de Zoeloes verliepen eerst puur zakelijk door onderhandelingen, maar nadat Shaka was vermoord en Dingane (zijn broer) het overnam en zich niet aan de afspraken hield en in 1838 enkele Boeren (Piet Retief en zijn kompanen) vermoordde, werd er strijd gevoerd tegen de Zoeloes. Onder leiding van Pretorius werd deze strijd beslist bij de `Slag bij de Bloedrivier' in het voordeel van de Boeren. Deze namen daarop een deel van Natal in beslag. Nadat de Britten in het begin hadden toegekeken hoe de Boeren grote delen van Zuid-Afrika bevolkten annexeerden de Britten in 1843 Natal. Dit ook uit angst voor de vorming van een Boerenrepubliek. Ondanks dat ze hun gezag langzaam maar zeker uitbreidden tot buiten de Kaapkolonie, konden de Britten niet voorkomen dat de Boeren 2 eigen republieken stichtten, namelijk Transvaal (1852) en de Oranje Vrijstaat (1854). Het antwoord van de Britten hierop was dat ze in 1856 Natal officieel uitriepen tot Britse kolonie, waardoor het ook onder het bestuur van de Kaapkolonie viel. In Natal openden de Britten suikerplantages, waarna de eerste Indiase contractarbeiders kwamen. Toch bleven er conflicten. In Oranje Vrijstaat hadden de Boeren een conflict met de Sotho's en voerden de Britten oorlog met de Zoeloes. Ondanks de Zoeloeoverwinning bij Isandhlwana (1879) gaven de Britten niet op, en werd de strijd in hun voordeel beslecht door de overwinning tijdens de `Slag van Ulundi' (1879). Acht jaar later werd Zoeloeland door de Britten geannexeerd.
1.6 De Boerenoorlogen In 1867 werden er diamanten gevonden nabij Kimberley, waardoor de spanning weer steeg. Dit kwam doordat de vondst talloze gelukszoekers aantrok, en het betekende tevens een omslag in de economie, die voordien bijna alleen maar agrarisch was. De nijverheid groeide op en er kwam een betere infrastructuur, wat het land tevens beter bestuurbaar maakte. Natuurlijk waren de Britten zeer geinteresseerd, en omdat het gebied buiten hun kolonie lag, annexeerden ze het gebied in 1871. Omdat de kans bestond dat in het noorden ook diamanten werden gevonden en ze daar ook aanspraak op wilden maken, annexeerden de Britten in 1877 Transvaal en later ook de Oranje Vrijstaat. Naast een economische versterking had de annexatie ook tot doel de positie van de niet-blanke bevolking in de voormalige Boerenrepublieken te verbeteren. Onder andere hierdoor kwam er een sterkere anti- Britse houding onder de Boeren, wat leidde tot de eerste Boerenoorlog onder leiding van Paul Kruger. Deze eerste oorlog werd door de Boeren gewonnen in de `Slag van Majuba Hill', waarna de Britten tijdens de conferentie van Pretoria (1881) Transvaal opnieuw binnenlandse autonomie verleenden, met Paul Kruger als president. Na deze oorlog keerde de rust echter niet terug, integendeel. De komst van een Duitse kolonie in Zuidwest-Afrika (het huidige Namibie) baarde de Britten grote zorgen omdat ze bang waren dat de Duitse kolonie en Transvaal zich zouden verenigen. Om dit tegen te gaan en de handelsroutes veilig te stellen werd in 1885 Bechuanaland (het huidige Botswana) uitgeroepen tot protectoraat met aan het hoofd Cecil Rhodes. Deze werkte intussen aan het verwezenlijken van zijn eigen droom, een Britse corridor van de Kaap tot Cairo. Hiervoor koloniseerde hij het gebied van het huidige Zimbabwe en Zambia, en noemde het Rhodesie. Zijn droom kon alleen maar werkelijkheid worden als heel Zuid-Afrika onder een centraal bestuur zou vallen, waarvoor Transvaal bedwongen moest worden. Transvaal was niet alleen politiek, maar ook economisch namelijk zeer interessant. Een gewaagd plan om de Boeren in Transvaal ter val te brengen mislukte echter, wat kwam omdat de Boeren het plan doorzagen en er een stokje voor staken. Dit veroorzaakte nog meer spanning tussen de Britten en de Boeren. Toen de onderhandelingen tussen de Britten en het Bestuur in Transvaal over de verbetering van de positie van de niet-blanken en `uitlanders' te verbeteren (en indirect de invloed van het Britse bestuur te vergroten) op niets uitliepen, verklaarden de Britten de Boeren in 1899 de oorlog. Met een grote overmacht wisten de Britten de Boeren een gevoelige slag toe te brengen, maar ze gaven niet snel op. Zelfs na de inname van Bloemfontein, Johannesburg en Pretoria, en de zeer slechte omstandigheden in de Britse concentratiekampen (waar vooral vrouwen en kinderen zaten) hielden ze stand. Pas toen hulp van de Afrikaners (andere naam voor Boeren) uit de Kaapkolonie uitbleef en de voedselvoorziening in gevaar kwam gaven de Boeren zich over. In 1902 werd het Verdrag van de Vereniging getekend en kwamen Transvaal en Oranje Vrijstaat formeel onder Brits gezag, waarbij ze toch een grote mate van zelfstandigheid behield. Tot de vereniging van de Kaapkolonie, Natal, Transvaal en Oranje Vrijstaat zich verenigden in de Unie van Zuid-Afrika bleven de politieke verhoudingen onstabiel. De Unie bleef wel deel uitmaken van het Britse Imperium, maar kon zelfstandig beslissingen nemen over binnenlandse aangelegenheden. Tegen de verhoudingen in werd een Afrikaner politicus, Louis Botha, gekozen tot de eerste premier, en al snel zou blijken dat de Afrikaners een belangrijke en dominante rol zouden spelen in het bestuur van de Unie. Ondertussen was de positie van de niet-blanken niet erg goed. Eind 18de eeuw hadden de Europeanen, door de afwezigheid van Bantoevolkeren in het gebied rond de Kaap, weinig rekening gehouden met de zwarte bevolking. Later kregen sommige gebieden waar Bantoevolkeren woonden een speciale status, zoals Transkei in 1844 (geen inmenging) en Swaziland (Brits protectoraat), wat de basis legden voor een territoriale ongelijkheid. Dit gold echter niet voor alle gebieden zoals men kan zien in het geval van Zoeloeland. Dit werd ingelijfd door Natal en daarna opengesteld voor blanke Boeren. Door de blanke oppermacht hadden aan het einde van de 19de eeuw de Bantoevolkeren zich teruggetrokken in een gebied dat in een soort hoefijzervorm loopt van Kimberley via Mefeking, Rustenburg, Pietersburg, Lydenburg en Durban naar East- London. Al aan het einde van de 19de eeuw legden de blanken beperkingen op aan de niet-blanken. Dit om hun eigen levenswijze en economische belangen veilig te stellen. Als uiting van protest probeerden de niet-blanken politieke invloed uit te oefenen. 1.7 De Unie van Zuid-Afrika (1910-1948) De oprichting van de Unie van Zuid-Afrika betekende niet dat er ook rust kwam. Integendeel, het werd er opnieuw onrustig, omdat niet iedereen zich vond in de verzoeningspolitiek die de premier Louis Botha en zijn Suid Afrikaanse Party voerde. De onvrede die leefde onder de Afrikaners werd verwoord door generaal Jan Hertzog, en betrof vooral de economische dominantie van de Engelssprekende blanken en het aloude meningsverschil over de positie van de niet- blanke bevolking. De oprichting van het ANC (1912) speelde mensen als Hertzog in de kaart, die al had `gewaarschuwd' voor `die swart gevaar'. Hertzog en zijn aanhangers splitsten zich ook af van de Suid Afrikaanse Party en richtten de Nasionale Party (NP) op. Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914- 1918) steunde Botha de Britten, wat aardig wat tegenstand in zijn eigen land opriep (getuigt meteen van de anti- Britse gevoelens). Hij opende dan ook de aanval op de Duitse kolonies in Zuidwest-Afrika, waarna hij het bestuur aldaar overnam. Na WO1 kreeg zuidwest-Afrika de status van mandaatgebied van de Unie. In 1919 stierf Botha echter, en werd opgevolgd door Jan Smuts (de opvolger van Paul Kruger), die echter weer na 3 jaar zijn positie kwijtraakte aan Jan Hertzog. De komst van Hertzog betekende een verandering in de politiek die Zuid-Afrika voerde. Hij streefde namelijk naar een volledige onafhankelijkheid van Engeland en naar een verandering in de positie van de niet-blanke bevolking. Binnen een niet al te lange tijd wist hij dan ook door het parlement enkele maatregelen goed te keuren die een beperking van de vrijheid van de niet-blanke bevolking inhielden. In de jaren '30 werd er gestreefd naar een coalitieregering, waarna de Nasionale Party van Hertzog en de Suid Afrikaanse Party van Smuts gehoor gaven aan de roep. Zij verenigden zich in de Verenigde Party. Maar niet iedereen was het hiermee eens, en enkele extreme nationalisten scheidden zich onder leiding van D. F. Malan af en richtten de Gesuiwerde Nasionale Party op, met als belangrijkste orgaan de Broederbond. Deze Broederbond vormde een tegenwicht tegen de Britse taal (die zeer dominerend was) en cultuur en speelde tijdens de apartheidsjaren, en zelfs daarna, een belangrijke rol in de Zuid-Afrikaanse maatschappij. De Verenigde Party won steun en populariteit bij de blanken door het uitvaardigen van verschillende repressieve wetten. Dit zorgde er natuurlijk ook voor dat ze steun verloren bij de andere bevolkingsgroepen, die zich dan ook steeds luidruchtiger gingen verzetten tegen de ongelijke positie in het land. Vlak voor de Tweede Wereldoorlog kwam Jan Smuts opnieuw aan de macht en kreeg hij bekendheid door zijn internationale optreden tijdens de Tweede Wereldoorlog en zijn betrokkenheid bij het opstellen van het handvest van de Verenigde Naties. Was hij populair in het buitenland, in het binnenland verloor hij echter aanzien en steun. Dit kwam vooral door de toenemende kracht van de zwarte/ gekleurde bevolking en de daarvan uitgaande dreiging, waardoor de blanken hun sympathie verlegden van Smits naar Malan. Dit kwam onder andere omdat Malan de nadruk legde op de bescherming van de blanke bevolking, en met succes, want Malan won de verkiezingen van 1948. 1.8 Apartheid Alhoewel de apartheid in principe al begon aan het einde van de 19de eeuw, werd het hele apartheidsbeleid pas geïntroduceerd door Malan, die dankzij de gewonnen verkiezingen alle vrijheid had om zo'n beleid te formuleren. Volgens zijn ideeen zou het scheiden van bevolkingsgroepen en het gescheiden naast elkaar leven ervoor zorgen dat ieder zijn eigen identiteit behield. Dit was volgens hem ook de enige manier waarop de zwarten zich zelf langs een eigen weg konden ontwikkelen. Wat hij echter niet zei, was dat het apartheidsbeleid meer zou zijn dan gescheiden leefgebieden. Dankzij de slechte organisatie en de verdeeldheid die heerste had de onvrede van noch de zwarte, noch de blanke bevolking een stem. De onvrede begon pas een stem te krijgen, toen in 1952 een eerste protest van betekenis werd georganiseerd ten nagedachtenis aan 300 jaar Europese invloed. Het ANC organiseerde toen een `Nationale Ongehoorzaamheidcampagne' om te protesteren tegen de apartheidspolitiek. 3 Jaar later, in 1955, nam het Congress of the People (een alliantie van organisaties van zwarten, kleurlingen, Aziaten en blanken die tegen de apartheid waren) het `Vrijheidsmanifest' aan. Hierin verklaarden ze dat Zuid-Afrika toebehoorde aan iedereen die er leefde en dat de politieke macht over het hele land verdeeld moest zijn over alle inwoners. Het `Vrijheidsmanifest' gold sinds dat moment als handvest voor de ANC. In het ANC zelf was er echter weer onrust ontstaan, aangezien een kleine groep vond dat er in de strijd tegen de apartheidspolitiek geen plaats was voor blanken. Deze groep vormde in 1959 weer een eigen beweging, die het Pan Africanist Congress (PAC) zou gaan heten. In 1954 werd Malan ondertussen opgevolgd door Johannes Strijdom, en die werd in 1958 weer opgevolgd door Hendrik Verwoerd. Beiden gingen door met de apartheidspolitiek van Malan en wisten de positie van de blanken te verstevigen. Zo beperkte Strijdom het stemrecht van de niet-blanken en Verwoerd zorgde ervoor dat de zwarte zelfstandige thuislanden toegewezen kregen en zij verloren onder zijn bewind tevens elke vorm van vertegenwoordiging in de Afrikaanse regering. Het is dan ook niet gek dat in 1961 alleen de blanke bevolking geraadpleegd werd over de toekomstige relatie tussen Zuid-Afrika en Engeland, met als gevolg dat een ruime meerderheid koos voor onafhankelijkheid van Zuid-Afrika, wat kort daarop dan ook werd uitgeroepen tot een republiek. De republiek verloor internationaal echter aanzien door het gewelddadige ingrijpen van leger en politie bij een door het PAC georganiseerde demonstratie tegen de `pasjeswetten' in Sharpeville, waarbij 69 doden vielen. Na dit `incident' riep de (blanke)regering de noodtoestand uit en werd het ANC en het PAC verboden. Tevens werd de macht van leger en politie vergroot, waarna er een golf van arrestaties kwam. Sharpeville werd een soort keerpunt. Niet alleen werd de noodtoestand uitgeroepen en het ANC en PAC verboden, dit was tevens ook het einde van het geweldloze verzet. Het ANC en het PAC richtten ondergronds een militaire vleugel op. Het verzet en de militaire vleugel (de oppositie dus) werd in het midden van de jaren 60 echter behoorlijk verzwakt. Dit kwam onder andere door het repressieve beleid van de regering, maar vooral door de arrestaties van belangrijke leiders. Zo werden in 1963 de leiders van Umkhonto we Siswe (Speer van de Natie), de militaire tak van het ANC, opgepakt en tot levenslang veroordeeld. Begin van de jaren 70 werd het protest nieuw leven ingeblazen dankzij de opkomst van de Black Consciousness Movement van Steve Biko en de versterking van de zwarte vakbonden. Het gevolg hiervan was dat stakingen ineens aan de orde van de dag waren. Het protest kwam op een hoogtepunt toen in 1976 de zwarte schooljeugd van Soweto in opstand kwam en demonstreerde tegen het verplichtte gebruik van het Afrikaans (de taal van de `onderdrukker') op de scholen. Dit protest werd met harde hand onderdrukt door de blanke regering, wat leidde tot een golf van verontwaardiging door het hele land. Het scheen dat de regering alleen met een zeer gewelddadig machtsvertoon (er vielen meer dan duizend doden namelijk) de situatie onder controle kon krijgen. Het gevolg hiervan was dat de internationale gemeenschap geschokt reageerde en een wapenboycot uitvaardigde. 1.9 Hervormingen De eerste hervormingen begonnen in 1977. Toen nam Pieter Willem Botha de leiding van de regerende Nasionale Party over. Hij had door dat het blanke Zuid-Afrika niet kon overleven zonder een aanpassing van het apartheidsbeleid, wat meteen zijn motto verklaarde: adapt or die. Met dit motto in zijn achterhoofd zorgde hij ervoor dat de Aziaten en kleurlingen vertegenwoordigd werden in het parlement. Ze kregen bijvoorbeeld formeel een eigen kamer. De situatie veranderde echter nauwelijks, omdat veel Aziaten en kleurlingen hun stem niet uitbrachten. Dit omdat zij tegen een tweederangs vertegenwoordiging waren. De positie van de zwarten bleef echter onveranderd, aangezien zij slechts vertegenwoordigd werden in de regering van “onafhankelijke thuislanden”, een regering die door niemand erkend werd. Deze kleine hervormingen leidden echter wel meteen tot de komst van 2 nieuwe partijen. De ene partij is een afsplitsing van de NP. Onder leiding van Andries Treurnicht en diens aanhangers, tegenstanders van het hervormingsbeleid, werd de Conservatieve Party opgericht. Tevens kwam er een nieuwe oppositiepartij/beweging: het United Democratic Front (UDF). Dit was een vereniging van meer dan 600 Zuid- Afrikaanse organisaties die streden tegen de apartheid, en het was tevens de belangrijkste oppositiebeweging na Soweto. Naast de oppositie, en dus de druk uit eigen land, werd er ook vanuit het buitenland steeds meer kritiek geuit op de Zuid- Afrikaanse regering. Deze kritiek kwam echter niet alleen van westerse landen (deze vaardigden verschillende sancties uit tegen het apartheidsregime) maar ook van de zogenoemde frontlijnstaten (recent onafhankelijk geworden landen in de Zuid- Afrikaanse regio). Deze leverden niet alleen kritiek op de apartheidspolitiek, maar streefden daarnaast ook naar een economisch minder afhankelijke positie, wat de Zuid- Afrikaanse regering niet erg kon waarderen. Deze probeerden dan ook met alle mogelijke middelen de positie van de `jonge' onafhankelijke zwarte regeringen aan het wankelen te brengen. Zo steunden zij in Angola de Unita en in Mozambique de Renamo, enkele belangrijke oppositiebewegingen. De buitenlandse kritiek en druk op de Zuid- Afrikaanse regering nam in de loop van de jaren 80 alleen maar toe. De blanke regering trof toen enkele maatregelen en voerde enkele hervormingen door, maar die betroffen kleine dingen, zoals de scheiding in het openbare leven. De positie van de zwarten veranderde niet echt hierdoor. Naast deze kleine hervormingen verscherpte Botha midden jaren 80 de veiligheidsmaatregelen, in een poging de rust in het land terug te krijgen. Hierop volgde een oproep van het ANC tot een volksopstand, wat zorgde voor massale onlusten in de zwarte townships. Weer riep de regering de noodtoestand uit, en het vormen van een politiestaat was het enige wat de regering restte om de orde te bewaren. Hierop kwam er zware kritiek uit het buitenland, die voorbereidingen troffen om Zuid- Afrika verder te isoleren. Ook in het binnenland kwam er steeds meer kritiek, bijvoorbeeld van de oppositiebeweging Cosatu, die in toenemende mate politieke druk uitoefende op de regering en tevens pleitten voor de vrijlating van Nelson Mandela, die ondertussen het symbool voor onafhankelijkheid was geworden. 1.10 Een democratisch Zuid- Afrika In 1989 kreeg de Nasionale Party een nieuwe leider, Frederik Willem de Klerk. Onder zijn bewind raakte de hervorming- en veranderingspolitiek in een stroomversnelling. Zo werd in 1990 Nelson Mandela vrijgelaten. Dit kwam omdat De Klerk besefte dat alleen drastische hervormingen een blank Zuid- Afrika bestaansrecht konden geven, omdat de binnenlandse situatie zeer explosief was en omdat de druk van de internationale gemeenschap zo groot was, dat hij wel tot concessies werd gedwongen. Naast de vrijlating van Nelson Mandela schafte hij ook de meeste apartheidswetten af en legaliseerde hij het ANC, de PAC en andere verboden partijen. In 1991 schafte hij ook de laatste apartheidswet af, namelijk de Wet op Persoonsregistratie, waarna de onderhandelingen over een toekomstige regering en een toekomstige grondwet konden beginnen (deze onderhandelingen worden ook wel Codesa genoemd, Convention for a Democratic South Africa). In 1992 werd via een referendum bepaald dat De Klerk kon doorgaan met zijn hervormingen, maar dit betekende niet dat er in een klap een democratisch Zuid- Afrika ontstond. De drie belangrijkste mensen in dit proces, De Klerk (NP), Mandela (ANC) en Buthelezi (Inkatha Freedom Party, IFP), hadden over enkele punten meningsverschillen, zoals over de toekomstige bestuurlijke structuur. Een belangrijk twistpunt tussen de ANC en IFP was ook het bestuur over de Zoeloes in Natal. Deze meningsverschillen werden niet alleen aan de onderhandelingstafel uitgevochten, maar ook erbuiten. Zo leidde de onderhandelingen (vooral) in Natal en in de townships rond Johannesburg tot slechte sociale omstandigheden en politieke tegenstellingen, wat weer tot zeer gewelddadige confrontaties leidde tussen aanhangers van het ANC en IFP. Hierbij kwamen duizenden om, aangezien niemand bereid was dit geweld te stoppen. Ondanks al deze problemen en tegenstellingen werd er in 1993 toch een akkoord gesloten over de komst van een voorlopige grondwet en de vorming van een regering van nationale eenheid, waarin in ieder geval de 3 belangrijkste partijen zouden zetelen (hiervoor kregen De Klerk en Mandela de Nobelprijs voor de Vrede). Deze regering zou dan aanblijven tot 1999, het jaar waarin, naast nieuwe verkiezingen voor een normale meerderheidsregering, ook de nieuwe grondwet van kracht zou worden. Dit zorgde weer voor sterke protesten van blanke extremisten die vreesden voor hun toekomst, maar ondanks deze protesten en (soms)gewelddadige pogingen de democratie te ondermijnen, werden er eind april 1994 voor het eerst democratische verkiezingen gehouden. De uitkomst van deze verkiezingen was dat Nelson Mandela een klinkende overwinning behaalde tijdens de presidentsverkiezingen en het ANC de grootste partij werd, op afstand gevolgd door de 2 andere regeringspartijen, de NP en IFP. Het gevolg hiervan was ook dat de internationale gemeenschap de regering erkende, en dus ook meteen een einde maakte aan de sancties tegen Zuid- Afrika. Verder trad Zuid- Afrika toe tot het Internationale Monetaire Fonds (IMF), werd lid van de SADC (South African Development Conference, de Organisatie van Afrikaanse Eenheid) en nam het zijn vertegenwoordiging in de VN en het Britse Gemenebest weer op zich. In 1996 ging het echter bijna mis. De Nasionale Party stapte toen namelijk uit de regering van Nationale Eenheid en ging oppositie voeren onder de nieuwe naam New National Party. De angst dat het hierdoor weer mis zou lopen is gelukkig ongegrond gebleken. Mandela, de nieuwe president, hechtte een grote waarde aan een niet- raciaal Zuid- Afrika, en volgens hem kon dit alleen bereikt worden als iedereen het verleden achter zich liet en iedereen zou gaan samenwerken aan een nieuwe toekomst. Dit gaat echter niet van het een op andere moment, wat onder meer bleek uit de conflicten rond het werk van de Waarheids- en Verzoeningscommissie. Dit was een commissie, geleid door de bekende aartsbisschop Desmond Tutu, die als taak had de waarheid rond de mensenrechtensituatie tijdens het apartheidsregime boven water te krijgen. Alleen door te weten wat er in het verleden gebeurt was, zouden blank en zwart elkaar kunnen vergeven. Het nieuwe Zuid- Afrika had hooggespannen verwachtingen van de democratie. Zoals men echter wel begrijpt, gaat dit natuurlijk niet makkelijk, en het is dan ook vooral voor de zwarte bevolking moeilijk om te wachten. Het zal echter nog jaren duren voordat iedereen toegang heeft tot de basisvoorzieningen zoals goede huisvestiging, goede gezondheidszorg, onderwijs, etc. Het was daarom ook niet raar dat er eind jaren 90 veel kritiek en teleurstelling was. Ondanks dit alles behaalde het ANC een grote overwinning, en behaalde zelfs op een zetel na 2/3 meerderheid in het parlement. Zoals afgesproken trad Nelson Mandela terug als president, waarna Thabo Mbeki het van hem overnam. Hem wacht de moeilijke taak de werkgelegenheid en huisvestiging te verbeteren en de criminaliteit in te dammen, en tevens om in de voetsporen van Mandela te treden.
Hoofdstuk 2 Kunst en Cultuur Aangezien Zuid-Afrika een heel gevarieerd land is met verschillende bevolkingsgroepen en een lange geschiedenis, is het een land met veel kunst en cultuur. De eerste kunstenaars in Zuid-Afrika waren zonder enige twijfel de San, wiens rotstekeningen van enkele duizenden jaren geleden men nog steeds terug kan zien (vooral in de Drakensbergen). De jongste schilderingen daarentegen zijn maar tweehonderd jaar oud. Op deze schilderingen zijn verschillende taferelen te bewonderen, namelijk zowel afbeeldingen van het dagelijks leven (jagen en vissen), als ook (volgens onderzoekers) tekeningen die de bovennatuurlijke gedachtewereld van de San nabootsen. Hierop ziet men dan bijvoorbeeld trancedansers (dansers die door zeer lang te dansen in trans raakten en daardoor konden communiceren met de geestenwereld, dieren en de regen). Veel van deze tekeningen zijn gemaakt met dierenbloed. Naast de tekeningen kan met ook vaak zwarte culturele tradities aantreffen in de woningarchitectuur, muziek en dansen, houtsnijwerk, sieraden en schilderingen. Zo zijn de kleurige en vaak symbolische decoraties op de muren van de huizen van de Ndebele berucht, zo niet beroemd. Naast een decoratieve en symbolische functie waren veel `kunst' voorwerpen ook functioneel. Zo kon men bijvoorbeeld aan het kralenwerk van een armband van een Zoeloevrouw aflezen of ze al getrouwd was of niet (tegenwoordig wordt dit nauwelijks gebruikt, alleen het is toeristisch sterk in trek). De schilderkunst van de blanken is natuurlijk beïnvloed door het land van herkomst. Zo vind men onder andere invloeden van Hollandse landschapsschilders en het impressionisme uit Engeland en Frankrijk. Verder vind men in de architectuur ook Europese invloeden. Belangrijke blanke Zuid- Afrikaanse kunstenaars zijn onder andere de schilder J.H. Perneef (1886-1957) en de beeldhouwer Anton van Wouw (1862-1945), die het monument in het Krugerpark in Pretoria ontwierp en wordt beschouwd als grondlegger van de beeldhouwkunst in Zuid- Afrika. Belangrijke hedendaagse blanke beeldhouwers zijn o.a. Bruce Arnott en Bill Davis. De eerste toegepaste kunst van de blanken kwam ongeveer twee eeuwen na hun vestiging in Zuid- Afrika pas tot bloei. Dan moet men vooral denken aan zilversmeden en meubelmakers. De apartheidspolitiek (zie voor meer informatie hoofdstuk geschiedenis) heeft een sterke invloed gehad op de moderne kunst van Zuid-Afrika. Een goed voorbeeld hiervan is de “Townshipkunst”. Dit was kunst over het dagelijks leven in zo'n `Township', van de onderdrukking door de blanken en hun verzet. In de muziek ontstond ook de “Township Jazz”(een mengeling van Afrikaanse en Afro- Amerikaanse ritmes), die vooral werd gespeeld in de `shebeens' (illegale drinkgelegenheden). Enkele muziekanten die deze muziek ten gehore brachten en soms internationaal doorbraken zijn Miriam Makeba, Hugh Maseka en de Jazz Pioneers. Bekende namen van de hedendaagse Zuid- Afrikaanse muziek zijn Johnny Clegg, Lucky Dube en Mango Groove. Naast deze Jazz kwamen er ook talrijke vrijheidsliederen en strijdliederen, zoals het zeer bekende Nkosi Sikeleli' Afrika (God zegen Afrika, het strijdlied van de zwarte bevolking). In de theaters kon men ook duidelijk de Zuid- Afrikaanse musicals onderscheiden, vooral omdat deze musicals vaak bolstonden met kritiek op de politiek en politieke uitingen. Zo werd in 1960 de musical King Kong uitgebracht, die meteen voor een schok zorgde onder de blanke kijkers aangezien zij eigenlijk voor het eerst werden geconfronteerd met het harde leven in de `Townships'. Ook in de musical Sarafina! (een wereldwijde hit over de opstand in Soweto) werd de politiek aangeklaagd. De kunstontwikkeling tijdens de apartheid kende echter enkele belangrijke verschillen. Er was wel verschillende kunst, maar met verschillende motieven. Zo was de kunst van de zwarte bevolking naast een protest vaak ook een middel om te overleven, terwijl de blanke kunstenaar vaak vanuit een ander standpunt werkte. Ook de ontwikkeling van de zwarte kunst werd tegengewerkt, wat kwam door een streng censuurbeleid en de door de overheid gesubsidieerde kunstraden die de ontwikkeling van de `protestkunst' dwarsboomden. Nu de apartheid is afgelopen vallen enkele belangrijke en vroeger alles- bepalende factoren in het leven van de Zuid- Afrikaan weg. Dit betekent dat momenteel een hele andere stroming van kunst aan het ontwikkelen is. Men is het er echter nog niet echt over eens wat de rol van kunstenaar precies moet zijn… opvoeder van het volk of een onafhankelijk scheppende kunstenaar. De meest representatieve kunstverzamelingen zijn momenteel te vinden in de Art Gallery in Johannesburg en de National Gallery in Kaapstad. Hoofdstuk 3 Ligging Zuid Afrika (officieel: Engels: Republic of South Africa; Afrikaans: Republiek van Suid-Afrika), is een republiek in het zuiden van het Afrikaanse continent. De totale oppervlakte van het land is 1.123.226 km2, exclusief de "onafhankelijke" thuislanden Bophuthatswana, Ciskei, Transkei en Venda en de Walvisbaai; incl. deze gebieden: 1.225.765 km2. Zuid Afrika is daarmee 30 keer groter dan Nederland. De kustlijn heeft een totale lengte van 3000 kilometer. Zuid Afrika grenst in het oosten aan Swaziland (430 kilometer), in het noordoosten aan Mozambique (491 km), in het noorden aan Zimbabwe (225 km) en Botswana (1840 km) en in het noordwesten aan Namibie (855 km). Geheel omsloten door Zuid Afrika als enclave, ligt de bergachtige staat Lesotho (totale grenslengte 909 km). In 1947 nam de (toen) Unie van Zuid Afrika formeel het onbewoonde Prince Edward Island en Marion Island voor de kust van Kaapstad in bezit. Andere bekende eilanden voor de kust zijn Santa Cruz bij Port Elizabeth en Robbeneiland bij Kaapstad. Zuid Afrika grenst verder in het westen aan de Atlantische Oceaan en in het oosten aan de Indische Oceaan. De afstand van de Limpoporivier in het noorden naar Cape Agulhas in het zuiden bedraagt ongeveer 2000 kilometer. De afstand van Port Nolloth in het westen naar Durban in het oosten bedraagt ongeveer 1500 kilometer. De belangrijkste rivier van Zuid Afrika is de Oranjerivier die ontspringt in de Drakensbergen van KwaZulu-Natal en over een afstand van meer dan 2200 kilometer bij Oranjemund en Alexander Bay in de Atlantische Oceaan stroomt. Andere belangrijke rivieren zijn de Vaal, de Limpopo, de Grote Visrivier en de Tugela. De meeste van deze rivieren zijn nauwelijks bevaarbaar. Hoofdstuk 4 Landschap Het landschap van Zuid Afrika is zeer gevarieerd en kan verdeeld worden in 21 natuurlijke regio's. 4.1 De Lesotho De Lesotho hooglanden vormen het hoogste deel van zuidelijk Afrika en vormen de grens tussen Lesotho en Zuid Afrika. De hoogste toppen komen boven de 3400 meter uit en op de bergtoendra's val `s winter vaak sneeuw. Het Hoogveld is een zachtglooiend, hooggelegen gebied en bestaat voornamelijk uit savannen. Hier ligt ook het verstedelijkte Witwatersrand rondom de belangrijke goud- en steenkoolmijnen van Zuid Afrika. Hier wordt ook veel maïs verbouwd. 4.2 Noord-Transvaal Noord-Transvaal kent verschillende landschappen met o.a. de bergketens van de Soutpansberg en het Waterberg-plateau en daar tussenin ligt de Pietersburgvlakte, waar de veeteelt belangrijk is. De Soutpansberg is een belangrijk bosbouwgebied. In het noorden van de Kaapprovincie ligt het Ghaap-plateau waar door het semi-droge klimaat alleen veehouderij mogelijk is.
4.3 Bushmanvlakte De vlakke en uitgestrekte Bushmanvlakte van het binnenlandsplateau ligt ook in het noorden van de Kaapprovincie en is slechts begroeid met wat struikgewas en alleen geschikt voor de extensieve schapenhouderij. Opvallende zijn de vele "pans", meertjes die maar een bepaald deel van het jaar gevuld zijn met water. 4.4 Noorden en westen Ten noorden en westen van Pretoria ligt het Bushveld bekken. In het vlakke, centrale deel van het bekken worden vele mineralen en edelmetalen zoals platinum, vanadium en chroom gevonden wordt. De kleiachtige zwarte turfgrond is uitermate vruchtbaar en hier worden dan ook vele gewassen geteeld. Het vlakke zanderige Kalahari-bekken is een semi-droge savanne en voornamelijk begroeid met acacia's. Vroeger werd dit gebied gekenmerkt door woestijnduinen, waarvan er nog maar weinige zijn overgebleven. 4.5 Noordelijke Kaapprovincie In de noordelijke Kaapprovincie liggen de valleien van de Beneden-Vaal en de Oranjerivier, twee van grote rivieren in Zuid Afrika. De valleien liggen in sterk ontwikkelde gebieden met o.a. een gigantisch irrigatieproject (Vaalharts) in de Hartsrivier, een zijrivier. Tussen de twee valleien ligt Kimberley, het centrum van de diamantmijnbouw. 4.6 De Karoo De Karoo is een uitgestrekte semi-droge vlakte met afgeplatte heuvels die begroeid zijn met gras en struikgewas. De hoogste punten van het plateau zijn Giants Castle (3820 m), Cathkin Peak (3650 m) en Mont aux Sources (3299 m) in de Drakensbergen. Hier is alleen wat schapenteelt mogelijk. De Transvaalse Drakensberg is door voldoende regenval bedekt met bossen en een oord waar vele toeristen verblijven om o.a. te wandelen. De Transvaalse Drakensberg is een deel van de Great Escarpment (steile erosieranden). Ook de Natalse Drankensberg is een deel van de Great Escarpment met toppen boven de 3000 meter. Hier vindt veel bergsport plaats. Uit een reeks bergketens bestaat het Kaapse Plooiingsgebergte dat bedekt is met een unieke vegetatie, het "fynbos" of macchia. Ook hier is de bergsport zeer populair. In de valleien tussen de bergketens liggen centra voor fruitteelt en wijnbouw. In de kuststreken liggen mooie stranden en diepe baaien. De enige meer gesloten baai is de Saldanhabaai aan de westkust. 4.7 Namaqua-hooglanden De Namaqua-hooglanden bestaan uit droge, rotsachtige bergen waar als er genoeg regen valt zeer veel wilde bloemen groeien. Het gebied dat grenst aan Namibie is het Richtersveld. De rivier de Limpopo vormt de grens tussen Zuid Afrika en Zimbabwe. De rivier stroomt in de Limpopo-vallei, een droog savannegebied met open bosland waar veel vee gehouden wordt en waar veel wildparken liggen. Het golvende landschap van het Laagveld of Lowveld ligt tussen de voet van de Great Escarpment en de Lemombo bergen in Swaziland, Noord-Natal en Transvaal. Door het hete tropische klimaat in de zomer is hier de teelt van tropisch fruit mogelijk. Hier ligt ook het grootste reservaat van Zuid Afrika, het Nationaal Krugerpark met bossen en savannen.
4.8 Het Achterland Het Achterland van de zuidoostkust is een gebied van glooiende heuvels en diepe rivierdalen. Het strekt zich uit van Swaziland tot het voormalige Ciskei in het zuiden. Er valt veel neerslag dat door vele rivieren afgevoerd wordt naar de Indische Oceaan. Op de grens van Zuid Afrika en Mozambique in Oost-Transvaal, Swaziland en het noorden van KwaZulu/Natal liggen de Lemombo-bergen. Deze bergketen wordt gekenmerkt door diepe kloven waardoor rivieren naar de Indische Oceaan stromen. In het noordelijke KwaZulu/Natal ligt de kustvlakte van Zululand, begroeide zandvlakten met struikgewas. Hier liggen ook vele meren en riviermondingen. In verschillende natuurreservaten leven vele diersoorten. Het Zuidelijke Kustplateau strekt zich uit van ze zuidelijkste punt van Afrika tot aan Port Elizabeth. Hier vindt men ook mooie bossen en lagunes. De glooiende vlakte tussen de Atlantische Oceaan en het Kaapse Plooiingsgebergte is het Swartland. Hier wordt veel graan verbouwd. De Namib is een woestijn en langs de kusten hiervan stroomt de Benguela Golfstroom. De kustwateren zijn zeer belangrijk voor de visserij van Zuid Afrika. Verder is het een onherbergzaam gebied Hoofdstuk 5 Klimaat Door de ligging ten zuiden van de evenaar begint de Zuid-Afrikaanse zomer in december en de winter in juni. Ondanks de enorme afmetingen van het land is het klimaat betrekkelijk uniform en gematigd. Met name geldt dit voor de temperatuur in het binnenland, wat een gevolg is van het feit dat op lagere breedte de hoogte in het algemeen groter is dan verder naar het zuiden. Typerend is dat de gemiddelde temperatuur in Kaapstad 16,5°C bedraagt en in het veel noordelijker gelegen Johannesburg 16,2°C. 5.1 Oostkust Het warmst is het aan de oostkust met een gemiddelde temperatuur van 20,6°C in Durban. Overdag wordt het in Durban in de zomer gemiddeld 27°C tot 22°C in de winter. De temperatuur aan de westkust wordt gelijkmatig laag gehouden door de koude Benguelastroom, de temperatuur aan de oostkust wordt gelijkmatig hoog gehouden door de warme Agulhasstroom. 5.2 Warmste maand De warmste maand in het binnenland is januari en de warmste maand aan de kust is februari. Zelfs in de winter is het op de meeste plaats altijd nog wel zo'n 20°C. In het noorden zijn oktober en november warme maanden als gevolg van de zomerregens. In het hoger gelegen binnenland vriest het regelmatig, in het bergachtige zuidoosten zelfs meer dan 100 nachten per jaar. Door de gemiddelde lage luchtvochtigheid valt er vaak niet meer dan dun laagje sneeuw. 5.3 Neerslag In tweederde deel van Zuid Afrika valt minder dan 500 mm neerslag per jaar. De meeste neerslag in Zuid Afrika valt in de zomertijd, als de vochtige lucht van de Indische Oceaan met kracht landinwaarts stroomt. In Kaapstad daarentegen valt de meeste neerslag in de maanden juni tot en met september. De regen valt in de zomer vaak in korte hevige buien waarna de zon weer snel schijnt. Ten westen van de oostelijke bergruggen valt de minste regen, in de rest van het land valt over het algemeen een constante hoeveelheid neerslag, ca. 1000 mm per jaar. Behalve het zuidelijke deel van het land waaronder invloed van storingen de meeste neerslag in de wintertijd valt en een gematigd regenklimaat heerst.
5.4 Oostkust De oostkust in het zuiden kent droge winters. Naar het westen toe wordt het steeds droger en in het centrale deel heerst zelfs een steppeklimaat met ca. 100 mm per jaar in de Kalahari-woestijn. In steden als Bloemfontein en Kimberley in het centrale deel van Zuid-Afrika wordt in de januari en februari de 30°C gemakkelijk gehaald. 5.5 Uren zon Het aantal zonne-uren ligt erg hoog, bijvoorbeeld in vergelijking tot het Iberisch schiereiland. In Madrid schijnt de zon gemiddeld 2910 uren per jaar en in Lissabon 2740 uur. In Zuid Afrika heeft Kaapstad gemiddeld 2980 uren en Pretoria 3240 uren per jaar. Kustplaatsen van de Kaapprovicie en KwaZulu/Natal ontvangen gemiddeld 300 zonne-uren meer dan de Canarische Eilanden. Hoofdstuk 6 Infrastructuur Zuid-Afrika beschikt over een uitstekend wegennet. Het bestaat uit 84.000 km verharde wegen, waarvan 26.000 km nationale en provinciale snelwegen, die de verbinding vormen tussen de acht belangrijkste steden van het land. Een deel van de autowegen is ook een tolweg. Naast de verharde teerpaden beschikt het land ook over 163.000 km aan onverharde wegen. Vooral in afgelegen streken is een deel van die onverharde wegen wegens regenval onbegaanbaar. 6.1 N wegen De nationale wegen hebben een N voor dit nummer zoals b.v. De N1 dit is de grootste noord-zuidverbinding tussen Kaapstad,, Johannesburg, Pretoria enz. Regionale wegen worden aangegeven met de letter R en wegen in de steden met de letter M. Vreemd aan het verkeer van Zuid-Afrika is de ` four-way-stop-kruising' je vind ze overall, op de meest vreemde plaatsen. Bij zulke kruisingen moet het verkeer uit alle vier de richtingen stoppen, dan volgt er vaak onzekerheid over wie er als eerste en als tweede etc de kruising over mag. 6.2 Havens Zuid-Afrika heeft een aantal goede havens, zoals Durban, Kaapstad en Port Elizabeth, die verantwoordelijk zijn voor de verwerking van een groot deel van de export en import. Deze handelsfunctie is niet alleen van belang voor het eigen land, ook producten uit en/of bestemd voor landen in de regio, worden in Zuid-Afrikaanse havens overgeslagen. De oorlogen in Angola en Mozambique, en de internationale boycot tegen Zuid-Afrika hebben deze functie tot op heden beperkt. Maar de goede verbindingen naar de zeehavens en de uitstekende kwaliteit van de havens kunnen ertoe bijdragen dat Zuid-Afrika een sleutelpositie gaat innemen in de buitenlandse handel van landen als Zimbabwe, Malawi, Zambia en zelfs Angola, Zaïre en Tanzania.
Hoofdstuk 7 Bereikbaarheid 7.1 Autoverhuur De grote internationale autoverhuurbedrijven Avis, Budget en Imperial zijn ook in Zuid-Afrika vertegenwoordigd. Ze hebben filialen op praktisch alle vliegvelden, in steden en heel veel plaatsen, en bieden voor redelijke prijzen een ruime keuze aan huurauto's, van middenklassers tot limousines. Vierwiel aangedreven voertuigen zijn ook te huur, evenals caravans, campers en kampeerwagens. U kunt betalen met erkende creditcards. Het verkeer is links in Zuid-Afrika. De ervaring leert dat het enige moeite kost daaraan achter het stuur van een huurauto te wennen. Vraag een auto met twee zijspiegels. 7.2 Openbaar vervoer Zuid-Afrika beschikt over een uitgebreid busnetwerk waarmee alle bekende plaatsen met elkaar worden verbonden. Zoals de Greyhound/Citilyner die dagelijks rijdt met touringcars van Johannesburg naar Durban, Johannesburg/Nelspruit, Johannesburg/Kimberley, Johannesburg/Kaapstad en Johannesburg/Port Elizabeth. De Inter-Cape Ferreira Express Bus Service rijdt van Kaapstad naar Port Elizabeth via de luchthaven D. F. Malan. Op de terugweg van Port Elizabeth naar Kaapstad wordt een aantal steden langs de N2 aangedaan. Het spoorwegnet bestrijkt heel Zuid-Afrika. Met de langeafstandstreinen is het mogelijk tussen alle grote steden van het land te reizen. In de treinen voor de lange afstand zijn de eerste- en tweede klaswagons voorzien van couchettes. Het gebruik daarvan is bij de prijs inbegrepen. In Zuid-Afrika komen liefhebbers van reizen met stoomtreinen nog volop aan hun trek. Rovos Rail rijdt met een prachtig gerestaureerde stoomtrein met maximaal 40 passagiers. Een vierdaagse `stoomsafari' bestaat uit een 1.000 km lange tocht door het oostelijke deel van Transvaal langs natuurgebieden met een stop in een particulier wildreservaat. 7.3 Binnenlandse vluchten De SAA verzorgt binnen de grenzen van Zuid-Afrika en Namibie regelmatige luchtverbindingen met Bloemfontein, Kaapstad, Durban, East London, George, Johannesburg, Kimberley, Port Elizabeth, Upington en Windhoek. Particuliere maatschappijen zoals Airlink, Comair, Giyani Airways, Link Airways, National Airlines, Phoenix, Safari Lines, Sax, Sun Air en Theron Airways voeren lijnvluchten uit naar vele plaatsen in Zuid-Afrika. Er zijn ook verbindingen met Sun City en Umtata. Voor het binnenlands verkeer is SAA een alliantie aangegaan met South African Express Airways en South African Airlink. Samen met deze luchtvaartmaatschappijen verzorgt SAA 70 procent van het binnenlands vervoer. De SAA onderhoudt ook geregelde verbindingen met steden in de regionale landen zoals Malawi, Zimbabwe, Botswana en Mozambique. Passagiers die intercontinentaal met SAA vliegen kunnen gebruik maken van speciale tarieven voor binnenlandse en regionale vluchten. 7.4 Trein Reizen per trein is in Zuid-Afrika relatief goedkoop en een comfortabele, ontspannende, alhoewel langzame manier van reizen. De bekendste geregelde treinverbindingen zijn de Orange-Express 1x per week tussen Kaapstad en Durban via Kimberley en Bloemfontein, en de Trans-Karoo Express tussen Kaapstad en Johannesburg. Enkele luxe treinen in Zuid-Afrika zijn o.a.: die Blou Trein & Rovos rail Reserveren van tickets via uw reisbureau, of via computicket. Hoofdstuk 8 Bevolking De bevolking van Zuid Afrika is tussen 1911 en 2002 meer dan verzevenvoudigd van ruim 6 miljoen tot 43,5 miljoen. De bevolkingstoename bedroeg van 1995 tot 2000 gemiddeld 1,5% (2001 0,26%). Op dit moment is ca. 75% van de bevolking zwart, 14% blank, 9% kleurling en 3% Indier.
8.1 1985-1994 In de periode 1985 tot 1994 steeg het aantal zwarten en daalde het aantal blanken licht. Als de bevolkingsgroei in dit tempo en in deze vorm doorgaat verwachten demografen dat in 2010 81% van de bevolking zwart zal zijn, 10% blank, terwijl 7% "kleurlingen" en 2% Indiers zullen zijn. Tot de ruim 29 miljoen zwarten behoren ook de inwoners van de thuislanden Bophuthatswana, Ciskei, Transkei en Venda. De gemiddelde levensduur van blanke Zuid Afrikanen ligt aanzienlijk hoger dan die van hun zwarte landgenoten. De gemiddelde levensduur van alle mannen en vrouwen ligt respectievelijk op 47,5 en 48,5 jaar. Een blanke inwoner van Zuid Afrika leeft gemiddeld twaalf jaar langer dan een zwarte Zuid Afrikaan. De zuigelingensterfte bij blanken is gemiddeld zes keer lager dan bij zwarten. Meer dan de helft van de zwarte bevolking is jonger dan 18 jaar. Bantoevolken verspreidden zich zo'n 2000 jaar geleden vanuit Centraal-Afrika naar het zuiden. De nakomelingen daarvan vormen de zwarte bevolking van het huidige Zuid Afrika. Het is echter een zeer heterogene groep met eigen talen, gebruiken, huizenbouw etc. 8.2 Zwarte bevolking De zwarte bevolking bestaat uit negen etnische groepen (nations). De blanke regering gebruikte deze indeling bij het geografisch verspreiden van de etnische groepen over de thuislanden. De grootste groep zijn de Zulu's (ca. 5 miljoen) en daarna volgen de Xhosa's (2 miljoen), de Noord-Sotho's (2,2 miljoen), de Zuid-Sotho's (2 miljoen), de Tswana's (1,1 miljoen), Sjangaan-Tsonga's (1 miljoen), Swazi's (800.000), Zuid-Ndebele (375.000), Noord-Ndebele (260.000), Venda's (125.000) en ca. 100.000 anderen. Miljoenen zwarten wonen in de "townships" of "shantytowns", woonoorden voor de zwarte bevolking aan de randen van de grote steden, maar het exacte aantal is onmogelijk vast te stellen. Men leeft vaak in krotten en tekort aan echte huizen wordt geschat op drie miljoen. Bekende townships zijn Soweto bij Johannesburg, Mamelody bij Pretoria en Crossroads bij Kaapstad en alleen al Soweto zou tussen 2 en 3 miljoen inwoners tellen. Elke "nation" is onderverdeeld in een aantal stammen of "tribes". De Zoeloes bestaan bijvoorbeeld uit meer dan 200 tribes. 8.3 Blanke bevolking De blanke bevolking telde in 1993 ruim 5 miljoen zielen. Zij bestaat uit de afstammelingen van Nederlandse, Franse en Duitse kolonisten, de nakomelingen van Britse kolonisten en immigranten uit Zuid- en Oost-Europa die in de 20ste eeuw kwamen. Vaak wordt een onderscheid gemaakt tussen de Afrikaners (ca. 57% vooral in de Transvaalprovincie en in Vrijstaat), bestaande uit de afstammelingen van de oudste groepen kolonisten, en de Engelstaligen (ca. 38% vooral in de Kaapprovincie en KwaZulu/Natal). De overige vijf procent zijn de immigranten die in de 20e eeuw naar Zuid Afrika kwamen. 8.4 Kleurlingen Een zeer groot deel van de kleurlingen woont in de Kaapprovincie. De kleurlingen zijn nakomelingen van Hottentotten vermengd met blanke kolonisten, zwarten en slaven uit het Midden-Oosten. In 1959 werd deze bevolkingsgroep onderverdeeld in Kaapse kleurlingen, Kaapse Maleiers, Griqua (vermenging van Hottentotten en Europeanen uit het noordoosten en noordwesten van de Kaapprovincie), Chinezen, "andere Aziaten" en "andere kleurlingen". In 1967 werd deze indeling gedeeltelijk herroepen. In de praktijk werd afkomst een belangrijker criterium dan uiterlijk. De ruim 3 miljoen zielen tellende kleurlingengemeenschap is wat betreft politiek en cultuur verdeeld: een deel zoekt aansluiting bij de blanken, anderen voelen meer verwantschap met de zwarten. 8.5 Aziaten De Aziaten zijn voor 99% van Indische afkomst. De meeste van de bijna een miljoen Indiers wonen in Natal en zijn afstammelingen van contractarbeiders die in de 19de eeuw uit het toenmalige Brits-Indie naar Zuid Afrika kwamen. Verder zijn er sinds 1920 ongeveer 12.000 Chinezen naar Zuid Afrika geemigreerd. De grootste Indische gemeenschap van Afrika woont in Durban en omstreken. De spreiding van de bevolking is ongelijkmatig. Grote delen van het land zijn nagenoeg leeg want de woestijnachtige streken, waar geen delfstoffen worden aangetroffen, blijven vrijwel onbewoond.
8.6 1994-2002 In 1994 woonde ruim 50% van de bevolking in stedelijke gebieden. De Transvaal telde ca. 12,5 miljoen inwoners. In de Kaapprovincie woonden naar schatting 7,9 miljoen Zuid Afrikanen, terwijl Natal en de Oranje Vrijstaat respectievelijk 7,1 en 1,9 miljoen inwoners telden. De overige 9,5 miljoen Zuid Afrikanen woonden in een thuisland. Betrouwbare cijfers zijn bijna niet te krijgen. Het snelst groeiende stedelijke gebied is Kaapstad en omgeving, waarin in 1991 meer dan 2,5 miljoen mensen woonden. Andere grote agglomeraties zijn: Johannesburg/Soweto/Alexandra (ca. 3,6 miljoen); Durban/Inanda/Kwamashu (ca. 3 miljoen); Pretoria/Mamelodi/Soshanguve (ca. 1 miljoen); Port Elizabeth/Uitenhage (ca. 1 miljoen); Bloemfontein/Bothshabelo (ca. 600.000); Oost London/Mdabane/Duncan Village (ca. 500.000). Hoofdstuk 9 Culinair 9.1 Geschiedenis van de Zuid-Afrikaanse keuken Ook al wordt er in een heel groot deel van Zuid-Afrika honger geleden toch heeft Zuid-Afrika een uitgebreide keuken. De Zuid-Afrikaanse keuken van tegenwoordig heeft een heel erg lange historie met invloeden van overal ter wereld. Laten we bij het begin beginnen. Lang voordat Zuid-Afrika een Nederlands kolonie was leefde er uiteraard al mensen en mensen en gerechten horen net zo bij elkaar als rook en vuur. Voor de Nederlandse kolonisatie leefde er nomadenstammen die eeuwenlang leefden op een dieet dat vooral bestond uit granen die ze bereidden als pap. Ook werden groenten gegeten maar welke dat lag er maar net aan welke ze konden vinden en in welke streek ze zich bevonden en deden ze zich te goed aan alle wilde dieren die ze konden vangen. Deze eenvoudige gerechten worden nog steeds in het moderne Zuid-Afrika gegeten door miljoenen zwarte Zuid-Afrikanen. Vooral de maispap die melies- of putupap wordt genoemd is nog een populair gerecht. Pas toen de expansiedrift van de Europese grootmachten begon werden er uitgebreidere gerechten geïntroduceerd in Zuid-Afrika. De Nederlanders die af en aan voeren naar Oost-Indie zagen in Kaap de Goede Hoop een ideale plek om vers voedsel en water in te slaan, omdat dit punt zo'n beetje halverwege de zeeroute tussen Europa en de Oost lag. Dus in het midden van de 17e eeuw stichtten de Nederlanders hier een vestigingspost die weldra uitgroeide van een kustdorp tot een aanzienlijke stad. Onze landgenoten zaaide hier de scepter en het is dan ook niet verwonderlijk dat in Kaap de Goede Hoop de stevige stampotten en andere typisch Nederlandse gerechten de boventoon voerden. Maar aangezien de Nederlandse schepen op de terugweg beladen waren met ofwel lekkere kruiden en specerijen uit de Oost ofwel Indische slaven werd de Nederlands kost steeds meer bereid met een sneufje Indische kookkunst. Langzamerhand veranderde de Zuid-Afrikaanse keuken van nomaden gerechten via Hollandse kost steeds meer naar Indische gerechten. Men begon met het meekoken van Indische smaakmakers als kruitnagel, anijs, kurkuma, tamarinde en piment in de Nederlandse gerechten, het snoepgoed, het banket en de desserts. En later ging men steeds meer over op rijst gerechten in Zuid-Afrika. Ook in de namen van de Zuid-Afrikaanse gerechten zien we dit nog terug. Er zijn vele woorden in het Afrikaans die rechtstreeks uit het maleis stammen. Sommige zijn verbasterd en anderen zijn letterlijk overgenomen. Verder heeft de Zuid-Afrikaanse keuken ook nog talrijke Franse invloeden. In 1688 waren vele religieuze franse vluchtelingen in Zuid-Afrika beland en ook zij hebben uiteraard hun stempel gedrukt op de Zuid-Afrikaanse keuken. Zij hebben de Zuid-Afrikanen onder andere bekend gemaakt met het koken in of met wijn. Deze wijn werd door de Fransen geteeld en daardoor is Zuid-Afrika het derde gebied op de wereld waar men aan wijnteelt deed. Alleen in het Midden-Oosten en in Europa was men eerder met het telen van wijn dan in Zuid-Afrika. Ook brachten de Fransen een nieuwe manier om voedsel te conserveren. Dit deden ze door het een heel lange tijd te laten koken op een zacht vuurtje, deze techniek werd confit genoemd en is de rede dat ze in Zuid-Afrika alle in suikerstroop ingelegde producten konfyt noemen. Ook brachten de Fransen een groot scala aan soorten koekjes, taarten, gebak, en brood. Waarvan nu de mosbolletjes nog steeds bekend en populair zijn. 9.2 Hedendaagse Gerechten Zuid-Afrika ligt aan zee dus kent het een enorme varieteit aan visgerechten. Zo is de Kaapse Langoest een wereldberoemde delicatesse die naar beroemde visrestaurants over de hele wereld wordt geexporteerd, hiervoor is het hoogseizoen november tot april. Deze kreeft heeft geen scharen maar heeft voor de rest wel iets weg van de Noorse kreeft. Verder heeft Zuid-Afrika natuurlijk nog vele andere visgerechten. Zo zijn er talrijke vechtvissen te vinden die dan ook sportvisser van over de hele wereld naar Zuid-Afrika trekken. Hebben deze heren een goede vangst gehad dan moet ik u adviseren eens te proeven van de Barracuda of de yellowtail, de katonkel of de elft. De elft is een bijzonder smakelijke haringsoort die wel 1 meter lang kan worden Ook worden er volop normale haringen gevangen en vele soorten krabben, inktvissen, mosselen en oesters die allemaal hun plekje hebben gevonden in de warme wateren rond Zuid-Afrika. Maar voor velen is het culinaire hoogtepunt wat visgerechten betreft toch wel de curried lobster. Een tongstrelend gerecht van pittige stukjes kreeft gesmoord in een heerlijk maleisch-kaapse kerriesaus met rijst. Houdt u niet zo van kreeft ? Geen probleem, er is een visgerecht dat nog populairder is dan de curried lobster en dat is de Kaapse snoek. Deze vis, die door de Nederlandse kolonisten is vernoemd naar zijn Europese soortgenoot die in zoetwater leeft, heeft een zeer sterke en unieke smaak. De Kaapse snoek wordt niet zo groot als de Europese snoek en heeft ook beduidend minder vlees, maar eenmaal klaargemaakt in een honingzoete jam van muskaatdruiven is de zilte snoek een ware delicatesse. Een ander overheerlijk gerecht met deze vis is de snoeksmoor. Ook deze is het proberen waard. Zuid-Afrika kent verder een aantal noemenswaardige streekgerechten. Elke streek in dit Afrikaanse land heeft wel een gerecht dat het noemen waard is. Ik ben persoonlijk van mening dat men deze gerechten zelf moet ontdekken. Iets wat ook een van de charmes van reizen is vind ik. Ik zal u wel een paar tips aan de hand doen waar u zulke streekgerechten kunt vinden. Het subtropische Natal is vooral bekend om zijn Maleisische kerriegerechten. Dit culinaire erfgoed van de Indische slaven is zeker het uitproberen waard. Ook het zeebanket van Natal is erg goed. Langoesten, kreeften en garnalen zijn er overal volop vers verkrijgbaar. Ook in de Kaapprovincie is het zeebanket bekend. Voor de visrestaurants hier is het zaak dat u van te voren even reserveert, want de kans is groot dat het vol zit. 9.3 Vleesgerechten Als het land van de natuur en van het wild is het niet meer dan logisch dat Zuid-Afrika vergeven is van vleesliefhebbers. De bewoners van Zuid-Afrika wonen bijna allemaal in het binnenland en hebben een voorliefde ontwikkeld voor grootse granspartijen, grills en barbecues in de open lucht. Het vlees dat hier gegeten wordt is dan ook vaak anders dan dat wij in Nederland gewoon zijn, aangezien de hele fauna anders is. Zo is antilopenvlees misschien wel het populairst, op de voet gevolgd door de springbok. Een lekker stukje bosvarken of impala wil er in Zuid-Afrika ook altijd wel in. Zoals gezegd houdt men in Zuid-Afrika vaak van dit soort “eetfeesten” in de open lucht. Lekker in de koele nacht zitten rond een kampvuur en dan bijvoorbeeld elandantilope grillen, maar ook gewone gerechten komen aan bod. Zo wordt er ook vaak een lekker stukje varkens of lamsvlees aan het spit geregen. Varkensvlees is in Zuid-Afrika niet echt geliefd. En bij al deze heerlijke vleesmoppen eet men dan een lekkere maiskolf. 9.4 Drinken In Zuid-Afrika kan je met een gerust hard kraanwater drinken, je zult er geen enge ziektes aan over houden. Verder is er in Zuid-Afrika gewoon al het drinken te koop van de grote merken zoals we die hier in Nederland ook hebben. Maar het zou eeuwig zonde zijn als dit de enige drank zou zijn die u zou consumeren. De wijnen van Zuid-Afrika zijn namelijk uitermate goed en beroemd. In de Kaapprovincie kunt u een van de oudste wijngaarden ter wereld bewonderen. Het gebied is er bekend om. In Nederland overigens zijn ook vele van de 2.100 verschillende wijnen uit Zuid-Afrika ( niet op de jaargangen lettend ) te verkrijgen, dus mocht u een keertje naar Zuid-Afrika gaan dan is het aardig eens zo'n wijntje om alvast een beetje in de stemming te komen Verreweg het merendeel van de Zuid-Afrikaanse wijnen is witte wijn. Droge witte wijn met een hoger alcoholpercentage dan normale wijnen. Dit vanwege het mediterrane klimaat van de Kaap. Dat er dan ook weer voor zorgt dat de rijpingsperiode tussen de druiven nog verder uit elkaar komt te liggen. ( Januari-April ). Behalve de witte tafelwijnen is de Kaap verder bekend om de uitstekende sherrywijnen en muskaatwijnen, portwijnen en ook rode wijn. Nu ben ik zelf niet echt een wijnkenner. Dus uit angst dat ik u met een verkeerd advies zou opschepen ben ik maar even gaan informeren bij de slijter wat de beste wijn van Zuid-Afrika is, dus nu kan ik u met een gerust hart en volmondig adviseren een flesje Cabernernet Sauvignon te nemen als u zich in Zuid-Afrika bevindt. Tot slot van ons culinaire uitstapje in de uitgebreide keuken van Zuid-Afrika heb ik nog de spijtige mededeling voor u dat specialiteiten van eigen bodem niet vaak op het menu van restaurants staan in Zuid-Afrika. Indien u toch enige traditionele gerechten wilt uitproberen dan kan ik u aanraden naar het restaurant Leipolts te gaan in Johannesburg voor de echte Zuid-Afrikaanse keuken.
Hoofdstuk 10 Religie Ongeveer 77% van alle Zuid Afrikanen is lid of beschouwt zich als lid van een van de vele christelijke kerken of stromingen. De vestiging van de calvinistische kerk in Zuid Afrika is een gevolg geweest van de koloniale politiek van de Verenigde Oost-Indische Compagnie. In die periode mochten andere kerken geen erediensten houden of zending bedrijven. Pas in 1779 kregen Duitse Lutheranen toestemming om een kerkgebouw te openen en vele andere zendelingen volgden in de eeuwen daarna. De zogenaamde zwarte onafhankelijke kerken, de African Independent Churches, vormen sinds ca. 1850 de grootste religieuze gemeenschap van Zuid-Afrika met meer dan 3000 verschillende onafhankelijke kerken net gezamenlijk meer dan 6 miljoen leden. Soms bestaan ze slechts uit een gemeente en soms tellen ze tienduizenden leden. Deze exclusief zwarte kerken worden onderscheiden in de Ethiopische kerk en de zionistische kerk, waarbij de Heilige Geest, genezing en elementen uit de traditionele Afrikaanse religie een grote rol spelen. Beide richtingen houden vast aan een diep in de Afrikaanse cultuur verankerde geloofsbeleving, richten zich zeer sterk op hun leiders, zijn zeer behoudend, zetten zich af tegen Europese geloofspraktijken en baseren zich doorgaans op een eigen interpretatie van de bijbel. De grootste van deze kerken is de Zionist Christian Church, met in heel zuidelijk Afrika enkele miljoenen leden en in 1914 gesticht door "profeet" Engenas Lekganyane. Een andere grote zwarte kerk is die van de in 1911 door de Zulu Isaias Shembe de Nazareth opgerichte Baptist Church, die in Natal gevestigd is. Er zijn drie blanke kerken in Zuid Afrika waarvan de sterk calvinistische Nederduitse Gereformeerde Kerk met 1.350.000 leden de meest invloedrijke is. In de 19e eeuw splitsten zich de Neder-Duitsch Hervormde Kerk van Afrika (1853) en de Gereformeerde Kerk van Afrika of de Dopperkerk (1859) zich af van de Nederduitse Gereformeerde kerk. De vergadering van de Nederduitse Gereformeerde Kerk stond in 1857 raciaal gescheiden kerkdiensten toe. Als een soort dochterkerken werden in 1881 de Nederduitse Gereformeerde Sendingkerk voor reformatorische kleurlingen opgericht en daarna volgden aparte gereformeerde kerken voor zwarten (Nederduitse Gereformeerde Kerk in Afrika) en voor de Indiers de Reformed Church in Africa. De blanke Nederduitse Gereformeerde bleef deze drie afsplitsingen zowel financieel als ideologisch domineren. Sinds 1974 steeg het verzet tegen deze dominante positie door de Broederkring, een groep van predikanten en leken die in 1983 omgedoopt werd tot Belijdende Kring. Binnen de Nederduitse Gereformeerde Kerk in Afrika en de Nederduitse Gereformeerde Sendingkerk groeide in de jaren tachtig het verzet tegen deze uiting van de apartheidspolitiek. Een van de prominente figuren van de Sendingkerk was Dr. Allan Boesak die ook een sterk voorstander was van het samengaan van beide groeperingen in de Verenigde Gereformeerde Kerk. Voor multiraciale kerken zoals de rooms-katholieke (pas in de 2e helft van de 19e eeuw in Zuid Afrika gevestigd), de methodistische, de anglicaanse (vanaf 1749), de lutheraanse (vooral in de Kaapprovincie en Transkei) en de presbyteriaanse (vanaf 1806) geldt dat een ruime meerderheid van de aanhang uit zwarten bestaat. Later zijn daar nog baptisten, Grieks-orthodoxen en de pinkstergemeente bijgekomen. De meest tot de verbeelding sprekende kerkelijke leider is de anglicaanse aartsbisschop Desmond Tutu. Het was dan ook niet vreemd dat juist hij de eerste zwarte Zuid-Afrikaan was die de leiding kreeg over de Anglicaanse Kerk, die zich trouwens altijd heeft verzet tegen het apartheidssysteem. Voor zijn verzet tegen apartheid ontving hij in 1984 de Nobelprijs voor de vrede. Oecumenische samenwerking ontwikkelde zich van de Algemene Zendingsconferentie (opgericht in 1904) via de Christelijke Raad voor Zuid Afrika (1936) tot de in 1968 opgerichte en internationaal gewaardeerde Zuid Afrikaanse Raad van Kerken streeft volhardend naar vergaande oecumenische samenwerking onder leiding van bekende figuren als Desmond Tutu, C.F. Beyers Naude en F. Chikane. Het aantal Hindoes bedraagt meer dan een half miljoen en daarmee is deze religie veruit de belangrijkste onder de Indiers. De meerderheid van de ruim 400.000 moslims is te vinden onder de kleurlingen en de Indiers in grote steden als Durban en Kaapstad, en het aantal joden wordt geschat op 150.000. De oorspronkelijke inwoners van Zuid Afrika, Hottentotten, Bosjesmannen en de diverse Bantoevolken hadden voor de komst van de blanken ieder hun eigen inheemse religies. Vruchtbaarheidsrituelen, oogstrituelen, voorouderverering en het heilige geloof in het bestaan van hogere machten en krachten zijn gemeenschappelijke kenmerken. Eind 20e eeuw zou nog een kwart de zwarte bevolking deze religies aanhangen. Inyanga's en sangoma's, traditionele Afrikaanse genezers, spelen ook nog een belangrijke rol in de cultuur en de religieuze leefwereld van de zwarte Zuid Afrikanen, zelfs in de grote steden. Hoofdstuk 11 Bezienswaardigheden en Nationale parken van Zuid-Afrika Zuid-Afrika bestaat uit negen provincies, die allemaal verschillend zijn. Alle provincies hebben hun eigen bezienswaardigheden en ( bijna ) alle provincies van Zuid-Afrika hebben hun eigen nationale parken. Vanwege het eigen karakter en de enorme scala aan bezienswaardige plaatsen in elke afzonderlijke provincie/streek in Zuid-Afrika hebben wij besloten om dit hoofdstuk in te delen in negen delen, zodat we elke provincie apart kunnen bespreken. 11.1 West-Kaap We zullen als eerste provincie West-Kaap bespreken, dit is de belangrijkste provincie uit toeristisch oogpunt. Het is in alle opzichten de belangrijkste provincie van Zuid-Afrika. Vanuit economisch, politiek en toeristisch oogpunt. In West-Kaap ligt de Tafelberg, een symbool voor Zuid-Afrika. Deze berg is 1086 meter hoog en is sinds kort een van de nationale parken van Zuid-Afrika ( in 1996 is hij uitgeroepen tot nationaal park ). De Tafelberg bestaat compleet uit zandsteen, eigenlijk is het niet veel meer dan een gigantisch blok zandsteen, die zo hoog is dat het merendeel van de tijd de top ervan omhult is door wolkenvelden. Aan de voet van de Tafelberg ligt de belangrijkste attractie : de hoofdstad van West-Kaap, Kaapstad. De moederstad van Zuid-Afrika, de stad waar de politiek zijn zetel heeft, de stad waar in 1834 een verklaring werd uitgegeven om slaven te bevrijden en is tevens de stad waar de eerste VOC kolonisten zich gingen vestigen. Een belangrijk overblijfsel daarvan is de Compagnies Botanische Tuin die in 1652 werd aangelegd door onze landgenoten en nu 8000 verschillen soorten planten en bomen bevat en een prachtige voliere. In Kaapstad is verder het oude stadhuis, gelegen aan het beroemde Greenmarket Square waar de verklaring ter bevrijding van de slaven werd uitgegeven, een bezoekje waard. Evenals de indrukwekkende Zuid-Afrikaanse Nationale Gallerie, met zijn 6500 Zuid-Afrikaanse kunstwerken. Ook het ford in Kaapstad is een leuke attractie, dit overblijfsel van een 17e eeuws kasteel wordt tegenwoordig in de ford genoemd omdat de muren zo laag zijn dat het veel meer weg heeft van een ford dan van een kasteel. Het is ooit een mooi, vijfhoekig kasteel, geweest, maar nu wordt het gebruikt als hoofdkwartier van het West-Kaapse legercommando. We verlaten Kaapstad om even een tripje te maken naar het 122 kilometer ten noorden van Kaapstad gelegen Nationaal Park Westkust te bezoeken. Waar in het voorjaar de bloemen een lust voor het oog zijn, maar waar de belangrijkste trekpleister toch de vogels zijn. In dit park leeft namelijk 12 procent van het aantal zwarte scholeksters die de wereld rijk is, 15 procent van alle gekroonde aalscholvers, 25 procent van de jan- vangens en maar liefst de helft oftewel 50 procent van alle visdiefjes. Iets ten zuiden van Kaapstad is er nog een grote publiekstrekker, dit is de plaats Observatory, de plaats waar voor het eerst in de geschiedenis een harttransplantatie is uitgevoerd, er is daar een museum genaamd Grote Schuur Transplantatie Museum die deze gebeurtenis herdenkt. Verder is in de buurt van Kaapstad Constantia te bezoeken, hier vindt u de drie beste wijngaarden van Zuid-Afrika en tevens de Nationale Botanische Tuin, deze is wel 560 hectare groot en biedt onderdak aan 9000 inheemse Zuid-Afrikaanse planten soorten. Een prachtige route die u kunt nemen als u door de West-Kaap reist is de tuinroute. Deze begint in het plaatsje Infata-on-the-river en laat u de mooiste plekjes van de kuststrook zien. Het neemt u bijvoorbeeld mee langs Knysna, een mystieke plek. In de 19e eeuw trok daar een sekte van Zuid-Afrikaanse kluizenaars de bossen in. Onder hen was George Rex, waarvan beweerd werd dat hij de buitenechtelijke zoon van George III was. Ook neemt de tuinroute u mee naar Mossel Bay waar vier mooie musea zijn over de zee, schelpen, graanopslag en de lokale geschiedenis. Even meer landinwaarts van de tuinroute op vier kilometer afstand van Beaufort west ligt het nationale park Karoo. Karoo bestaat uit twee delen : de grote en de kleine Karoo. Deze twee gebieden zijn gescheiden door de Hoge Swartbergen. Karoo bestaat vooral uit droge beschoeiing en is de thuisplaats voor meer dan 60 verschillende soorten zoogdieren. Enkele voorbeelden : de zwarte neushoorn, het rode hartebeest, de springbok en de Kaapse bergzebra lopen rond in Karoo. Maar u kunt er ook een hoop reptielen en 5 soorten schildpadden vinden, evenals ongeveer 200 vogelsoorten waaronder de zwarte adelaar. Over vogels gesproken, dit gebied is tevens bekend als struisvogel land, struisvogelland begint zo'n beetje in centraal Karoo bij het plaatsje Ladismith dat in de schaduw ligt van de Swartberg's Toorkop. Oostelijk hiervan is het gebied bekend om zijn vele struisvogelfarms met als kloppend hart van struisvogelland Oudtshoorn, waar ook een museum staat dat geweid is aan de struisvogel. Ook in Oudtshoorn te bezichtigen zijn de Congo grotten met hun prachtig druipsteenformaties. Op de tuinroute van Zuid-Afrika ligt verder nog een nationaal park wat een bliksembezoekje waard is. Dit is het nationaal park Wilderness. Een ideaal park om rond te lopen, het kent dan ook prachtige natuurroutes. Wilderness is een waar watergebied met zijn achtentwintig kilometer kust, vijf rivieren, vier meren en twee riviermondingen. Ook wordt het nog eens omringd door een nationaal merengebied van wel 10.000 hectare. Het is dan ook niet verwonderlijk dat hier enorme aantallen watervogels zich prima thuisvoelen. Langs de kustlijn van West-Kaap kunt u behalve al deze watervogels ook walvissen bezichtigen, een goed plaatsje om dat te doen is Swellendam. Maar Swellendam heeft meer te bieden dan alleen walvissen spotten. Zo is er Suurbaak, een oude missie post uit 1812, waar handgemaakte stoelen te koop worden aangeboden. Op zes kilometer van Swellendam ligt verder het nationale park Bontebok. Bontebok is opgericht om de met uitsterven bedreigde antilope te beschermen, maar er zijn ook 200 vogelsoorten en 500 plantensoorten te bezichtigen evenals enkele andere dieren uiteraard zoals de Kaapse grijsbok en de Kaapse bergzebra. Mocht u overigens op zoek gaan naar de perfecte plek om de walvissen in al hun glorie te bekijken dan kunt u beter even doorrijden naar de stad Hermanus. Even verder dan Hermanus ligt het stadje Bredasdorp met zijn wrakkenmuseum, een collectie van de talloze schepen die hier vergaan zijn ( meer dan 120 sinds 1673 ). Ook aan de kust, op achtenzestig kilometer van Plettenbergbaai ligt het nationale park Tsitsikamma. Tsitsikamma betekend letterlijk schoon water en er is van alles te doen. Zo kunt u er vissen op de tachtig kilometer lange rotskust, u kunt er naar hartelust allerlei soorten watersport beoefenen of mooie natuurroutes maken langs de kust, de prachtige zee, finbos, adembenemende landschappen of diepe ravijnen. Als laatste voor de West-Kaap willen zij u aanraden om toch nog even een bezoek te brengen aan Paarl, Franschhoek en Stellenbosch wat werkelijk hele mooie stadjes zijn, met hele goede wijngaarden dus alleen al voor de wijn zijn ze het waard om even een kijkje te nemen. 11.2 Noord-Kaap Noord-Kaap is de grootse provincie in Zuid-Afrika, maar tevens de dunstbevolktste provincie van Zuid-Afrika. Noord-Kaap is vooral bekend om zijn nationale park : het Kalahari Gemsbok park. Dit park, gelegen driehonderd-achtenvijftig kilometer ten noorden van Upington, bestaat uit meer dan twee miljoen hectare woestijn. Rond de waterplassen in deze woestijn zijn behalve tweehonderdvijftien vogelsoorten leeuwen, luipaarden, cheeta's, verschillende soorten hyena's, jakhalzen en wilde honden te zien. De hoofdstad van Noord-Kaap is Kimberly, een stad die door toeristen maar mondjesmaat wordt aangedaan. Het is echter wel degelijk een stad waar iets te zien is. Er is bijvoorbeeld het Kimberly Mine Museum waar goed te zien is hoe onmenselijk zwaar de zwarte mijnwerkers in de diamantmijnen van Zuid-Afrika het vroeger hadden. Een bekende attractie van Kimberly is verder de Kimberly club, een club waar de mijnwerkers en diamanthandelaren heen gingen wanneer ze het zat waren altijd maar in de donkere vieze mijnwerkerskroegen te zitten. In de Kimberly club zijn nu nog tal van voorwerpen uit die tijd te zien. Net buiten Kimberly kunt u het slagveld bezichtigen waar de loopgraven nog in de heuvels liggen en in Kimberly is een monument voor de gevallen van de belegering van Kimberly in de oorlog van 1899-1902. Verder zijn in deze provincie de 2,5 miljoen jaar oude lavatrottoirs interessant. Deze kunt u zien op het geologische terrein Nooit gedacht. 11.3 Oost-Kaap De Oost-Kaap is vele malen het toneel geweest van politieke twistpunten, maar nu staat het bekend als een heel vriendelijk kustgebied. De plaats waar het in Oost-Kaap allemaal om draait is Port Elizabeth. De industriestad Port Elizabeth heeft twee trekpleisters. Een ligt in de stad en dat is het fort Frederick dat stamt uit 1799 en is gebouwd om Port Elisabeth te beschermen tegen de Xhosa aanvallen. De andere trekpleister ligt buiten Port Elisabeth en dat is het Addo Elephant nationale park. Het ligt 72 kilometer ten noorden van Port Elisabeth en is opgericht in 1931. Het was toen uitermate noodzakelijk dat er een park opgericht werd dat de Kaapse Olifanten beschermen zou, want er waren in 1931 nog maar 60 Kaapse olifanten in leven. Nadat Jan Pretorius ze bijna allemaal had uitgeroeid op last van de regering, omdat ze alle gewassen plattrapten. Nu zijn er in het Addo Elephant park weer 130 olifanten, maar in het 8000 hectare grote park zijn ook buffels, koedoes, elanden, zwarte neushoorn en een aantal vogels te zien. Een ander park dat in Oost-Kaap is opgericht om een diersoort te beschermen is Mountain Zebra. Dit park is opgericht om de zebra te beschermen tegen uitsterven. In het park dat vijfentwintig kilometer van Cradock vandaan ligt komen behalve zebra's ook meer dan 200 vogelsoorten voor. Verder is er nog een nationaal park in Oost-Kaap en dat is het Augrabies watervallen park. Hier is een van de zes grootste watervallen van de wereld te zien. Het water van de Oranje rivier stort hier 85 meter naar beneden in de grootste granietkloof van Afrika om vervolgens zijn weg te vinden over negentien aparte watervallen. Ook zijn in dit park verschillende bijzondere bomen te zien zoals de trilboom, de kameeldoorn en de fuchiaboom. Een deel van het park is overigens ontoegankelijk, hier doet men pogingen de zwarte neushoorn te fokken. Een andere interessante plaats in Oost-Kaap is de plaats waar de enige rivierhaven van Zuid-Afrika is, East London. Ook Aliwal North is een bezoek waard, hier grenst Oost-Kaap aan Vrijstaat en zijn warme bronnen te bezichtigen. De laatste stad die we bespreken van Oost-Kaap is Grahamstown waar de Rhodes university gevestigd is. Leuk om in Grahamstown te bezoeken is de Settler Culturel History museum met zijn cultuur historische collecties. Een andere aanraden hier is de Hole in the Wall, een massieve klip die het best te bezichtigen is vanuit Coffe Bay.
11.4 Mpumalanga Het voormalige Oost Transvaal is een provincie met een hoge vruchtbaarheidsgraat en heeft derhalve een schitterend landschap met vele natuurreservaten. De hoofdstad van Mpumalanga, Nelspruit, ligt dan ook midden in dit prachtige landschap. Eventjes van de hoofdstad vandaan kun je de Blyde River Canyon met zijn Bourke's Luck Potholes bezichtigen. Dit is een enorme kloof, waar een rivier doorheen stroomt. De Bourke's Luck Potholes zijn rare ronde gaten die door de rivier in de loop der tijd zijn uitgesleten. Een andere bezienswaardigheid is de stad Barbeton waar men een oude blokhut kan bezoeken, waarvan er vroeger duizenden stonden. Ze werden gebruikt om met kleine groepen boeren vanuit de blokhutten de commando's tegen te houden in de 2e Zuid-Afrikaanse oorlog. Verder is in Barbeton Eureka City te bewonderen. Een stad gemaakt door de goudzoekers in 1885, waar nu alleen nog ruïnes van over zijn. 11.5 Gauteng Gauteng, de provincie die in naam de gouden plaats is, is het drukstbevolkt van alle provincies van Zuid-Afrika. Het is ook de provincie waar de hoofdstad van Zuid-Afrika staat. De hoofdstad van Zuid-Afrika, te weten Pretoria, is in het verleden veel opgeschrikt door aanslagen. Nu is de stad weer helemaal veilig en dat is maar goed ook, want ze heeft wat te bieden. In het hart van Pretoria ligt het kerkplein, waar een beeld staat van de voormalige president van Zuid-Afrika Paul Kruger. Hierom heen staat het regeringsgebouw van de republiek Zuid-Afrika : de Raadzaal. Verder is er de voormalige Zuid-Afrikaanse reservebank en het paleis van justitie te zien. Maar verreweg de belangrijkste bezienswaardigheid in Pretoria is toch wel het Melrose huis. Hier werd op 31 Mei 1902 de boerenoorlog ten einde met het ondertekenen van het vredesverdrag. Een andere stad waar we wel stil bij moeten staan in Gauteng is Johannesburg, de provinciehoofdstad van Gauteng. Johannesburg of Jo'burg zoals het door Zuid-Afrikaners wordt genoemd is her zakencentrum van Zuid-Afrika. Een leuke bezienswaardigheid is hier het themapark Gold Reef waar je kan zien hoe het er vroeger aan toe ging in de goudmijnen. Ook in Johannesburg te zien is de grootste rozentuin ter wereld, van wel tien hectare groot en andere prachtige botanische tuinen Op 500 kilometer ten noorden van Johannesburg ligt het grootste en oudste nationale park van Zuid-Afrika, het Krugerpark. In het centrale deel van het park is de open vlakte, een typisch Zuid-Afrikaans grasland waar leeuwen, luipaarden, zebra's gnoes en vele andere soorten dieren te vinden zijn. Ook zijn hier de grote kuddes antilopen te zien waar de bovengenoemde roofdieren het meest op jagen. Het is dan ook niet ondenkbaar dat men hier leeuwen ziet die smakelijk smullen van een halfopengereten antilope. Mensen met een zwakke maag dienen dus plastic tasjes mee te nemen. De grote drinkplaatsen van het park bevinden zich vooral aan de zuidkant, hier kunt u dieren als nijlpaarden, kuddes giraffen of olifanten, buffels en krokodillen aantreffen. Iets verder naar het zuiden van het park, helemaal aan de zuidgrens, kunt u rondlopen en de uitgebreide flora bekijken. Terwijl meer in het zuidwestelijke deel de breedlipneushoorn, de sabelantilopen en cheeta's vrij rondlopen. Als we dan vanuit daar in een grote cirkel op Johannesburg heen trekken dan komen we eerst op 250 kilometer ten noordwesten van Johannesburg het nationaal park Pilansberg tegen. Dit park huist een enorme varieteit aan wild en uiteraard kunt u ook hier de grote vijf tegenkomen ( te weten : olifanten, neushoorns, buffels, leeuwen en luipaarden ). In dit park is een ruime keus aan accommodatie. Iets verder op onze cirkel komen we dan het laatste nationaal park van Gauteng tegen op 320 kilometer ten zuiden van Johannesburg, de Golden Gate Highlands. Hier ziet u een aantal soorten grasetende zoogdieren zoals: zebra's, het zwarte wildebeest, oribi's en blesbokken grazen tussen spectaculaire oranje, rode of geelbruine zandsteenformaties. 11.6 Vrijstaat De provincie Vrijstaat wordt dwars door de midden gesplitst door de Oranje rivier. De hoofdstad van Vrijstaat, Bloemfontein ligt in het droge westelijke gedeelte en is cultureel gezien een aantrekkelijke stad. Men kan hier bijvoorbeeld een bezoek brengen aan het nationaal Afrikaans literair museum en onderzoeksarchief, waar een groot aantal manuscripten van Zuid-Afrikaanse schrijvers te zien is. Let wel op, alles is in het Afrikaans. Dus moeilijk te volgen, maar de doorbijter redt zich wel. Verder is het leuk in Bloemfontein een bezoek te brengen aan de moederkerk, een Nederlands hervormde kerk uit 1880. Op 200 kilometer van de stad is er verder nog een 374 km2 groot stuwmeer, afgesloten door de Gariep Dam. Hierbij ligt het natuurreservaat Gariep Dam, dat een groot aantal verschillende antilopensoorten huisvest. Het oostelijke gedeelte van vrijstaat is een met zijn vele bergen en afwisselend landschap een waar paradijs voor natuurliefhebbers. 11.7 Kwazulu Natal Deze provincie wordt de tuin provincie genoemd, en niet voor niets. Het landschap is er werkelijk prachtig en het weer ook. Het is dan ook een ideaal gebied om van de adembenemende fauna te genieten. Bijvoorbeeld in de Drakensbergen waar de Mont-Aux-Sources ( vernoemd naar de bronnen van de vijf grootste rivieren van Zuid-Afrika, die hier zijn ) ligt, die met zijn 3299 meter de hoogste berg van Zuid-Afrika is. Ook een prachtig mooi gebied is het gebied dat Zulu land genoemd wordt, omdat hier het grootste aantal zwarte inwoners woont. Dit gebied is het armste gebied van Zuid-Afrika, maar heeft een onbeschrijfbaar mooi landschap. Ook een mooi stukje natuur vormen de net buiten de provinciehoofdstad Pietermaritzburg gelegen Howick watervallen, waar de Umgeni rivier meer dan honderd meter naar beneden stort. Verder is het zeker de moeite waard om bij het plaatsje Port Shepstone, aan de zuid kust, via de monding van de Umzimkulu rivier deze rivier landinwaarts te volgen. Na enige tijd komt u dan namelijk bij de bekende Oribikloof. De Umzimkulu rivier heeft hier een kloof met een lengte van 24 kilometer uitgesleten. In Kwazulu-Natal is een belangrijke plaats : Durban. Een belangrijke havenstad voor Zuid-Afrika en voor toeristen is dit de plek om een zonvakantie te houden. Ook heeft Durban enkele leuke bezienswaardigheden zoals het Fithsimons slangenpark met meer dan 80 verschillende soorten slangen en verschillende soorten krokodillen, hagedissen en andere soorten reptielen. In Durban staat verder de grootse moskee van het zuidelijk halfrond. Compleet met gouden koepels en prachtige versieringen is de Jumah moskee een absolute aanrader. En voor diegenen die dit allemaal te veel vinden om in een keer te doen is er ook nog Mini Town, waar een miniatuur Durban te zien is, zodat u het allemaal niet hoeft te missen. Gewoon van heel dichtbij foto's nemen en het is net of u er echt geweest bent. 11.8 Noord-Provincie Net als Mpumalanga was de Noord-Provincie vroeger een deel van Transvaal. De Noord-Provincie was vroeger ( hoe kan het ook anders ) Noord Transvaal. In deze provincie liggen de waterbergen, met hun prachtige natuur en enkele natuurreservaten. Hier ligt ook het nationaal park Marakele, nog een vrij nieuw park dat hoog in de waterbergen ligt vlakbij de Thabazimbi berg. Deze berg ligt aan de zuidkant van de waterbergen en wordt volledig uitgegraven omdat hij vol zit met ijzererts. De hoofdstad van Noord-Provincie is Pietersburg. Hier is het hoofdkwartier van de Zion Chritian Church gevestigd, de grootste onafhankelijke kerk van Zuid-Afrika. In Pietersburg zijn verder alleen een aantal tuinen, de Civic Plaza and Square. Net buiten de stad ligt Leysdorp, een spookstad.
11.9 Noord-West Provincie De laatste provincie die we bespreken is toeristisch gezien de minst aantrekkelijke, hij staat zelfs bekend als een saaie provincie. De Nood-West provincie is een agrarische provincie met heel veel maïsteelt. De belangrijkste plaats hier is Rustenburg dat in het midden ligt van het grootste platina producerende gebied van de wereld. In Rustenburg is ook de Boekenhoutfontein te bezoeken, dit is de boerderij van voormalig president Kruger. Ten zuidwesten van Rustenburg ligt het plaatsje Lichtenburg met een museum over de oorlog tussen de boeren en de Engelsen. In de Noord-West provincie liggen ook nog twee tweelingsteden, Mmabatho en Mafikeng. Deze liggen op drie kilometer van elkaar. In Mafikeng staat een museum waar foto's ten toon worden gesteld van Baden-Powel, de kolonel die de verdediging uit de bezetting van 1899-1902 leidde. Iets buiten de stad is het Wondergat. Een holte van 100 meter diep en 70 meter breed, die is gevuld met helder water. Iets verder in de richting van Johannesburg, dus naar de grens van Gauteng toe staat de laatste bezienswaardigheid die we bespreken. Een 24 meter hoog monument ter ere van vrede. Het Danie Theron Monument. Een betonnen constructie met een grote koperen vredesvlam. Hoofdstuk 12 Gezondheid Zoals in bijna elk tropisch gebied loopt u de kans in Zuid-Afrika Malaria op te lopen. Malaria wordt overgebracht via de malariamug. Tegen malaria zijn de bekende malaria tabletten op de markt. Of u deze wilt gebruiken is geheel u eigen keus. Het gebruik ervan wordt door de medische instanties aangeraden, maar de neveneffecten van gebruik van langere aard zijn niet mis. Dan loopt u kans op achtervolgingswaanzin, hallucinaties en haaruitval. 12.1 Malaria De symptomen van marlaria zijn verschillend, zo kunt u last krijgen van hoofdpijn, rillerigheid, spierpijn, koorts en misselijkheid. Zodra u tekenen krijgt van deze symptomen is het wijs om meteen naar een medische instantie te gaan waar ze u verder kunnen helpen. In de grote steden komt de malariamug vrijwel niet meer voor, maar mocht u naar Transvaal, Zululand of het Krugerpark gaan dan is het aan te raden om toch de malariatabletten te nemen en deze worden ook verstrekt wanneer u er heen gaat. Om infectie met malaria te voorkomen kunt u het beste een klamboe ( een muskieten net ) aanschaffen en daaronder slapen. Deze biedt namelijk ook bescherming tegen de gewone muggen die ongevaarlijk zijn maar een muggenbult is ook niet fijn. Klamboes zijn in elke supermarkt in Zuid-Afrika te koop alsmede in vele Nederlandse winkels. Als u s'avonds naar buiten gaat is het ook aan te raden om hemden met lange mouwen te dragen en/of u in te smeren met een goed insecten werend middel. Als u buiten de stedelijke gebieden komt in Zuid-Afrika ( bijvoorbeeld in een van de wildparken ) dan loopt u de kans op ontmoetingen met dieren die u liever thuis op de bank op Discovery Channel ziet, zoals slangen, schorpioenen, teken of bilharzia. Nu is dat ook nog niet zo'n ramp zolang ze u maar niet bijten. Mocht dat wel gebeuren dan is het beste advies meteen het meest afgezaagde : raak niet in paniek. 12.2 Slangen Sowieso komen slangenbeten heel weinig voor. Slangen zijn mensenschuw en ze zullen zich meestal uit de voeten maken ( als ze die al hebben ) voordat u dicht in de buurt komt. Ook zijn slangen geen menseneters dus zullen ze alleen iets tegen u doen uit zelfbescherming. Mocht u onverhoopt toch gebeten worden door een slang dan is het zaak om zo snel mogelijk een medische instantie op te zoeken, in Zuid-Afrika is altijd en overal op maximaal 2 uur afstand medische hulp te vinden. De meeste slangenbeten zijn overigens ook niet dodelijk. Het is dan dus het slimste om meteen op pad te gaan naar de dichtst bijzijnde kliniek. Probeer als het kan vast te stellen om welke soort slang het gaat of probeer hem anders te omschrijven. Een vertraging van de werking van het eventuele gif kan gedaan worden door het gif eruit te zuigen ( dit heeft na vijf minuten geen zin meer ) en een knevelverbandje aan te leggen tussen de wond en het gif. Antiserum meenemen en op uzelf toedienen heeft in dit geval geen enkel nut, want het antiserum moet altijd in een koelkast bewaard worden anders heeft u er niets aan. KOELBOXEN MEE !! Ook schorpioenen zijn beestjes die zich liever voor u uit de voeten maken en ook hun beet valt in de realiteit erg mee. De beet is uitermate pijnlijk, maar de schorpioen soort die in Zuid-Afrika voorkomt heeft geen dodelijke beet, alleen bij kinderen kunnen ze gevaarlijk zijn. Mocht u gebeten worden door een schorpioen dan is de beste behandeling : keukenzout op de wond en een ijszak helpt goed tegen de pijn. 12.3 Teken Tekenkoorts is een ziekte die u kan krijgen van andere vervelende beestjes die zich in Zuid-Afrika thuis voelen. Teken. Deze houden zich vooral op in lang gras en zullen u niet uit de weg gaan, sterker nog ze voeden zich met bloed en zullen u dus opzoeken wanneer u door het lange gras loopt. Er moet wel bij gezegd worden dat lang niet alle teken geïnfecteerd zijn met de tekenkoorts. Mocht u een teek op u lichaam vinden dat kunt u het beste ( room )boter op en rond de teek smeren en even later kunt u hem dan met een kleine draai verwijderen. Bezoek ook na het aantreffen van een teek een medische instantie.
12.4 Bilharzia Verder komt in Zuid-Afrika ook nog de bilharzia voor, dit zijn wormpjes die de ziekte schistomiasis veroorzaken. Bilharzia komt veel voor in meertjes en beekjes die niet al te hard stromen. Het advies ter preventie van besmetting is dan ook : ga in het binnenland niet het water zonder eerst navraag te doen naar de plaatselijke situatie. Alle problemen met deze dieren zijn vrij eenvoudig te voorkomen. Zoals al eerder vermeld is, is het heel verstandig om een klamboe aan te schaffen en deze altijd over uw bed te hangen in welk hotel in welke streek u ook bent. Ook is het een kwestie van gewoon goed uitkijken, u goed prepareren en het gevaar nooit op te zoeken. Als u in hoog gras gaat wandelen stop dan altijd uw broekspijpen in lange sokken en/of laarzen. Ga nooit ergens op of in zitten zonder eerst overtuigd te zijn dat er geen slangen of schorpioenen in of onder zitten, loop in een behoorlijk tempo en ga nooit s'nachts zonder licht naar buiten. Ook is het aan te raden hemden met lange mouwen te dragen en tegen de felle zon een hoed, pet en een zonnebril te dragen en u goed in de smeren met zonnebrand creme. 12.5 AIDS Een ander groot gezondheidsprobleem in Zuid-Afrika is AIDS. In geen ander gebied in de wereld zijn zoveel mensen besmet met het HIV virus als in Afrika. Niettemin is AIDS in Zuid-Afrika niet zo'n groot probleem als in de rest van Afrika maar het aantal seropositieve mensen stijgt schrikbarend snel. Dit komt vooral doordat vele zwarte Zuid-Afrikaner niets moeten hebben van het gebruik van condooms of deze gewoonweg niet kunnen betalen. Tegenwoordig is men wel begonnen met het uitdelen van gratis condooms om het probleem tegen te gaan, nadat er zelfs baby's werden verkracht door mannen om dat die tenminste geen AIDS hebben. Toch zijn veel zwarte Zuid-Afrikaners nog steeds sceptisch over de overheidscampagnes die gezien worden als een poging om de zwarte bevolkingsgroei tot stilstaan te brengen, bijkomstig is dat het zwanger maken van je vrouw gezien wordt als een teken van mannelijkheid. 12.6 Tips Wanneer u in Zuid-Afrika bent hoeft u zich geen zorgen te maken over het voedsel. Het kraanwater is gewoon drinkbaar en ook het eten en drinken in restaurants of op straat is uitermate betrouwbaar. Mocht er toch iets zijn dan kunt u altijd wel het nummer van een arts of ziekenhuis vinden in het telefoonboek voor emergency services ( let u dan eens op de Afrikaanse namen voor de doktoren, bijv. tandaartse voor tandarts ). Ook de standaard van de medische voorzieningen is in Zuid-Afrika erg hoog. Vooral in de blanke ziekenhuizen en de blanke doktoren. Het is eigenlijk gewoon het zelfde niveau als dat u gewend bent in Europa. Wel kunt u het beste medicijnen die u echt nodig heeft gewoon zelf meenemen uit voorzorg. 12.7 Handicap Ook mensen met een handicap kunnen met een gerust hart op vakantie in Zuid-Afrika, wel is het zaak om dan even vanuit Nederland alvast alles te boeken, want niet overal in Zuid-Afrika heeft men voorzieningen voor mensen met een handicap. Overigens kunt u die informatie desnoods ook nog inwinnen vanuit Zuid-Afrika zelf, in de meeste grote steden zitten namelijk kantoren van Independent Living Centre die accommodatie en vervoer regelen voor gehandicapte toeristen of hier in ieder geval alle nodige informatie over kunnen verschaffen. Maar voordat u voor onvoorziene problemen komt te staan kunt u beter gewoon in Nederland boeken. 12.8 Vaccinaties/Verzekering Verdere vaccinaties zijn niet nodig als u naar Zuid-Afrika wilt afreizen, alleen indien u vanuit een gebied in Afrika naar Zuid-Afrika reist waar gele koorts voorkomt is het nodig om hier een vaccinatie tegen te halen. Vaccinaties tegen cholera en pokken zijn niet meer vereist voor een vakantie in Zuid-Afrika. Wel is het zo dat in Zuid-Afrika en geen overeenkomsten zijn tussen de Zuid-Afrikaanse medische instanties en buitenlandse verzekeraars of gezondheidsinstanties. De rekening van eventuele medische hulp moet dus meteen betaald worden. Alle rekeningen en nota's van medische hulp moet u derhalve meenemen en in Nederland aan uw verzekeringsmaatschappij geven zodat die de gelede schade kunnen vergoeden. Ga wel voor vertrek even langs bij uw verzekeringsmaatschappij en check of dit inderdaad zo kan, want anders komt u straks met rekeningen aan waar ze niets mee kunnen en dan blijft u met lege handen achter !! Controleer dit dus even en maak waar nodig hier goede afspraken over. Indien uw verzekering de kosten in het buitenland niet dekt is het aan te raden om dan gewoon bij uw reisagent de verzekering af te sluiten. Deze weet precies wat u nodig heeft voor een reis naar Zuid-Afrika en zodoende zit u altijd goed.
Hoofdstuk 13 Grensdocumenten Indien u naar Zuid-Afrika wilt gaan heeft u uiteraard zoals overal een geldig paspoort nodig en deze dient nog zes maanden na vertrek uit Zuid-Afrika geldig te zijn. Een visum heeft u voor Zuid-Afrika alleen nodig indien u er voor zaken heengaat. Voor gewone toeristen uit EG-landen is het niet meer nodig om een visum te hebben, komt u echter uit een ander land dan een van de EG-landen ( bijvoorbeeld als u naar Zuid-Afrika gaat als tweede vakantie bestemming, of als u via Swaziland naar Zuid-Afrika wilt reizen ) dan moet u wel een visum aanvragen. Visums kunnen gewoon aangevraagd worden bij elke Zuid-Afrikaanse ambassade. Dit moet u minimaal 4 weken voor uw aankomst in Zuid-Afrika doen. Ook zijn er de zogeheten multiply-entry visums te verkrijgen voor mensen die naar Zuid-Afrika willen en vanuit Zuid-Afrika bijvoorbeeld enkele buurlanden zullen bezoeken om daarna weer terug te gaan naar Zuid-Afrika. Het idee erachter is dat deze mensen dan niet steeds een nieuw visum aan moeten vragen, maar dat je een soort visum krijgt dat meerdere keren bruikbaar is. Ook indien men de gebieden Lesotho of Swaziland wil bezoeken is een multiply-entry visum noodzakelijk dus houdt u er rekening mee. En verder is er nog een ander soort visum die de van toepassing is op Zuid-Afrika en dat is de Transit visa. Een transit visa is er voor mensen die naar Zuid-Afrika komen en dan door willen reizen naar andere landen in Afrika of waar dan ook. Deze wordt pas gegeven indien mensen ook hun retourticket en de visum van het land van hun bestemming kunnen laten zien. Wanneer u aankomt in Zuid-Afrika wordt er aan u een temporary residence permit gegeven ( een tijdelijke verblijfsvergunning ), deze is in feite maar drie maanden geldig en hier op moet u de reden en de ( vermoedelijke ) verblijfsduur opgeven. Indien men langer dan deze drie maanden wilt verblijven dan kunt u de temporary residence permit verlengen bij het departement van binnenlandse zaken of bij een politiebureau. 13.1 In- uitvoerrechten en douane Het handig als u in het vliegtuig al genoeg geld en uw retourticket bij zich heeft, want hier kan naar gevraagd worden. Verder gelden in Zuid-Afrika de gewone regels die in elk land gelden inzake invoer van drugs, drank, wapens pornografie en dergelijke. Dat mag uiteraard niet….. Een bezoeker van Zuid-Afrika mag wel tot een bepaald bedrag of aantal goederen meenemen als geschenken of voor eigen gebruik, dit alles tot op bepaalde grenzen. Zo mag men spullen invoeren tot maximaal R 500,-. Ook invoer van de bovengenoemde goederen zijn mogelijk tot op bepaalde hoogte ( uiteraard uitsluitend drugs en pornografie ), voor eigen gebruik of geschenken mag mee worden genomen : 1 liter alcohol ( overigens valt wijn hier gek genoeg niet onder, hiervan mag 2 liter ingevoerd worden ), 250 ml eau de cologne, 50 sigaren en 400 sigaretten of 250 gram tabak en 50 ml parfum. Verder spreekt het voor zich dat goederen voor eigen gebruik zoals kleding, filmapparatuur, sieraden en andere artikelen die u nodig heeft voor een geslaagde vakantie belastingvrij meegenomen kunnen worden. Wanneer u naar Zuid-Afrika gaat voor de jacht dan kunt u een jachtvergunning voor de duur van 180 dagen halen bij de douane. Als u een eigen wapen meeneemt dan moet bij aankomst wel aangetoond kunnen worden dat u een vergunning heeft voor uw wapen. Verder is er een speciale vergunning nodig voor het meenemen van eventuele jachttrofeeen. Overigens wordt er enorm scherp gecontroleerd op de handel en/of het meenemen van bedreigde dieren. Huisdieren kunnen meegenomen worden naar Zuid-Afrika ( behalve naar de wildreservaten ), maar invoerrecht moet minimaal twee maanden voor aankomst in Zuid-Afrika aan worden gevraagd bij de Director of veterinary services in Pretoria. Hoofdstuk 14 Reisgids Nuttige informatie voor op reis Goed voorbereid op reis Als toeristische land staat Zuid-Afrika nog in de kinderschoenen. Deze vakantiebestemming is nog in opmars door de vele verschillende mogelijkheden die ze hebben. U wordt verrast door de enorme indrukwekkende diversiteit die ze hebben. Bruisende metropolen en lieflijke dorpjes en al die landschappen en ruwe gebergten. Brede witte zandstranden met blauwe lagunes en vruchtbare valleien en droge woestijngebieden. En natuurlijk het wereldberoemde rijke dierenleven. Zuid-Afrika wordt ook wel de Big 5 genoemd, omdat men hier de olifant, leeuw, buffel, neushoorn en luipaard tegenkomt. Niet alleen de Big 5, maar ook walvissen, pinguïns, zeeleeuwen zijn in Zuid-Afrika te bewonderen. De verschillende bevolkingsgroepen die ieder hun eigen tradities hebben maken het land bovendien tot een bijzondere ontdekkingstocht. Wandelen, fietsen, golfen, paardrijden, maar ook extreme sporten als raften, bungee jumpen, bergbeklimmen, paragliden, snowboarden, waveswefen en duiken kunnen in Zuid-Afrika beoefend worden. Voordat u op reis gaat naar Zuid-Afrika, willen wij u graag op wijzen voor een aantal belangrijke zaken. Om u zoveel van het land te laten zien, hebben sommige busrondreis organisatie een druk programma van gemaakt. Daarom is er niet altijd tijd om in een dorp of stad rond te kijken, maar u zult tijdens deze rondreizen wel kennis maken met de vele verschillende tradities die in dit land verbergen. Uiteraard gelden er in Zuid-Afrika andere normen en waarden dan in Nederland. Een gouden tip aan de reizigers is dan ook altijd om de normen en waarden van de vakantie bestemming te respecteren. Sinds het afschaffen van de ` Apartheid ' dat nog maar enkele jaren geleden was, wordt er alles aan gedaan om de westerse eisen te volbrengen. En hoewel de meeste faciliteiten zeker voldoet aan de eisen van de meeste westerse toeristen, raden wij u toch aan omrekening te houden met het feit dat het serviceniveau niet altijd gelijk is aan dat van Nederland. Soms laat de service opzichtwachten. Bijvoorbeeld er wordt gesproken dat de kamers qua grootte nogal klein bemeten zijn en dat de treinen of bussen niet volgens schema rijden. Dat zijn typisch de dingen die uw vakantieplezier kunnen bederven maar als u ze eenmaal accepteert en rekening mee houdt kunnen deze kleine ongemakken uw vakantie met plezier volbrengen. Het is namelijk een land die in ontwikkeling staat en dat hoort er allemaal bij. Een bezoek aan Zuid-Afrika wordt medio december tot half januari sterk ontraden. Want het is dan zomer periode en in Zuid-Afrika kunt u al verwachten dat alle hotels, wildparken en andere accommodaties vol zitten met alle toeristen. Zuid-Afrika wordt dan ook wel “ De wereld in een land “ genoemd. Na een reis door Zuid-Afrika zult u wel eens zijn met de slogan: “ Suid-Afrika se asembenemende skoonheid “. 14.1 Bevolking Zuid-Afrika telt zo'n 43 miljoen inwoners. Er worden vier bevolkingsgroepen onderscheiden die onderling etnisch en cultureel sterk van elkaar verschillen. Dat zijn zwarten ( 75% ) blanken ( 14% ), Aziaten ( 3% ), de rest behoort tot een mengras ( kleurlingen ). Binnen deze groepen bestaat weer een grote verscheidenheid. Toen de Nederlanders arriveerden leefden er in de Kaap Hottentotten en Bosjesmannen (San). Op een kleine groep ( de Nama's in Noord-Kaap ) na, zijn de Hottentotten uitgestorven. Kleine groepjes Bosjesmannen zwerven nog als nomaden in de Kalahari rond ( Noord-Kaap). Negen andere Afrikaanse volkeren zijn: Zulu's, Xhosa's, Tswana's, Sotho's, Tsonga'/Shangaans, Swasi's, Pedi's, Venda's en Nedebelen. Allemaal hebben afzonderlijke culturen en tradities. Meer dan de helft van de blanken spreekt Afrikaans en stamt af van Nederlanders, Duitsers en Fransen ( Hugenoten). De Engelstalige blanken zijn nakomelingen van de Britten. Aziaten van Indiase afkomst wonen hoofdzakelijk in Kwazulu Natal (Durban). Ze zijn rond 1860 als contractarbeiders naar Natal gekomen om op de suikerrietplantages te werken. De Kaap Maleiers die door de VOC als slaven naar de Kaap zijn gebracht. Hun religie ( islam) heeft ze als zelfstandige gemeenschap door de eeuwen bijeengehouden. 14.2 Eten en drinken De lokale bevolking gaat naar de `Italiaan',de `Mexicaan' en de `Chinees' of naar het hamburger- of `fish en chips restaurant' op de hoek. Door de invloeden van de voormalige Europese bewoners bestaat er eigenlijk geen nationale keuken. Dat wil niet zeggen dat je niet goed of bijzonder kunt eten, dat is zeker wel het geval. Rondom Durban vindt u een grote invloed van de Indiase keuken, rondom de Kaap vindt u een mengeling van de Aziatische en Hollandse keuken. Aangezien de Kaap jarenlang werd aangedaan door schepen uit Azie en Europa en aangezien er vele slaven werden uit het verre oosten, ontwikkelde de lokale keuken zich hier tot Hollandse gerechten met Oost-Indische specerijen, zoals Babotie ( gekruide gehaktsouffle), Bredies (stukjes vlees met zoetzuur; amandelen en rozijnen) en Sosaties (brochette met ui). `Braaien' is een ander woord voor barbecuen, dat u aan het eind van de middag door een plaatje, langs het strand of langs een van de camps rondom het Krugerpark rijdt, dat ziet u aan de verschillende rookpluimen, waar deze `nationale sport' wordt beoefend. Hier worden namelijk grote hoeveelheden vlees of vis met een bijzonder serieus gezicht boven de hete houtskool geroosterd. Bier is de nationale drank, maar natuurlijk zijn de voortreffelijke wijnen overal voor betaalbare prijzen te krijgen. Bekende namen zijn: Klein Constantia, Rustenberg, Buiten Verwachting en Boschendal. Wijnen kunt u in tegenstelling tot het bier gewoon in de supermarkt kopen. Bepaalde wetten uit de tijd van de apartheid zijn nog niet afgeschaft, hierdoor is bier alleen bij de slijter verkrijgerbaar. In Zuid-Afrika zijn maaltijden en drankjes redelijk geprijsd. Voor ca. € 21,- per dag kan men goed eten en drinken. In de wildparken ligt het anders, maar daar zijn de maaltijden meestal in het arrangement inclusief. In de grotere hotels is het kraanwater doorgaans geschikt voor consumptie. Let op met het drinken van kraanwater in de wildparken. Er wordt gemeld wanneer het water wel of niet geschikt is voor consumptie.
14.3 Geldzaken De Zuid-Afrikaanse munteenheid is de Rand (ZAR). 1 Euro is ca. 7,1 Rand (koers per februari 2002 ). Deze munten mag u net als buitenlandse valuta min of meer onbeperkt in- en uitvoeren. Traveller's cheques (in USD of EUR) worden geaccepteerd. Wij adviseren u traveller's cheques op reis mee te nemen. U kunt deze voor vertrek in Nederland kopen. U bent dan tegen verlies en diefstal verzekerd. Reischeques kunnen bij alle banken, de grote hotels en lodges worden ingewisseld. De officiele openingstijden van de banken zijn van maandag t/m vrijdag, vanaf 09.00 tot 15.30 uur en zaterdags vanaf 08.30 tot 11.00 uur. Op de twee internationale luchthavens Johannesburg en Kaapstad is er twee uur voor en na een internationale vlucht een speciale bankservice die dag en nacht doorgaat. U kunt met de traveller's cheques vrijwel overal betalen of ze tegen contant geld omwisselen. Met uw giropas kunt u terecht bij de geldautomaten van de Standard Bank. Geld laten over maken naar uw vakantiebestemming kan naar bijna alle plaatsen over de hele wereld. Informatie hierover kunt u bij uw bank of giro kantoor ven tevoren opvragen. 14.4 Creditcards De bekende internationale creditcards worden in de meeste hotels, restaurants en winkels geaccepteerd. Het is echter niet mogelijk om bij benzinestations met creditcards te betalen. Een creditcard is gemakkelijk en soms zelf vereist o.a. bij het betalen van borgsommen voor autohuur, camperhuur en voor hotels. In hotels vraagt men vrijwel altijd een deposito voor de eventuele door u te gebruiken extra's, ondanks dat u in het bezit bent van een voucher voor de betaling van de overnachtingen. Het bezit van een creditcard voorkomt, dat u een groot gedeelte van uw contante geld moet gebruiken voor deze deposito's. Men vult een creditcardslip met een bedrag in, maar verzilvert deze niet. Bij het terugbrengen van de auto of camper of bij vertrek uit het hotel volgt de definitieve afrekening. Let u erop dat de creditcardslip bij deze gelegenheid wordt gebruikt of wordt vernietigd. 14.5 Paspoort en visum Reizigers naar Zuid-Afrika dienen in het bezit te zijn van een geldig paspoort dat na terugkomst in Nederland nog minimaal 6 maanden geldig is. De visumplicht voor Zuid-Afrika is vervallen voor toeristen uit de EG-landen. 14.6 Douane en grensformaliteiten Ingezetenen van de Benelux moeten in het bezit zijn van een geldig paspoort, maar zijn vrijgesteld van visumplicht. Mensen die Zuid-Afrika beroepshalve bezoeken hebben wel een visum nodig. Dit visum kan in Nederland en in Belgie worden aangevraagd bij de Zuid-Afrikaanse Ambassade. U moet als u het land binnenkomt, kunnen aantonen dat u over voldoende middelen beschikt om uw verblijf te betalen. Als u geen retourticket bezit, moet u kunnen aantonen dat u een ticket kunt kopen. U mag bij aankomst en vertrek 500 rand in uw bezit hebben. Persoonlijke bezittingen en gebruikte artikelen die nodig zijn voor verblijf, sport, jacht of werk in Zuid-Afrika, mogen belastingvrij worden ingevoerd. Naast die persoonlijke bezittingen, zoals kleding en camera's, mag men nieuwe of gebruikte goederen tot een waarde van 200 Rand belastingvrij invoeren, plus 1 liter sterke drank, met inbegrip van likeur en brandewijn, 2 liter wijn, 50 milliliter parfum, 250 milliliter eau de toilette, 400 sigaretten, 50 sigaren en 250 gram tabak en medicijnen voor eigen gebruik. De invoer van drugs en pornografie is verboden. 14.7 Klimaat Zuid-Afrika ligt op het zuidelijk halfrond, hetgeen betekent dat de seizoenen omgekeerd zijn aan die van Europa. December en januari zijn daardoor warme zomermaanden. Van begin juli tot eind september moet juist rekening worden gehouden met koele, koude dagen. In de maanden mei en juni brengt de herfst in het grootste deel van het land warme dagen en koele nachten. Dat geldt tevens voor de lentemaanden oktober en november. Beide seizoenen zijn het meest aangenaam om rond te reizen. Zuid-Afrika kent echter ook verschillende klimaten. De warme Indische Oceaan die langs de gehele oost- en zuidkust loopt, zorgt daar voor een subtropisch klimaat. De regio Kaapstad heeft daarentegen een koeler Middellandse Zeeklimaat. Dat komt met name door de invloed van de Atlantische Oceaan die vanuit het ijskoude Antarctica langs de Kaap stroomt. Het binnenland van Zuid-Afrika is weer zeer droog; in juni, juli en augustus kan het hier op de hoogvlakten ook erg koud en kil zijn. 's Winters valt er vooral veel regen in de Kaapprovincie en KwaZulu Natal. In de Kaapse Bergen ligt er dan zelfs sneeuw.
14.8 Kledingadvies Van september tot april: makkelijk zittende, lichte vrijetijdskleding voor in de wildparken, vakantieoorden en op reis. Voor de overige maanden is een dunne trui of jack daarbij, aanbevolen. In sommige steden, hotels en restaurants wordt voor heren een colbert en das geadviseerd. Neem ook een paraplu en een regenjas mee. Voor op safari's adviseren wij kleding met neutrale kleur zoals bijv. beige als zijnde camouflage. Insecten komen nl. op felle kleuren af. 14.9 Taal Er zijn in Zuid-Afrika elf algemene omgangstalen. Die talen zijn het Afrikaans, Engels en negen van de tien Afrikaanse talen; het Noord-Nbebele hoort daar niet bij. Het Afrikaans domineert in een derde van de administratieve districten (27 procent). 19,8 procent van de bevolking hanteert het Afrikaans als omgangstaal, 39,1 procent van de anderen kan die taal spreken. Het is daarmee de meest verbreide taal in Zuid-Afrika. Voor 11,4 procent van de bevolking is Engels de omgangstaal, maar 45,7 procent van de anderen kan zich in het Engels uitdrukken. Het Zulu is de meest gesproken taal in Zuid-Afrika. Het is de omgangstaal van 24,5 procent van de bevolking. Het is de lingua franca van Natal tot Zimbabwe. Alle Nguni-sprekenden begrijpen Zulu. Xhosa is de omgangstaal voor 11,6 procent van de bevolking. In de rest van zuidelijk Afrika spreken 17 miljoen mensen een Nguni-taal. Het Noord-Sotho (Pedi) wordt door 9,9 procent en Tswana door 5,5 procent van de bevolking gesproken. Buiten Zuid-Afrika spreken 10 miljoen mensen Sotho. In Venda wordt Venda en in het Shangaangebied Tsonga gesproken. 14.10 Veiligheid Zuid-Afrika doet wat betreft veiligheid en criminaliteit niet onder voor andere landen. Diefstallen en berovingen komen ook hier voor. Ongeregeldheden op grotere schaal behoren steeds meer tot het verleden en spelen zich (wanneer zij zich voordoen) in de regel ver af van toeristische bestemmingen en bezienswaardigheden. In het algemeen geldt daarvoor het advies: zoek ze niet op, blijf uit de buurt. Uitzondering zijn de grote steden in Zuid-Afrika waarvoor uw speciale en meer dan normale aandacht op het gebied van persoonlijke veiligheid is vereist. Toeristische bestemmingen zoals de Tuinroute, de Wijngebieden, Het Kruger wildpark (en alle andere wildreservaten), en het minder bekende en dunner bevolkte binnenland zijn relatief veilig. Het spreekt desalniettemin vanzelf dat u ook in Zuid-Afrika een aantal maatregelen moet nemen voor uw persoonlijke veiligheid en van uw eventuele reisgenoten. 14.11 Tijdsverschil De klok wordt in Zuid-Afrika niet verzet. De plaatselijke tijd ligt twee uur voor op de Greenwichtijd, een uur voor op de Midden-Europese wintertijd en zeven uur voor op de wintertijd in het oosten van de Verenigde Staten. 14.12 Gezondheid Zuid-Afrika kent geen nationale gezondheidszorg. Bezoekers moeten hun eigen medische kosten betalen. Artsen vindt u onder `Medical Practitioners' of `Mediese Dokters' in het telefoonboek. Dat geldt ook voor tandartsen of voor andere medische specialisten en apotheken. Opname in een ziekenhuis wordt via een verwijzing van een huisarts geregeld. In noodgevallen kunt u bellen of zich vervoegen bij de eerstehulppost van ieder algemeen ziekenhuis in de grote steden of ieder willekeurig ziekenhuis in kleine plaatsen. Voor een reis uit Europa naar Zuid-Afrika zijn geen vaccinaties vereist. Reizigers die uit, door of via een gebied of (lucht)haven binnen de gele-koortszone in Afrika of Zuid-Amerika komen, moeten in het bezit zijn van een geldige internationale verklaring dat zij zijn ingeent tegen gele koorts. Bij bezoeken aan de laagvlakten van Mpumalanga, Noord-Provincie, de Nationale Krugerwildtuin en KwaZulu Natal wordt sterk aangeraden voor het vertrek naar deze gebieden malariapillen te slikken. Deze pillen zijn in Zuid-Afrika bij alle apotheken zonder recept verkrijgbaar. 14.13 Voltage In Zuid-Afrika is de netspanning over het algemeen 230/240 volt. Niet in alle hotels en wildreservaten heeft men speciale aansluitingen die voor scheerapparaten en haardroger geschikt zijn. Er wordt aangeraden voor de reis een passende tussenstekker te kopen.
14.14 Vervoer van/naar luchthaven Op de meeste grote luchthavens zijn taxistandplaatsen en autoverhuurbedrijven aanwezig. Vanaf Johannesburg en Pretoria rijden regelmatig bussen naar Jan Smuts, van Kaapstad naar D.F. Malan en van Durban naar Louis Botha. 14.15 South African Tourism South African Tourism is het Zuid-Afrikaanse verkeersbureau voor de Benelux. Ze verstrekken objectieve informatie aan de consument over alle toeristische aspecten van Zuid-Afrika. Wij hopen u bij deze voldoende geinformeerd te hebben over de aanwezige en benodigde faciliteiten, zodat u met een goed gevoel en goed voorbereid op reis ziet gaan naar dit prachtige land of anders gezegd in het Afrikaans ` naar se asembenemende skoonheid'. Hoofdstuk 15 Rondreisvergelijking Er zijn verschillende touroperators die rondreizen organiseren naar Zuid-Afrika. Deze touroperators werken ook met genomineerde luchtvaartmaatschappijen. Om u een beeld te geven van wat een reis naar en door Zuid-Afrika inhoudt, hebben we voor u voor 2 verschillende rondreizen van verschillende touroperators met elkaar vergeleken en de zaken op een rijtje gezet. Voor de vergelijking hebben wij 2 allround touroperators genomen, en deze zijn de African Holidays ( The Kuoni Travel Group ) en Oad reizen. Wij zullen eerst de verschillen van deze touroperators bekijken en daarna zullen we een voorbeeld uitwerken en hieruit een conclusie trekken met inclusief prijsvergelijking. 15.1.1 Algemeen Oad reizen Oad reizen vliegt met KLM naar Zuid-Afrika. De startpakketten van Oad reizen zijn uitstekend geschikt als u slechts een retourvlucht naar Kaapstad of Johannesburg wilt boeken of uw vakantie rustig wilt beginnen met een paar dagen in de stad. Bij de vlucht zijn de transfer naar uw hotel en de eerste 2 overnachtingen bij de prijs inbegrepen. U kunt de startpakketten combineren met alle arrangementen uit de reisgids. 15.1.2 Reserveringskosten Voor een boeking bestaande uit 1 of meer segmenten worden de volgende reserveringskosten in rekening gebracht: tot en met 2 segmenten: € 13,61 per party ( max. 8 personen) voor elk segment meer: € 4,54 per party ( max. 8 personen) met een maximum van € 31,78 per party. 15.1.3 Business class Wilt u comfortabeler reizen, dan kunt u ervoor kiezen om Business class naar Zuid-Afrika te vliegen. De toeslag voor een retourticket op het H-klasse tarief bedraagt € 1845, -. Let wel, voor Business Class ( Z-Klasse) geldt een minimum verblijf van 10 dagen. 15.1.4 Kinderkorting Kinderen die met KLM vliegen, krijgen korting op de intercontinentale vlucht. Baby's (t/m 1 jaar) betalen 10% en kinderen van 2 t/m 11 jaar betalen 75% van de vluchtprijs. Deze kortingen gelden niet voor de binnenlandse vluchten. 15.1.5 Prijsberekening15.1.6 Niet inbegrepen Luchthaven - en vertrekbelastingen. ( Ca. € 43,- ). overige entreegelden en optionele excursies overige maaltijden 15.2.1 Algemeen b>African Holidays African Holidays vliegt met KLM en SAA naar Zuid-Afrika. De KLM vliegt voor African Holidays op iedere zaterdag op de route Amsterdam-Johannesburg-Kaapstad. De SAA vliegt voor African Holidays op iedere zaterdag op de route Amsterdam-London-Johannesburg-Kaapstad. Passagiers kunnen indien zij dat wensen ook met SAA ook via Zurich en Frankfurt vanuit Amsterdam naar Johannesburg reizen. Meerprijs met KLM Indien men met de KLM in de periode 28 juni tot 31 oktober reist is er een hoogseizoen vluchttoeslag van € 53. Indien men op dag 4 wilt overnachten in het prive wildpark Idube bedraagt de meerprijs in de periode van 1 april tot 30 april en van 1 september tot 31 oktober € 268. ( extra 1-pk € 146 ) en in periode van 1 mei tot 31 augustus € 223 ( extra 1-pk € 130 ). Bij vertrek 1 april bedraagt de meerprijs € 32 ( geen extra 1-pk ) en in de periode 1 september tot 31 oktober bedraagt de meerprijs € 32 ( geen extra 1-pk ). Meerprijs met SAA Indien men met de SAA in de periode 28 juni tot 31 oktober reist is er een hoogseizoen vluchttoeslag van € 55. Indien men op dag 4 wilt overnachten in het prive wildpark Idube bedraagt de meerprijs in de periode van 1 april tot 30 april en van 1 september tot 31 oktober € 268. ( extra 1-pk € 146 ) en in periode van 1 mei tot 31 augustus € 223 ( extra 1-pk € 130 ). Bij vertrek 1 april bedraagt de meerprijs € 32 ( geen extra 1-pk ) en in de periode 1 september tot 31 oktober bedraagt de meerprijs € 32 ( geen extra 1-pk ).
15.2.2 Reserveringskosten Een groep bestaat uit minimaal 2 en maximaal 7 personen. Bij het reserveren moet er 10 % van de reissom betaald worden en uiterlijk zes weken voor vertrek moet het restante bedrag betaald worden. De reissommen zijn inclusief reserveringskosten. Indien de reis echter zonder de transatlantische vluchten wordt gereserveerd ( alleen de tour ), worden er per boeking € 50 extra in rekening gebracht. 15.2.3 Business class In sommige gevallen wilt men comfortabel reizen naar Zuid-Afrika. Men kan er dan voor kiezen om Business class te vliegen. De toeslagen voor de luxe van de Business class van de KLM, bedraagt € 1844,- per persoon. De toeslagen voor de luxe van de Business class van de SAA, bedraagt € 1750,- per persoon. 15.2.4 Kinderkorting Over het algemeen moeten bij African Holidays de kinderkortingen worden aangevraagd, door de tours van African Holidays minder geschikt zijn voor kinderen. Reizigers met kinderen worden aangeraden een prive reis te boeken. 15.2.5 Prijsberekening Bijna alle segmenten zitten in de reissom. Soms moeten op bepaalde dagen zelf voor breakfast of lunch of dinner worden gezorgd. Dit segment moet dan gewoon worden opgeteld bij de reissom. 15.2.6 Niet inbegrepen De luchthavenbelastingen zijn niet inbegrepen. De luchthavenbelasting met de KLM bedraagt € 78. De luchthavenbelasting met de SAA ( via Londen )bedraagt € 113. Indien men met de SAA via Zurich reist geldt er een meerprijs luchthavenbelasting van € 12 per enkele reis. Indien men met de SAA via Frankfurt reist geldt er een meerprijs luchthavenbelasting van € 20 per enkele reis. Hoewel bij de KLM als bij de SAA, moet er een veiligheidstoeslag van € 7,40 betaald worden. Hoofdstuk 16 Vervoer tijdens verblijf 16.1 Oad reizen 16.1.1 De bus Voor alle reizen die Oad organiseert geld dat ze ter plaatse een bus heeft ingehuurd. De bussen die ingezet zullen worden zijn voor de gehele tour of voor een of meer trajecten. De bussen zijn voorzien van airconditioning en de door Oad gestelde eisen met betrekking tot veiligheid. Mensen die een groepsrondreis geboekt hebben kunnen gratis gebruik maken van de bus. De mensen die op individuele basis op vakantie zijn zullen hiervoor een eventuele toeslag moeten betalen. 16.1.2 De trein De treinreis in Zuid-Afrika wordt uitgevoerd door een plaatselijke treinorganisatie, Algoa Express, en het betreft een eenvoudige treinreis. Voor de treinreis is er geen extra toeslag voor nodig. 16.1.3 Binnenlandse vlucht Men kan ook een binnenlandse vlucht maken. De prijzen verschillen en zijn per enkele reis per persoon. Binnenlandse vluchten zijn uitsluitend te boeken in combinatie met een intercontinentale vlucht per KLM en andere arrangementen van Oad reizen. 16.1.4 De huurauto Zuidelijk Afrika is uitstekend geschikt om te rijden met uw huurauto. Het wegennet is over het algemeen prima en het is niet druk op de weg.
Oad heeft in Zuid-Afrika een overeenkomst gesloten met Hertz. De belangrijkste voorwaarden voor autohuur in Zuid-Afrika zijn als volgt. Minimum leeftijd voor het huren van een auto is 21 jaar. U dient tenminste 1 jaar in het bezit te zijn van een rijbewijs. Een Nederlands rijbewijs is voldoende, u heeft geen internationaal rijbewijs nodig. Autohuur geldt strikt per periode van 24 uur. Lever u de auto op de dag van vertrek later in dan dat u hem heeft opgehaald, dan betaalt u een dag extra tegen het volle lokale tarief. Restitutie bij het eerder inleveren van de auto is helaas niet mogelijk. Een creditcard is verplicht. 16.2 African Holidays 16.2.1 De bus African Holidays werkt al jaren samen met Renie's Travel. Dit bedrijf zorgt ervoor dat er bussen worden ingezet voor de gehele tour of voor een of meer trajecten. 16.2.2 De trein African Holidays maakt gebruik van de oude stoomtrein, de Outeniqua Choo Choo. Reizigers die met deze trein reizen hoeven geen aparte kosten te betalen. Ook zijn er nog de blauwe treinen. Voor deze treinen moeten reizigers wel een aparte toeslag betalen. 16.2.3 Binnenlandse vlucht Men kan ook een binnenlandse vlucht maken. De prijzen verschillen en zijn per enkele reis per persoon. Zowel de KLM als SAA hebben een uitgebreid netwerk het zij als eigen vluchtbeweging of voortvloeiend uit een joint-venture. 16.2.4 De huurauto African Holidays werkt samen met Europcar, een van de bekendste autoverhuurmaatschappijen ter wereld die ook nog een prima naam heeft in het zuidelijk gedeelte van Afrika. Ook zijn er met Alamo en Breith Africa overeenkomsten gesloten. Al de bovengenoemde huurauto bedrijven biedt verschillende autotypes aan die te verkrijgen zijn in Kaapstad, Johannesburg, Port Elizabeth en Durban. 16.3 Accommodatie 16.3.1 Oad reizen Op het gebied van accommodatie heeft Oad reizen heel veel te bieden. De mogelijkheden zijn hieronder weergegeven 16.3.1.1 Safari-lodges
Afrika staat synoniem voor wilde beesten en safari's. Er zijn vele verschillende safari-lodges die men kan verblijven. Op de Oad reisgids treft u enkele lodges, waar u kennis kunt maken. De faciliteiten zijn beschreven in de reisgids er zijn zoals, zwembad, luxe restaurants en comfortabele bedden. 16.3.1.2 Villa's-Cottates-Appartementen
Zuid-Afrika is zeer geschikt voor een langere verblijf. Oad Reizen bied voor u ook nog vele bijzondere villa's of appartementen. Bij de cottage en appartement kunt u rekenen op een mooie uitzicht op zee of bergen, ze hebben 1 of 2 tweepersoonsslaapkamers en volledig ingericht. Bij de meeste villa's beschikken ze over een zwembad en hebben een fraaie uitzicht over zee of op de bergen. Het is alleen jammer dat Oad niet alle villa's cottages en appartementen kunnen vermelden in de gids, maar u kunt ze wel altijd naar vragen via u reisbureau. 16.3.1.3 Hotels a la carte
Zuidelijk Afrika kent enorm veel hotels in de grote steden maar ook op de afgelegen plekken. U kunt bij Oad reizen informeren naar de hotels in de buurt van uw vakantiebestemming. De hotels zijn zowel voor de zakelijke als toeristische markt ingericht. Meestal goed bereikbaar en dichtbij het centrum. B&b's en guest houses zijn de kleinere, intieme accommodaties met enkele kamers, maar voorzien van alle faciliteiten. 16.3.2 African Holidays

Op het gebied van accommodatie heeft African Holidays heel veel te bieden. De mogelijkheden zijn hieronder weergegeven. 16.3.2.1 Kleinschalige sfeervolle accommodatie
De hotels of lodges kenmerken zich door verzorgd ingerichte kamers, waarvan vaak niet twee hetzelfde zijn. Ze worden door de familie zelf gerund zodat een persoonlijk benadering en uitstekende services voor opstaan. Er zijn keuze uit 10 verschillende lodges. De volgende faciliteiten zijn aanwezig: rondavel, badkamer, kitchenette, zwembad, restaurant, zonneterras, bar, restaurant en bibliotheek. 16.3.2.2 Luxe country houses
Door kleinschaligheid hebben deze accommodaties een luxueus karakter en zeer smaakvol ingerichte kamers. Er zijn keuzes uit 8 houses. De volgende faciliteiten zijn aanwezig: zwembad, biljart ruimte, gym, sauna, openhaard, badkamer, zitkamer. De houses hebben een uitstekende uitzicht. 16.3.2.3 Prive wildpark
Wanneer u in Zuid-Afrika bent wordt er meestal geadviseerd om een of meerdere nachten te verblijven in een prive wildpark. Als u met uw ranger en tracker ( spoorzoeker ) op uittrekt om wild op te sporen, ervaart u het safarigevoel. Er zijn keuzes uit 9 mogelijkheden. De faciliteiten die aanwezig zijn, zijn wel beperkt maar geeft echt het safarigevoel namelijk: zwembad, boma ( openlucht restaurant ), de daken zijn van riet, veranda. 16.4 Reisleiding 16.4.1 Oad reizen Alle rondreizen in zuidelijk Afrika worden uitgevoerd door een eigen Oad reisleider of door een deskundige Nederlandse of Engels sprekende lokale gids. De reisleider zal goede praktische en historische informatie geven en u kunt eventuele excursies bij hem/ haar boeken. 16.4.2 African Holidays Alle rondreizen die African Holidays bieden worden uitgevoerd door een reisleider die zeer deskundig is. Bij mindere dan 4 deelnemers wordt de groep begeleid door een Engelstalige gids. Zowel bij de KLM als bij de SAA worden bij meer dan 4 deelnemers de reis begeleid door een Nederlandstalige gids. De reisleider zal goede praktische en historische informatie geven en u kunt eventuele excursies bij hem/ haar boeken. 16.5 Pakketreizen en rondreizen 16.5.1 Oad reizen Oad reizen heeft een aantal pakketreizen samengesteld, zoals; Busrondreizen, Autorondreizen en Zuidelijk Afrika op individueel gebied. Busrondreizen 10 dagen: Kort-Afrikaans 10 dagen: Tuinroute en de Kaap 17 dagen: De wereld in een land 24 dagen: Avontuurlijk Zuid-Afrika 24 dagen: Namibie, het Afrikaanse Juweel Auto rondreizen 8 dagen: Highlights of the North 15 dagen: Highlights of the North 8 dagen: West Kaap 15 dagen: West Kaap 15 dagen: Zuid-Afrika in Vogelvlucht 18 dagen: Zuid-Afrika Totaal 15 dagen: Het Andere Zuid-Afrika 22 dagen: Het Andere Zuid-Afrika 22 dagen: Nationale Parken Route 8 dagen: Zuid-Afrika en Namibie 11 dagen: Zuid-Afrika en Namibie 22 dagen: Veelzijdige Namibie Zuidelijk Afrika individueel korte tours Johannesburg en Omgeving 3 dagen: Welkomstpakket 3 dagen: 4x4 cursus 3 dagen: Sun City 3 dagen: Victoria Falls
Zuidelijk Afrika individueel korte tours Durban en Omgeving 3 dagen: Welkomstpakket 3 dagen: Strand Pakket 4 dagen: Lesotho Pony Trek Zuidelijk Afrika individueel korte tours Kaapstad en Omgeving 3 dagen: Welkomstpakket 2 dagen: Township Pakket 3 dagen: Fietstocht Stellenbosch 8 dagen: Wandelend de Kaap Ontdekken 15 dagen: Kruger / Kaap Pakket 16.5.2 African Holidays African Holidays heeft een aantal reizen samengesteld die hieronder genoemd zullen worden. Rondreis 17 dagen: Impressie Zuid-Afrika 19 dagen: Impressie Zuid-Afrika Luxe prive reis 15 dagen: Best of Connaisseur (Comfort en exclusieve belevenissen ) 17 dagen: Luxe prive reis: Connaisseur Korte tours in Zuid-Afrika 3 dagen: Fly in prive wildparken 3 dagen: Fly in Sun City 3 dagen: Natuur en Cultuur 3 dagen: Paardrij Safari 6 dagen: De Kaapse wijnlanden en tuinroute 6 dagen: Africa Alive Tour Extra tours 20 dagen: Luxe fly drive 24 dagen: En route 25 dagen: Parels van Zuid-Afrika 25 dagen: Per Camper
16.6 Extra's 16.6.1 Oad reizen Oad reizen geeft bij alle rondreizen een gratis Oad-informatieboekje mee bij uw reisbescheiden. In dit boekje vindt u alle tips en wetenswaardigheden die op uw reis van toepassing zijn. 16.6.2 African Holidays
Bij de bevestiging van u reis ontvangt u reiswenkenboekjes van die landen die in uw programma worden bezocht. Indien u een kampeerreis heeft geboekt, ontvangt u ook een boekje over de specifieke omstandigheden tijdens het kamperen. In deze boekjes treft u verder praktische informatie aan over kleding, voltage, munteenheden, literatuur, fooi en tal van andere zaken. 16.7 Reisvergelijking Als voorbeeld nemen wij Dhr. L. Dunker, die graag zijn verjaardag die op 3 mei valt in Zuid-Afrika wilt vieren. Hij wil graag een 17-daagse reis wel de impressie Zuid-Afrika. Dhr L. Dunker is nog student en wilt de goedkoopste tour/reis natuurlijk. Wij zullen twee tours en wel van de Oad Reizen en African Holidays met elkaar vergelijken. Aan de hand van de reisgids gegevens maken wij een vergelijking van die twee. Dan zullen we zien welke van de twee het beste uit de test komt. 16.7.1 Oad reizen Tijdens deze reis bezoeken we het meest Afrikaanse gedeelte van dit lang met zijn vele gezichten. Na de imposante Blyde Rivier Canyon, het onvolprezen Kruger Wildpark en het minikoninkrijkje Swaziland, maken we kennis met het historisch zeer belanden Zululand. Hier streden ruim een eeuw geleden de verschillende bevolkingsgroepen om de macht. Verder bezoeken we de Tuinroute en Kaapstad. U vliegt non-stop naar Johannesburg en zonder overstap vanuit Kaapstad weer terug. De minder interessante, lange tocht tussen de Drakensbergen en Port Elizabeth wordt per nachttrein afgelegd, zodat u geen kostbare reistijd verliest. Van dag tot dag Vertrek op donderdag met KLM. Dag 1 ( donderdag ) Vertrek in de avond vanaf Amsterdam voor een non-stop vlucht per KLM naar Johannesburg. Dag 2 ( vrijdag ) Soweto en Pretoria. Ca. 180 km. Aankomst in de vroege ochtend op de luchthaven van Johannesburg. We bezoeken eerst de zwarte township Soweto, zowel met de bus als te voet. Vervolgens rijden we naar Pretoria en maken we een rondrit door de regeringshoofdstad van Zuid-Afrika. Overnachting in Pretoria Dag 3 ( zaterdag ) Via de Blyde Rivier Canyon naar de rand van het Krugerpark. Ca. 550 km. Over de glooiende hoogvlakte, die geleidelijk overgaat in de noordelijke Drakenbergen, bereiken we na enkele uren rijden het goudzoekerstadje Pilgrim's Rest. 's Middags een rit langs de Blyde Rivier Canyon, de overgang van de hoogvlakte naar het lager gelegen kustgebied met het Krugerpark. De uitzichten over de honderden meters diepe canyon naar de laagvlakte zijn overweldigend. Bij helder weer kunt u zo'n 200 km ver kijken! Overnachting nabij Krugerpark.
Dag 4 ( zondag ) Een volledige dag in het beroemde Krugerpark. Ca. 400 km. Vrijwel zeker ziet u diverse antiloopsoorten, olifanten, giraffes en zebra's. Met een beetje meer geluk komen daar nog leeuwen, nijlpaarden, neushoorns, buffels en vele andere soorten wild bij. Tegen bijbetaling is het mogelijk dit individueel per landrover te doen (duur ca. 3 uur) Overnachting nabij Krugerpark. Dag 5 ( maandag ) Naar het zelfstandige koninkrijk Swaziland. Ca. 350 km. Het duurt even voordat de gehele groep de formulieren ingevuld heeft, de stempels zijn gezet en de bus het land in mag. Net over de grens ligt het culturele park Matsamo. Hier maken we kennis met de Swazi cultuur en dansen. We vervolgen onze rit door een prachtig, steeds bergachtige landschap naar de hoofdstad Mbabane en bezoeken in de omgeving een Afrikaanse Swazi Markt. Overnachting nabij Mbabane. Dag 6 ( dinsdag ) Naar Zululand. Ca. 350 km. We passeren de grens met Zuid-Afrika en bevinden ons in Zululand. We rijden door een glooiend landschap, bezaaid met Afrikaanse dorpjes met ronden lemen hutten. De middag is ter vrije besteding, u kunt lekker uitrusten en relaxen bij het zwembad of optioneel een bezoek brengen aan het Hluhluwe Wildpark, welke vooral beroemd is vanwege de grote hoeveelheden witte neushoorns. Wist u dat witte neushoorns helemaal niet wit zijn? `Wit' is hier een verbastering van `wijd'; de wijde, brede bek is namelijk het meest kenmerkende verschil met de zwarte neushoorns. 's Avonds kunt u optioneel een culturele Zulu show bijwonen. Overnachting nabij Hluhluwe Park. Dag 7 ( woensdag ) Naar de Drakensbergen. Ca. 510 km. We verlaten het hotel op tijd en rijden door het historisch zwaar beladen Zululand, waar vele veldslagen tussen Engelsen, Boeren en Zulu's plaatsvonden, richting Durban. In deze subtropische badplaats maken we een city tour en lunchen er. Daarna rijden we via de Howick Falls naar ons hotel in de Drakensbergen. Dag 8 ( donderdag ) Naar Port Elizabeth. Ca. 450 km. We rijden door een schitterend landschap met fantastische uitzichten op de Drakensbergen richting het Golden Gate Park. Hier maken we een wandeling naar Holkrans. Na de lunch rijden we naar de Kroonstad, waar we de Algoa Express (lokale trein) naar Port Elizabeth nemen. Overnachting in de trein. Dag 9 ( vrijdag ) Port Elizabeth-Addo Elephant Park. Ca. 210 km. We arriveren om ca. 09.30 uur op het station van Port Elizabeth en kunnen vrijwel direct terecht in het hotel om uit te rusten en op te frissen. In de middag bezoeken we het Addo Elephant Park.
Dag 10 ( zaterdag ) Tuinroute tot aan Knysna. Ca. 350 km. In de ochtend een bezoek aan het wilde Tsitsikamma Nationaal Park, waar u o.a. de hangbrug over de Storms Rivier en de immense Outeniqua Yellow-wood boom ziet. Vanuit Knysna maken we een ca. 3 uur durende treinrit met de Outeniqua Choo Tjoe langs de kust richting Sedgefield. We rijden terug naar Knysna en gaan aan boord van de Featherbed Nature Reserve boot voor een excursie over de lagune van Knysna. Overnachting nabij Knysna. Dag 11 ( zondag ) Naar Oudtshoorn. Ca. 200 km. In de loop van de ochtend vertrekken we naar Oudtshoorn, de struisvogelhoofdstad. Hier bezoeken we een struisvogelboerderij. U krijgt er uitleg over de struisvogel, wordt door ze geknuffeld en wie wil kan er zelfs op rijden! Na de rondleiding is het tijd voor de lunch, voor de liefhebber met struisvogelbiefstuk. Ook is er gelegenheid om verschillende wijnen te proeven. Aansluitend brengen we een bezoek aan de beroemde Cango-grotten. Overnachting in Oudtshoorn. Dag 12 ( maandag ) Naar Stellenbosch. Ca. 450 km. We staan vroeg op en rijden een prachtige route door de kleine Karoo, waar weides met struisvogels afgewisseld worden door ruige bergen. Via Calitzdorp, Ladismith, Barrydale, Montagu, Worcester arriveren we in Villiersdorp, hier nemen we de schitterende Franschhoekpas naar het gelijknamige stadje. Franschhoek heeft een rijke wijntraditie, dus een bezoek aan een wijnproeverij mag dan ook niet ontbreken. Nadat we van de diverse wijnen hebben genoten op een van de mooiste wijn landgoederen van de streek, Boschendal, rijden we door naar Paarl, waar te midden van de wijnranken het monument voor de Afrikaanse taal staat. We eindigen de dag in Stellenbosch. In dit universiteitsstadje zult u zich qua architectuur en sfeer bijna in Nederland wanen. Overnachting in Stellenbosch. Dag 13 ( dinsdag ) Naar Kaapstad. Ca. 150 km. Na het ontbijt maken we een wandeling door Stellenbosch, een van de oudste plaatsen van Zuid-Afrika. We brengen onder andere een bezoek aan de Oom Samie se Winkel in de Dorpstraat. We vervolgen onze trip naar Kaapstad en hier maken we een stadsrondrit langs de Compagnies Tuinen en Zuid-Afrikaanse musea. We verblijven 3 nachten in Kaapstad. Dag 14 ( woensdag ) De Kaap. Ca. 250 km. Vandaag maken we uitgebreid kennis met het schiereiland ten zuiden van Kaapstad. Aan de Atlantische kust ligt Houtbaai met z'n kleine vissershaven. We maken er een korte boottocht naar het zeehonden-eiland voor de kust. Hoogtepunt is een bezoek aan Cape Point, de zuidelijkste punt van het schiereiland, waar de Atlantische en Indische oceaan elkaar ontmoeten. Aan de Indische Oceaan ligt Simon's Town, waar de Jackass pinguins, die uitsluitend in Zuid-Afrika voorkomen, leven. Op de terugweg stoppen we nog bij de mooiste botanische tuinen van het land, de Kirstenbosch Botanical Gardens.
Dag 15 ( donderdag ) Dag ter vrije besteding. Er is veel te zien en te doen in Kaapstad, zo kunt u een bezoek brengen aan Robbeneiland, de Tafelberg of het luxe en trendy Victoria & Alfred Waterfront. Dag 16 ( vrijdag ) Ochtend ter vrije besteding. In de vroege middag transfer naar de luchthaven voor uw terugvlucht per KLM naar Schiphol. Dag 17 ( zaterdag ) Aankomst in Amsterdam. 16.7.2 African Holidays Deze complete rondreis door Zuid-Afrika toont u via een fraaie route de prachtige panorama's waar Zuid-Afrika beroemd om is. U bezoekt het Krugerpark, de kleurrijke samenleving van Swaziland, het Outeniqua Massief en de Tafelberg bij Kaapstad. Het gevarieerde reisprogramma biedt onder andere safaritochten en een ritje per oude stoomtrien. De hotels zijn een combinatie van 3- en 4-stererenkwaliteit. De restcamps in het Krugerpark zijn voor zien van alle gemakken. Van dag tot dag Vertrek op zaterdag met KLM of SAA. Dag 1 ( zaterdag ) U vliegt van Amsterdam naar Johannesburg. Dag 2 ( zondag ) Na aankomst wordt u verwelkomd door onze vertegenwoordiger en naar het comfortabele Rose bank Hotel gebracht. Deze dag heeft u tijd voor ontspanning en om te wennen aan het andere klimaat. Het hotel ligt in een rustige buitenwijk van Johannesburg en beschikt over onder andere een zwembad. Dag 3 ( maandag ) Na het ontbijt begint uw rondreis. U wordt om 08:00 uur bij het hotel opgehaald en de reis begint met een rit via Witbank naar het vroegere pioniersdorp: Lydenburg. Onderweg passeert u onder andere de stadjes Graskop en Pilgrim's Rest, stammend uit de tijd van de goudkoorts. Overnachting is in het Aventura Blydepoort Resort of gelijkwaardig. (volpension)
Dag 4 ( dinsdag ) Vandaag vervolgt u uw weg door dit imposante natuurgebied en rijdt u via het Drakensgebergte naar het Krugerpark. Onderweg bezoekt u bij Hoedspruit een cheeta opvang- en fokproject. In de middag bereikt u het beroemde nationale park. Overnachting is in het Krugerpark. (ontbijt & diner ) Deze dag kunt u ook overnachten in de comfortabele bush lodge: Idube, gelegen in het beroemde Sabi Sands Game Reserve. Tijdens uw verblijf maakt u onder begeleiding van een ervaren ranger en tracker, safari's in een open terreinwagen. Op dag 5 sluit u zich weer aan bij de groep. ( volpension en safariactiviteiten ) Dag 5 ( woensdag ) De dag wordt volledig besteed aan safari's. Het natuurschoon is overweldigend en vele verschillende diersoorten zult u op uw weg tegenkomen. De nacht wordt doorgebracht in het park in een van de restcamps. Deze restcamps liggen vaak bij een drinkplaats of rivier war veelvuldig wild zich ophoudt. Ook vele vogelsoorten zijn hier doorgaans aanwezig. ( ontbijt & diner ) Dag 6 ( donderdag ) Na een vroege safari verlaat u het wildreservaat en vervolgt u uw weg naar het koninkrijk Swaziland. Een prachtige route langs schitterende vergezichten. Onderweg zullen de nodige stops gemaakt worden om u in de gelegenheid te stellen deze momenten op beeld vast te leggen en kennis te laten maken met de vriendelijke bevolking. Landschappelijk gezien is Swaziland zeer gevarieerd. De bergflanken zijn dicht begroeid en in de hooglanden wordt nog immer goud gevonden. Overnachting is in het Foresters Arms Hotel of gelijkwaardig. ( ontbijt & diner ) Dag 7 ( vrijdag ) Via een kronkelige bergweg door Swaziland keert u bij Golela terug in Zuid-Afrika. Langs suikerrietvelden rijdt u door noordelijk KwaZulu-Natal. Na de lunch rijdt u verder zuidwaarts naar het Hluhluwe natuurreservaat. In de namiddag maakt u een game drive in een open terreinwagen door dit gebied dat naast de “Big 5” (olifant, leeuw, buffel, neushoorn en luipaard ) onder meer bekend is vanwege de belangrijke populatie aan zwarte en witte ( wijd: brede bek werd white ) neushoorns en het grote vogelbestand. De overnachting is in de sfeervolle Bushland Game Lodge of gelijkwaardig. ( ontbijt & diner ) Dag 8 ( zaterdag ) Via een onregelmatig glooiend landschap bereikt u de thuisbasis van het Zulu volk. U bezoekt een authentieke Zulu Kraal, gelegen tussen bergen en rivieren. Na een traditionele Zulu maaltijd en na kennis te hebben genomen van deze heel bijzondere stam, vervolgt u uw reis naar Durban, een belangrijke havenstad en badplaats van Zuid-Afrika. Overnachting in een van de Holiday Inn Garden Court Hotels aan de boulevard. ( ontbijt & diner )
Dag 9 ( zondag ) De morgen is ter eigen besteding. In de middag wordt u naar de luchthaven gebracht en vliegt u naar Port Elizabeth. Vandaar wordt u naar het Beach Hotel of gelijkwaardig gebracht. ( ontbijt & diner ) Dag 10 ( maandag ) Vandaag zult u de pracht van deze kuststreek bewonderen. Idyllische baaien omringd door een uitbundige plantengroei en prachtige bossen geven decor aan deze befaamde kustweg. Tijdens deze schitterende route zullen veelvuldig stops worden ingelast om de mooiste plekjes op beeld vast te leggen . U rijdt door het Tsitsikamma bos, via plettenberg Bay, dat ook wel het “ Jetset ” strand wordt genoemd en Knysna met de prachtige lagune, naar het dorpje Wilderness, gelegen aan de gelijknamige baai. Overnachting is in het Far Hills Country Hotel. ( ontbijt & diner ) Dag 11 ( dinsdag ) Vandaag is het een enerverende dag. U begint met een rit aan boord van de oude stoomtrein,, de Outeniqua Choo Choo van George naar Knysna. U rijdt langs het merengebied en begroeide bossen met vele bomvarens, stinken geelhoutbomen en reusachtige klimplanten op de uitlopers van het Outeniqua gebergte ( deze trein rijdt niet op nationale feestdagen). In het gezellige plaatsje Knysna heeft u tijd om heerlijk rond te wandelen. Overnachting in het Far Hills Country Hotel. ( ontbijt & diner ) Dag 12 ( woensdag ) Vandaag passeert u na George het Outeniqua gebergte op weg naar Oudtshoorn, de hoofdstad van het land van de struisvogels. Na een bezoek te hebben gebracht aan een struisvogelboerderij bezoekt u de imposante Cango grotten in de uitlopers van het Swartberg massief. Na de grotten brengt u nog een bezoek aan een centrum waar reptielen en vooral katachtige in een researchprogramma zijn ondergebracht. Aan het einde van de dag rijdt u weer terug naar het Far Hills Country Hotel ( volpension) Dag 13 ( donderdag ) Na Riversdale bereikt u Swellendam. U rijdt dwars door de schrale vlakte van de Karoo, ook het leefgebied van de struisvogel en door de zuidelijker gelegen fruit- en wijngebieden. Uiteindelijk bereikt u het centrum van Kaapstad, de eindbestemming van uw rondreis. Hier overnacht u in het Cape Castle Protea Hotel. Dit hotel ligt op korte afstand van het sfeervolle Victoria & Alfred Waterfront. Dit complex. Tegenwoordig het centrum van Kaapstad, biedt een scala aan winkeltjes, kunstgaleries, barretjes, restaurantjes, terrasjes en proeflokalen. ( ontbijt )
Dag 14 & 15 ( vrijdag & zaterdag ) De vorige dag heeft u afscheid genomen van uw gids en de komende dag zijn ter eigen besteding. Wij raden u aan bij onze vertegenwoordiging excursies te boeken. In de omgeving van Kaapstad zijn op betrekkelijk korte afstand vele interessante bezienswaardigheden zoals een bezoekje aan het Kaapse Schiereiland een tocht met de kabelbaan naar de top van de Tafelberg of een vaan de vele musea of botanische tuinen. Uw overnachtingen zijn in het Cape Castle Protea Hotel. ( logies ) Dag 16 ( zondag ) In de middag gaat u op eigen gelegenheid naar de luchthaven van Kaapstad voor uw vlucht naar Nederland. ( logies ) Dag 17 ( maandag ) Vroeg in de morgen arriveert u weer op Schiphol. 16.7.3 De rondreizen in het kort en naast elkaar Bestemmingen in het kort en naast elkaar. Oad Reizen African Holidays 1 = Amsterdam 1 = Amsterdam
2 = Johannesburg 2 = Johannesburg 3 = Pretoria 3 = Drakensgebergte 4 = Krugerpark 4 = Krugerpark 5 = Krugerpark 5 = Krugerpark 6 = Mbabane 6 = Mbabane (Swaziland) 7 = Hluhluwe 7 = Hluhluwe (Zululand) 8 = Drakensbergte 8 = Durban 9 = Port Elizabeth 9 = Port Elizabeth 10 = Port Elizabeth 10 = Wilderness
11 = Knysna 11 = Wilderness
12 = Oudtshoorn 12 = Oudtshoorn
13 = Kaapstad 13 = Kaapstad
14 = Kaapstad 14 = Kaapstad
15 = Kaapstad 15 = Kaapstad
16 = Kaapstad 16 = Kaapstad 17 = Amsterdam 17 = Amsterdam 16.7.4 Excursies tijdens de rondreis: Oad Reizen African Holidays 1 Bezoek aan zwarte township Soweto 1 Lijdenburg ( vroegere pioniers dorp) 2 Rondrit door Pretoria 2 Rondrit door stadje Graskop en Pilgrim's Rest ( goud korrels) 3 Goudzoekerstadje Pilgrim's Rest 3 Drakensgebergte 4 Rit door Blyde River Canyon 4 Bezoek bij Hoedspruit, een cheeta opvang en fokproject 5 Volledige dag in Krugerpark 5 Volledige dag in Krugerpark 6 Bezoek aan Swazi cultuur 6 Bezoek aan Swazi cultuur 7 Vrije uren in Zululand 7 Rit door suikerrietvelden en Kwa Zulu-Natal 8 Drakensgebergte 8 Hluhluwe Natuurreservaat 9 City Tour door Durban 9 Gamedrive van een open terrein wagen door dit gebied naar de Big 5 10 Rit door Howock Falls 10 Bezoek aan authentieke Zulu Kraal gelegen tussen bergen en rivieren 11 Treinreis met Algoa Expres 11 Durban, belangrijke havenstad en badplaats van Zuid-Afrika 12 Addo Elephant Park 12 Port Elizabeth 13 Bezoek de Tsitsikamma National Park 13 Bezoek naar de Tsitsikamma National Park 14 Treinrit langs de kust richting Sedgefield 14 Wilderness: Ydyllische baaien, plantengroei/ bossen 15 Aanboord van de Featherbed Nature Reserve boot 15 Met de trein van George naar Knysna 16 Bezoek de struisvogelhoofdstad. De struisvogelboerderij 16 Men passeert Outeniqua gebergte ( hoofdstad van het land van de struisvogel ) 17 Bezoek de imposante Cango grotten 17 Bezoek aan struisvogelboerderij 18 Rijden door Karoo 18 Bezoek de imposante Cango grotten 19 Rit door de wijngebieden 19 Bezoek het centrum waar reptielen en vooral katachtige in een research programma zijn ondergebracht 20 Bezoek aan Wijnlandgoederen 20 Rijden door Karoo 21 Monument voor Afrikaanse taal in Paarl --- In Kaapstad zijn er verschillende excursies mogelijkheden Kaapse schiereiland Kabelbaan naar top Tafelberg Musea Botanische Tuinen 22 Stadsrondrit langs de compagnies Tuinen en Zuid-Afrikaanse musea 23 Bezoek aan Houtbaai 24 Boottocht naar zeehondeneiland 25 Bezoek aan Cape Point 26 Kirstenbosch Botanical Gardens --- In Kaapstad zijn er verschillende excursies mogelijkheden Robbeneiland De Tafelberg Victoria & Alfred Waterfront 16.7.5 Prijsvergelijking Wij hebben voor u de prijzen van deze rondreizen vergeleken en ziet er als volgt uit: Oad Reizen met KLM ( vertrek 25 april) Basis reissom € 1595 Luchthavenbelasting € 43 Veiligheidstoeslag € 0 ( Inbegrepen ) Treinreis € 0 ( Inbegrepen ) Meerprijs 1 pk € 180 Entree gelden e.d. € 0 ( Inbegrepen ) Maaltijdkosten € 0 ( Inbegrepen ) Totale basisreissom € 1818,00 African Holidays met KLM ( vertrek 27 april) Basis reissom € 2575 Luchthavenbelasting € 78 Veiligheidstoeslag € 7.40 Treinreis € 0 ( Inbegrepen ) Meerprijs 1 pk € 390 Entree gelden e.d. € 0 ( Inbegrepen ) Maaltijdkosten € 100 Totale basisreissom
€ 3150,40 African Holidays met SAA ( vertrek 27 april) Basis reissom € 2546 Luchthavenbelasting € 113 Veiligheidstoeslag € 7.90 Treinreis € 0 ( Inbegrepen ) Meerprijs 1 pk € 390 Entree gelden e.d. € 0 ( Inbegrepen ) Maaltijdkosten € 100 Totale basisreissom € 3156,40 Zoals u ziet is de totale reissom van Oad Reizen stukken minder dan die van de African Holidays. De prijzen zijn inclusief vlucht, accommodaties, luchthavenbelasting, treinkaartjes, excursies entreegelden, fooien, bagageservice en eventuele uitgaven. 16.7.6 Conclusie Na de prijsvergelijking ziet u dat de Oad Reizen organisatie stukken goedkoper zijn, dan de African Holidays. Als we nu alles op een rijtje zetten zien we dan ook dat de Oad Reizen meer te bieden heeft dan de rondreis die van African Holidays. De pluspunten die je bij African Holidays kan verwachten is dat ze met een kleinere groep al kan reizen. Ook is het veel professionele en wat luxer uit gevoerd. De bestemmingen die beide touroperator aandoen verschillen niet veel van elkaar alleen bij de wat je wel bij Oad Reizen treft is er als optioneel excursie aanwezig bij de African Holidays. Neemt men genoegen met een eenvoudig reis met een groep van veel personen is Oad Reizen zeer geschikt als u meer van luxe houdt en niet gestoord te willen worden, met een kleinere groep dan betaald u ook veel meer en dan kunt u kiezen voor de African Holidays. Conclusie Nu u dit rapport heeft gelezen zijn wij ervan overtuigd dat (bijna) alle vragen die u had betreffende Zuid- Afrika zijn beantwoord. Zoals u heeft gelezen is Zuid- Afrika een prachtig land en zeer zeker de moeite waard om naartoe te gaan. In dit verslag zijn wij begonnen met de geschiedenis van het land te bespreken, samen met de ligging, middelen van transport, culinair Zuid- Afrika en allemaal andere wetenswaardigheden. Hierna komt het gedeelte dat zeer belangrijk is voor het toerisme, de bezienswaardigheden, reisgidsje en reisvergelijking. Uit dit rapport is naar voren gekomen dat het een zeer interessant land is, met een zeer boeiende geschiedenis, waarin de ergste dingen zijn gebeurt. Dit heeft het land echter wel gemaakt tot wat het nu is, een afwisselend land dat de toerist veel te bieden heeft. Van nationale parken tot monumentale panden, van een prachtige natuur tot grote steden. Er is voor iedereen wel wat leuks te doen. Het is dan ook te hopen dat u, na het lezen van dit rapport, er eens over nadenkt om de eerstkomende vakantie maar door te brengen in dit zeer gevarieerde land. Mocht u dit doen, wensen wij u enorm veel plezier toe. Als men in een groep gaat werken is samenwerking natuurlijk een zeer belangrijk aspect. Dit komt omdat de gehele groep verantwoordelijk is voor het slagen van zo'n project, en iedereen heeft zijn eigen verantwoordelijkheid voor het maken van zijn deel. Onze groep hebben we zelf gekozen, maar ondanks dat het onze eigen keuze is, is het toch even wennen. Want je bent ineens afhankelijk van elkaar, en dat is niet niks. Het was dan ook niet gemakkelijk af en toe, maar door puur doorzettingsvermogen en hard werken is alles toch op zijn pootjes terecht gekomen. De samenwerking ging af en toe natuurlijk niet helemaal soepel, wat vrij logisch is. Vijf jonge mannen, allemaal met een ander leven, andere meningen, andere manieren van werken. En die sluiten niet allemaal bij elkaar aan natuurlijk. Maar we pasten ons sneller aan dan verwacht. Het verdelen van de onderwerpen was dan ook zo gebeurt, en na de start van het project kwamen we ook geregeld bij elkaar. Als een van ons problemen had met een onderwerp kon die persoon ook meteen op de steun van de groep rekenen, dus we kunnen zeggen dat we op een gegeven moment helemaal op elkaar ingespeeld waren. En dat de samenwerking goed is verlopen, heeft u kunnen merken aan het verslag. Gemaakt door vijf verschillende mensen, met vijf verschillende werkwijzen, maar met een samenwerking waar men U tegen kan zeggen. Nawoord De opdracht die we uit hebben gezocht bleek een goede keus te zijn, en we hebben dan ook met veel plezier gewerkt aan ons project. Onze kennis, vergaard door onderzoek van verschillende bronnen, hebben we in dit verslag gebundeld, en wij zijn zeer tevreden met het uiteindelijke resultaat. Ondanks wat kleine startprobleempjes en af en toe wat onduidelijkheid hebben wij ons best gedaan op deze opdracht, en zoals u kunt zien, is alles op zijn pootjes terecht gekomen, met als resultaat het verslag dat u net heeft gelezen. U zult hoogstwaarschijnlijk net zo tevreden zijn als wij, maar mocht u nou nog vragen hebben, neemt u dan gerust contact met een van ons op, dan zullen we kijken of we u verder kunnen helpen.