Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

Joe Speedboot door Tommy Wieringa

Beoordeling 7.3
Foto van een scholier
Boekcover Joe Speedboot
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 5e klas havo | 2621 woorden
  • 23 maart 2011
  • 43 keer beoordeeld
Cijfer 7.3
43 keer beoordeeld

Boekcover Joe Speedboot
Shadow

Fransje Hermans, de verteller van het verhaal, is na een ongeluk invalide geraakt en heeft voorgoed zijn spraakvermogen verloren. Hij is de zelfbenoemde chroniqueur van het dorp Lomark. Zijn fascinatie voor de nieuweling Joe Speedboot is grenzeloos: Joe Speedboot, de jongen die zijn eigen naam gekozen heeft en op zijn vijftiende al bommenlegger, vliegtuigbouwer en bew…

Fransje Hermans, de verteller van het verhaal, is na een ongeluk invalide geraakt en heeft voorgoed zijn spraakvermogen verloren. Hij is de zelfbenoemde chroniqueur van het dorp Lo…

Fransje Hermans, de verteller van het verhaal, is na een ongeluk invalide geraakt en heeft voorgoed zijn spraakvermogen verloren. Hij is de zelfbenoemde chroniqueur van het dorp Lomark. Zijn fascinatie voor de nieuweling Joe Speedboot is grenzeloos: Joe Speedboot, de jongen die zijn eigen naam gekozen heeft en op zijn vijftiende al bommenlegger, vliegtuigbouwer en bewegingsfilosoof is. Nauwgezet observeert Fransje hoe nog een nieuwkomer de natuurlijke orde van het dorp komt verstoren: Joe’s stiefvader Papa Afrika, een zachtaardige Nubiër met gazellenogen die een kleine scheepswerf begint op de oever van de Rijn. Dan verschijnt de geheimzinnige Picolien Jane, een beeldschone Zuid-Afrikaanse, aan wie Fransje zijn kronieken opdraagt en voor wie levenslange vriendschappen op het spel worden gezet. In haar komen alle verhalen samen, met noodlottige gevolgen.

Joe Speedboot door Tommy Wieringa
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

1 Boekbeschrijving
A Joe Speedboot, Tommy Wieringa
B Juni 2007 (31e druk), De Bezige Bij, Amsterdam
C 316
D Geen
E Voor Rutger Boots
F Het boek is onderverdeeld in drie delen. Ze hebben allemaal een naam, deel één heet: Penseel. Deel twee heet: Zwaard. En deel drie heet: En toen. Al deze delen zijn verdeelt in kleine hoofdstukjes van ongeveer vijf bladzijden. Deze zijn aangegeven met een paar witregels boven aan de pagina.
G Ik denk dat het Joe Speedboot. Maar ik zou zo niet kunnen zeggen wat de voorkant met de inhoud van het boek te maken heeft. Wel zie je achter de persoon rotsen, dus het zou misschien in de woestijn kunnen zijn, misschien midden in de race van Parijs naar Dakar?

2 Samenvatting
Penseel
Fransje Hermans is een jongen van veertien jaar, samen met zijn vader, moeder en twee broers woont hij in het dorpje Lomark. Door een ongeluk met een tractor is Fransje in coma geraakt, 220 dagen ligt hij in coma. Wanneer hij ontwaakt uit de coma is hij compleet verlamd met uit zondering van zijn rechterarm, ook praten kan hij amper. Tijdens zijn coma is de jongen Joe Speedboot in Lomark komen wonen, Joe zet het hele dorp op stelten en iedereen heeft het dan ook over hem. Ook Fransje is geïnteresseerd in Joe en wil graag met hem en de vrienden van Joe, Christof en later ook Engel bevriend raken, wat na verloop van tijd ook gebeurt. De vrienden doen veel met elkaar en beleven van alles, Joe verzint namelijk de gekste dingen die ze met zijn allen uitvoeren. Ook Picoliene Jane, een Zuid-Afrikaans meisje dat in Lomark komt wonen, raakt bevriend met de jongens. Fransje ziet haar wel zitten en wordt verliefd op haar.


Zwaard
De vrienden van Fransje gaan na hun examen studeren, voor Fransje is dit niet het geval, hij blijft alleen achter in Lomark, hij gaat werken voor zijn vader. Na een paar maanden komt Joe weer terug, omdat het studeren niets voor hem is, hij komt met het plan voor Fransje dat hij armworstelaar moet worden en dat hij zijn trainer wordt. Dit plan wordt uitgevoerd en samen gaan ze naar verschillende toernooien. Fransje arm is doordat hij alles met zijn rechterarm doet zo sterk dat hij er echt goed in is, hij wint bij verschillende toernooien prijzen. Ook PJ die na een tijdje weer terugkeert in Lomark gaat mee met Fransje en Joe om Fransje te steunen. Wanneer Fransje en Joe terugkomen van een toernooi uit Duitsland krijgen ze te horen dat hun goede vriend Engel is overleden door een ongeluk met een hond.

En toen
Ondanks dat PJ zoveel met Fransje samen is, kiest ze toch voor Christof. Ze gaan trouwen en krijgen een zoon. PJ en Fransje zijn nooit opgehouden met hun seksuele relatie.



3 Verhaalfiguren

A

Frans Hermans (hoofdfiguur)
Uiterlijk: Het enige wat over het uiterlijk van Fransje bekend is dat hij in een rolstoel zit. Zijn borstkas is verbrijzeld en hierdoor kan hij alleen zijn rechterarm nog bewegen.
Gedrag: Zijn gedrag veranderd in de loop van het verhaal heel erg. Eerst is hij heel ingetogen en zegt weinig en onderneemt weinig. Maar naarmate hij meer en meer doorkrijgt dat hij iets van zijn leven moet maken word hij steeds ondernemender.
Karakter: Fransje is echt een doorbijter. Hij heeft in zijn leven veel tegenslagen te verduren gehad. De grootste is natuurlijk wel dat bijna zijn hele lichaam verlamd is op zijn rechterarm na. Ondanks dit slaagt hij toch bijna cum laude voor zijn middelbare schoolcarrière en gaat hij met zijn rechterarm aan armdruk wedstrijden meedoen. Dit getuigt toch wel van doorzettingsvermogen.

Achiel Stephaan Ratzinger (Joe Speedboot) (bijfiguur)
Uiterlijk: Hij heeft een nonchalant uiterlijk. Dat is ook vrij logisch, want hij heeft ook een nonchalante houding.
Gedrag: Joe is heel erg ondernemen, dat is hij in het hele boek. Hij is alleen in dingen geïnteresseerd die met sleutelen te maken hebben. Hij is ontzettend onberekenbaar, en heeft ideeën die geen mens zich in zijn hoofd zou halen. En die werkt hij dan ook nog uit.
Karakter: Joe heef van zichzelf een heel ondernemen karakter maar hij is ook iemand die mensen bind. En hij betrekt mensen in zijn ideeën en uitwerkingen daarvan, dus hij is ook nog eens een sociale jongen. Op school is hij ook de stoerste jongen en hij kan eigenlijk vrijwel niets verkeerd doen. Soms laat hij zich wel verleiden om arrogant te worden, maar hij is slim genoeg om dit niet te doen.

Picolien Jane (PJ) (bijfiguur)
Uiterlijk: Ze heeft een goed postuur en ze heeft een lichte huid en krullend blond haar. Ze is het knapste meisje van de klas en alle jongen vallen dan ook voor haar.
Gedrag: Haar gedrag is eigenlijk altijd perfect geweest. Al kwam dit gedrag niet voort uit oprechte emotie. Ze zag wat andere mensen voor gedrag vertoonden en in welke situatie. Zo kon ze haar perfecte gedrag samenstellen. Dit komt mede doordat ze aan Boulimia Nervosa leidt.
Karakter: Ze heeft een heel erg lief en verzorgend karakter, maar intimiteit heeft ze nooit gekend. Zoals ik net al zei: ze heeft zichzelf geleerd hoe ze moet zijn. En intimiteit kan je niet leren.



B
Bij Fransje is sprake van een uitbouwkarakter. Onder invloed van de gebeurtenissen ontwikkelt hij zich als persoon in het verhaal, hij verandert. Deze veranderingen worden in het verhaal duidelijk en gedetailleerd uitgelegd. Zo is Fransje in het begin van het boek bijvoorbeeld heel eenzaam, hij onderneemt weinig en is een persoon die toekijkt. In de loop van het verhaal verandert dit, hij krijgt vrienden en beleeft veel meer dingen, dit komt ook door zijn handicap. Hij besluit meer van zijn leven te gaan maken nu hij verlamd is, dit had hij zonder zijn handicap hoogstwaarschijnlijk nooit gedaan. De rest van de figuren veranderen niet zo veel en duidelijk als fransje.



4 Ruimte

A
Het merendeel van de gebeurtenissen spelen zich af in het dorp Lomark. Naast Lomark zijn er twee andere plaatsen waar het verhaal zich afspeelt, Duitsland en België. De stukken van het verhaal die zich afspelen in Duitsland en België zijn erg kort. Het boek speelt zich dus vooral af in Lomark, wel spelen de gebeurtenissen zich af op verschillende plekken in het dorp.


B
Het is moeilijk om precies te bepalen of er bij de plaats waar het verhaal zich af speelt sprake is van belangenruimte, voor de hoofdpersoon speelt het dorp een belangrijke rol, maar voor het verhaal is het niet erg van belang, het verhaal had zich namelijk ook in een ander dorp af kunnen spelen. Ondanks dat het verhaal zich ook in een ander dorp af had kunnen spelen denk ik dat er toch wel sprake is van een belangenruimte. In het verhaal wordt namelijk vaak verteld over de geschiedenis van het dorp, maar naast dit wordt ook duidelijk beschreven hoe de ruimte eruit ziet, waar hij zich bevindt.

Voorbeeld belangenruimte (blz. 33)
De distels pluizen, boeren schudden hooi en de meeuwen hebben feest. De zomer is overrijp nu. Ik kan twee kanten op, links langs de zandafgraving en tussen de maïsvelden door naar de rivier, of rechtdoor, over de Lange Nek tussen de populieren naar het veer. Ik neem een gok en ga links, het hobbelweggetje achter het Gat van Betlehem langs. De fabriek haalt al haar zand uit de afgraving. Niemand weet hoe diep het al is maar het water is zelfs in de heetste zomer ijskoud, dus dat zegt wel wat.

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

Het voorbeeld wat ik hierboven heb gegeven vind ik een relaxte uitstraling hebben. Er loopt iemand ‘nonchalant’ over een weggetje en het is hoogzomer. Hij loopt langs allemaal werkzaamheden terwijl het warm is. Het lijkt wel een beetje op een zomervakantie in Frankrijk.


5 Vertelwijze
De vorm waarin het verhaal verteld word is de ik-vorm. In dit boek is de hoofdpersoon Fransje en tegelijkertijd dus ook de ik-vorm die het verhaal verteld. Je ziet alles vanuit haar ogen. Zoals in de Toelichting Boekverslag staat: “In de ik-vorm speelt de verteller wel mee in het verhaal en is daarin zelfs meestal de hoofdpersoon. Deze ik vertelt over zichzelf. Hij kan naast de gebeurtenissen ook zijn eigen gedachten en gevoelens weergeven. Wat je leest over de andere verhaalfiguren, is de gekleurde visie van de ik-verteller.”

Voorbeeld vertelwijze (blz. 47)
Ik bedoel dat is toch schitterend?
Ik ben aan mijn dagboek begonnen als oudedagsvoorziening. Ik dacht: als ik nou precies opschrijf wat er allemaal gebeurt, dan komen de mensen later naar me toe en vragen: ‘Fransje, wat gebeurt er op 27 oktober in dat en dat jaar.’ En omdat ik altijd alles had bijgehouden en netjes gerubriceerd, zou ik het betreffende boek erbij nemen en het meteen vinden. Hier, 27 oktober, een paar jaar geleden, een afschuwelijke zuidwesterstorm die veel schade heeft gemaakt.


6 Tijd

A
De tijd waarin de gebeurtenissen zich afspelen is rond 1991, dit is af te leiden uit de volgende zin: “In januari 1993 komen ze aan op Schiphol.”(blz. 50) Hierin wordt vermeld waarneer PJ en haar ouders in Lomark komen wonen, dit is ongeveer twee jaar na het begin van het verhaal. Het verhaal duurt een aantal jaren, dus ook de gebeurtenissen spelen zich over een lange tijd af. De tijd waarin de gebeurtenissen zich afspelen is dus ongeveer eind 19e eeuw en begin 20e eeuw.


B
Het verhaal is chronologisch verteld, er zitten wel af en toe flash-backs in maar dat staat de chronologischheid niet in de weg. Aan het einde van het verhaal wordt het verhaal nog een keer naverteld als een soort van samenvatting. Maar dit kun je ook zien als een soort van grote flash-back.


C
In het boek komen aardig wat flashbacks voor, in de flashbacks worden dan kleine dingen kort uitgelegd om zo de gebeurtenis duidelijker te maken voor de lezer. Ook zijn er veel flashbacks die gaan over het dropje Lomark waar het verhaal zich afspeelt, er wordt dan terug gekeken op gebeurtenissen die plaats gevonden hebben in Lomark. De flashbacks zijn dus over het algemeen kort, maar zijn wel erg belangrijk om stukken van het verhaal te verduidelijken.

Voorbeeld flash-back (blz. 108) Het was een dag van cyclomaaiers. Ik moet hem hebben gehoord, de trekker die de hapgrage messen voorttrok die het gras en de bloemen sneden. Tsjak tsjak tsjak. Geen slaap zo diep dat je die niet hoort. Wie hoort er nou een 190-pk-John Deere niet aankomen? Wie gaat er nou in het gras liggen als ze maaien? Wie doet er nou zoiets? Dan heb je het ook wel aan jezelf te wijten.

Dit voorbeeld van een flashback is echt belangrijk voor het verhaal, in deze flashback kijkt Fransje terug op zijn ongeluk. Er wordt hier duidelijk wat er precies gebeurd is tijdens het ongeluk en dus waardoor hij verlamd is, hierdoor wordt er antwoord gegeven op de vraag wat er nou precies gebeurd is waardoor Fransje verlamd is, die al een groot deel van het verhaal een rol speelt.

7 Motieven

Vriendschap
De vriendschap tussen de drie vrienden is ontzettend hecht. Ze hebben een driehoeksverhouding en dat maakt ze juist sterk. Een viertal bestaat vaak uit twee tweetallen. In de vriendschap die ze hebben stimuleren ze elkaar en werken ze elkaar naar boven.

Bedrog
Uiteindelijk is er ook veel bedrog tussen de vrienden. Bijvoorbeeld dat PJ uiteindelijk toch voor Christof kiest in plaats voor de hecht band die ze met Fransje had. Wel houd ze de seksuele relatie met Fransje wat weer voor bedrog voor Christof is.

Geluk
Eerst was Fransje bijvoorbeeld een hele zielige jongen. Maar nadat hij een vriend van Joe was geworden begon hij steeds meer het geluk te zien.



8 Titel en motto

A
De titel ‘Joe Speedboot’ is afkomstig van het personage Joe Speedboot in het boek. Joe komt in het dorp Lomark wonen en zet hier de hele boel op stelten. Joe is voor veel mensen uit het dorp een speciale jongen, ook voor de hoofdpersoon Fransje uit het boek, eigenlijk zou je verwachten dat de titel naar Fransje vernoemd zou zijn. Maar omdat Joe veel bij Fransje teweeg brengt en als het ware een ander mens van haar maakt en dus de belangrijkste persoon is in de ontwikkeling van Fransje is de titel naar hem vernoemd.


B
Er wordt gezegd dat de samoerai een tweevoudige Weg heeft, van het penseel en het zwaard. MIYAMOTO MUSASHI

Het motto zegt eigenlijk dat een samoeraikrijger twee levens lijd. Één leven van de penseel, die is van de concentratie, zelfbeheersing en een rustig leven en één leven van het zwaard die is van avontuur, actie en dus een bruisend leven. Dit kan je heel goed terug zien in het leven van Fransje. Eerst had hij het leven van de penseel, maar door een belangrijk persoon in zijn leven is deze omgeslagen naar het leven van het zwaard. Het heeft er ook mee te maken dat Fransje eerst aan samoerai deed en mede hierdoor verlamd is geraakt.


9 Thema
Een jongen die een mens verlost uit het leven, wat leidt tot een hechte vriendschap, met daarin geluk, maar ook verraad en bedrog.



10 Stijl

A
Ik vind de zinsbouw niet verrassend of opvallend. Het zijn over het algemeen gemiddeld lange zinnen. Er wordt niet echt gespeeld met taal, wat ik altijd wel erg leuk vind. Maar soms worden er wel woorden in gegooid die me aanspreken, dat spreekt me altijd aan een paar aparte woorden erin. Wel staan er af en toen met een paar witregels boven en onder een paar teksten in hoofdletters. En word soms de tijd aangegeven wanneer het zich afspeelt. Maar qua zinsbouw is het niet heel opvallend of apart.

Voorbeeld zinsbouw (blz. 70)
Regina Ratzinger zit in de voorkamer en laat ons foto’s zien. Ze is magerder geworden, en bruin, ook al is het winter. Ze is alleen op vakantie geweest naar Egypte, dat wil zeggen met een groep mee waarvan ze niemand kende, onder leiding van een echtpaar dat als reisgids optrad.

Voorbeeld zinsbouw 2 (blz. 227)
- Jij bent hier de schrijver.
Ik kreeg een dubbelgevouwen kaartje aangereikt met een gat erin gestanst. Ik schreef:
WIJ ZIJN THUIS
JE VRIENDEN
JOE EN FRANSJE
- Wat is dat nou weer voor een tekst, zei Joe. Moet er niets iets bij van beterschap ofzo…
Ik schudde van niet, ik had groot vertrouwen in PJ’s vermogen om de boodschap te decoderen; ze zou lezen dat wij er waren als ze ons nodig had en aan haar dachten zonder ons fysiek op te dringen. Zo was het

Voorbeeld zinsbouw 3 (blz. 243)
04:37 en hij was nog altijd weg. Joe en PJ; ik had die mogelijkheid nooit serieus genomen. Ik zweer het. Terwijl ze zo voor de hand lag. En ook zo eenvoudig ging: Joe trok de deur achter zich dicht en alles was adners. Moest ik hem gaan zoeken? Voor haar deur wachten, zacht binnengaan, hen vinden? Naakt, slapend?
Hen wurgen.
ROLSTOELER ROEIT
LIEFDESNESTJE UIT
05:20. Buiten kwam het verkeer op gang



B
Over het algemeen is de woordkeuze redelijk simpel. Af en toe komen er wat moeilijke woorden om de hoek. Ik vind het taalgebruik wel modern, maar dat kan bijna ook niet anders want het boek is vrij recent geschreven. Ik vind het wel erg interessant hoe hij dingen verwoord, soms lijkt het net poëzie. Maar de tegenstelling is weer dat hij soms redelijk grove woorden gebruikt.

Voorbeeld woordkeuze (blz. 86)
We stonden voor lul met elkaar, Husseini en ik.

Voorbeeld woordkeuze 2 (blz. 87)
Zijn vader bezat een werf op de Nijloever, en in een bocht van de rivier had Mahfouz geleerd hoe je feloek bouwt, het karakteristieke Nijlschip.

Voorbeeld woordkeuze 3 (blz. 125)
Ze stonden tot aan hun knieën in de mest, ik zag horizontale littekens op hun zij. Keizersnedes, want dikbilkoeien zijn mutanten met een te nauw baringskanaal, zodat kalveren er via de zijkant worden uitgesneden.

Voorbeeld woordkeuze 4 (blz. 246)
Alleen over seks, daarover zweeg hij, misschien uit piëteit, misschien uit discretie.

9 Thema
Een jongen die een mens verlost uit het leven, wat leidt tot een hechte vriendschap, met daarin geluk, maar ook verraad en bedrog.



10 Stijl

A
Ik vind de zinsbouw niet verrassend of opvallend. Het zijn over het algemeen gemiddeld lange zinnen. Er wordt niet echt gespeeld met taal, wat ik altijd wel erg leuk vind. Maar soms worden er wel woorden in gegooid die me aanspreken, dat spreekt me altijd aan een paar aparte woorden erin. Wel staan er af en toen met een paar witregels boven en onder een paar teksten in hoofdletters. En word soms de tijd aangegeven wanneer het zich afspeelt. Maar qua zinsbouw is het niet heel opvallend of apart.

Voorbeeld zinsbouw (blz. 70)
Regina Ratzinger zit in de voorkamer en laat ons foto’s zien. Ze is magerder geworden, en bruin, ook al is het winter. Ze is alleen op vakantie geweest naar Egypte, dat wil zeggen met een groep mee waarvan ze niemand kende, onder leiding van een echtpaar dat als reisgids optrad.

Voorbeeld zinsbouw 2 (blz. 227)
- Jij bent hier de schrijver.
Ik kreeg een dubbelgevouwen kaartje aangereikt met een gat erin gestanst. Ik schreef:
WIJ ZIJN THUIS
JE VRIENDEN
JOE EN FRANSJE
- Wat is dat nou weer voor een tekst, zei Joe. Moet er niets iets bij van beterschap ofzo…
Ik schudde van niet, ik had groot vertrouwen in PJ’s vermogen om de boodschap te decoderen; ze zou lezen dat wij er waren als ze ons nodig had en aan haar dachten zonder ons fysiek op te dringen. Zo was het

Voorbeeld zinsbouw 3 (blz. 243)
04:37 en hij was nog altijd weg. Joe en PJ; ik had die mogelijkheid nooit serieus genomen. Ik zweer het. Terwijl ze zo voor de hand lag. En ook zo eenvoudig ging: Joe trok de deur achter zich dicht en alles was adners. Moest ik hem gaan zoeken? Voor haar deur wachten, zacht binnengaan, hen vinden? Naakt, slapend?
Hen wurgen.
ROLSTOELER ROEIT
LIEFDESNESTJE UIT
05:20. Buiten kwam het verkeer op gang



B
Over het algemeen is de woordkeuze redelijk simpel. Af en toe komen er wat moeilijke woorden om de hoek. Ik vind het taalgebruik wel modern, maar dat kan bijna ook niet anders want het boek is vrij recent geschreven. Ik vind het wel erg interessant hoe hij dingen verwoord, soms lijkt het net poëzie. Maar de tegenstelling is weer dat hij soms redelijk grove woorden gebruikt.

Voorbeeld woordkeuze (blz. 86)
We stonden voor lul met elkaar, Husseini en ik.

Voorbeeld woordkeuze 2 (blz. 87)
Zijn vader bezat een werf op de Nijloever, en in een bocht van de rivier had Mahfouz geleerd hoe je feloek bouwt, het karakteristieke Nijlschip.

Voorbeeld woordkeuze 3 (blz. 125)
Ze stonden tot aan hun knieën in de mest, ik zag horizontale littekens op hun zij. Keizersnedes, want dikbilkoeien zijn mutanten met een te nauw baringskanaal, zodat kalveren er via de zijkant worden uitgesneden.

Voorbeeld woordkeuze 4 (blz. 246)
Alleen over seks, daarover zweeg hij, misschien uit piëteit, misschien uit discretie.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Joe Speedboot door Tommy Wieringa"