Zakelijke gegevens
Eerste druk: september 2007
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 188 blz. Uitgever: Querido, Amsterdam Gegevens voorkant Op de voorkant staat een natuurafbeelding. In een duinlandschap loopt er een klein zandpaadje naar omhoog. In dit duinlandschap is het lichaam van de kleine Deirdre begraven. Genre en waardering Er is sprake van een psychologische roman over dood (of moord) en schuld. Een echtpaar doodt een kind omdat het een aantal onwenselijke medische experimenten moet ondergaan. Het is doden uit liefde, maar de samenleving kent haar regels en ze moeten zich verantwoorden voor hun daad. Daarbij is een drietal hoofdrolspelers betrokken. Het echtpaar weigert te spreken over de zaak, maar de echtgenoot zou het niet kunnen verkroppen als zijn vrouw voor deze liefdesdaad in de gevangenis zou moeten. Hij zoekt contact met de vrouwelijke rechter. Dat is eigenlijk tegen de rechtsgang in. Toch stemt ze in zijn deelname in zijn privé-leven in. Het brengt de drie nader tot elkaar in een mooie, ontroerende en symbolische slotscène. Bouwman heeft het gegeven op indrukwekkende manier vorm gegeven. De drie personages laten allen hun licht over de zaak schijnen en doen dat op een voor elk van hen kenmerkende wijze. Sara vooral als emotionele moeder die zich schuldig voelt aan de dood van haar kind en het rouwproces maar moeilijk doorkomt. Mark als de wat rationeler denkende man die een oplossing zoekt voor de rechtszaak en rechter Karen die aan de ene kant de rationele kant moet kiezen maar aan de andere kant niet van zich kan afschudden dat ze zelf ook moeder is. Het levert een intrigerende roman op. Mooi beschreven en het lezen alleszins waard. Het boek past qua thema op een literatuurlijst heel goed in een rijtje met boeken als: - Oscar van den Boogaard Liefdesdood - P.F. Thomese Schaduwkind - Aleid Truijens Geen nacht zonder
Op de boekenlijst van scholieren.com krijgt “Kindengel”een waardering van 2 punten.
De flaptekst
Mag je doden uit liefde? Met grote blijdschap verwelkomen Sara en Mark hun eerstgeborene, Deidre. Maar Deidre wordt al snel ernstig ziek, en verwacht wordt dat ze jong een pijnlijke dood zal sterven. Om haar dat leed te besparen voelen de ouders zich gedwongen haar zelf om het leven te brengen. Is dat moord of een liefdevolle daad? Met die vraag kampt Karen, de rechter die zich over de zaak moet uitspreken. Karen raakt geintrigeerd door de zwijgende Sara en Mark in de rechtzaal. Sara staart voortdurend in de wolken en Mark kijkt haar met zijn groene ogen doordringend aan. Waarom toch weigeren ze te vertellen wat er met Deidre is gebeurd en waar het lichaam van hun kindje is gebleven? Tegen alle regels in stapt Karen bij Mark in de auto en laat zich meevoeren naar het verhaal buiten de rechtzaal. Het verhaal van Deidre Damen.
Kindengel gaat over liefhebben, hoe je zo lief kunt hebben, dat je besluit te doden.
Motto en opdracht
Er is geen motto en geen opdracht.
Structuur en verhaalopbouw
Het boek is onderverdeeld in 17 ongetitelde hoofdstukken. Heden en verleden lopen in de hoofdstukken door elkaar heen. Wanneer een vertellend personages een flashback heeft, wordt dit midden in het hoofdstuk verteld. Het door elkaar vertellen van het heden en het verleden maakt het lezen soms niet eenvoudig.
Vooral bij het personage van Sara komen veel flashbacks voor.
Tussen de hoofdstukken door staan er enkele berichten bijvoorbeeld uit de krant. Deze geven aan de lezer zakelijke informatie bijvoorbeeld over wat de officier van justitie heeft
Geëist als straf en op de laatste pagina de uitspraak van de rechter. Deze stukken worden steeds tussen haakjes afgedrukt. Perspectief Er is sprake van een meervoudig personaal perspectief. Afwisselend kijken we binnen bij de personages Sara, Mark en Karen Langedijk (de rechter) Sara denkt veel na over de zwangerschap van Deirdre, de gevoelens die ze heeft bij de ochtendmisselijkheid en het in de cel zetten na de moord. Mark denkt veel na over de ontmoetingen die hij Sara in het verleden had: de eerste keer dat hij haar zag, de dag dat ze gaan picknicken, de keer dat ze hem vertelde dat ze zwanger was. Karen denkt al tijdens de rechtszaak aan de gevoelens die het echtpaar moet hebben gehad toen het hun eerste kindje Deirdre doodde. Ze start de behandeling met een indringende vraag aan Sara wat die de dag voor de dood van Deirdre heeft gedaan. De lezer krijgt op deze wijze een compleet beeld van de gevoelens van de drie mensen die in een bizarre relatie tot elkaar staan. Dat beeld wordt bovendien nog wat completer doordat er stukjes test (geplaatst tussen haakjes) voorkomen waarin objectieve informatie wordt verstrekt (begin, eis officier van justitie, uitspraak Karen Langendijk) Titelverklaring Op blz. 181 zegt Karen Langendijk, de rechter in de zaak van de gedode baby, dat Deirdre een “kindengel is boven zee”. Een dood mensje dat als een engeltje zal waken over de moeder. Deirdre is een kindengeltje boven zee. Haar lichaampje is in de duinen er vlak bij begraven.
Tijd en decor
Er is sprake van een actuele situatie. Het verhaal speelt zeer waarschijnlijk in de 21e eeuw.
Uit diverse tekstgegevens kun je dat opmaken.
Karen Langendijk heeft het dossier van de rechtzaak bestudeerd. Sara Damen is in 1970 geboren. In de roman zegt ze dat Sara ongeveer even oud is als zijzelf. Later vertelt ze dat ze drie kinderen heeft, van wie de oudste al 15 jaar en dat ze er zelf vroeg bij was nl. 20. (blz. 147) Dat betekent dat Karen op dat moment ongeveer 35 jaar en dat Sara dat dus ook zal zijn. Gevoegd bij haar geboortedatum houdt dat in dat de roman zich ongeveer zal afspelen in 2005.
Van groot belang is het jaartal echter niet.
Ook de plaats is van minder groot belang, want er worden nauwelijks gegevens verteld over een locatie. Wel is het ongeveer een uur rijden van de plaats waar ze Deirdre in de duinen hebben begraven. In dat geval zou je kunnen denken aan een locatie middenin het land, op het platteland waar Mark en Sara een huisje hebben betrokken.
Maar op de eerste pagina staat dat de geschiedenis die wordt verteld, plaatsvond in een klein wit huisje, maar meteen ook dat het alle mensen kan overkomen die een kind hebben gebaard. Daarmee is dus meteen ook de plaats en de tijd van ondergeschikt belang, vanwege het universele van het probleem. Wellicht om die reden draagt het gedode meisje ook de naam Deirdre: de mythologische figuur uit de Keltische literatuur, van wie voorspeld was dat ze weliswaar mooi was, maar ellende en leed in de wereld zou brengen.
Sara ontmoet in een soort hallucinatie op weg naar zee een vrouw in de wolken. Deze heet Helena (ook al een [ Grieks] mythologische vrouw die dood en ellende in de wereld zou veroorzaken. De naamgeving van deze mythologische figuren maakt de thematiek universeel.
Samenvatting van de inhoud
In het begin van de roman is er sprake van het begin van een rechtzaak, waarbij rechter Karen Langendijk (een fraaie blonde vrouw met opvallend rood geverfde lippen) de zaak leidt. Ze stelt Sara een vraag wat ze een dag voordat ze haar kind doodde deed. Sara geeft echter helemaal geen antwoord. De realiteit is dat Deirdre kort na de geboorte ernstig ziek was geworden en dat de doktoren steeds maar levensrekkende handelingen toepassen, terwijl sara denkt dat het leven van Deirdre toch niet meer te redden is.
De zaak wordt die dag verder niet meer behandeld. Mark en Sara gaan samen naar huis. Onderweg dwingt ze Mark te stoppen: ze doet heel hysterisch , roept Deirdre aan totdat Mark haar een klap geeft en weer in de auto dwingt plaats te nemen. Wanneer ze thuis zijn gekomen, gaat Mark die nacht weg. Hij bekoelt zijn woede door met zijn handen op bomen te slaan. Saar heeft hem gemist. Hij komt met bebloede handen thuis. Tussendoor heeft Sara aan de lezer verteld van de eerste weken van haar zwangerschap. Ze was heel erg misselijk.
De volgende dag gaan ze weer naar de rechtbank: de officier van justitie stelt Sara vragen maar die weigert antwoord te geven. Zo komen ze niet verder en de uitspraak van de moordzaak zal over een aantal weken plaatsvinden. Hij eist vijf jaar gevangenisstraf, zo blijkt uit een krantenbericht dat tussen haakjes wordt gepubliceerd.
Een dag na deze eis heeft Mark een bizar plan opgevat. Hij wacht rechter Langendijk na haar werk op en nodigt haar uit met hem mee te rijden. Juridisch gezien is dat niet juist, maar Karen stapt toch in de auto. Al tijdens de behandeling was ze gefascineerd geraakt door de ogen van Mark. Ze is heel benieuwd naar de mens achter de daders. Ze rijdt met hem naar een plaats in het bos waar ze gaan picknicken (hij biedt haar Camembert met aardbeien aan) Ze raakt door hem geïntrigeerd en kust hem op de mond. Ze voelt zich erg tot hem aangetrokken, deze mooie vrouw die een saai bestaan heeft met haar man Epo. Ze weet dat het niet kan wat ze doet, want in dit geval is ze niet meer gerechtigd om de zaak te behandelen.
Sara weet niet waar Mark uithangt: hij heeft gewoon verteld dat hij weg moest, maar ’s avonds komt hij weer thuis. Toch gaat hij een tweede keer Karen ophalen: opnieuw stapt ze bij hem in de auto. Ze gaan nu niet naar een picknickplaats, want Mark heeft in zijn hoofd het plan opgevat om Karen naar hun huisje te brengen om met Sara te laten kennismaken. Karen stemt toe, maar beseft dat ze zich steeds verder in de nesten kan werken.
Wanneer hij thuis komt, is Sara er niet. Die heeft die dag het plan opgevat om naar zee te gaan. Dat heeft te maken met de plaats waar Deirdre begraven is. Vanuit haar perspectief beleven we een passage waarin Sara onderweg in een soort hallucinatie een vrouw ontmoet. Deze Helena heeft ook haar kind gedood, maar ook uit liefde om haar het leed te besparen. Ze probeert Sara duidelijk te maken dat ze moet leven in plaats van te blijven rouwen op het graf van Deirdre. Sara heeft toch gedood uit liefde. Dat hebben in de geschiedenis meer moeder gedaan, maar ze moet geen dode moeder worden zoals Helena zelf ooit was. Ze moet het leven weer terugpakken. Sara geeft echter aan dat ze toch naar zee wil, naar het graf van Deirdre. Ze loopt inmiddels op blote, bloedende voeten langs de snelweg naar zee.
Mark en Karen zitten in het kleine witte huisje te wachten op Sara. Hij wil haar graag zoeken. Karen ziet de foto’s van de baby Deirdre en leeft zich de situatie van Sara in. Zelf vertelt ze aan Mark dat ze drie kinderen heeft. (15-13-9) Ze eten wat: Mark heeft kaasfondue gemaakt en ze drinken er wijn bij. Ze is heel erg betrokken geraakt bij de ouders en wil nog steeds weten hoe het drama zich heeft afgespeeld.
Wanneer het donker is, gaan ze Sara zoeken. Mark rijdt woest en Karen brengt hem tot bezinning door hem in zijn gezicht te slaan (spiegeling van de situatie waar Mark Sara een klap heeft gegeven) Hij gaat nu rustiger rijden en op weg naar de zee treffen ze een door de regen overvallen Sara langs de kant van de weg aan. Karen ziet hoe liefdevol Mark met zijn vrouw omgaat. Ze gaat mee naar het kleine huisje
Met zijn drieën brengen ze de nacht door: de rechter in de kamer van Deirdre. De volgende morgen wil Karen wel met Sara praten en ze stelt haar dezelfde vraag als in de behandeling van de rechtszaak. Nu wil Sara wel vertellen wat ze heeft gedaan. In het ziekenhuis was ze na de dagelijkse rituelen gaan beseffen dat er medisch gezien met haar kind werd gesold. Er zouden de komende dagen weer nieuwe behandelingen worden uitgevoerd: eigenlijk alleen maar bedoeld om het leven te rekken. Ze was met Mark overeengekomen om Deirdre uit het ziekenhuis mee te nemen en haar een zachte dood te laten sterven. Met een kussentje hadden ze het meisje uit het lijden en het leven verlost. Daarna waren ze met het kleine lijkje naar het strand gereden: daar waren ze ook geweest toen ze net geboren was. (De mythologische band met de zee van Deirdre) In de duinen hadden ze haar begraven in een mooi gedolven grafje onder een dennenboom. Nadat ze dit heeft verteld gaan ze met zijn drieën naar de plek waar zich dat allemaal heeft afgespeeld. In de zee laat Sara de kleertjes van Deirdre die ze tot die tijd bewaard heeft wegdrijven en nog symbolischer: ze werpt het muziekdoosje in de golven. Zo neemt ze afscheid van het schuldgevoel over haar dode meisje. Ze had immers gedood uit liefde zoals Helena haar ook duidelijk had gemaakt in het “visioen.” Dan gaan ze naar de plek waar Deirdre begraven is. Karen beseft dat ze de keus heeft om nu d e politie in te schakelen, maar ze begrijpt ook dat ze dit moreel niet kan doen. Ze weet dat Sara en Mark uit liefde hebben gehandeld. Ze drinken bij het graf witte wijn en eten brood met camembert en aardbeien. Dat maakt hun verbond compleet. Karen rijdt Mark en Sara naar huis. Het paar zit op de achterbank en Mark streelt de lokken van Sara. In een objectief nawoord wordt in een krantenbericht verteld dat de ouders weliswaar schuldig zijn aan moord maar dat hun slechts een voorwaardelijke gevangenisstraf is opgelegd. De rechter was van mening dat het kind uit liefde was gedood. De ouders zwijgen tijdens de uitspraak. Thematiek en symboliek De thematiek van het boek is gelegen in de alles omvattende vraag: mogen ouders hun kind doden, omdat het geen menswaardig bestaan heeft. Is doden uit liefde ook moord? Dat is uiteraard een universeel probleem. Het lijkt erop dat de schrijfster de handelwijze van Sara en Mark goedkeurt. Het echtpaar vindt bovendien dat het aan de samenleving geen verklaring schuldig is, want het zwijgt namelijk als het graf tijdens de behandeling van de zaak. Daardoor krijgt de rechter Karen Langendijk (die zelf moeder is van drie dochters) meer dan gewone belangstelling voor de kwestie en ze stapt dan ook zeer tegen de regels in in de auto van Mark. Zo doen alle drie personages dingen die misschien juridisch niet in orde zijn, maar die ethisch gezien helemaal niet zo slecht zijn. Sara wil haar kind verder wetenschappelijk experimenteren en daardoor onnodig lijden besparen en doodt haar kind op respectvolle wijze: namelijk uit liefde. Ook Karen gaat buiten haar boekje: als behandelend rechter mag ze geen contact met verdachten. Maar ze stapt bij Mark in de auto omdat ze door hem gefascineerd is. In de rechtzaal hadden Marks groene ogen haar strak aangekeken. Bij de picknick zoent ze Mark op de mond. Daar eindigt de beschrijving van de situatie: er wordt niet gesuggereerd dat ze seks hebben gehad. Zo hoort het ook, want je zou kunnen zeggen dat Mark Karen kust uit liefde voor Sara. Hij wil Karen later met haar in contact brengen en de rest van het verhaal blikt er geen erotische toenadering tussen Mark en Karen. Zij ziet toe hoe hij wanhopig op zoek gaat naar Sara wanneer die de weg naar zee te voet heeft willen doen (een soort bedevaartstocht dus, want schuldigen gaan barrevoets hun boete doen) Wanneer ze Sara langs de kant van de snelweg aantreffen, ziet Karen ook hoe liefdevol Mark met Sara omgaat. Niet in de rechtzaal maar in het knusse huisje van Mark en Sara hoort ze de volgende dag de toedracht van de dood van Deirdre. Ze beseft dat hier sprake is van moord uit liefde en ze doet mee aan de rituele en dus symbolische handeling in de zee (het weg laten drijven van de kleertjes van Deirdre en het wegwerpen van het muziekdoosje, ook al een voorwerp waar Karen als kind zelf aan hechtte). Bij het graf van Deirdre drinken ze witte wijn en eten camembert met aardbeien. Dat culinaire hapje verbindt hen drieën ook al met elkaar: Sara at het met Mark toen ze verliefd was, Mark at het met Karen en aan het eind eten ze het met zijn drieën op het graf van Deirdre. Dat gegeven bindt hen dus weer. Op alle drie de momenten was er ook sprake van liefde. Het is daarna Karen die achter het stuur plaatsneemt en dus het initiatief neemt om Sara en Mark naar hun vertrouwde huisje te rijden. Ook geeft ze hun een toekomst terug, want de ouders worden , zo blijkt uit het nawoord, wel schuldig bevonden aan de moord, maar krijgen desalniettemin een voorwaardelijke gevangenisstraf. Recensies Deze zijn nog niet verschenen. Over de schrijfster Beitske Bouwman debuteerde met Portrettensoep bij Uitgeverij Querido. Voor haar debuut publiceerde zij in Raster, verhalenbundels en in een enkele gedichtenbundel. Ze werkte als docent op de Vrije Universiteit te Amsterdam en als onderzoeker/adviseur bij adviesbureau I-Nova. Op dit moment combineert zij haar schrijverschap met een verhaalbureau en is zij als associé verbonden aan I-Nova. Ze woont tegenwoordig met haar man en twee dochters in een dijkhuis aan de rivier de Waal. Bibliografie 2005 Portrettensoep (roman) 2007 Kindengel (roman)
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 188 blz. Uitgever: Querido, Amsterdam Gegevens voorkant Op de voorkant staat een natuurafbeelding. In een duinlandschap loopt er een klein zandpaadje naar omhoog. In dit duinlandschap is het lichaam van de kleine Deirdre begraven. Genre en waardering Er is sprake van een psychologische roman over dood (of moord) en schuld. Een echtpaar doodt een kind omdat het een aantal onwenselijke medische experimenten moet ondergaan. Het is doden uit liefde, maar de samenleving kent haar regels en ze moeten zich verantwoorden voor hun daad. Daarbij is een drietal hoofdrolspelers betrokken. Het echtpaar weigert te spreken over de zaak, maar de echtgenoot zou het niet kunnen verkroppen als zijn vrouw voor deze liefdesdaad in de gevangenis zou moeten. Hij zoekt contact met de vrouwelijke rechter. Dat is eigenlijk tegen de rechtsgang in. Toch stemt ze in zijn deelname in zijn privé-leven in. Het brengt de drie nader tot elkaar in een mooie, ontroerende en symbolische slotscène. Bouwman heeft het gegeven op indrukwekkende manier vorm gegeven. De drie personages laten allen hun licht over de zaak schijnen en doen dat op een voor elk van hen kenmerkende wijze. Sara vooral als emotionele moeder die zich schuldig voelt aan de dood van haar kind en het rouwproces maar moeilijk doorkomt. Mark als de wat rationeler denkende man die een oplossing zoekt voor de rechtszaak en rechter Karen die aan de ene kant de rationele kant moet kiezen maar aan de andere kant niet van zich kan afschudden dat ze zelf ook moeder is. Het levert een intrigerende roman op. Mooi beschreven en het lezen alleszins waard. Het boek past qua thema op een literatuurlijst heel goed in een rijtje met boeken als: - Oscar van den Boogaard Liefdesdood - P.F. Thomese Schaduwkind - Aleid Truijens Geen nacht zonder
Op de boekenlijst van scholieren.com krijgt “Kindengel”een waardering van 2 punten.
Geëist als straf en op de laatste pagina de uitspraak van de rechter. Deze stukken worden steeds tussen haakjes afgedrukt. Perspectief Er is sprake van een meervoudig personaal perspectief. Afwisselend kijken we binnen bij de personages Sara, Mark en Karen Langedijk (de rechter) Sara denkt veel na over de zwangerschap van Deirdre, de gevoelens die ze heeft bij de ochtendmisselijkheid en het in de cel zetten na de moord. Mark denkt veel na over de ontmoetingen die hij Sara in het verleden had: de eerste keer dat hij haar zag, de dag dat ze gaan picknicken, de keer dat ze hem vertelde dat ze zwanger was. Karen denkt al tijdens de rechtszaak aan de gevoelens die het echtpaar moet hebben gehad toen het hun eerste kindje Deirdre doodde. Ze start de behandeling met een indringende vraag aan Sara wat die de dag voor de dood van Deirdre heeft gedaan. De lezer krijgt op deze wijze een compleet beeld van de gevoelens van de drie mensen die in een bizarre relatie tot elkaar staan. Dat beeld wordt bovendien nog wat completer doordat er stukjes test (geplaatst tussen haakjes) voorkomen waarin objectieve informatie wordt verstrekt (begin, eis officier van justitie, uitspraak Karen Langendijk) Titelverklaring Op blz. 181 zegt Karen Langendijk, de rechter in de zaak van de gedode baby, dat Deirdre een “kindengel is boven zee”. Een dood mensje dat als een engeltje zal waken over de moeder. Deirdre is een kindengeltje boven zee. Haar lichaampje is in de duinen er vlak bij begraven.
Met zijn drieën brengen ze de nacht door: de rechter in de kamer van Deirdre. De volgende morgen wil Karen wel met Sara praten en ze stelt haar dezelfde vraag als in de behandeling van de rechtszaak. Nu wil Sara wel vertellen wat ze heeft gedaan. In het ziekenhuis was ze na de dagelijkse rituelen gaan beseffen dat er medisch gezien met haar kind werd gesold. Er zouden de komende dagen weer nieuwe behandelingen worden uitgevoerd: eigenlijk alleen maar bedoeld om het leven te rekken. Ze was met Mark overeengekomen om Deirdre uit het ziekenhuis mee te nemen en haar een zachte dood te laten sterven. Met een kussentje hadden ze het meisje uit het lijden en het leven verlost. Daarna waren ze met het kleine lijkje naar het strand gereden: daar waren ze ook geweest toen ze net geboren was. (De mythologische band met de zee van Deirdre) In de duinen hadden ze haar begraven in een mooi gedolven grafje onder een dennenboom. Nadat ze dit heeft verteld gaan ze met zijn drieën naar de plek waar zich dat allemaal heeft afgespeeld. In de zee laat Sara de kleertjes van Deirdre die ze tot die tijd bewaard heeft wegdrijven en nog symbolischer: ze werpt het muziekdoosje in de golven. Zo neemt ze afscheid van het schuldgevoel over haar dode meisje. Ze had immers gedood uit liefde zoals Helena haar ook duidelijk had gemaakt in het “visioen.” Dan gaan ze naar de plek waar Deirdre begraven is. Karen beseft dat ze de keus heeft om nu d e politie in te schakelen, maar ze begrijpt ook dat ze dit moreel niet kan doen. Ze weet dat Sara en Mark uit liefde hebben gehandeld. Ze drinken bij het graf witte wijn en eten brood met camembert en aardbeien. Dat maakt hun verbond compleet. Karen rijdt Mark en Sara naar huis. Het paar zit op de achterbank en Mark streelt de lokken van Sara. In een objectief nawoord wordt in een krantenbericht verteld dat de ouders weliswaar schuldig zijn aan moord maar dat hun slechts een voorwaardelijke gevangenisstraf is opgelegd. De rechter was van mening dat het kind uit liefde was gedood. De ouders zwijgen tijdens de uitspraak. Thematiek en symboliek De thematiek van het boek is gelegen in de alles omvattende vraag: mogen ouders hun kind doden, omdat het geen menswaardig bestaan heeft. Is doden uit liefde ook moord? Dat is uiteraard een universeel probleem. Het lijkt erop dat de schrijfster de handelwijze van Sara en Mark goedkeurt. Het echtpaar vindt bovendien dat het aan de samenleving geen verklaring schuldig is, want het zwijgt namelijk als het graf tijdens de behandeling van de zaak. Daardoor krijgt de rechter Karen Langendijk (die zelf moeder is van drie dochters) meer dan gewone belangstelling voor de kwestie en ze stapt dan ook zeer tegen de regels in in de auto van Mark. Zo doen alle drie personages dingen die misschien juridisch niet in orde zijn, maar die ethisch gezien helemaal niet zo slecht zijn. Sara wil haar kind verder wetenschappelijk experimenteren en daardoor onnodig lijden besparen en doodt haar kind op respectvolle wijze: namelijk uit liefde. Ook Karen gaat buiten haar boekje: als behandelend rechter mag ze geen contact met verdachten. Maar ze stapt bij Mark in de auto omdat ze door hem gefascineerd is. In de rechtzaal hadden Marks groene ogen haar strak aangekeken. Bij de picknick zoent ze Mark op de mond. Daar eindigt de beschrijving van de situatie: er wordt niet gesuggereerd dat ze seks hebben gehad. Zo hoort het ook, want je zou kunnen zeggen dat Mark Karen kust uit liefde voor Sara. Hij wil Karen later met haar in contact brengen en de rest van het verhaal blikt er geen erotische toenadering tussen Mark en Karen. Zij ziet toe hoe hij wanhopig op zoek gaat naar Sara wanneer die de weg naar zee te voet heeft willen doen (een soort bedevaartstocht dus, want schuldigen gaan barrevoets hun boete doen) Wanneer ze Sara langs de kant van de snelweg aantreffen, ziet Karen ook hoe liefdevol Mark met Sara omgaat. Niet in de rechtzaal maar in het knusse huisje van Mark en Sara hoort ze de volgende dag de toedracht van de dood van Deirdre. Ze beseft dat hier sprake is van moord uit liefde en ze doet mee aan de rituele en dus symbolische handeling in de zee (het weg laten drijven van de kleertjes van Deirdre en het wegwerpen van het muziekdoosje, ook al een voorwerp waar Karen als kind zelf aan hechtte). Bij het graf van Deirdre drinken ze witte wijn en eten camembert met aardbeien. Dat culinaire hapje verbindt hen drieën ook al met elkaar: Sara at het met Mark toen ze verliefd was, Mark at het met Karen en aan het eind eten ze het met zijn drieën op het graf van Deirdre. Dat gegeven bindt hen dus weer. Op alle drie de momenten was er ook sprake van liefde. Het is daarna Karen die achter het stuur plaatsneemt en dus het initiatief neemt om Sara en Mark naar hun vertrouwde huisje te rijden. Ook geeft ze hun een toekomst terug, want de ouders worden , zo blijkt uit het nawoord, wel schuldig bevonden aan de moord, maar krijgen desalniettemin een voorwaardelijke gevangenisstraf. Recensies Deze zijn nog niet verschenen. Over de schrijfster Beitske Bouwman debuteerde met Portrettensoep bij Uitgeverij Querido. Voor haar debuut publiceerde zij in Raster, verhalenbundels en in een enkele gedichtenbundel. Ze werkte als docent op de Vrije Universiteit te Amsterdam en als onderzoeker/adviseur bij adviesbureau I-Nova. Op dit moment combineert zij haar schrijverschap met een verhaalbureau en is zij als associé verbonden aan I-Nova. Ze woont tegenwoordig met haar man en twee dochters in een dijkhuis aan de rivier de Waal. Bibliografie 2005 Portrettensoep (roman) 2007 Kindengel (roman)
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden