Tim Krabbé, De Grot. Uitgeverij Bert Bakker
Amsterdam, vijfde druk, december 1997 Titelverklaring De titel slaat op de excursie naar een bijzondere grot tijdens het jeugdkamp in de Ardennen. Hier worden Egon en Marjoke verliefd op elkaar en ook komen Axel en Egon hier later een keer terug om te praten. Ik vind de titel goed bedacht, omdat de ontmoetingen in de grot, het begin zijn van de problemen en gebeurtenissen. Lange samenvatting Hoofdstuk 1, een koffer naar Ratanak brengen. In dit hoofdstuk leer je de drieënveertig jarige geoloog Egon Wagter kennen. Hij moet in Ratanak, de hoofdstad van de fictieve staat Ratanakiri, een koffer met heroïne overhandigen aan een voor hem onbekende koerier. Hij probeert de laatste tien uur, voor de overhandiging, als toerist door te brengen, loopt bezienswaardigheden, restaurants en disco’s af in de wetenschap dat het zijn laatste uren kunnen zijn. Hij is erg nerveus en denkt dat iedereen die maar even naar hem kijkt, iemand is, die hem gaat arresteren. Hij moet namelijk steeds denken aan de Nederlandse drugssmokkelaar Doornebosch die een poosje terug in hetzelfde land is opgepakt en ter dood veroordeeld is, wegens drugssmokkel. Hij gaat zelfs de gevangenis bezoeken waar Doornebosch zijn laatste uren heeft doorgebracht. Als hij om tien uur op de parkeerplaats is, waar hij de koffer moet afgeven, blijkt dat de koerier een vrouw is, die hij al eerder in Ratanak had ontmoet. Ze kijken elkaar aan en vrijen met elkaar of ze al jaren een relatie hebben. Na een tijdje besluiten ze toch maar te vertrekken en Egon wacht op het starten van de auto van de vrouw. Hoofdstuk 2, vrienden. Dit deel voert ons terug in de tijd dat Egon veertien jaar was. Hij gaat dan op kamp met Davy Jeugdreizen, bij La Roche, in de Belgische Ardennen. Op het perron in Amsterdam leert Egon, Axel van de Graaf, die ook op kamp gaat, kennen en ze raken bevriend. Axel is op zijn veertiende al een persoonlijkheid die bijna zonder woorden mensen dwingt dingen te doen die ze helemaal niet willen doen. Hij leeft zeer roekeloos en handelt in softdrugs. Axel ‘dwingt’ Egon om samen de gezusters Lanaker, Vera en Florrie, te gaan ontmaagden, terwijl Egon eigenlijk vriendschap wil sluiten met Marjoke Heffels. Toch laat Egon zich overhalen door Axel. Ze worden betrapt door de leiders en Egon schaamt zich dood. Als Egon derde jaars student geologie is, ontmoet hij Axel pas weer opnieuw. Hij treft hem geregeld in dispuuthuis De Grim. Daar wordt gedronken, gespoten en gedeald. Ook is het een plek waar iedereen het met iedereen doet. Vooral Axel kan er wat van. Egon komt zo in het criminele leven van Axel terecht. Axel vraagt of Egon ook in drugs wil gaan handelen om zo snel veel geld te verdienen. Hij besluit dit niet te doen en breekt met Axel en gaat zijn studie geologie afmaken. Egon studeert af en krijgt opdrachten in Zuid-Amerika. En zo ziet hij Axel niet meer. Een aantal jaren later, als Egon als begeleider meegaat op een kamp in de Ardennen, komt hij Axel weer tegen. En hoe Egon ook tegensputtert, ze zullen kost wat kost samen koffie gaan drinken. Daar vertellen ze over hun leven tot dan toe. Daarna gaat Egon een rondreis maken in Amerika. Daar ontmoet hij Adriënne, waar hij een veertien jaar durende relatie mee heeft. De relatie is over als Egon erachter komt dat zij het vroeger een keer met Axel heeft gedaan. Egon leest in de krant over een expeditie naar Brazilië. Maar om mee te mogen, moet je veertigduizend gulden betalen. De bank wil zijn hypotheek niet verhogen. Dus moet Egon een andere manier bedenken om aan geld te komen. Hoofdstuk 3, Oum Phen. In het derde hoofdstuk is een Nederlandse journalist, Michiel Polak, een oude bekende van Egon, in Ratanakiri, vanwege de moord op twee Nederlanders die daar gepleegd is. Die twee Nederlanders zijn Egon Wagter en een vrouw waar de naam onbekend van is. Deze vrouw had namelijk een paspoort gestolen en reisde dus onder een andere naam. Oum Phen, een bedelaar met één been, waar Egon, toen hij nog leefde, twintig dollar aan had gegeven, omdat hij op zijn auto had gepast, wordt gezien als de moordenaar. Het bewijs is het twintig dollar biljet dat hij bij zich droeg. Oum Phen wordt ter dood veroordeeld. Polak praat met de moeder van Oum Phen, gaat naar de parkeerplaats waar het gebeurd is en bekijkt de foto's van de lijken. Hij gelooft niet dat een gehandicapte man twee gezonde mensen kan vermoorden. Hij denkt dat dit geen roofmoord is, maar moord op twee drugskoeriers. Hij denkt dat Ratanakari Oum Phen heeft beschuldigd, zodat de moord op een roofmoord lijkt, om een goede verhouding tussen Ratanakari en Nederland te houden. Want een paar maanden eerder hadden ze al een Nederlandse drugskoerier onthoofd, namelijk Doornebosch. Toch kan Polak niks doen om de onschuld van deze man te bewijzen. Hoofdstuk 4, Marcie’s Gem. Het vierde hoofdstuk gaat over Marcie die op twintig jarige leeftijd naar Amerika verhuist, daar trouwt en twee zonen krijgt. Zij heeft geen goede relatie met haar man. Dat komt door haar grote hobby, namelijk het verzamelen van edelstenen en mineralen. Als ze een erfenis krijgt, begint ze een eigen winkeltje in stenen. Het winkeltje, dat Marcie's Gem heet, gaat uiteindelijk na drie jaar failliet. Ze houdt er flinke schulden aan over. Op een dag is Marcie spoorloos verdwenen. Ze zei tegen haar man dat ze naar een of andere beurs ging over stenen, maar ze laat niks meer van zich horen. Ze heeft niks gezegd, geen reis geboekt, niets. Je komt ook niet te weten wat er gebeurd is, maar je kunt het wel raden. Ze is drugskoerier geworden om haar schulden te kunnen betalen. Zij was de vrouw aan wie Egon het koffer moest overhandigen. Zij is dus de onbekende vrouw die samen met Egon is vermoord. In haar jeugd heette Marcie eigenlijk Marjoke, maar omdat ze naar Amerika verhuisde, heeft ze haar naam veranderd in Marcie. Zij is de Marjoke waar Egon verliefd op was, toen ze op veertien jarige leeftijd op kamp waren in de Ardennen. In Ratanakiri herkennen ze elkaar en daardoor ontstaat die vrijpartij. Hoofdstuk 5, De Grot. Het laatste deel speelt zich weer af op kamp in de Ardennen. Ze gaan een grot bezichtigen. Egon is net als Marjoke erg onder de indruk. Als ze een paar uur vrije tijd krijgen, gaat Egon wandelen langs een rivier en komt daar Marjoke tegen. Ze raken aan de praat en opeens besluiten ze een dam in de rivier te bouwen om de loop ervan te veranderen. Ze zijn allebei dol op stenen. Daarna gaan ze met z'n allen bosbessen plukken. Egon wil met Marjoke gaan bessenplukken, maar Axel komt er al aan lopen terwijl hij Vera naar Egon duwt.
Analyse 1. Waar gaat het verhaal over? Axel, een drugshandelaar, verpest het leven van Egon en Marjoke, vanaf dat ze veertien jaar oud zijn totdat ze ongeveer veertig jaar oud zijn. Dit doet hij door hen eerst uit elkaar te drijven en later door hen allebei over te halen in drugs te gaan handelen. Hierdoor eindigt hun leven. 2. De personen Hoofdpersonen
Egon Wagter
Egon is de belangrijkste persoon in het verhaal. Hij ontwikkelt zich van jongen van veertien tot een man van drieënveertig. Hij volgt een studie geologie en wordt daarna aardrijkskundeleraar. In het jeugdkamp, waar hij Axel voor het eerst ontmoet, heeft hij veel bewondering voor Axel, voor wat hij allemaal durft. Egon is iemand die zich makkelijk door iemand laat beïnvloeden. Ik dit boek gebeurd dit meerdere malen door Axel. Als hij toegeeft aan Axel heeft hij er daarna altijd spijt van. Hij wil het liefst een normaal leven leiden, maar doordat hij Axel steeds opnieuw tegenkomt, mislukt dit steeds. De beïnvloeding gaat zelfs zo ver, dat hij drugskoerier wordt en daarbij de dood vindt. Axel de Graaf
Axel is een jongen en later een man met een smal gezicht, sliertig donkerblond haar en felle, indringende, blauw ogen. Axel is als jongen van veertien al een vervelend mannetje. Hij doet alles wat niet mag en handelt in softdrugs. Hij is een echte spreekbaas en weet door zijn praatjes veel mensen naar zijn hand te zetten. Iedereen laat zich overbluffen door hem door zijn raadselachtige gezag van zijn charme. Als hij twintig is, is hij een grote drugsbaron. Hij heeft ook af en toe wat met moord te maken en zit helemaal op het verkeerde pad. Hij weet Egon steeds opnieuw te vinden en hem voor zijn karretje te spannen. Axel is later jaloers op Egon, omdat Egon een normaal leven lijdt en hijzelf niet. Maar hij kan niet meer terug. Bijpersonen
Marjoke. Zij ontmoet Egon in het jeugdkamp waar ze verliefd op elkaar worden. Later komen ze elkaar weer tegen wanneer zij drugs in ontvangst neemt van hem. Hierbij worden ze beiden vermoord. Voor deze ontmoeting verhuist ze naar Amerika waar ze trouwt en een winkeltje begint. Haar naam verandert ze in Marcie. Haar winkeltje gaat failliet en ze gaat koerieren om haar schulden af te betalen. Michiel Polak. Hij is een Nederlandse journalist die een stuk moet schrijven over de moord op Egon en Marjoke. Hij interviewt de moeder van de verdachte Oum Phen met behulp van een tolk. Ook spreekt hij met generaal Sophal, de communistische dictator in Ratanakiri en bezoekt hij de plek van de moord. Oum Phen. Dit is een arme, gehandicapte bedelaar die van Egon twintig dollar ontvangt, omdat hij op Egons auto had gepast. Dit is veel te veel voor zo'n arme man en hierdoor wordt Oum Phen verdacht van de moord op Egon en Marjoke en ter dood veroordeeld. Men denkt dat Oum Phen hen heeft vermoord om hun geld en dat hij daarom een twintig dollar biljet bezat.
Wat is de relatie tussen de personen? Egon en Axel worden vrienden als ze op kamp zijn. Later komen ze elkaar steeds opnieuw tegen, al wil Egon eigenlijk niks meer met de drugshandelaar te maken hebben. Axel trok Egon steeds zijn vriendengroep in met zijn praatjes, als ze elkaar weer opnieuw tegenkwamen. Zo komt Egon in het drugsleven terecht. Dit gebeurt vooral omdat Egon geld nodig heeft voor een expeditie. De relatie tussen Egon en Marjoke is dat zij op veertien jarige leeftijd verliefd op elkaar worden op het jeugdkamp. Daarna zien ze elkaar ongeveer dertig jaar niet. Ze komen elkaar weer tegen, als ze toevallig in Ratanakari, aan elkaar de koffer met heroïne moeten geven. Ze worden op die plek samen vermoord. Michiel Polak is journalist en kent Egon en Axel van het dispuuthuis de Grim. Oum Phen is de ter dood veroordeelde bedelaar en heeft geen relatie met Egon of Axel. Hij heeft alleen op de auto van Egon gepast. 3. De tijd Het verhaal begint in de zomer van 1966 en eindigt in 1995. De verhaaltijd is dus ongeveer 29 jaar. Het verhaal speelt zich niet af tegen de achtergrond van bepaalde historische gebeurtenissen. 4. De plaats In het eerste en het derde deel speelt het verhaal zich af in Ratanak, in het land Ratanakari. Deze namen zijn fictief. In Ratanak is de situatie erg armoedig. Dit wordt uitgebreid beschreven. Dit geeft het verhaal zeker een extra betekenis. Het verhaal wordt hier spannender door, omdat het in een armoedige, chaotische stad afspeelt. Het tweede en laatste deel speelt het verhaal zich af bij la Roche, in de Belgische Ardennen. Dit geeft het verhaal geen extra betekenis. Het is gewoon een plek waar men het kamp houdt. Het vierde deel speelt zich af in Amerika. Hier is Marjoke naar toe verhuisd. Ik had eigenlijk pas laat in de gaten dat het verhaal zich in Amerika afspeelde. Dit had dus ook geen extra betekenis voor het verhaal. Ook speelt een groot gedeelte zich af in Amsterdam. Hier heeft Egon een tijd gewoond en gestudeerd. Ook dit geeft het verhaal geen extra betekenis. 5. De omstandigheden De omstandigheden zijn het decor waartegen het verhaal zich afspeelt. Bijvoorbeeld de armoede in Ratanak. Het vormt zeker niet het onderwerp van het verhaal. De economische situatie van Egon en Marjoke zijn bij allebei, door hun passie voor geologie, op een gegeven moment erg slecht. Ze hebben allebei geen geld meer, waardoor ze gaan koerieren. Axel heeft door het handelen in drugs heel veel geld. 6. Het vertelstandpunt De verteller is zelf steeds een van de personages in het verhaal. Het vertelperspectief is wisselend. De hoofdstukken één, twee en vijf worden vanuit de hoofdpersoon Egon Wagter verteld. Hoofdstuk drie vanuit Michiel Polak en hoofdstuk vier vanuit Arthur Nussbaum, de zoon van Marcie (Marjoke).
7. De structuur Het verhaal is niet chronologisch verteld. Je begint namelijk als Egon drieënveertig jaar is en het boek eindigt als hij veertien jaar is. De samenhang van dit boek is extreem goed. Het hele verhaal valt op het laatst precies in elkaar. Dan begin je het verhaal pas echt te begrijpen. Dat vind ik zeer goed gedaan van Tim Krabbé. Er zijn drie onderwerpen die aan bod komen: 1 Het leven van Egon
2 De gevolgen van de dood van Egon
3 Het leven van Marcie/Marjoke in Amerika
De vijf onderdelen zijn: 1. De koffer met heroïne afgeven in Ratanakari. 2. Op kamp in de Ardennen, waar Egon, Axel leert kennen. 3. De terechtstelling van Oum Phen, doordat hij wordt beschuldigd van de moord op Egon en Marcie. 4. Het leven van Marcie in Amerika. 5. Op kamp in de Ardennen, waar het verhaal draait om Egon en Marjoke die verliefd op elkaar zijn. Hun verband wordt pas in het laatste deel duidelijk. Als je ontdekt dat Marcie, Marjoke is en herinnert dat zij het meisje is, waar Egon op kamp verliefd op werd. Je ontdekt ook pas laat dat Marjoke de vrouw is waar Egon de drugs aan moet geven. Marjoke en Egon komen in aanraking met drugshandel door Axel. 8. Thema en motieven Het thema van dit boek is: drugshandel en beïnvloeding
Egon probeert het contact met Axel te verbreken en een normaal leven te leiden, maar komt uiteindelijk, door de invloed van Axel, toch ook in dat wereldje terecht en wordt zelfs vermoord. Hetzelfde geldt voor Marjoke, die hetzelfde lot ondergaat als Egon. Dit gedrag komt voort uit hun jeugd. In die tijd hebben ze Axel ontmoet. Als dat niet gebeurd was, waren ze ook geen drugskoeriers geworden. Ze zijn dus beïnvloed door Axel. Een groot gedeelte van het verhaal gaat over de beïnvloeding van Axel waardoor Egon en Marjoke in de drugshandel terechtkomen. Motieven
De motieven van dit boek zijn: -de honger naar macht van Axel -de passie voor geologie door Egon en Marcie -de liefde van Egon voor Marcie en andersom -het misbruiken van Egon door Axel -drugshandel
9. Boodschap van de schrijver De schrijver wilde volgens mij niks echt duidelijk overbrengen. Hij wil de lezer gewoon vermaken. Verwerkingsopdrachten Opdracht 2 Toen Egon niet genoeg geld had voor de expeditie, had hij niet het risico moeten nemen drugskoerier te worden. Hij wist van tevoren dat de Nederlander Doornebosch ter dood was veroordeeld, omdat hij was opgepakt voor drugshandel. Ook wist hij dat er vaker mensen verdwenen, doordat zij in het buitenland drugs moesten afgeven aan iemand. Of hij had moeten accepteren dat hij niet meekon met de expeditie of hij had op een andere manier geld moeten verdienen. Hij speelde met zijn leven en dat wist hij. Hij heeft hierdoor zijn leven op een vreselijke manier verloren. Hij had zich nooit zo mogen beïnvloeden door Axel. Opdracht 33 Biografie. Tim Krabbé is geboren op 13 april 1943 in Amsterdam, waar hij nog steeds woont. Hij deed in 1960 eindexamen HBS-B aan het Spinoza Lyceum. Leeft sinds 1967 van de pen. Is getrouwd geweest met Liz Snoijink, en heeft een zoon Esra. Zijn vader en grootvader waren en zijn bekende schilders, evenals zijn broer Jeroen, die ook acteur en regisseur is. Zijn moeder is filmvertaalster en schrijfster. Hij heeft ook wat geacteerd, en een tijdje psychologie gestudeerd aan de GU in Amsterdam, maar van beroep is hij altijd schrijver geweest. Zijn debuten als schrijver en als journalist vielen samen in 1967. Zijn romans zijn in 12 talen vertaald, en vier ervan zijn verfilmd. 'Spoorloos', naar Het Gouden Ei, waar hij zelf het scenario voor schreef, won het Gouden Kalf 1988 voor de beste Nederlandse film. Hij wordt nog steeds gedraaid in Amerika, en in 1993 werd er daar een remake van gemaakt onder de titel 'The Vanishing.' Niet zo goed als het origineel. In maart 2000 zijn er twee films naar romans van hem in voorproductie. Naast zijn romans, verhalen en journalistieke werk heeft hij vele artikelen en een paar boeken over schaken geschreven. Van 1967-1972 hoorde hij bij de beste twintig schakers van Nederland, maar nooit bij de beste tien. Hij heeft een aantal schaakproblemen en studies gecomponeerd. Boeken: sinds 1978 bij uitgeverij Prometheus/Bert Bakker
Biblografie. 1967 De werkelijke moord op Kitty Duisenberg roman
1970 Flanagan of het einde van een beest roman
1972 Fischer schaak-biografie
1973 Vijftien goede gedichten poëzie
1975 Red desert penitentiary novelle
1978 De stad in het midden verhalen
1978 De renner roman
1984 43 Wielerverhalen verhalen
1984 Het gouden ei roman
1986 De man die de Babson task wilde maken schaak-essay
1989 De scherprechter van Korfoe verhaal
1991 De matador en andere verhalen verhalen

1994 Vertraging roman
1995 De paardentekenaar verhalen
1996 De verdwenen verdwijning en andere verhalen verhalen
1997 De grot roman
1998 Mooi verhaal 1998: een verrassende bundel zomerse verhalen (verhalen) De overeenkomsten die ik kan vinden tussen de biografie en het gelezen werk, is dat een gedeelte van het verhaal zich in Amsterdam afspeelt, de geboorte- en woonplaats van Tim Krabbé. En dat er in het boek een journalist voorkomt wat hij zelf ook is geweest.