Leefbaar Nederland

1. Inhoud 1. Inhoud
2. Inleiding
3. Het ontstaan van Leefbaar Nederland §1 Het idée om een nieuwe partij te creeren ontstaat §2 Welke politieke ideeën heeft Leefbaar Nederland? §4 Wat zijn de standpunten van de twee lokale partijen waar Leefbaar Nederland uit is ontstaan? §5 Welke van de standpunten van LH en LU zijn terug te zien in het programma van Leefbaar Nederland? §6 Wat wil Leefbaar Nederland op korte termijn gaan waarmaken? 4. Pim Fortuyn §1 Zijn jeugd §2 Studeren §3 Academische carrière §4 Professor §5 In de politiek §6 Politieke standpunten §7 Het wordt Leefbaar Nederland
5. Leefbaar Nederland en de media §1 Wat hebben de (massa) media met Leefbaar Nederland te maken? §2 Hoe groot is het verband tussen de (massa) media en Leefbaar Nederland? §3 Welke politieke functies vervult de (massa) media met betrekking tot Leefbaar Nederland? §4 Welke taak heeft Leefbaar Nederland voor de (massa) media weggelegd tijdens hun verkiezingscampagne? §5 Met welk doel heeft Leefbaar Nederland Bekende Nederlanders aangetrokken? §6 Welke reacties zijn er op de opvattingen van Leefbaar Nederland? §7 Deelconclusie onderdeel ‘De Media’ 6. Welke toekomst gaat Leefbaar Nederland tegemoet? §1 Leefbaar Nederland een links of een rechtse partij? §2 Hoe staat leefbaar Nederland er nu in de peilingen voor? §3 Reacties vanuit de politieke partijen in de media? §4 Hoe denken de Parlementariërs er zelf over? §5 Welke partijen zouden een degelijke coalitie kunnen vormen na de verkiezingen in mei? 7. Conseclusie

Bijlage 1
Bijlage 2
Bijlage 3
Bijlage 4
Bijlage 5
Bijlage 6
Bijlage 7
Bijlage 7 2. Inleiding In Januari dit jaar kregen wij de opdracht om een practische opdracht voor maatschappijleer te maken. Het onderwerp mochten we zelf uitkiezen. Eerst hebben we een groepje gevormd, deze bestaat uit Daniel Souwer, Jelle-Jan Pieterse, Arjan Joosse en Daniel Planting. Een onderwerp uitkiezen bleek toch makkelijker gezegd dan gedaan. Toch hebben we na enig overleg besloten om onze practische opdracht over de nieuwe politieke partij Leefbaar Nederland te doen. Toen iedereen zijn deelvragen had beantwoord, zijn we samengekomen om de conclusie te schrijven. Deze is te vinden aan het eind van dit document. In het logboek staat wie wat wanneer heeft gedaan en hoeveel tijd dit kostte. Wij wensen u veel plezier met het doorlezen van ons verslag en hopen dat u er nog nieuwe dingen van opsteekt, Arjan, Jelle-Jan en dubbel Daniel 3. Het ontstaan van Leefbaar Nederland §1 Het idée om een nieuwe partij te creeren ontstaat Op zondag 7 maart in 1999 vierde de partij Leefbaar Hilversum het eerste lustrumfeest. Op het feest was de fractievoorzitter van Leefbaar Hilversum (Jan Nagel) en de fractievoorzitter van Leefbaar Utrecht (Henk Westbroek) aanwezig. Zij kwamen op het idee om een landelijke partij op te richten. Op deze manier kunnen zij hun standpunten proberen door te dringen in de nationale politiek. Uiteindelijk hebben ze een nieuwe nationale partij opgericht: Leefbaar Nederland. Op 10 Juni 2001 is deze partij officieel opgericht.
§2 Welke politieke ideeën heeft Leefbaar Nederland? De partij wil veranderingen gaan inbrengen op de huidige manier van besturen, en standpunten die daarbij worden ingenomen. Een belangrijk punt dat Leefbaar Nederland wil veranderen in de samenleving, is dat ze de besturingsvorm democratischer wil maken. Dat wil zeggen: burgers meer invloed, en tegelijkertijd meer verantwoordelijkheid. Ze wil problemen meteen oplossen, zodat er geen ‘politieke wachtrijen’ ontstaan. Erg belangrijk zijn natuurlijk de idéen over het onderwijs. Daar heeft de partij ook over nagedacht. Ze wil het onderwijs overzichtelijker maken, zonder de vele bepalingen voor de leerkrachten, deze bepalingen zouden het onderwijs onoverzichtelijker maken en frustrerend voor de leraren zijn. Een ‘circulairedictatuur’ noemt LB de huidige situatie. De ouders en leerlingen moeten meer mee kunnen beslissen bij de invoering van veranderingen. Leraren in de WAO moeten worden bijgeschoold en (parttime) ingezet worden. Iedere leerling moet een eigen laptop krijgen om goed te kunnen werken. Ook basisscholen moeten voorzien worden van computers en computerles moet verplicht worden. Voorstander van eerlijke politiek, sociale politiek en geen vriendjes politiek, is Leefbaar Nederland ook. Dit houdt in dat iedereen zich moet kunnen mengen in de politiek, ongeacht de partij waar hij/zij lid van is, er is geen discriminatie. Ook mogen de lonen niet te ver uit elkaar liggen. Bij mensen met een minimuminkomen wordt geprobeerd een zo modaal mogelijke koopkracht te behalen. De overdrachtsbelasting wordt afgeschaft. Enkele andere idéen van LB zijn: meer invloed voor de kiezer; bestrijding van bureaucratie; een rechtvaardig asielbeleid; meer nieuws op tv; problematiek met verkeer meteen aanpakken; goed zijn voor het milieu. Alle politieke ideeën van Leefbaar Nederland staan in bijlage 1. Dit zijn natuurlijk leuke ideeën, maar of ze waargemaakt gaan worden ALS Leefbaar Nederland zich in de Nederlandse poliek kan mengen? We zullen het zien. §3 De politieke achtergrond van Leefbaar Hilversum en Leefbaar Utrecht Leefbaar Hilversum en Leefbaar Utrecht hebben beiden zeer succesvolle politici als fractievoorzitters. Jan Nagel voor LH en Henk Westbroek voor LU. Dit is te zien aan de volgende statistische gegevens: Leefbaar Hilversum debuteerde in 1994 met ruim 20% en werd de grootste partij in de raad. In 1998 behaalde de partij 14 zetels van de 37, dit is een ruime 35%. Vooral de partijen VVD, PvdA, CDA en D66 moesten flink inleveren om baan te kunnen maken voor Leefbaar Hilversum. Dit geld overigens ook voor Leefbaar Utrecht. Henk Westenbroek wist in 1998 20% van de kiezers voor zich te winnen. Twee jaar later, in 2000, behaalde hij maarliefst meer dan 28%, hier zijn 14 zetels aan verbonden. Een ruime meerderheid als je ziet dat GroenLinks met iets minder dan 2x zo weinig stemmen op de tweede plaats volgt. Deze uitslagen zijn echter gebaseerd bij een magere opkomst van maar 43,5% van alle stemgerechtigen. Hieruit kunnen we wel opmaken dat de stichters van Leefbaar Nederland weten waar ze mee te doen staan en bovenal dat ze bewezen hebben dat ze minstens redelijk bekwaam zijn voor het werk. §4 Wat zijn de standpunten van de twee lokale partijen waar Leefbaar Nederland uit is ontstaan? Deze twee partijen zijn Leefbaar Hilversum en Leefbaar Utrecht. Hun standpunten geef ik weer, met een korte uitleg per punt. Het partijprogramma van Leefbaar Hilversum staat in bijlage 2, het partijprogramma van Leefbaar Utrecht staat in bijlage 3. §5 Welke van de standpunten van LH en LU zijn terug te zien in het programma van Leefbaar Nederland? Een aantal standpunten van de 2 lokale partijen komen ook voor op het programma van Leefbaar Nederland. Uiteraard wordt bij de lokale partijen gedacht aan lokale politiek in de gemeente en denkt Leefbaar Nederland aan nationale politiek, beslissingen die voor het hele land gelden. De belangrijkste punten die alledrie de partijen gemeenschappelijk hebben: Criminaliteit moet teruggedrongen worden door gebruik te maken van een harde aanpak. Financien moeten beter beheerd worden. Als dat goed gebeurd, kan een heleboel verkeerd besteed geld bespaard worden. Infractructuur en verkeersproblemen moeten accuraat en effectief aangepakt worden. Werk. Mensen moeten meer hulp krijgen om aan het werk te kunnen. §6 Wat wil Leefbaar Nederland op korte termijn gaan waarmaken? Leefbaar Nederland, met als lijsttrekker de 53-jarige Pim Fortuyn, wil de eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen minimaal 10 zetels behalen. Als ze die halen, hebben ze een redelijke invloed en zal hun stem goed gehoord worden. Dan kunnen ze hun nieuwe idéen proberen waar te gaan maken. Het bestuur heeft beloofd om op te stappen als er minder dan 10 zetels worden behaald. Gestreeft wordt naar 14 zetels, een klein minpuntje is echter minder veelbelovend: het is nog nooit eerder een partij gelukt om in de eerste Tweede Kamerverkiezing meer dan 7 zetels te behalen. Leefbaar Nederland ziet de komende verkiezing dan ook aan als een uitdaging die ze zeker gaan behalen.
4. Pim Fortuyn §1 Zijn jeugd Pim Fortuyn is in 1948 geboren in Velsen, een plaatsje ten noorden van Haarlem. In een overwegend protestants Velsen groeide hij op in een katholiek gezin. Zijn vader was handelsagent van beroep en z’n moeder was huisvrouw, zoals de meeste vrouwen in die tijd. Het gezin Fortuyn behoorde financieel tot de middenklasse van Nederland. Ze waren voor de jaren ’50 vrij liberaal; Pim mocht als katholieke jongen gewoon omgaan met mensen van de protestantse gemeenschap. Hierbij kwam hij al vroeg in zijn leven in aanraking met belangrijke kenmerken van de Nederlandse maatschappij uit die tijd. De zuilenmaatschappij, waarin godsdienst een belangrijke rol speelde. Al in zijn jeugd raakte Pim geïnteresseerd in zaken als de politiek, de maatschappij en godsdienst. Na zijn middelbare schoolperiode ging Pim Fortuyn sociologie studeren aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. De studies waren in de jaren ’60 en ’70 nog veel breder dan tegenwoordig, minder gericht op één bepaald beroep. Een toekomstvisie over wat hij na zijn studie wilde worden had Fortuyn dan ook nog niet echt. “Misschien burgemeester ofzo…” §2 Studeren Bij het gaan studeren hoorde ook het verlaten van het ouderlijk huis. Pim Fortuyn ging in Amsterdam op kamers wonen. Al snel werd hij daar lid van het katholieke corps Thomas van Aquino. Anderhalf jaar later ging dit corps op in de Studentenbeweging, waar Fortuyn al snel een leidinggevende functie kreeg. Het was niet voor niets dat híj daar aan de leiding kwam, omdat hij bij de groep van slimste studenten hoorde. De groep die soms vragen stelde aan hoogleraren, die in zeer hoog aanzien stonden. Geen kritische vragen natuurlijk. Dat was provocerend. Vragen naar toelichting, maar toch… Pim Fortuyn was ook een van de weinige studenten die hele discussies voerde met de examencommissie. In het laatste jaar van zijn studie werd Fortuyn gevraagd om aan Nijenroode docent sociologie te worden. Hij was daar door zijn vader aangedragen. Hij greep deze kans aan en het werd zijn eerste baan. Bijbaantjes naast je studie waren in die tijd namelijk nog niet gebruikelijk. Hier begon een interessante carrière en Fortuyn zou zich gaan ontwikkelen tot een begaafd spreker en schrijver. Tot op de dag van vandaag zijn er al 42 boeken van hem gepubliceerd! §3 Academische carrière In het begin van de jaren ’70 Fortuyn studeerde Fortuyn af aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Zijn grote droom was op dat moment om Hoogleraar te worden. Kon hij weten dat hij 30 jaar later vanwege dat hoogleraarschap spottend Professor Pim zou worden genoemd? Als kandidaat voor de vacature van wetenschappelijk medewerker marxistische sociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen, werd hij gekozen. Dat ondanks sommige negatieve oordelen van mensen waar hij mee gewerkt had. Die werden door de Groningers afgedaan als roddels. De marxistische ideologie die hij toen aanhing, heeft hij later weer over boord gegooid. De Groningers kwamen er al snel achter dat de roddels niet helemaal ongegrond waren, toen ze veel langer op Fortuyns promotie moesten wachten dan was beloofd. Al snel stortte Pim Fortuyn zich in Groningen op de academische randverschijnselen. Van 1974 tot 1978 behaalde hij successen als bestuurslid van de Stichting Studenten Huisvesting, ook al leden sommige collega’s wel onder hem. Tot 1988 bleef hij in Groningen, maar hoogleraar is hij er nooit geworden. In dat jaar vertrok hij naar Rotterdam. §4 Professor In Rotterdam begon Fortuyn voor zichzelf als politiek strategisch adviseur. Hij werd er ook directeur van de OV studentenkaart BV: “de leukste baan van mijn leven.” Tot 1992 heeft hij dit werk gedaan. In dat jaar vertrok hij met ruzie. Waar Fortuyn komt, komt ruzie was een ongeschreven, maar algemeen bekende, wet. Bij OV studentenkaart BV leerde Pim Fortuyn hoogleraar van ’t Veld van de Rotterdamse Erasmus Universiteit kennen. Deze introduceerde hem in een club, die over de toekomst van Rotterdam moest gaan praten. Dit was de sleutel tot het hoogleraarschap. Begin jaren ’90 was er veel te doen over veranderende arbeidsverhoudingen binnen de ambtenarij en de ondernemende overheid kwam in de mode. De Erasmus Universiteit zag hier brood in en Pim Fortuyn was de enige kandidaat voor het hoogleraarschap op dit gebied. Hij werd gekozen dankzij invloedrijke vrienden, ondanks negatieve adviezen. In september 1991 werd hij voor één dag in de week professor. Professor Pim was bij veel collega’s niet geliefd. Zijn ijdelheid zorgde al snel voor wrijving. Hij vond het schandelijk dat hij geen officiële ontvangst had gehad. Het wekte irritaties op dat hij zich liet rondrijden in een Jaguar met chauffeur. Hij vond de kamer aan de Erasmus Universiteit verstikkend; Fortuyn betrok een kantoor bij het CAOP aan de Lange Voorhout in Den Haag. Het hoogleraarschap was dus geen succes geworden en aan Fortuyns carrière binnen de academische wereld leek een einde te komen. Hij was bijna nooit op de universiteit, terwijl hij thuis privé-college gaf. In december 1993 mocht hij nog blijven, op voorwaarde dat hij zijn onderzoeksopdracht serieuzer nam en vaker op de universiteit zou zijn. In september 1995 houdt hij de eer aan zichzelf en vertrekt hij. Tot zover Fortuyns academische carrière. Zou hij rust hebben nu zijn grote wens, het hoogleraarschap, was volbracht (en hoe!)? Nee hoor. Fortuyn had alweer een nieuw streven, schrik niet: “Ik zal de eerste homo-premier ter wereld zijn.” De Nederlandse politiek stond dus nog wat te wachten, maar voorlopig bleef het nog rustig. §5 In de politiek In zijn riante huis in de rijke Rotterdamse wijk Hillesluis, het grootste huis van de Randweg, ging Fortuyn volop door met het vervaardigen van literatuur. In zijn verlangde Daimler liet hij zich nog rustig rondrijden door butler Herman; voor Pim een riante werkruimte achterin en de passagiersstoel naast de chauffeur gereserveerd voor zijn twee honden. Hij had nu wel genoeg tijd om zich te ergeren aan de allochtone inwoners van Rotterdam. Daar ging dan ook zijn meest omstreden literaire werk over. Het slechts 110 pagina’s tellende Tegen de islamisering van onze cultuur deed veel stof opwaaien. Volgens het boek moeten wij er voor oppassen dat de Nederlandse cultuur niet vervuild raakt met of overspoeld wordt door de Islamitische cultuur. De positie van de vrouw in de Islam wordt onder andere bekritiseerd. Het werk van Fortuyn werd door veel media afgedaan al rassistisch of discriminerend. Zelf zegt Pim Fortuyn dat hij geen vreemdelingenhaat heeft. Hij heeft een internationale en gekleurde vriendenkring. Naar aanleiding van zijn standpunt ten opzichte van buitenlanders in Nederland is hij in februari 1997 door Het Lagerhuis van de VPRO gevraagd om over het asielbeleid te komen discussiëren. Het debat liep volledig uit de hand en zijn tegenstander, Marcel van Dam deed uitspraken als: “U bent een buitengewoon minderwaardig mens! weet u dat?” In augustus 2001 werd het duidelijk dat we Pim Fortuyn in de tweede kamer konden verwachten na de verkiezingen in 2002. 20 augustus werd hij namelijk kandidaat-lijsttrekker bij Leefbaar Nederland. Hij sloot het echter nog niet uit dat hij zich bij het CDA zou aansluiten of zelfs met een eigen partij aan de verkiezingen mee zou doen.
§6 Politieke standpunten Enkele standpunten van de politicus Pim Fortuyn: *Grote stedenbeleid: Turken, Marokkanen, Antillianen en Surinamers moeten verantwoordelijk worden gesteld voor hun misdragingen of terug worden gestuurd naar hun eigen land. *Het Nederlandse leger moet op kleinere schaal mee gaan doen op internationale vredesmissies. *Arme landen moeten worden geholpen, zodat de inwoners ervan niet massaal naar de Europese Unie komen. *De staatsschuld moet worden teruggedrongen, omdat de rentelast te hoog is voor ons. Zeker als de Nederlandse bevolking in de toekomst vergrijsd zal zijn. *De WAO moet worden aangepast. Iemand die niet kan werken moet in de bijstand. Mensen die te lui zijn om te werken of niet hun best doen om weer terug te treden in de arbeidsmarkt mogen ook niet meer van de bijstand profiteren. *Het rekeningrijden moet dringend worden ingevoerd. Dit is de enige mogelijkheid om de grote steden bereikbaar te houden. Telewerken moet zorgen voor minder verkeer. *De gezondheidszorg moet particulier, dat is efficiënter. Het onderwijssysteem moet terug naar eenvoud en het moet kleinschaliger worden. *Onze landbouwsector moet weer belangrijk worden op de wereldmarkt. *Nederland moet een beetje rustig aan doen met buitenlandse zaken. We zijn maar een klein landje. Vergelijk ons met bijvoorbeeld België of Zweden in plaats van met de grote wereldmachten. §7 Het wordt Leefbaar Nederland Op 26 november 2001 werd Fortuyn officieel gekozen tot lijsttrekker van Leefbaar Nederland. Ondertussen nam de populariteit van deze partij flink toe. Op dit moment (eind januari 2002) staat Leefbaar Nederland zelfs op 20 Tweede Kamerzetels in de peilingen. Tot nu toe lijkt alles goed te gaan binnen Leefbaar Nederland met Pim Fortuyn als lijsttrekker. Er zijn nog geen grote ruzies tussen de partij en de 53 jarige professor, die al 25 jaar kaal is. Die in god gelooft, maar alleen in Italie, als hij zich in zijn tweede huis vertoeft, weleens naar een kerkdienst gaat. Die elke week bij zijn ouders op bezoek gaat, zijn 84-jarige moeder ligt op sterven. Die bewondering heeft voor de manier van politiek drijven van Joop den Uil, voor John F. Kennedy, voor Churchill en voor Paus Johannes de 23e. Zou hij net zo bekend worden als zijn idolen? Of gaat zijn politieke avontuur net zo eindigen al zijn hoogleraarschap, zijn directeursschap bij OV studentenkaart BV, met ruzie? Kan hij die ongeschreven wet wel omzeilen. We kunnen slecht afwachten of/ wanneer er ruzie komt en op hem stemmen… OF NIET! 5. Leefbaar Nederland en de media §1 Wat hebben de (massa) media met Leefbaar Nederland te maken? Het wordt door de (massa) media als taak gezien het volk in te lichten over nieuwe partijen (informatieve politieke functie van de massamedia), zo ook bij Leefbaar Nederland. Al toen duidelijk werd dat Leefbaar Nederland mee ging doen aan de parlementsverkiezingen, werd daar in alle massamedia aandacht aan besteed, bijvoorbeeld het artikel van NRC: “Leefbaar Nederland kan vacuüm opvullen” (http://www.nrc.nl/nieuws/opinie/1006842764803.html) §2 Hoe groot is het verband tussen de (massa) media en Leefbaar Nederland? Hoe groot het verband is, is duidelijk te zien aan de aandacht die de media schenken aan Leefbaar Nederland. Toen Pim Fortuyn als Leider van Leefbaar Nederland was gekozen, begon de aandacht voor Leefbaar Nederland pas echt. Daarvoor was het door veel media nog afgedaan als een kleine partij die niets belangrijks vertegenwoordigde, maar door het aanstellen van Pim Fortuyn was de belangstelling voor Leefbaar Nederland bij de media sterk toegenomen waardoor het een belangrijke nieuwsfeit werd. Het vervolgens geïnteresseerde publiek liet in peilingen weten dat het Leefbaar Nederland steunde waardoor de aandacht voor Leefbaar Nederland in de media nog meer toenam. In de wat rustigere tijd die daarop volgde rond Leefbaar Nederland, kwam de naam van Leefbaar Nederland nog geregeld terug in de media. Na het bekend maken van de kandidaten lijst is Leefbaar Nederland weer volop in de belangstelling van de media en wordt er aan het geringste nieuwsfeitje rond Leefbaar Nederland al een artikel besteed. De aandacht die aan Leefbaar Nederland wordt besteed door de Media is goed te zien op het krantenarchief van de site van Leefbaar Nederland (http://www.leefbaarnederland.nl/html/archief_2.html).
§3 Welke politieke functies vervult de (massa) media met betrekking tot Leefbaar Nederland? De Media vervullen 3 duidelijke politieke functies met betrekking tot Leefbaar Nederland. Allereerst, de al eerder genoemde informatieve functie, hoewel de informatieve functie allereerst geassocieerd met het doorgeven van informatie naar de kiezer over politieke besluiten, toch kan de informatie rond Leefbaar Nederland in de media gezien worden als het op de hoogte blijven van politieke ontwikkelingen door de kiezer, en dan is het wel de informatieve politieke functie van de media. Ten tweede is er ook nog de commentaar functie, want over Leefbaar Nederland wordt regelmatig in bijvoorbeeld columns van kranten geschreven, ook op TV komen regelmatig mensen aan het woord die kritisch commentaar tegenover Leefbaar Nederland en Pim Fortuyn uiten. En ten derde een iets minder duidelijke politieke functie van de media, de woordvoerders- of spreekbuisfunctie. Die functie komt niet duidelijk naar voren door een rechtstreekse enquête maar door peilingen voor de 2e kamer verkiezingen. In het verkiezingsprogramma van Leefbaar Nederland wordt duidelijk aangegeven dat Leefbaar Nederland een alternatief voor de oude uitgebluste politieke partijen wil zijn, en de burger meer invloed in de politiek wil geven. Als dan de partij die vorig jaar nauwelijks bekendheid had, opeens in de peilingen staat met 20 zetels, dan kan daar een duidelijk signaal in worden herkend voor de huidige politieke partijen dat de een deel van de kiezers de huidige opvattingen/prestaties niet meer steunen, en daarom maar hun steun geven aan een vernieuwende partij als Leefbaar Nederland. Kortom niet een apart maatschappelijk probleem willen aanpakken, maar een hele reeks van problemen opgelost zouden willen zien. Voor de laatste peilingen zie (http://www.leefbaarnederland.nl/html/eln_130102.html) §4 Welke taak heeft Leefbaar Nederland voor de (massa) media weggelegd tijdens hun verkiezingscampagne? De media besteden veel aandacht aan Leefbaar Nederland en dat is waarschijnlijk ook de bedoeling geweest van Leefbaar Nederland, niet alleen omdat het goedkoper is (alhoewel geld geen probleem is bij Leefbaar Nederland gezien de achtergronden van sommige leden) en objectiever lijkt, ook omdat het veel doelgerichter is. Dat is zeker zo vanuit het oogpunt van de agendatheorie, want door de vele aandacht van de media aan Leefbaar Nederland, Leefbaar Nederland sneller bekend zal worden doordat mensen erover gaan praten, maar ook grappen erover (zoals bijvoorbeeld de aandacht voor Leefbaar Nederland in programma’s als Kopspijkers en Dit was het Nieuws) zijn een vorm van reclame voor Leefbaar Nederland. Alhoewel er ook wel wat te zeggen valt voor de injectienaaldtheorie, is die theorie toch minder van toepassing omdat Pim Fortuyn geen grote invloed kan uitoefenen op de media. Leefbaar Nederland heeft zijn kracht niet in een sterke politieke kandidaten lijst met veel politiek talent, maar voor het grootste deel van de ‘gewone’ Nederlander, die gewone Nederlander wordt getrokken naar Leefbaar Nederland doormiddel van de aandacht in de media voor Leefbaar Nederland. Dat proberen ze te bereiken door Bekende Nederlanders aan te trekken voor lidmaatschap al dan niet kandidatuur. Over het aantrekken van Bekende Nederlanders in volgende Deelvraag meer. Het is dan ook het doel van Leefbaar Nederland om via de media zo veel mogelijk aandacht te trekken met behulp van Bekende Nederlanders. Ook door het direct in conflict gaan met personen, in bijvoorbeeld het Tv-programma Barend & Van Dorp of het geven van commentaren/interviews in bekende kranten zoals Trouw, Volkskrant en NRC, heeft Leefbaar Nederland handig gebruik gemaakt van de massamedia. Voor het partijprogramma van Leefbaar Nederland zie (http://www.leefbaarnederland.nl/html/programma2002.html). §5 Met welk doel heeft Leefbaar Nederland Bekende Nederlanders aangetrokken? Leefbaar Nederland heeft waarschijnlijk om 2 duidelijke redenen Bekende Nederlanders aangetrokken. De eerste reden is de meest voor de hand liggende, dat is het trekken van zoveel mogelijk aandacht en daarmee kiezers. De tweede is iets minder duidelijk, maar waar een juist heel duidelijke inhoudelijk punt van Leefbaar Nederland in te lezen is, namelijk het verwerven van het imago dat het een partij van/voor het volk is. De eerste is in principe een doelstelling die bij elke politieke partij geldt, want tenslotte bepaald het aantal kiezers de mogelijke invloed van die politieke partij. Ook Leefbaar Nederland probeert door middel van het aantrekken van allerlei bekende Nederlanders, zoals bijvoorbeeld Moskovic (Advocaat), Henk Wijngaard (Zanger en Vrachtwagenchauffeur), Hans Kraay Sr. (Ex-Voetballer en Sportanalyticus), Tjerk Westerterp (Ex-staatssecretaris) en Wien van der Brink (NLTO-voorman) veel aandacht en vooral stemmen te krijgen. Maar wat vooral blijkt uit deze zeer gevarieerde lijst is dat Leefbaar Nederland zich richt op een zeer groot publiek, en vooral wil dat de kiezers bij het begrip Leefbaar Nederland meteen denken aan een partij voor/van het volk die politieke vernieuwing gaat brengen, en vooral de burger en de politiek weer tot elkaar te brengen. De belangrijkste manier om dat voor elkaar te krijgen is dus via de media, waar zoals al eerder gezegd, het Tv-debat niet uit de weg wordt gegaan. Voor overzicht van alle bekende Nederlanders die LN heeft aangetrokken zie artikel uit de Telegraaf: “LN strikt Bekende Nederlanders” dat op 17 Januari 2002 is gepubliceerd. §6 Welke reacties zijn er op de opvattingen van Leefbaar Nederland? De meeste officiële reacties op de opvattingen van Leefbaar Nederland zijn veelal negatief en komen uit de hoek van de politieke partijen, de tegenstanders van Leefbaar Nederland, wat ook te verwachten is, aangezien Leefbaar Nederland nogal radicale opvattingen heeft, niet alleen ten opzichte van het beleid van de huidige regering, maar ook tegenover de politieke partijen zelf. Die reacties zijn vooral gericht aan de kiezers en proberen de kiezer ervan te overtuigen dat Leefbaar Nederland een partij zonder inhoud is. Een concreet voorbeeld van officiële commentaar op LN wordt gegeven in het artikel dat op 30 oktober in de NRC werd gepubliceerd: “Dijkstal zet aanval in op Fortuyn” (
http://www.nrc.nl/nieuws/binnenland/1003988384005.html). En een vorm van commentaar van de kiezers wordt duidelijk uit het artikel dat ook uit de NRC komt: “Toch maar niet op Pim stemmen” 1 december (http://www.nrc.nl/denhaag/1007188984724.html). §7 Deelconclusie onderdeel ‘De Media’ De massamedia besteden veel aandacht aan LN, omdat dat een politieke functie van de massamedia is, maar ook omdat de leiding van LN nogal gevarieerd is. Door LN die aandacht te geven vervullen de massamedia drie politieke functies; de Informatieve-, de Commentaar- en de Woordvoerders/spreekbuisfunctie. LN maakt dankbaar gebruik van die aandacht om hun verkiezingsprogramma aan de kiezer duidelijk te maken, hetgeen geresulteerd heeft in het aantrekken van bekende Nederlanders. LN krijgt zowel negatieve als positieve reacties van de kiezers, terwijl uit de huidige politiek alleen negatieve reacties komen. 6. Welke toekomst gaat Leefbaar Nederland tegemoet? De Nederlandse politiek bestaat uit iets meer dan 10 partijen die serieus in de Tweede en Eerste Kamer aanwezig zijn en daar ook één of meerdere zetels hebben. Er zijn in Nederland eigenlijk maar drie politieke stromingen. Dit zijn het liberalisme, socialisme en de christen democraten. De partijen die in de Nederlandse politiek aanwezig zijn, zijn onder te verdelen eigenlijk twee kampen. Links en Recht, ook zijn er partijen die daar tussen figureren. Globaal komt dat op het volgende neer: Linkse partijen zijn voor een actief ingrijpen van de overheid om de sociale ongelijkheid (onderwijskansen, inkomen en huisvesting ect.) te verminderen. Gelijke kansen voor iedereen, door de verstrekking van uitkeringen. Ook zorg voor de medemens staat hoog in het vaandel. Dus ook de opvang huisvesting van immigranten is een taak van de overheid. De staat is een verzorgingsstaat en zorgt intensief voor haar burger. Rechtse partijen zijn voor individuele vrijheid, ze zijn van mening dat die vrijheid in gevaar zou komen als de overheid zich te veel met haar burgers bemoeit. Het moet aan de mensen zelf en aan de (economische) markt overgelaten worden. De staat is een nachtwakersstaat en moet zorgen voor orde, recht, veiligheid en infrastructuur. Ook de opvatting van de vermindering van het aantal asielzoekers wordt vaak aan een rechtse partij toegeschreven. §1 Leefbaar Nederland een linkse of een rechtse partij? Op de vraag of Leefbaar Nederland een linkse of een rechtse partij is, verschillen de meningen. Vanuit de kant van leefbaar Nederland horen we reacties van, "wij zijn links noch rechts, en wij laten ons zeker geen recht etiket opplakken"! Maar als we kijken naar het partijprogramma bijlage vinden we zeker een aantal punten die voldoen aan een recht karakter. De rol van de overheid moet verkleind worden, Leefbaar Nederland gaat zo ver dat ze het aantal ambtenaren wil verkleinen. Ook op buitenlandse politiek zijn wij een echts karakter: weer controle aan de grenzen en een asielquotum. Ook de vermindering van vredesmissies in het buitenland kunnen we toewijzen aan een rechtse partij. Maar er zijn ook punten die een links karakter hebben, al vinden we er maar één, Leefbaar Nederland wil bijvoorbeeld meer natuur in de woonomgeving.
§2 Hoe staat Leefbaar Nederland er nu in de peilingen voor? In bovenstaande grafiek is te zien dat Leefbaar Nederland in de maandelijkse peilingen, steeds meer zetels wint. Als er nu verkiezingen zouden zijn dan zouden dat er 20! zetels worden (volgens de laatste peiling door Nova in week 4 2002. Dit zou ten kosten gaan van de 38 zetels die de VVD op dit moment in het parlement heeft, en dan uit zou komen op 28. CDA zou ook op 28 zetels uitkomen. De PvdA zou op dit moment de grootste partij worden met 40 zetels. Die toch weer gestegen is van 38 naar 40 §3 Reacties vanuit de politieke partijen in de media? Het ziet er naar uit dat het aantal zetels van de VVD steeds verder zal gaan teruglopen. Op dit moment is er veel te doen om de politieke situatie rond de bolletjesslikker op schiphol. De tweede kamer verwijdt Minister Korthals (VVDer) er van niet op tijd op getreden te hebben. Vanuit de samenleving werd er geschokt gereageerd toen duidelijk werd dat justitie honderden drugskoeriers heeft moeten laten lopen omdat er onvoldoende cellen zouden zijn en nog enkele honderden zouden gewoon niet zijn opgespoord vanwege het gebrek aan personeel. Deze situatie komt de VVD zeker niet ten goede. Maar ook andere partijen hebben wel iets te vrezen van Leefbaar Nederland. Maar dit zullen zijn niet snel toegeven, is wel gebleken uit de nuchtere reacties vanuit de verschillende partijen. De algemene houding van de huidige coalitiepartijen was; "Eerst zien dan geloven. Houden ze het uit binnen het huidige politieke bestel en niet dat ze na de verkiezingen verdwijnen zoals dat met de Ouderenbond gebeurde na de verkiezingen van 1994 waarbij deze partij 5 zetels behaalde?! Maar toch is leefbaar Nederland een veel besproken partij op het Binnenhof
Zo ook tijdens het politieke debat woensdag 24 januari 2002 waarbij een lid van de PvdA fractie een voorstel indiende op via de minister van Binnenlandse Zaken inzage te krijgen in de financieringskas van Leefbaar Nederland, omdat Pim Fortuijn op dit moment beweerd zo rond de 4 mln. Euro in zijn partijkas te hebben, dat zou meer zijn dan de partijkassen van alle partijen bij elkaar. Waarom zo'n voorstel als Leefbaar Nederland maar een partij is die ze zouden moeten negeren…. Het zou alleen nog maar meer publiciteit beteken voor de partij. Toch zijn er ook politici die wat serieuzer omgaan met Leefbaar Nederland en Pim Fortuijn als lijsttrekker. Zo zij minister Pronk van Vrom onlangs in een interview met Trouw dat de politiek Leefbaar Nederland niet moest onderschatten, wat straks zouden de we voor verrassingen kunnen komen te staan. Zou zij hij; " Ga het debat maar aan, want Leefbaar Nederland is een normale politieke beweging. Die moet je beantwoorden, niet bestrijden.'' Maar zo was er ook de VVD- er Wichel (Eerste Kamer lid, bekend om de Nacht van Wichel) die in een tv-interview met Nova zijn voorkeur uitte voor Leefbaar Nederland en een Coalitie tussen Leefbaar Nederland, VVD en D66 niet ondenkbaar zou zijn. Maar deze optie is al bijna niet meer haalbaal naarmate de VVD steeds meer zetels verliest en D66 ook steeds verder zakt in de peilingen. Ook was er ook het besluit van de VVD om toch een kandidaat premier naar voren te schuiven terwijl zij tot nu toe vasthielden aan het staatsrechtelijke principe dat Nederland geen gekozen minister-president kent en dus ook geen kandidaat premiers. Maar ook de VVD is tot het besef gekomen dat partijleiders een steeds belangrijkere rol gaan spelen in de verkiezingen maar het is de vraag of zij daar nu niet te laat mee zij begonnen. §4 Hoe denken de Parlementariërs er zelf over? In de kranten werden we niet veel wijzer, dus hebben wij tot driemaal een zevental Tweede Kamerleden een e-mail gestuurd waarin wij hen vroegen hun standpunt te geven over Leefbaar Nederland en of er überhaupt een coalitie mogelijk zou kunnen zijn. Op het laatste moment hebben wij een tiental reacties ontvangen van o.a. VVD, Groenlinks, PvdA en CDA. Deze volledige documenten zijn opgenomen in de bijlage. Hadden de politiek partijen een aantal maanden geleden nog een neutrale houding als het ging om Leefbaar Nederland, zo is het nu overgegaan op zowel negatieve als positieve interesse in Leefbaar Nederland
Zo reageerde de PvdA met; “wij zien leefbaar Nederland niet als een serieuze partij waarmee wij een coalitie kunnen vormen. Ze hebben naar hun idee te idealistische ideeën en over de financiering nog maar te zwijgen, daar hebben ze niet eens aan gedacht” Ook Groen Links was niet al te positief over Leefbaar Nederland, maar wilde weldegelijk in discussie gaan met Pim Fortuyn om zijn opinie op een leefbaren samenleving te horen. De VVD kwam iets positiever naar voren, zoals ook al was gebleken uit reacties van Eerste Kamerlid Wiegel. Zij sluiten een coalitie zeker niet uit en zijn blij met de ondersteuning van het idee om het asielbeleid aan te scherpen en hogere straffen te geven om de criminaliteit terug te dringen. Het CDA was het ook met het eerste eens, zo kwam fractievoorzitter van het CDA, J. Balkenende, met de uitspraak dat hij zich zal inzetten voor aanpak van het asielbeleid. Over D66 worden we niets duidelijker. Onze vragen zoals die ook aan de andere Tweede Kamerleden zijn gesteld en aan de persvoorlichters, zijn nog steeds in behandeling zo blijkt uit een pas ontvangen reactie. §5 Welke partijen zouden een degelijke coalitie kunnen vormen na de verkiezingen in mei? (voor de verkiezingsprogramma van de verschillende politieke partijen zie bijlage 4) In het verkiezingsprogramma van de VVD neemt de VVD duidelijk afstand van de compromissen die tijden het Tweede Paarse kabinet zijn genomen, zo heeft de VVD moeten middelen als het ging om de zorg en de staatsschuld. Ook de uitgaven aan sociale zekerheden heeft de VVD toe moeten geven. Daar willen ze nu vanaf, dit zou kunnen betekenen dat er een derde Paars kabinet er in principe er niet meer in zou zitten. Wat zijn dan nog de oplossingen. VVD, CDA en Leefbaar Nederland zouden goed zijn 88 zetels, als er nu verkiezingen zouden zijn. PvdA, Groenlinks en CDA goed voor 92 zetels. Maar dat laatste is bijna niet mogelijk is gebleken uit de reacties die wij van de parlementariërs hebben ontvangen. Groenlinks en PvdA zouden het nog wel eens kunnen worden. Maar het CDA vormt het probleem. PvdA en CDA verschillen in mening over de rol van de staat, CDA wil veel meer investeren in het gezin terwijl de PvdA het veel breder neemt. Maar zoals de PvdA het al aangeeft, is een coalitie tussen PvdA en elke andere partij mogelijk zolang zijn het maar eens kunnen worden over belangrijke punten. Welke punten wordt niet duidelijk, maar Leefbaar Nederland is uitgesloten. Maar als we de partijen gaan indelen op het linkse en rechtse karakter dan komen VVD, Leefbaar Nederland en het CDA rechts te staan en PvdA, D66 en Groen Links aan de linkerkant, wat al aan geeft dat Leefbaar Nederland, CDA en VVD en goede coalitie kunnen vormen, mits Leefbaar Nederland een duidelijk financieel plannen kan overleggen. Dat is ook het gene waar de politieke partijen over klagen. Het ontbreken van een financieel hoofdstuk in het partijprogramma van Leefbaar Nederland. Dat zou dan het enige punt zijn waar het geheel zou op afketsen, wat zou kunnen betekenen dat VVD en PvdA voor nog vier jaar tot elkaar veroordeeld zijn. Wat eigenlijk geen ramp zou zijn, aangezien de acht jaar van het Paarse Kabinet een van de succesvolste coalities is geweest in de Nederlands geschiedenis.
7. Conseclusie Bijlage 1 Partijprogramma van Leefbaar Nederland:  Scholen en klassen moeten kleiner.  Herindelingen van grote gemeenten 'waarbij niemand zich betrokken voelt' worden gestopt of teruggedraaid.  Er kunnen tussendoor gemeenteraadsverkiezingen worden gehouden, bijvoorbeeld na rampen zoals in Volendam en Enschede.  De legertop (generaals, kolonels) wordt gehalveerd.  De premier en de burgemeester worden rechtstreeks gekozen; kamerleden via een districtenstelsel.  Minder vredesmissies in het buitenland.  Extra overheidsuitgaven worden bekostigd uit bezuinigingen op de overheidsbureaucratie.  Om de AOW betaalbaar te houden, gaan ouderen premie betalen. Lagere inkomens krijgen dat (ruimschoots) vergoed via een hogere uitkering; hogere betalen meer.  De controle aan de grenzen moet worden hersteld.  De bouw van de 'nutteloze' Betuwelijn wordt gestopt.  Ter verhoging van de veiligheid gaan de straffen omhoog.  De wegen worden waar nodig breder.  Het 'kwartje van Kok' gaat terug naar de burger. Bijlage 2 Partijprogramma Leefbaar Hilversum:  SCHONE WERKGELEGENHEID BEHOUDEN, MEDIASTAD BLIJVEN: Hilversum is al heel lang de radio en televisiestad van Nederland. Dit moet zo blijven, en niet (gedeeltelijk) overgenomen worden door andere steden, want door verbeterde mediatechnieken is de concurrentie de afgelopen tijd flink toegenomen.  BETER VERKEER IS MOGELIJK: openbaar is belangrijk en moet gestimuleerd worden.  FINANCIËN: DE BURGER NIET LANGER ALS MELKKOE: Hilversum is een dure stad, die onlangs als duurste stad van Nederland is gerangschikt. Er moet bezuinigd worden en de belastingen omlaag.  DE HILVERSUMMER MOET ZICH VEILIG VOELEN: De veiligheid moet beter gegarandeerd worden. Dit betekent meer politie op straat en strenger optreden bij kleine overtredingen.  HILVERSUM LEEFBAAR: Hilversum moet een mooie stad worden, met veel groen, mooie pleinen en hoge kwaliteit bouwwerken.  ECONOMIE EN WERKGELEGENHEID: AANPAKKEN!: De economie en de werkgelegenheid moet goed in de gaten gehouden worden en geholpen waar nodig.  EEN BESTUUR VOOR DE BURGERS: Burgers moeten meer inspraak krijgen op het bestuur van de stad.  RUIMTELIJKE ORDENING: KARAKTER BEHOUDEN MAAR WEL GEZELLIGER!: De ruimtelijke ordening moet beter in de gaten worden gehouden, hoogbouw is niet vanzelfsprekend en er moet meer op het uiterlijk van de stad worden gelet.  VOLKSHUISVESTING: DOORSTROMING BEVORDEREN: Ouderen leven vaak te groot, dus door goede alternatieve woonmogelijkheden aan te bieden, kunnen jonge gezinnen die de plek wel nodig hebben makkelijker aan een huis komen.  CULTUUR: MEER AANDACHT EN GELD: De bestedingen voor cultuurinstellingen moeten beter uitgegeven worden. Meer uitgaven voor instellingen waar veel mensen profijt van hebben, minder uitgaven voor instellingen waar minder mensen profijt van hebben.  SPORT: LAGERE TARIEVEN OM DEELNAME TE BEVORDEREN: Leefbaar Hilversum is bereid meer subsidies te geven aan verenigingen, om de deelname te bevorderen.  ONDERWIJS: BETERE HUISVESTING: Achterstanden in onderhoud op bepaalde scholen moeten direct verbeterd worden. Bijlage 3 Partij programma Leefbaar Utrecht:  De Utrechtse burgers het laatste woord geven over plannen met de stad of hun buurt via volksraadplegingen (referenda).  Een direct gekozen burgemeester en vakbekwame wethouders, desnoods van buiten de politiek. Inperken van de macht van ambtenaren en dure adviseurs.  Gekozen wijkparlementen met zeggenschap over de verschillende voorzieningen in de wijk en een eigen budget voor leefbaarheid.  Uitvoering van ons Leefbaar Utrecht Centrum Plan. Een opgeknapt HC en een goed werkend bus- en treinstation met twee stationspleinen. Het water terug in brede singels. Geen spoorlanen, Zuidertunnel of massale kantoorbouw. Wel veel extra woningen, een haventje en een park op het Smakkelaarsveld, een wandel- en fietsroute langs de Leidse Rijn en heel veel groen. Voor ruim 200 miljoen belastingguldens minder dan de gemeente er nu aan wil uit geven.  Geen betonnen busbakken dwars door de oude stad. Snelle bussen laten rijden langs de spoordijken in de stad. Een fijnmaziger OV-systeem met meer haltes.  Aanpak van jeugdcriminaliteit. Herinvoeren van de afdeling Jeugdpolitie. Veilige scholen en ouders zo nodig aanspreken op het gedrag van hun kinderen.  Doorlopend meten en zo nodig direct aanpakken van milieuoverlast.  Een gemeentelijk minimabeleid volgens FNV-normen. Wegwerken van de wachtlijsten voor schuldhulpverlening. Een klantgerichter Sociale Dienst.  Open en eerlijk overleg met wijkbewoners over de opvang van verslaafde dak- en thuislozen. Duidelijke afspraken hierover, vastgelegd in convenanten.  Een parkeerbeleid waarbij inwoners en winkelend publiek de eerste rechten hebben. Afremmen van autoverkeer van buiten de stad via o.a. transferia.  Meer woonzorgcomplexen voor ouderen. Meer huisartsen, liefst in gezondheidscentra, om de zorg op peil te brengen en de vergrijzing op te vangen.  Herziening van het contract met het Rijk om de stad en de omgeving helemaal vol te bouwen. Een andere, betere verkeers- en bouwopzet van Leidse Rijn. Verbieden dat er ook nog maar 1 cm groen verdwijnt in de stad.  Een mooie, veilige dorpskern, zowel in de Meern als Vleuten. Aanpak van de specifieke problemen daar, ook in Veldhuizen. Handen af van Haarzuilens.  Vaste, controleerbare veegschema's van de gemeentelijke reinigingsdienst.  Bewoners het recht geven zelf plannen te maken voor hun buurt of straat.  Gratis toegang tot het Centraal Museum. Een bibliotheek in iedere wijk.  Veel meer aandacht voor sport in het onderwijs en een beter beheer van sportaccommodaties. Uitbouwen van de Stichting Topsport Utrecht.  Meer betaalbare peuterspeelzalen. Schone, goed onderhouden scholen. Forumscholen en een veelzijdiger begeleiding van leerlingen met problemen.  Voor zover mogelijk in de watten leggen van goede leerkrachten, goede politiemensen en goede jongerenwerkers.  Een betere autobereikbaarheid van de binnenstad en terugdraaien van onzinnige verkeersmaatregelen. Geen tolpoorten rond de stad.  Herstel van het vestigingsklimaat voor de middenstand in de oude wijken. De Jaarbeurs op den duur verhuizen naar de rand van de stad.  Vele miljoenen verdienen voor de stad door een beter financieel beheer, een beter inkoopbeleid en een betere planning van openbare werken. Bijlage 4 Programma Groen Links  Investeringen publieke sector 11,5 mld Euro (PvdA 8 mld)  Verwachte economische stijging met 2,75%  5 mld euro extra in de schatkist  Hypotheekaftrek beperken, en een systeem met een subsidie op de hypotheekrente, wat dat alleen bestaat voor de lage en middeninkomens,  Nederland moet zich niet al te veel betrekken in de Navo, het is volgens groen links niet de juiste organisatie voor vredes- veiligheidsbeleid in Europa  Heffing voor de bebouwing van de openbare ruimten en een heffing op vliegtuigstoelen  Vaarbelasting op recreatievaartuigen
Programma D66  Herinrichting van het Nederlands politieke en bestuurlijke model  Kernkabinet met een klein aantal ministers. Gekozen minister president en een gekozen burgemeester  Investeringen: Openbaar bestuur (7mld), onderwijs (3mld), zorg (1.2mld), natuur milieu en openbaar vervoer samen 1.5 mld, veiliheid (0.75 mld Euro) Cultuur en mediabudget verhogen met 300 mln Euro)  Bezuinigingen; WAO en melkertbanen (1.5 Mld Euro), verbetering van de eficienty van de overheid (1.5 mld) en kortingen op subsidies (1mld)  Financiering bebaseerd op een economische groei van 2.25%  Zalmnorm (scheiding inkomsten en uitgaven blijft in beginsel overeind

Programma CDA  Verhoging van de kinderbijslag  Hogere fiscale tegemoetkoming (kinderkorting) als bijdrage in de algemene kosten van kinderen, afhankelijk van het inkomen  Ouderschapsverlof, van 3 maanden naar 4,5 maandag  Creatie van 100000 extra plaatsen in de kinderopvang en aanzienlijke uitbreiding van de voor- en naschoolse opvang  Investeringen: Onderwijs (2,75 mld), zorg en veiligheid (1.25mld) en infratructuur (1mld), natuur en milieu (0.25 mld Euro). Lastenverlichting 3 Mld)  Filebestrijding door de invoering van dubbeldekswegen  Duur en hoogte van de WAO in tact laten, mensen een jaar langer in de ziektewet houden voor ze arbeidongeschikt te verklaren, zodat werkgevers aangespoord worden de mensen weer aan de slag te helpen  Afschaffen zalmsnip, compensatie verhoogde lokale lasten.  Gesubsidieerde banen voor werklozen  Eenzelfde ziektekostenverzekering voor iedereen. Programma VVD  Voorzichtige ec groei van 2.25 %  Investreringen 4 miljard Euro in intensivering van het onderwijs, Veligheid en infrastructuur, Natuur en cultuur  Lastenverlichting bruto van in totaal 6.5 mld Euro  Nieuw zorgstelsel, nominale premie voor iedereen (basispaket opgesteld door de overheid) en door lastenverlichting individueel uit te bereiden ,met meer concurrentie om kwaliteit, service en prijs  Kwaliteit van het onderwijs omhoog, met meer keuzevrijheid voor ouders en leerlingen om hun scholing te kiezen  Handhaven van de aftrekbaarheid van de hypotheekrente  bestreiding criminaliteit door de corpsen te belonen op prestatie en meer internationale samenwerking  Verhoging van de arbeidskorting met 150 Euro, verlaging van de WW premie voor werknemers  Afschaffing van de Ontroerend Zaakbelasting
Programma PvdA  Ec. groei van 2.5%  In goede economische tijden wil de PvdA een uitgavenbuffer vormen die kan worden ingezet in slechtere tijden  Werk en zorg voor iedereen door iedereen, het gaat erom wat mensen kunnnen en niet om wat ze niet kunnen  Er komt een Gepaste Zorgpolis, een basisverzekering, die voor iedereen goede en kwalitatief hoogwaardige zorg garandeert. De premie is voor het grootste deel inkomensafhankelijk en stijgt met het inkomen.  Er komt een Diplomabonus voor leerlingen die hun beroepsopleiding met succes afronden.  Scholen krijgen een eigen, vrij te besteden Schoolgebonden Budget.  Scholen gaan elk jaar hun eigen prestaties onder andere via internet openbaar maken.  Er komt een Innovatiefonds voor scholen en instellingen in het beroepsonderwijs die er in slagen meer leerlingen dan nu het geval is te laten doorstromen naar het vervolgonderwijs.  Op universiteiten worden de leerstoelen afgeschaft. Zo worden loopbaanperspectieven van wetenschappelijk personeel verruimd.  Voor schoolboeken wordt de vaste boekenprijs afgeschaft, zodat ze betaalbaar blijven voor ouders.  Iedere leerling krijgt op school de beschikking over een eigen computer.  Hoogwaardige ICT-voorzieningen zullen voor iedereen toegankelijk moeten zijn.  Meer rechters, en meer geld voor politie  Een sterker en veiliger Europa met een sterke economie, dus nog meer samenwerking  Meer natuur vrij maken en huidige natuurgebieden (biesbos) vrij maken van economische activiteiten  staatsschuld binnen 25 jaar wegwerken Bijlage 5 Beste Daniel, Dank voor de e-mail. Ik heb niet eerder een e-mail gehad, dus dit lijkt me een snelle reactie. Ik vind dat de PvdA het debat met Leefbaar nederland aan moet gaan, zeker nu ze het in de peilingen zo goed doen is het van belang de verschillen tussen PvdA en LN duidelijk te maken. Overeenkomsten zijn er nauwelijks. Mijn belangrijkste kritiek op LN is dat ze alleen probleem constateren, maar geen oplossingen aandragen. Ik vind overigens wel dat de kritiek die doorklinkt onder de degenen die LN een sympathieke partij vinden serieus genomen moet worden; de politieke cultuur in nederland moet meer opener worden. De verschillen tussen PvdA en LN zullen bij een vergelijking van de verkiezingsprogramma's snel duidelijk worden. Ik neem aan dat dat onderdeel van het werk voor de scriptie is. Sterkte ermee, hartelijke groet, Jet Bussemaker -----Oorspronkelijk bericht----- Van: Daniel Souwer
Verzonden: donderdag 24 januari 2002 15:59
Aan: Jet Bussemaker; info+f135a@pdc.nl
Onderwerp: Bericht via Loket Parlement
Geachte mevrouw Bussemaker, Op dit moment ben ik bezig met een scriptie over de komende verkiezingen, een hoofdstuk gaat over leefbaar nederland. Welk standpunt neemt u (en de PVDA) in tegenover deze nieuwe partij? Zou een coalitie mogelijk zijn? Waarom wel en waarom niet? Ik verzoek u dringend zo snel mogelijk te antwoorden wanwege het feit dat ik op dit moment nog steeds geen reactie op mijn vorige e-mail heb gehad, en mijn deadline al snel naderd. Met vriendelijke groet, Daniel Souwer Bijlage 6 [brieven] Dag Daniel. De PvdA heeft geen standpunt over Leefbaar Nederland, omdat wij nog niet weten wat we aan deze partij hebben. Hun programma is een uittreksel van wat andere partijen al jaren naar voren brengen en LN wekt de indruk groepen mensen eerder tegen elkaar op te zetten dan ze samen te laten werken. Je moet niet alleen problemen signaleren, maar een oplossing bieden. Daar kunnen de kiezers dan zelf over oordelen. Bij Leefbaar N. mis ik dat. Samenwerken kan de PvdA met elke democratische partij, zolang we het eens kunnen worden over belangrijke kwesties. Mijn opvatting is dat een samenwerking tussen de PvdA en LN er niet in zit. groeten Bert Middel, lid Tweede Kamerfractie PvdA -----Oorspronkelijk bericht----- Van: Daniel Souwer

Verzonden: vrijdag 18 januari 2002 14:20
Aan: Bert Middel; info+f135a@pdc.nl
Onderwerp: Bericht via Loket Parlement
Geachte heer Middel, Op dit moment ben ik bezig met een scriptie over de komende verkiezingen, één hoofdstuk gaat over Leefbaar Nederland tenover de andere partijen. Welk standpunt neemt u (en de PvdA) in tegenover deze nieuwe partij? Zou een coalitie mogelijk zijn tussen D66, Leefbaar Nederland en een derde partij? Op welke punten zou dat samen gaan en op welke punten niet? Ik vraag zo snel mogelijk te antwoorden vanwege het feit dat ik tot op heden nog steeds geen reactie op mijn vorige e-mail heb gehad, en mijn deadline al snel nadert. Met vriendelijke groet, Daniël Souwer
Daniel, Ik herinner me niet dat je me eerder hebt gemaild. Anders had je zeker antwoord gekregen. Leefbaar Nederland is een interessant fenomeen dat de ontevredenheid over Paars scherp blootlegt, en daarmee de onaantastbaarheid aantast van PvdA en VVD. Dat vinden wij nuttig. Omdat het CDA deel uitmaakt van de Haagse traditie, en bovendien bij elk standpunt zich rekenschap geeft dat wat we zeggen, we ook waar moeten maken in de regering, kunnen wij ons nooit zo profileren tegen Den Haag als Pim Fortuijn dat kan. Welnu, elke schade bij de concurrentie is welkom. Of het een serieuze regeringspartner voor ons is? Mmmm. Eerst maar even de uitslag afwachten. De lijst van Leefbaar Nederland imponeert niet, en het program is nog niet erg zichtbaar. Er is maar één Fortuijn, maar een partij is altijd meer dan één man (of vrouw). Overigens sluit het CDA geen enkele democratische partij op voorhand uit als partner, ook LN niet. Met vriendelijke groeten, H. Hillen
CDA Tweede Kamerfractie
Beste Daniel, Ik begrijp dat je al eerder een e-mail gestuurd had, maar die hebben wij hier nooit gezien. Voor de VVD is niet bepalend wie andere partijen zijn, bepalend is wat wij zelf zijn en welke koers we voor het land uit willen zetten. De VVD zal als stabiele partij met een lange traditie haar standpunten handhaven en blijven inspelen op nieuwe ontwikkelingen. Met leefbaar Nederland valt het in ieder geval op dat de uitspraken van de heer Fortuyn financieel niet onderbouwd zijn. Als je iets wilt bereiken in de politiek zal je toch altijd aan moeten geven hoe je dit wilt betalen. Voor verdere informatie over onze standpunten kun je ons verkiezingsprogramma vinden op www.vvd.nl
Mocht je echter nog vragen hebben dan kun je hierover altijd contact op nemen met mij of mijn medewerker. Met vriendelijke groet, Carina Aerts

Medewerker VVD Tweede Kamerlid Blok
Binnenhof 1a
Postbus 20018
2500 EA Den Haag
T 070-3182910
E C.Aerts@tk.parlement.nl ---- www.stefblok.nl --- Van: "Kirsty Mulder" Aan: daniel
Onderwerp: GroenLinks en Leefbaar Nederland
Datum: Tue, 29 Jan 2002 13:16:03 +0100
Rosenmöller wil in debat met Fortuyn
26 januari 2002
Bij de start van de lokale verkiezingscampagne in Alkmaar zal Paul Rosenmöller Pim Fortuyn uitdagen tot een publiek debat over de vraag: Wat zijn de oplossingen voor het maatschappelijke onbehagen? Tijdens het onlangs gehouden congres van GroenLinks heeft Rosenmöller Leefbaar Nederland flink bekritiseerd ('Fortuynlijk Nederland is geen Leefbaar Nederland'). Het verwoorden van het onbehagen gaat de club van Fortuyn vele malen beter af dan het verwoorden van oplossingen. Alleen een inhoudelijke confrontatie kan deze 'leegte' blootleggen. Rosenmöller: 'De opmars van Leefbaar Nederland vraagt om een stevig debat over programma, prioriteiten en financiering. Andere partijen neigen ernaar Fortuyn en zijn club met fluwelen handschoenen aan te pakken en naar rechts op te schuiven om hem de wind uit de zeilen te nemen. De PvdA kiest voor een nieuwe flinkheid. Op tal van terreinen is men plotseling voor meer repressie. Het CDA steekt zijn kop in het zand voor de multiculterele samenleving. En de VVD komt niet verder dan voor de zoveelste keer haar asielbeleid nog verder aan te scherpen. GroenLinks wil de rechtse agenda van Fortuyn bestrijden. Napraten van LN is wel het laatste waar Nederland op zit te wachten.' Waar GroenLinks ook in Utrecht en Hilversum steeds het inhoudelijke debat met LN als een van de weinigen heeft gezocht, zullen we dat ook landelijk doen. Meer passie in de politiek en duidelijkheid in de stellingnamen van de diverse partijen betekent dat een politieke confrontatie niet uit de weg
gegaan mag worden. Het volgende fragment komt uit de speech die Paul Rosenmoller gad op het programmacongres op 11 januari jl: Publieke waarden zijn door Paars in de uitverkoop gedaan. En met een mooi loonstrookje koop je dat vandaag de dag niet meer af.Private rijkdom en publieke armoede vragen echt om een nieuw evenwicht. Er zijn er meer die dit zien. Pim Fortuyn is er één van. Ik begrijp mensen die zich uit woede wenden tot een nieuwkomer.Hij kan het ongenoegen goed bespelen. Hij kan het ongenoegen slecht beantwoorden. Fortuyn is een eendagsvlieg zonder oplossingen. Hoe groot zijn zwerm ook wordt ze zullen snel alle kanten opvliegen. De milieuproblemen zijn volgens hem al opgelost. Daar zullen we hem dus niet over horen, een schrale troost. Hij is goed in verdeel en heers. En dat staat mij zeer tegen. Zijn kruistocht tegen de Islam is al gauw een kruistocht tegen de Islamieten. Zijn asielbeleid is strijdig met elk internationaal verdrag. Populisme zonder perspectief voegt niet veel toe in Den Haag. Stop dus de Berlusconi van de lage landen. Fortuynlijk Nederland is geen Leefbaar Nederland. Een beetje leven in de brouwerij. Dat zal het misschien opleveren. Voor zolang het duurt. Toch is de politieke cultuur wel grondig aan vernieuwing toe. Paars zei het wel maar deed het niet.Als het aan ons ligt zal het wél gebeuren.Een sterk en onafhankelijk opererend parlement.Meer openheid, minder achterkamer. Meer dualisme, minder torentje. Een regeerakkoord op

hoofdlijnen niet in detail. Daar mag men ons aan houden. Beste Daniel, helaas moet ik je berichten dat het de heer Balkenende de tijd ontbreekt om alle vragen te beantwoorden, die op hem afkomen ten behoeve van scripties. Je kunt over inhoudelijke standpunten het CDA-verkiezingsprogramma opvragen (cda@bureau.cda.nl). Met vriendelijke groet, Muriel Schaafsma, secretariaat fractievoorzitter
Den Haag, 30.01.2002
Beste Daniel, Hartelijk dank voor jouw e-mail. De VVD is een democratische partij in een democratisch stelsel. Elke nieuwe democratische partij kan daar ook uit deelmaken. De VVD zal elke partij, dus ook LN, bij de verkiezingen bestrijden op basis van de liberale principes, het verkiezingsprogramma en haar kandidaten. Ten aanzien van coalitievorming is er nog weinig te zeggen, dat kan pas na 15 mei. Maar lijsttrekker Dijkstal heeft wel aangegeven dat een coalitie met partijen als de SP en GroenLinks moeilijker ligt omdat zij te zeer verschillen met de VVD. Over LN heeft lijsttrekker alleen aangegeven dat de VVD staat voor een financieel solide, betrouwbaar beleid en dat dat nog niet te zien is bij LN. Normaal heeft elk verkiezingsprogramma een financiële paragraaf, bij LN ontbreekt die. Ik hoop je hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Met vriendelijke groet, L.P. Tiel
Publieksvoorlichting
VVD Tweede Kamerfractie
Beste Daniel, Hartelijk dank voor je mail over Leefbaar Nederland, namens Judith Belinfante wil ik hem graag beantwoorden. Voor de Partij van de Arbeid zijn een aantal zaken in het
verkiezingsprogramma van Leefbaar Nederland nog niet geheel duidelijk. Het is dan ook moeilijk om op dit moment al een standpunt over hun verkiezingsprogramma in te nemen. Wel vinden wij het programma van Leefbaar Nederland financieel gezien niet deugdelijk en is het te weinig gericht op internationale vraagstukken. De PvdA kiest voor "samen", waar de heer Fortuyn met uitspraken als "oorlog tegen de islam" mensen tegen elkaar op wil zetten. Ad Melkert, de fractievoorzitter van de PvdA, heeft in zijn
nieuwjaarstoespraak in Drenthe aangegeven graag de discussie met Leefbaar Nederland te willen aangaan. De opstelling van deze partij vereist een weerwoord en dat zullen zij dan ook zeker krijgen. Ik hoop je hiermee voldoende geïnformeerd te hebben en wens je succes met je scriptie. Met vriendelijke groet, Eveline Graus

Medewerker Publieksinformatie
Tweede Kamerfractie PvdA
Plein 2
2500 EA Den Haag
Telnr: 070-3183785
E-mail: e.graus@tk.parlement.nl Bijlage 7 [mailinglijst] Fractie/ persvoorlichter VVD
Eric Balemans (1961) VVD
Enric Hessing (1947) VVD
Hans Dijkstal (1943) VVD
Hans Van Balen (1960) VVD
Fractie/ persvoorlichter D66
Stefanie van Vliet (1967) D66
Jan van Walsem (1947) D66
Marijke Augusteijn (1944) D66
Bert Bakker (1958) D66
Thom de Graaf (1957) D66
Fractie/ persvoorlichter PvdA
Nebahat Albayrak (1968) PvdA
Drs Khahad Arib (1960) Pvda
Ad Melkert (1956) PvdA
Bert Middel (1952) PvdA

Rob Oudkerk (1955) PvdA
Gerritan van Oven (1948) PvdA
Thanasis Apostolou PvdA
Fractie/ persvoorlichter CDA
Hans van den Akker (1942) CDA
Agnes van Ardenne (1950) CDA
Pieter Jan Van Biesheuvel (1949) CDA
Hans van Wielen(1947) CDA
Jan Peter Balkenende (1956) CDA
Hans van de Akker CDA