De eerste wereldoorlog

De Eerste Wereldoorlog. De Eerste wereldoorlog was van 1914 tot 1918. Voor deze oorlog begon waren er al problemen in Europa. De Duitsers daagden Frankrijk uit in Marokko in 1906. Ze eisden zelfstandigheid voor Marokko zodat ze Frankrijk en Engeland uit elkaar konden drijven. Want Engeland steunde Frankrijk in zijn aanspraken op Marokko. Op de Balkan viel het Ottomaanse rijk uit elkaar. De Slaven wouden ook nog één staat vormen: Joegoslavië. Op 28 juni 1914 bezochten aartshertog Franz Ferdinand en zijn vrouw Sophie Sarajevo. De aartshertog en zijn vrouw waren rijdend in een wagen langs de mensen. Opeens stook er een man voor de wagen en schoot op de aartshertog en zijn vrouw en werden gedood. Later werden door de Oostenrijkers een onderzoek ingesteld. Daaruit bleek dat de moordenaar lid was van een terroristische groep van Servië. Dat jaar eind juli verklaarde Oostenrijk- Hongarije ( was toen één land) de oorlog aan Servië. Servië had wel een machtig bondgenoot. Dat was Rusland. De Russen trokken toen naar Oostenrijk- Hongarije. Op 1 augustus verklaarde Duitsland toen de oorlog aan Rusland. De volgende dag wou Frankrijk via België Duitsland aanvallen. De volgende dag werd door België dat verzet. Duitsland verklaarde toen Frankrijk de oorlog en viel België binnen. Engeland wou dat niet en de volgende dag kwamen hun in de oorlog. In een paar dagen was Europa al met een oorlog. Er ontstonden dus twee groepen. De centralen en de geallieerden. De centralen waren Duitsland en Oostenrijk- Hongarije. De geallieerden waren Engeland, Frankrijk en Rusland. Nederland zag toen de kans neutraal te blijven en bleef dat ook. Neutraal betekent dat hij niet bij de ene groep hoort maar ook niet bij de andere. Veel mensen dachten dat deze oorlog niet lang zou duren en zelfs met kerst thuis zouden zijn. Dagen later gingen de Duitsers Luik aanvallen in België. De Belgen verzetten zich goed tegen de Duitsers. Intussen was de opperbevelhebber van het Belgische leger het preparen van de verdediging van Brussel en Antwerpen. Duitsland verklaarde toen de oorlog aan Frankrijk en viel België binnen. Er vielen duizenden doden. Op 21 augustus. Brussel werd een tijdje niet verdedigd en zo viel Duitsland Brussel binnen. Het leger van België moest zich terugtrekken naar Antwerpen. Er was wel een probleem in Antwerpen. De verdedigingswapens waren niet klaar. Engeland kwam toen te hulp. Duitsland kwam steeds dichterbije Parijs. Op 6 september begon de slag in Marne. De Engelsen, Fransen, en Belgen tegen de Duitsers. Maar op 10 september trekken de Duitsers zich terug van Parijs. De volgende dag was de slag op Marne afgelopen. Op 10 oktober geeft Antwerpen zich over. In deze maanden waren er overal gevechten in Europa. Parijs was wel gered. Op 5 november ging Turkije meedoen met de oorlog. Hun hoorden bij de centralen. Het jaar was weer om. Het is 1915. Er kwamen allemaal nieuwe dingen erbij. De oorlog werd te land, ter zee en in de lucht. De vliegtuigen kregen mitrailleurs en er kwamen onderzeeërs. Op 18 februari was de eerste onderzeebotenaanval door de Duitsers. Intussen was er in het Midden- Oosten ook oorlog tussen de Russen en de Turken. De Turkse schepen hadden namelijk Odessa, Sebastopol en Feodosia aangevallen. In de Dardallen begon er toen een oorlog. In de eerste wereldoorlog werden de loopgravenoorlog veel gedaan. Dat waren twee vijanden tegen elkaar in de grond begraven. Ze zaten in hulploopgraven. Zo konden ze zich beschermen. Tussen de vijanden was er een niemandsland. Dat was om de vijand te bespioneren of om het prikkeldraad door te knippen. In de hulploopgraven waren eerst- hulpposten, de voorraden en de commandoposten. In de hulploopgraven was het niet altijd prettig met al dat modder en ratten. Zo’n gevecht was er op 15 september 1914. Die loopgraven waren soms ook een goed doelwit voor granaten of gifgas. De vijand kon er zo een granaat in gooien. In die tijd hadden ze al granaten en gifgas. Er kwamen zelfs nieuwe wapens in deze oorlog. De nieuwe wapens waren vliegtuigen, tanks, mitrailleurs, gifgas, vlammenwerpers en granaten. Op de vliegtuigen hadden ze vaak mitrailleurs. De vliegtuigen die ze gebruikten waren zeppelins of sportvliegtuigen. Het centrum van Antwerpen werd ook met een zeppelin gebombardeerd. Op 22 april was toen ook de eerste gifgas aanval. Dat was in Verdun in Frankrijk. Er was een gevecht genaamd de hel van Verdun. In dat jaar (1915) werd er een andere naam voor deze oorlog genoemd. Hij heette de Europese oorlog maar werd nou een wereldoorlog genoemd. De geallieerden en de centralen gingen bondgenoten zoeken. Italië stond eerst aan de kant van de centralen maar ging toen over naar de geallieerden. Op 23 mei komt Italië in de wereldoorlog en verklaart Oostenrijk- Hongarije de oorlog. De geallieerden beloofden Italië een deel van Tirol, Istrië en Dalmatië als zij Oostenrijk- Hongarije verslaan. De geallieerden werden dus sterker dan de centralen. Maar Bulgarije ging bij de centralen horen .Roemenië wou zich ook bij de geallieerden aansluiten maar de volgende dag verklaarden Turkije, Duitsland en Bulgarije de oorlog aan Roemenië. De Roemenen vroegen toen hulp aan de Russen maar die hadden tekort troepen. In andere werelddelen waren er ook oorlogen. Dat was gekomen door de kolonies van Duitsland. Veel landen waren er dus betrokken bij deze oorlog. De Verenigde Staten, Argentinië en Brazilië gingen toen ook grondstoffen leveren. De economische ondersteuning werd steeds belangrijker voor de geallieerden, maar ook voor de Amerikanen. Financieel raakten ze veel bij de oorlog betrokken. Ze waren ook van plan om met de oorlog mee te doen. Want als de geallieerden verliezen gaan de Amerikaanse zakenlieden blut. Oorlog was er ook op zee. Door de Duitsers werden er U- boten gebruikt. Dat zijn een soort duikboten. Het is 1916. Weer een jaar voorbij. In februari werden door de Fransen en Engelsen Kameroen ingenomen. Op februari tot juli was de “hel” van Verdun. Dit gevecht begon op 21 februari met een Duits bombardement. De Duitsers wouden Verdun hebben zodat de Fransen om vrede smeken. En zo ging het ook. In een paar dagen waren al een paar kilometers terrein gewonnen. Op 25 februari valt één van de belangrijkste verdedigingspunten genaamd Douaumont. Op begin maart gingen de Duitsers hun aanval richten op Mort- Homme. Op 14 maart werd de heuvel toen bestormd door Duitsers. Dit gevecht was wel een loopgraven gevecht, want ze zaten allemaal in loopgraven. Het einde van dit gevecht is dat er niemand gewonnen heeft. De Fransen hebben stand gehouden en de Duitsers denken dat ze het Franse leger leeg hebben laten bloeden. Op 31 mei was er een zeeslag in Jutland. De Duitsers waren met schepen tegen de Engelsen die 14 schepen verloren. De Duitsers verloren 11 schepen. Op 10 juni nemen ook de Engelsen Mekka in. In juli tot september was de slag bij Somme. Het volgende jaar was weer gekomen. Het is 1917. Op 1 februari was er een totale onderzeebotenoorlog. De Duitsers wouden de geallieerden fatale klappen toe brengen met onderzeeboten. De Duitsers hadden 130 onderzeeboten, waarvan ongeveer 45 in actie waren. De Duitsers torpederen alle vijandelijk boten die ze maar zagen. De Britten waren daar niet blij mee, want de handel kon toen niet. Daarom gingen ze de boten in een konvooi varen, begeleid door onderzeeboten. De Duitse onderzeeboten moesten dus nu onder water blijven waar ze langzamer gingen en moeilijker konden sturen. De geallieerden hadden ook nieuwe wapens: diepzeebommen. De onderzeebotenoorlog was toen geëindigd. Op 27 februari was begon ook de Russische revolutie. Op straat waren er 200.000 demonstranten. De mensen wouden vrede. Op de een of andere manier bleef Rusland toch nog in de oorlog. De geallieerden waren toen ook opgelucht. Op 11 maart namen de Engelsen Bagdad over. De Verenigde Staten kwam ook op 6 april in de oorlog. Dit was gebeurd omdat de Duitsers op 18 maart 3 Amerikaanse schepen liet zinken. De Verenigde Staten ging toen bij de geallieerden horen. Van mei tot juni waren de muiterijen in het Franse leger. Het Franse leger moest weer aanvallen. De soldaten werd beloofd twee weken uitrusten. Maar toen moesten ze weer vechten. De soldaten wouden dus vrede, geen oorlog gewoon. De Fransen waren nu minder actief, dus moesten de Britten alles overnemen. Op 24 oktober begon toen weer een gevecht in Caporetto tegen Italië. Het gevecht eindigde op 9 november. Italië had toen wel verloren. Het jaar was weer om. Het is 1918. Op 3 maart sloten Rusland en Duitsland vrede. Rusland moest dus nu werken aan het opbouwen van hun land. Op juli kwam toen de tweede slag in Marne. Dit was weer een gruwelijke gevecht met de loopgravenoorlog. Op 26 september was het offensief van de geallieerden. Offensief betekent aanvallend. Dus het aanvallend van de geallieerden. Op 26 tot 30 oktober was er een Italiaanse overwinning bij Vittorio Veneto. Op 9 november trad Willem de Tweede af. Op 7 november 1918 ging er een wagen door de nacht met als inzittenden 4 Duitsers. 3 soldaten en één minister. Het wagentje had een witte vlag bovenop het dak. De witte vlag betekent vrede. De volgende gingen ze overleggen met maarschalk Foch. De Duitsers moesten toen hun hele leger afstaan met wapens en al. Op 11 november, om 5.10 uur ‘s morgens in de wagen van Foch in het bos bij Rethondes tekenen de Duitsers de wapenstilstand. Dagen later waren er in alle landen opgeluchte mensen. In Parijs waren er twee en een half miljoen mensen op straat. In 1919 op 28 juni in de spiegelzaal van Versailles werd het verdrag ondertekent. Duitsland moest toen door alle verwoestingen maar een klein leger houden van 100.000 man zonder wapens. Dus geen kanonnen, tanks of vliegtuigen. Eindelijk was er dus vrede in de wereld. Landen moesten hun land opbouwen. De schuld bijv. van de Verenigde Staten bedroeg van 9.794 miljoen dollar. In totaal waren er door deze oorlog 10 miljoen doden, zes miljoen invaliden, veertien miljoen gewonden onder de gemobiliseerde ( bestuurders van auto’s of iets anders ) Er waren ook nog tien miljoen doden onder de bevolking. Honderdduizenden gebouwen, huizen, fabrieken enz. waren verwoest. Miljoenen hectaren landbouwgrond werd onbruikbaar. Legers totaal verwoest. Dan kwam de schade er nog bij. Al die schade van de hele wereld zou wel een paar honderden miljoenen guldens gekost hebben of wel meer. De oorzaak van deze oorlog was door Duitsland en Engeland. Zij waren machtige landen. Ieder land verstekte steeds zijn vloot dus deed de ander dat ook. Ze probeerden elkaar dus te overtreffen. Beide landen probeerden dus hun zeemacht en wapenvoorraad op te bouwen. Deze wapenwedloop was één van de oorzaken van de Eerste Wereldoorlog. In deze oorlog waren er wat grenzen veranderd in Europa. Ten eerste kwam er een nieuw land bij dat Polen is. Rusland had toen dat gebied verloren. Rusland verloor ook nog een stuk boven in Europa. Daar ligt nu Litouwen, Letland en Estland. Rusland werd toen ook Sovjetunie. Oostenrijk- Hongarije verloor veel. Oostenrijk en Hongarije werden aparte landen zoals ze nu liggen. Er kwam toen ook een nieuw land erbij. Tsjechoslowakije. Dat ligt net als het nu ligt. Servië werd nu één land. Genaamd Joegoslavië. Roemenië werd toen wat groter. Bulgarije ook. Griekenland kreeg toen nog een klein stukje erbij. Dit waren alle veranderingen na de Eerste Wereldoorlog. (zie alle veranderingen grenzen op kaartje)