Hoofdstuk 1, Ziek en Gezond

ANW Samenvatting Hoofdstuk 1 1.1 Gezond of ziek Kernvraag 1: Hoe gaat de reguliere gezondheidszorg te werk? Huisarts werkt volgens standaardaanpak: 1. Aanwijzingen voor ziekte -> symptomen
2. Meest waarschijnlijke verklaring -> diagnose
3. Behandeling: therapie
Subjectieve klachten: “ ik heb zo’n erge hoofdpijn “ ( wat voor de een erg is, is voor de ander niet erg) Objectieve klachten: Meetbare klachten -> hartritmestoornissen kun je aflezen na een onderzoek op een monitor
Huisarts dient als loket tot reguliere gezondheidszorg

Specialisten kunnen meer onderzoek doen + oorzaken van symptomen vaststellen Kernvraag 2: Waar wordt dubbelblind onderzoek toegepast? Alternatieve geneeskunde: 1. Acupunctuur + macrobiotiek
2. Homeopathie
3. Edelstenen voor uw gezondheid
Manier waarop in reguliere gezondheidszorg medicijnen getest worden: dubbelblind onderzoek -> elke niet medische invloed stelselmatig uitgesloten
Veel alternatieve geneeswijzen niet dubbelblind onderzocht -> deze geneeswijzen worden al eeuwen toegepast -> alternatieve genezers vinden het niet nodig -> reguliere artsen huiverig om alternatief geneesmiddel voor te schrijven
Uitleg dubbelblind onderzoek: Je wilt onderzoeken of medicijn tegen hoofdpijn werkt. Je geeft als arts medicijn, en hoofdpijn is weg. Wil dat zeggen dat het echt werkt? Nee, of pijn is vanzelf weggetrokken, of door het idee dat de patiënt geholpen wordt is de klacht al weg. Kortom: dubbelblind onderzoek
Groep 1: Mensen met hoofdpijn krijgen het echte medicijn
Groep 2: Mensen met hoofdpijn krijgen het placebo ( niet werkende stoffen) 1.2 Ziekte als raadsel Kernvraag 1: Hoe ontdekt Snow de bron van de cholera-epidemie? John Snow: cholera wordt verspreid door een gif dat van het ene op het andere slachtoffer wordt overgedragen door drinkwater dat met rioolwater is vervuild. De natuurwetenschappelijke methode

1. Probleem of verschijnsel
2. Oriëntatie
3. Hypothese
4. Onderzoeksvraag + voorspelling
5. Hypothese juist/onjuist? -> experiment
6. Conclusies Kernvraag 2: Hoe werd de oorzaak van infectieziekten vastgesteld? Robert Koch een van de eersten die het verband kon leggen tussen een bepaalde ziektekiem en een ziekte
Infectieziekten veroorzaakt door: bacteriën en virussen
Levende organismen alleen met microscoop te zien: micro-organismen
Postulaten van Koch (regels om te kunnen bewijzen dat een bepaalde ziektekiem de oorzaak van bepaalde ziekte is) 1. De ziektekiem moet in ongewoon grote hoeveelheden aanwezig zijn in de patiënt
2. De ziektekiem moet kunnen worden geïsoleerd en gekweekt

3. Een proefdier dat met de gekweekte ziektekiem wordt besmet krijgt dezelfde ziekte
4. De ziektekiem moet kunnen worden geïsoleerd uit het zieke proefdier en moet identiek zijn aan de ziektekiem de in de patiënt is aangetroffen 1.3 Preventie Kernvraag 1: Wat is het belang van hygiëne? Preventie: Voorkomen van ziekte
Hygiëne: Vermijden van ziekteverwekkers
1901 tweede kamer: woningwet
Eisen aan bouwkundige voorzieningen van nieuwbouwwoningen: - Inpandige, aparte toiletruimte - Aansluiting op riolering + waterleiding
Louis Pasteur: Hij ontdekt een eenvoudige manier om voedsel langer houdbaar te maken. Je moet het een poosje verhitten tot rond de 70º C -> alle bacteriën gaan dood -> pasteuriseren
Andere technieken houdbaarheid verlengen: - vacuumverpakken - koelen - invriezen - toevoegen van conserveermiddelen Kernvraag 2: Waarop berust de werking van een vaccin? Pasteur ontdekt ook het vaccin

Afweersysteem zorgt dat je niet ziek word van alle micro-organismen. Vaccinatie helpt afweersysteem. Verzwakte of dode ziektekiemen van het vaccin zorgen ervoor dat juist die antistoffen aangemaakt worden, die specifiek bij de ziektekiemen horen. Vaccinatiegraad van 90% genoeg om immuun voor de ziekte te worden
Uitleg afweersysteem: Ziektekiemen dringen je lichaam binnen -> cellen van afweersysteem in actie
Deze cellen herkennen indringers -> scheiden antistoffen af
Ook mobiliseren hulptroepen zich -> vallen ziektekiem aan
Voor elk soort ziektekiem is een andere antistof nodig
Als lichaam gewonnen heeft, ben je immuun voor die ziekteverwekker en dus ziekte
Want wordt je daarna weer door dezelfde ziekteverwekker besmet, reageert afweersysteem direct
O.a door de grote hoeveelheid antistoffen in je lichaam Kernvraag 3: Hoe weet je wat gezond gedrag is? Gedrag bijdrage aan voorkomen ziekte -> Verband bestuderen tussen risicofactoren en ontstaan van ziekte
Epidemiologen maken gebruik van natuurwetenschappelijke methode -> ze toetsen hypotheses door berekeningen
Veel voorkomend probleem: bepaald verband niet betekend dat er ook oorzakelijk verband is
Bijv: Als haan kraait, en zon komt op, betekend niet dat de haan de zon heeft laten opkomen

Onderzoek op natuurwetenschappelijke gebieden noodzakelijk om verband te begrijpen 1.4 Geneeskunde in ontwikkeling Kernvraag 1: Wat kan er tegenwoordig in de reguliere gezondheidszorg? In de geschiedenis van natuurwetenschappen zie je dat nieuwe kennis en technologische ontwikkelingen onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn
Grote technologische ontwikkelingen zoals: - beeldvormende technieken (MRI scan) - opereren van Siamese tweelingen - behandelingstechnieken verbeterd - meer/betere geneesmiddelen Kernvraag 2: Welke grenzen zijn er in de reguliere gezondheidszorg? Grenzen in kennis
Bijv. HIV virus nog steeds groot raadsel
Maatschappelijke grenzen
Bijv. Wat vinden we van plastische chirurgie? Grenzen aan wat mag
Euthanasie, mag het? Abortus, mag het?