Hoofdstuk 1.1

ANW HOOFDSTUK 1.1 1. Bedenk 5 aanwijzingen die nuttig zijn bij de opsporing van de overvaller op de winkelier en noteer die. -vingerafdrukken van overvaller. -stem, dialect en taal van overvaller. -signalement van overvaller door winkelier of voorbijganger. -soort auto. -tijdstip van overval. Sporenonderzoek: op plaats van misdrijf stellen rechercheurs de gegevens veilig; situatie wordt opgemeten en gefotografeerd, afdrukken en voorwerpen worden gezocht, etc. Getuigen: recherche praat met familie, buurtbewoners en bekenden van slachtoffer. Soms kunnen ze zo achter het motief van dader komen. Maar getuigenverklaringen zijn niet altijd betrouwbaar; tijdsverloop, alcoholgebruik en spanning kunnen geheugen van de ondervraagde beïnvloedden. Bewijs: een goed rechtsysteem vereist een betrouwbaar bewijs. Het sporenonderzoek en de getuigen moeten de rechter kunnen overtuigen. 2. Vertel wat sporen zijn en geef daarvan 4 voorbeelden. Sporen zijn aanwijzingen die door iemand op de plaats van een misdrijf zijn achtergelaten. Voorbeelden: wapen, bloed, kleding, afdruk van schoenen, etc. 3.
Noem oorzaken die de betrouwbaarheid van het geheugen kunnen beïnvloeden. Alcoholgebruik, drugsgebruik, tijdsverloop, leeftijd, vermoeidheid, spanning. 6. Geef een voorbeeld van elk; sporen die verdachte aan kunnen wijzen als dader en sporen die alleen verdenking bevestigt. Verdenking: schoenmaat van afdruk komt overeen met verdachte. Aanwijzen als dader: vingerafdrukken. Halverwege de 19e eeuw ontdekte een ambtenaar in Brits-Indië(India)fraude met pensioenen. Het bleek dat de pensioenuitkeringen van overleden ambtenaren door hun familieleden werden opgehaald. Hij kwam op een idee; bij uitbetaling moesten de gepensioneerden voortaan een inktafdruk van hun vinger plaatsen. Zo kon hij hen identificeren. Ook jaren eerder had een psycholoog J.E. Purkinje (1823) over het patroon van de vingerhuid geschreven. In die tijd gebruikte politie opmeten van lichaamsdelen als identificatiemethode. In 1892 kwam professor Francis Galton met overtuigende argumenten om vingerafdrukken te gebruiken. Zijn conclusies waren: het lijnenpatroon blijft altijd hetzelfde, aantal lijntekeningen dat kan voorkomen is zeer groot en je kunt vingerafdrukken indelen in groepen. Naar Galton is het systeem dus ook vernoemd. Typica is b.v. vertakking of lus (details) van huidlijnenpatroon. Rechter eist minimaal 12 punten overeenkomst. Vingerafdruk is niet altijd direct te zien, hulpmiddelen zijn: poeder, kleurstoffen en ook zijn er stoffen die met de afdruk reageren (b.v. damp van secondelijm), met laserlicht kun je het nog beter zien. Belangrijk is ook de ondergrond; eerst was het moeilijk zichtbaar op plastic, nu niet meer. Recherche bewaart vingerafdrukken van criminelen in een archief. Zo zocht politie soms in een archief bij sporenonderzoek. Alle afdrukken zijn nu opgeslagen in archieven bij Centrale Recherche Informatiedienst, als pc-bestanden. Het vingerhuidpatroon is persoonsgebonden en blijft levenslang hetzelfde. Het is nu een belangrijk opsporingsmiddel. 9. Verse vingerafdrukken zijn met poeder veel beter zichtbaar te maken dan oude. Geef reden. Verse vingerafdruk bestaat voor 99% uit water en 1% uit zout, vet en eiwit. Als gevold van verdamping zal de hoeveelheid water verminderen en het poeder zich minder goed hechten aan afdruk. Vroeger had bloed beperkte waarde bij sporenonderzoek, dat veranderde in 1985; professor Jeffreys ontwikkelde nieuwe techniek. Het lukte hem uit de DNA-moleculen in bloedcellen een kenmerkend stukje te halen. DNA is een stof die voorkomt in kernen waaruit mensen, dieren, etc zijn opgebouwd (huidcellen, zaadcellen, etc). Sommige stukjes van DNA-molecuul bevatten info. over erfelijke eigenschappen. De onderdelen van DNA-molecuul worden genen genoemd. Het resultaat van Jeffrey’s DNA-onderzoek kun je zichtbaar maken als een soort streepjescode: de DNA-fingerprinting (bestaat uit verzameling streepjes op fotografisch papier). Rechters gingen DNA-fingerprinting gebruiken om te kunnen vaststellen wie vader van een kind was. Kans van 1 op 1 miljard dat rechter verkeerde beschuldigd. Het maken van een DNA-print: DNA wordt gezuiverd. Enzymen knippen kenmerkende stukjes het DNA. Al die stukjes zijn elektronisch geladen, op een gelei tussen 2 geladen platen gebracht drijft elektrische kracht de kleinere stukjes sneller vooruit dan de grotere. Het gevormde patroon van bandjes kan men daarna zichtbaar maken. DNA-profielen zijn van alle soorten lichaamscellen te maken. Onderzoekers proberen een uniek profiel te ontwerpen. Opslag van DNA-materiaal kan leiden tot verlies van privacy. Bij zware geweldmisdrijven mag recherche bloed afnemen voor maken van DNA-profiel. Als verdachte dader blijkt te zijn wordt DNA-profiel 30 jaar bewaard. Landen die hetzelfde doen(Engeland) kunnen zo info uitwisselen.