Iwan de Verschrikkelijke

Voorwoord

Dit werkstuk gaat over Ivan Glinsky, die in Rusland de bijnaam “Ivan Grozny” had. In het Nederlands wordt dit vertaald met Ivan de Verschrikkelijke, maar de vreeswekkende is een betere vertaling.
Hij was, zoals alle tsaren hadden gezegd, gekozen door god. Dus de mensen mochten niet protesteren tegen zijn bewind.
In de opdracht stond de naam “Iwan de Verschrikkelijke”, maar omdat we in alle informatiebronnen Ivan zagen staan hebben wij deze naam ook in dit werkstuk gebruikt. We hebben veel naar informatie gezocht, maar in de bibliotheek was niets te vinden. Er waren niet veel Nederlandse internetpagina’s waar we wat aan hadden, dus we hebben alles in grote lijnen doorgelezen en uit het Engels vertaald.

Dit is onze hoofdvraag:
Hoe zag het leven van Ivan eruit en wat had dat voor een invloed op zijn regeringsperiode?

Dit zijn onze deelvragen:

Deelvraag 1: Hoe zag het persoonlijke leven van Ivan eruit?
Deelvraag 2: Waar dankte Ivan zijn bijnaam aan?
Deelvraag 3: Hoe zag Rusland eruit tijdens de regeringsperiode van Ivan?
Deelvraag 4: Hoe eindigde Ivan’s macht?

Deelvraag 1: Hoe zag het persoonlijke leven van Ivan eruit?

Ivan was geboren op 25 augustus 1530. Toen hij drie jaar oud was overleed zijn vader. Ivan’s oom Yuri eiste zijn recht op de troon op, maar hij werd gearresteerd en in de kerker gegooid waar hij achtergelaten werd om te sterven. Ivan’s moeder, Jelena Glinsky, vermoorde zijn andere oom en regeerde daarna zelf vijf jaar lang. Kort daarna stierf zij. Waarschijnlijk is ze vergiftigd. Een week later werd haar vertrouweling. Prins Ivan Oblensky, gearresteerd en doodgeslagen door zijn gevangenisbewakers. Zijn moeder was erg onverschillig tegenover Ivan. Agrafena, Oblensky’s zus, was echter een veelbelovende verpleegster en had voor Ivan kunnen zorgen, maar zij werd naar een vrouwenklooster gestuurd.

Ivan was acht jaar en was toen een intelligente en actieve jongen. Hij werd steeds eenzamer toen Agrafena niet meer voor hem kon zorgen. Zijn nieuwe verzorgers verwaarloosden hem. Hij en zijn doofstomme broer waren onverzorgd en vaak hongerig. Niemand maakte zich zorgen om zijn gezondheid en hij werd een zwerver in zijn eigen paleis.

Op zijn zeventiende werd hij tot tsaar gekroond. Om een vrouw te vinden hield hij een nationale maagden competitie. Maagden vanaf twaalf jaar konden eraan meedoen. Zij werden naar het Kremlin gebracht en moesten daar voor Ivan paraderen. Hij koos Anastasia, een gewone burgerdochter. Zij waren 13 jaar getrouwd en kregen zes kinderen, waarvan twee hun kindertijd overleefden. In 1560 werd Anastasia ziek en ze overleed.

In 1561 trouwden hij met Maria Temriukovna, maar hij had al snel genoeg van haar. Twee jaar na de dood van Maria, in 1569, trouwden hij met Martha Sobakin. Zij was de dochter van een handelaar. Maar ze overleed twee weken later. Ivan’s vierde vrouw was Anna Koltovskaya, die hij in 1575 naar een vrouwenklooster stuurde. Zij vijfde vrouw was Anna Wassilchikura, die al snel plaats moest maken voor Wassilissa Melentiewna. Ze had een geheime minaar, die hij voor haar raam spietste voor hij haar naar een vrouwenklooster stuurde. Na zijn zevende trouwdag ontdekte Ivan dat zijn nieuwe bruid Maria Dolgerukaya geen maagd meer was. Hij verdronk haar de volgende dag. Zijn achtste en laatste vrouw was Maria Nagaya. Met wie hij trouwde in 1581.

Ivan had nog twee zonen. De jongste was verstandelijk gehandicapt. Met zijn oudste zoon had hij altijd een goede relatie. Op 19 november 1581 werd Ivan heel boos op de zwangere vrouw van zijn zoon. Het ging om de kleding die zij droeg. Toen heeft hij haar geslagen en ze kreeg daardoor een miskraam. Zijn zoon sprak hem hierop aan. In een woede aanval, sloeg hij zijn zoon bewusteloos. De prins lag een paar dagen in coma voordat hij stierf. Tijdens de begrafenis van zijn zoon had Ivan een groot verdriet, terwijl hij zijn hoofd tegen de kist van zijn zoon sloeg.

Deelvraag 2: Waar dankte Ivan zijn bijnaam aan?

De bijnaam van Ivan was Ivan de verschrikkelijke, dat kwam doordat hij tienduizenden moorden op zijn geweten heeft staan.
Hij was een tiran en heeft nooit de betekenis van gematigdheid gekend. Hij haatte je of hij had je lief. Ook dronk hij te veel en hij lachte te hard. Hij was heel slim en vergat nooit iets. Hij was ondanks zijn gruwelijke regeringsperiode belangrijk in de Russische geschiedenis.

Dit zijn een aantal van zijn gruwelijke daden waar ook details van bekent zijn:
Hij is met veel vrouwen getrouwd, maar dat was meestal snel over. Daarnaast verkrachtte en mishandelde hij veel vrouwen, die hij daarna ophing, levend begroef of bij de beren gooide. Ook heeft hij veel vrouwen hij naar vrouwenkloosters gestuurd.

Ivan was geen dierenvriend. Hij heeft honden en katten van de Kremlin muren gegooid, alleen maar om ze te zien lijden. Ook ging hij vaak uit jagen. En in zijn kinderjaren heeft hij bij vogels de veren uitgetrokken, de ogen uitgestoken en hun lichamen opengesneden om zijn frustraties kwijt te kunnen.

Zelf beroofde hij graag boeren en herders in de Opritsjina en mishandelde andere mensen. Buiten de Opritsjina liet hij dat door anderen doen.

In Moskou heeft hij de Sint Basilius Kathedraal laten bouwen, ter gelegenheid van de verovering van Kazan. Daarna heeft hij de architecten eigenhandig blind gemaakt om te voorkomen dat ze ooit nog iets mooiers zouden maken.

De Sint Basilius Kathedraal

Een andere keer liet hij een lange stok scherp maken die hij in de onderkant van Prins Boris Telupa’s lichaam stak. Die kwam er bij zijn nek weer uit. Hij leefde nog 15 uur met een vreselijke pijn. Hij riep om zijn moeder die gehaald werd. Zij moest toekijken hoe haar zoon zijn laatste verschrikkelijke uren beleefde. Daarna gaf Ivan haar aan honderd schutters die haar doodschoten. Vervolgens werd haar lichaam aan Ivan’s hongerige jachthonden gevoerd.

Andere verschrikkelijke dingen die hij gedaan heeft.
- Hij had een dikke metalen staf waar hij mensen mee sloeg die hem beledigden.
- Hij had eens boerenvrouwen laten strippen voor zijn geheime politie.
- Hij had honderden bedelaars laten verdrinken in een meer.
- Zijn raadgever Ivan Viskovaty werd opgehangen terwijl Ivan stukken van zijn lichaam afhakte.
- Hij heeft zijn penningmeester, Nikita Funikov, in een grote ketel met water gekookt tot hij stierf.
- Ook heeft hij een huilend jongetje op een ton gezet die gevuld was met buskruit, terwijl hij om zijn moeder riep. Daarna heeft hij deze ton, met jongetje, laten opblazen.

Deelvraag 3: Hoe zag Rusland eruit tijdens de regeringsperiode van Ivan?

Ivan had in Rusland een streek die direct onder zijn gezag viel; de Opritsjina genaamd. Dit deed hij met een geheime politie, die de Opritsjniki heette. Zij waren in het zwart gekleed en reden op zwarte paarden. Het was een welvarende streek, omdat alles er goed geregeld was. Maar de zwarte politie ruimde iedereen uit de weg die tegen Ivan was. Niemand had daar dus een eigen mening.

In … wilde Ivan gebiedsuitbreiding in westelijke richting. Al gauw begon er een oorlog met Zweden, Litouwen-Polen en de Duitse orde. De oorlog duurde 22 jaar en ruïneerde de Russische economie en het leger, terwijl het verder niets opleverden. Zelfs zijn beste raadgever en vriend liep over naar Polen en zijn vrouw stierf, mogelijk gedood door de bojaren. Ivan kwam hier niet overheen en zijn gezondheid ging achteruit, hij raakte zijn geestelijke evenwicht kwijt en werd gewelddadig. Zijn politie ontwikkelde zich tot gewelddadige bandieten. Zij moordden naar believen onder adel en volk. De Opritsjina, ooit de rijkste streek van Rusland, verarmde en ontvolkte. Bij een geschil met Novgorod beval hij de Opritsjniki de stad uit te moorden en dat leverden zo’n 30.000 tot 40.000 doden op.

Deelvraag 4: Hoe eindigden zijn macht?

Ivan zijn macht eindigde toen hij overleed. Dit gebeurde toen hij zich voorbereidde voor een schaakspel. Hij viel plotseling flauw en ging dood. Dit gebeurde op 18 maart 1584. Hij liet een vreugdeloos Rusland achter. Aangezien hij zijn verstandige zoon Dimitri had vermoord, nadat ze ruzie kregen omdat Ivan de vrouw van Dimitri zo hard geslagen had vanwegen haar kleding dat ze een miskraam kreeg, werd zijn geestelijk gehandicapte zoon Fjodor als troonopvolger bekroond. Helaas was hij niet in staat te regeren en werd van zijn macht beroofd door Boris Godunow, een gunsteling van Ivan.