New age

Inleiding Onder New Age wordt het Nieuwe tijdsdenken verstaan, dat zich op verschillende terreinen de laatste decennia voordoet. Vooral op het gebied van religie en spiritualiteit is men gaan zoeken naar nieuwe manieren om zin te geven aan het leven. Binnen de geneeskunst is men op zoek naar nieuwe manieren om lichaam en geest te versterken. Maar ook op het terrein van psychologie, milieubeheer en zelfs management dringen de ideeën van bepaalde stromingen van de New Age binnen. New Age Veel mensen hebben het over New Age maar wat het nu eigenlijk is weten er veel niet, New Age is een heel breed begrip dat nieuw tijdperk betekend, het gaat over een alternatief voor het rationalistische en materialistische mens-, wereld- en ruimtebeeld zoals dat leeft in de moderne westerse natuur-, medische en sociale wetenschappen. De New Age-beweging doet dit door de eenheid van mens, natuur en ruimte te benadrukken en kent een grote betekenis toe aan de gevoelsmatige benadering van problemen en zaken. De regenboog staat symbool voor de New Age, die geeft de verbinding van de mens met kosmische energieën aan. Voor de één is New Age iets anders dan voor de ander. De New Agers hebben een soort haat-liefde verhouding met de natuurwetenschap. Ze bestempelen de wetenschap als te rationalistisch aan de ene kant, maar ze gebruiken haar aan de andere kant om hun eigen theorieën te 'bewijzen'. Kenmerkend voor de New-Age-beweging is de netwerkstructuur. Ze kent niet één specifiek geloof, het is een familie van heterogene, naar elkaar verwijzende praktijken en rituelen. Een dergelijk netwerk is erg taai en flexibel: het past zich gemakkelijk aan en neemt gemakkelijk nieuwe invloeden in zich op.
Hoe denkt een New-Ager? Een New Ager denkt vindt dat de wereld te mechanisch is geworden, te veel draait er om werken, winst en geld. Iemand die in de New Age gelooft, hoopt op een nieuwe tijd. De New Agers hebben een soort haat-liefde verhouding met de natuurwetenschap. Ze bestempelen de wetenschap als te rationalistisch aan de ene kant, maar ze gebruiken haar aan de andere kant om hun eigen theorieën te 'bewijzen'. Verder is New Age een verzamelnaam geworden voor allerlei vormen van meditatie, oosterse geneeswijzen, astrologie, de zucht naar het mystieke en het mysterieuze. Kortom, een wereld die minder zakelijk en kil is dan de onze. Men gelooft: - in een geschiedenis van de gehele mensheid als samenhangend geheel, - dat deze geschiedenis een voorspelbaar verloop heeft, - dat dit verloop samenhangt met sterrenbeeld-perioden, - dat deze perioden samenhangen met een collectieve mentaliteitsverandering, en - dat de collectieve mentaliteit van bepalende invloed is op alle levensomstandigheden. Verschillende theorieën In de New Age zijn er verschillende ideeën en opvattingen over een aantal stromingen uit het verleden; -De oudere geheime/ verborgen stromingen; -De ecologische beweging; -De in de jaren zestig ontstane alternatieve subcultuur; -De oosterse religies, zoals hindoeïsme en boeddhisme; -De vrouwenspiritualiteit. Aan het eind van de jaren zestig van de 20ste eeuw vloeiden deze richtingen min of meer samen en trad een wederzijdse herkenning op. (Dit vooral onder invloed van de Flower Power beweging en de astrologische berekeningen.) Men hoopte dat er hiermee een nieuwe beschavingsperiode voor de gehele mensheid zou aanbreken. De Amerikaanse schrijfster Marilyn Ferguson interpreteerde in The Aquarian conspiracy in 1980 al deze stromingen als uitingen van een nieuw tijdperk; New Age. Marilyn Ferguson schreef in haar bestseller 'The Aquarius conspiracy' over New Age: 'New Age is een krachtig netwerk zonder specifieke leiders, ijvert voor een radicale verandering in de wereld. Haar leden hebben gebroken met bepaalde elementen van het Westerse denken, en misschien hebben ze zelfs wel gebroken met de continuïteit van de geschiedenis. Dit netwerk is de aquarius samenzwering.' Uit dit stukje komt duidelijk het alternatieve aspect naar voren. De New Age wil duidelijk anders zijn dan ander mensen,. Ze willen niet veel waarde hechten aan materiële zaken, maar vooral aan de geestelijke kant van het leven. (Het gevoel) New Agers komen vaak erg zweverig en 'van de wereld' over. Vandaar ook dat soms alles wat anders is, New Age wordt genoemd. New Age zou je kunnen zien als een vorm van religie in het algemeen en christendom in het bijzonder. Er is niet meer één enkele autoriteit, één hoogste macht of één eenduidig geloof, al deze elementen zijn verbrokkeld en vormen een netwerk van begrippen en namen. Het is niet onwaarschijnlijk dat op den duur het gehele orthodoxe christendom in de New-Age-beweging zal opgaan en dat de andere grote religies zullen volgen. In vrijzinnige christelijke kringen is de New-Age-beweging al niet meer weg te denken. De astrologische berekeningen, dat aantoont dat de baan van de zon de afgelopen tweeduizend jaar de hemelequator kruiste in het sterrenbeeld Vissen, maar dat dit
voortaan in het sterrenbeeld Waterman (eng.=aquarius) zou gebeuren, daarom wordt het het aquariustijdperk genoemd, met mogelijkheden voor de ontwikkeling van een nieuw menselijk bewustzijn, mensen moeten bewust worden van het "bovennatuurlijke". Dit nieuwe bewustzijn, waarin een grote plaats is ingeruimd voor gevoel en intuïtie, kun je jezelf aanleren d.m.v. meditatietechnieken en je te verdiepen in oosterse geloven. In veel New-Age-theorieën wordt de werkelijkheid gezien als bestaand uit de complementaire delen, gesymboliseerd in het Chinese yin en yang (zie afb.1): het goede is niet mogelijk zonder het kwade, het mannelijke niet zonder het vrouwelijke. De erkenning van dit feit zal tot grotere harmonie leiden. De theorie van Kranenberg, Kranenberg is een godsdienstwetenschapper die New Age als volgt beschreef: 'New Age is een verzamelnaam voor allerlei bewegingen, groepen en organisaties, die op de één of andere manier in deze cultuur alternatief bezig zijn' Deze uitleg is erg vaag, want dat zou van alles kunnen zijn. Zoals alternatieve groenten verbouwen, maar zou dat dan meteen New Age zijn? Toch geeft deze uitleg wel goed weer dat erg veel stromingen tot de New Age kunnen worden gerekend. Er is niet echt een vaste lijn. De schrijver Jostein Gaarder noemt in zijn boek 'De wereld van Sofie' 'gebakken lucht', iets wat niets inhoudt, maar waar heel gewichtig over gedaan wordt. Verder schrijft hij over New Age: 'Er zit in ieder geval een hoop gebakken lucht bij. Maar het verkoopt goed als pornografie. Veel ervan zou je eigenlijk wel een soort pornografie kunnen noemen. Hier krijgt de opgroeiende generatie precies de gedachten voorgeschoteld die ze het meest opwindend vindt. Maar de verhouding tussen deze boeken en echte filosofie is ongeveer dezelfde als de verhouding tussen echte liefde en pornografie'. Populariteit van de New Age Tegenwoordig is de New Age erg populair. Dat komt waarschijnlijk doordat de religie in populariteit erg gestegen is. Religie is weer 'in'. Daarnaast heb je natuurlijk de instelling van deze tijd, dat alles moet kunnen en het individualistische karakter van de maatschappij. Als je deze aspecten bij elkaar zet, ontstaat er zoiets als New Age. Een nieuw tijdperk, een nieuwe denkwijze. New Age muziek New Age heeft een eigen muziek soort. Dat is muziek die niet gemaakt is om er bewust naar te luisteren; je mag er bij mediteren of uitrusten. Sommige New Age musici combineren muziekinstrumenten met natuurgeluiden bij het maken van hun composities, zoals de voornaamloze Larkin, die een fluit en een synthesizer laat begeleiden door een moeder en een babywalvis (of andersom). Ook de oceaan wordt op deze cd's als instrument opgevoerd. De populariteit van dit instrument heeft ook al geleid tot cd's waarop walsen van Strauss en symfonieën van Beethoven door golven begeleid worden. In deze muziek ligt de nadruk op eenheid en de harmonie, waarin als dragende ondergrond steeds de continuïteit hoorbaar wordt.
Het doe-het-zelf geloof? New Age vult de vacature van het christendom. Nederland is een van de meest seculiere landen ter wereld, concludeerde het Sociaal en Cultureel Planbureau eerder dit jaar. 57 procent van de Nederlanders is nu buitenkerkelijk. Nog maar de helft van de bevolking gelooft in God. Intussen lijkt het of de andere helft zich met 'New Age' bezighoudt. Daarin hebben energie, verstand, religie, ziel, Oost en West, kosmos en aarde werkelijk àlles met elkaar te maken. Op zoek naar de wortels van een nieuwe 'voelrichting'. Een knutselgeloof voor de moderne Nederlander? Een stukje uit een artikel van Harry Meijer. Harry Meijer vindt New Age een knutselgeloof, omdat het zo'n vaag geloof is, iedereen gelooft iets anders en iedereen doet iets anders, iedereen heeft een eigen mening, eigenlijk is alles anders of is dit juist New Age. Alles wat je zelf wil kun je New Age noemen. En dat noemen ze een geloof! Onze mening over New Age Wij vinden dat New Age erg vaag en inhoudloos is. Ze doen wel alsof het heel belangrijk en moeilijk is, terwijl het vaak nergens over gaat. Wij sluiten ons aan bij de mening van Jostein Gaarders. Wij kunnen ons slecht voorstellen dat iedereen zijn eigen waarheid zou hebben. Dan zou er dus geen absolute waarheid zijn. Er worden dingen uit de godsdiensten gehaald en zo verdraaid dat het voor de westerlingen allemaal heel erg positief wordt. Wij vinden New Age veel te zweverig en wij vinden ook dat ze met ontastbare dingen bezig zijn, waarvan je nooit weet of het waar is en of het je verder brengt. Voor hetzelfde geld is het allemaal onzin. Wij blijven liever met beide benen op de grond staan.