Trier

Trier Trier, een eeuwenoude stad, en net daarom heel erg interessant. Deze stad biedt tal van boeiende aspecten, maar uiteindelijk kozen we ervoor om een kort overzicht van de historiek weet te geven en enkele van de best bewaarde gebouwen uit de tijd van onze Romeinse vrienden te bespreken. De historiek is natuurlijk van groot belang omdat het zonder historische achtergrond lang niet zo eenvoudig is de vele informatie in verband met Trier in een juiste context te plaatsen. Het aspect gebouwen kozen we omdat oude gebouwen een zeer dankbare en waardevolle bron kunnen zijn bij het bestuderen van een cultuur. Bovendien waren we ervan overtuigd dat dit erg boeiend kon worden, gezien onze interesse voor de Romeinse cultuur. Historiek Op het Rotes Haus op de markt van Trier staat een Latijnse inscriptie die luidt : "Ante Romam Treveris stetit annis mille tricentis. Perstet et aeterna pace fruatur." (= “Trier stond er 1300 jaar eerder dan Rome. Moge het voortbestaan en zich verheugen in eeuwige vrede.”) De sage over de stichting van de stad vertelt dan weer dat ze gesticht is in 2050 voor Christus. Volgens historici is deze informatie echter onjuist en is de stad slechts een 2000-tal jaar oud. Vóór en tijdens de aanwezigheid van de Romeinen in Trier, was deze stad de hoofdstad van een stammengemeente. De naam Trier zou afgeleid zijn van de Latijnse benaming voor de Keltische stam die rond 400 v.C. dit gebied binnenvielen, nl. de Treveri. Trier was een belangrijke stad voor de Romeinen aangezien ze strategisch was gelegen in Duitsland, nl. 10 km van Luxemburg, 80 km van Frankrijk en 65 km van België. De Romeinen, onder leiding van Caesar, wilden Trier maar al te graag veroveren en daar slagen ze ook in tijdens de Gallische oorlog tussen 58 en 55 v.Chr. Na een verblijf van keizer Augustus tussen 15-13 v.Chr. werd de stad naar hem genoemd: Augusta Treverorum. In die tijd kreeg Trier ook de status "colonia" toegekend en werd de stad het stamgebied van de Treveri. Dankzij haar gunstige ligging aan de Moezel breidde de stad zich snel uit. Vanaf de eerste eeuwen van onze jaartelling werd Trier dan ook aanzien als een echte Romeinse stad en kreeg het alle publieke gebouwen die bij zo een echte stad hoorden. In de eerste eeuw werden er voornamelijk houten bouwwerken vervaardigd in Trier, maar deze bleken niet voldoende stevig te zijn. Bijgevolg koos men er vanaf de tweede eeuw voor om de vele grote bouwwerken op uit steen op te trekken, zoals bijvoorbeeld de stadsmuur die werd gebouwd in 170 n.Chr. Dankzij deze duurzamere manier van bouwen kunnen we nu nog steeds enkele fragmenten terugvinden van bijvoorbeeld de stadsmuur. Trier werd dus steeds belangrijker en vanaf 268 n.Chr. werd de stad zelf hoofdstad van heel Gallië, met als gevolg het ontstaan van de Gallo-Romeinse cultuur. In 275 n.Chr. werd de stad echter verwoest door Germaanse volkeren, maar gelukkig wist keizer Diocletianus de stad nieuw leven in te blazen. Vanaf 286 breekt er een belangrijke periode aan wat betreft de politieke geschiedenis van Trier, want Trier wordt gedurende ongeveer 100 keizersresidentie. Het plaatsen van de keizersresidentie in Trier moest wat rust brengen in de woelige periode met dreigingen van binnen en buiten het rijk. De bekendste keizer die een residentie in Trier had, was Constantijn de Grote. Hij verbleef in Trier van 306 tot 312 n.Chr. en bracht het rijk weer tot rust. Hij liet het Christendom toe als officiële godsdienst. Onder andere deze beslissing zorgde ervoor dat Trier het belangrijkste centrum van het christendom vormde in Gallië. (o.a. te zien aan de talrijke vroeg-christelijke graven in Trier) Keizer Constantijn liet tal van gebouwen optrekken in Trier zoals bv. De keizerthermen en 2 reusachtige christelijke kerken. In 314 na Chr. ruilde Constantijn Trier in voor Byzantium. Nadien verbleven ook keizer Valentianus en keizer Gratianus in Trier, maar aan het einde van de 4de eeuw werd de keizerlijke residentie naar Milaan verplaatst. Dit had zeer grote gevolgen: het bevolkingsaantal en de politieke macht namen af en de stad werd kwetsbaarder voor plunderende Germanen. Aan het einde van de 5de eeuw werd Trier opgenomen in het rijk van de Merovingers en toen de stad in 882 werd geplunderd door noormannen, zat ze helemaal in een dip. Pas in de tiende eeuw beleefde Trier een nieuwe bloeiperiode, maar deze is niet te vergelijken met de bloei van de stad in de Romeinse tijd. Trier was in de middeleeuwen immers slechts een provinciestad. Toch zijn er ook uit deze periode indrukwekkende gebouwen en kunstvoorwerpen bewaard gebleven. Kortom, Trier heeft al een hele geschiedenis achter de rug, waar gelukkig nog veel interessante dingen van zijn overgebleven!
Gebouwen De Porta Nigra De Porta Nigra werd gebouwd in de 2e eeuw na Christus toen Trier, dat tot dan toe een open stad was geweest, omringd werd met muren, poorten en torens. De poort van de Porta Nigra had een dubbele functie. Ze was enerzijds een verdedidigingsbastion en anderzijds vormde de poort een symbool van macht. Het gebouw waarin je de poort vindt is opgetrokken uit grote zware zandsteenblokken die op elkaar geplaatst en verbonden werden met metalen ankers zonder mortel. Het gebouw is goed bewaard gebleven onder meer omwille van het feit dat het in de middeleeuwen omgebouwd werd tot kerk. Het Amfitheater Het amfitheater, een 75 m lang en 50 m breed bouwwerk is het oudste Romeinse bouwwerk van Trier. Het werd rond 100 na Christus uitgegraven in de helling van de Petrisberg. Het was dus niet meer nodig een hoge ringmuur te bouwen zoals dat wel gebeurde bij andere Romeinse arena’s. Het amfitheater werd maar gedurende een 100-tal jaar gebruikt voor het houden van gladiatorenspelen en bood plaats aan 20 000 toeschouwers. Na die 100 jaar beslisten de christelijke keizers dat de bloedige gladiatorenspelen moesten afgeschaft worden. Het amfitheater werd opgenomen in de nieuwe stadsmuur bij de uitbreiding van de stad en moest dienst doen als vijfde stadspoort. Later wisten de Franken niet wat aan te vangen met de arena. In de middeleeuwen kreeg het amfitheater weer een nieuwe functie. Het werd gebruikt als steengroeve, maar werd leeggeroofd. Vervolgens bleef het amfitheater een hele tijd onaangeroerd liggen waardoor het bedolven raakte. Pas in 1816 werd de arena opnieuw uitgegraven door de Pruisen. Van het amfitheater zijn niet zoveel overblijfselen terug te vinden. Enkel twee gewelfde toegangen die ingebed liggen in de aarden wal zijn bewaard gebleven. De Keizerthermen In het begin van de 4de eeuw begon men aan de bouw van de Keizerthermen in opdracht van keizer Constantijn die in Trier zijn residentie ging vestigen. Toen Constantijn echter besloot te verhuizen naar Byzantium werden de werken stil gelegd totdat keizer Valentinianus in 360 na Chr. weer aandacht schonk aan de begonnen werken. Valentinianus maakte de termen de helft kleiner en liet de andere helft en afbreken en dichtgooien. Romeinse thermen doen normaal dienst als badhuis waar je zowel terecht kon voor iets wat vergelijkbaar is met ons moderne sauna, als voor massage en gymnastiek, als voor een gezellig samenzijn of een bezoek aan de bib. De Keizerthermen hebben echter nooit dienst gedaan als badhuis, zelfs niet voor keizer Constantijn die ze liet bouwen. Wel werden ze na de Romeinse tijd gebruikt als burcht van de Frankische gouwgraaf en later als bolwerk in de middeleeuwse stadsmuur. Nu worden de Keizerthermen nog steeds gebruikt, meer bepaald voor openluchtvoorstellingen. Overblijfselen van de Keizerthermen zijn het gewelf boven de oostelijke hal met zijn drie absissen die ooit als warmwaterbaden bedoeld waren en de ronde koepelzaal. Dankzij het maken van dit werk over Trier, zijn we tot de constatatie gekomen dat Trier een stad is die al heel wat heeft meegemaakt en dat we de overblijfselen zoals de gebouwen uit de grootste bloeiperiode van Trier zeker en vast moeten koesteren!