Nozems

Wat zijn nozems en wat deden ze?

Wat zijn nozems?

Nozem staat voor Nederlands Onderdaan Zonder Enig Moraal. Nozems waren jongeren in de jaren ’60 die tegen de manier hoe mensen dachten en de kleinburgerlijkheid protesteerden. Ze wilden niet meer bij jongerenbewegingen, kerken en politieke partijen horen. Ze wilden vrij zijn. Ze deden dit doormiddel van rellen. Ze blokkeerde bijvoorbeeld straten met hun brommers. Er stonden dan ook vaak berichten in de krant over nozems.

Wat voor soorten nozems had je?

Je had in de jaren ’60 heel veel verschillende soorten Nozems. In iedere stad waren er wel twee groepen. In Amsterdam had je bijvoorbeeld de Pleiners en de Dijkers en in Den Haag had je de Bullen en de Kikkers. De Nozems protesteerden niet alleen tegen de kleinburgerlijkheid en de manier waarop mensen toen dachten, maar de groepen vochten ook nog tegen elkaar. Het was een grote chaos in Nederland, er waren alleen maar gevechten tussen verschillende groepen Nozems en protesten.

Wat was de kledingsstijl en wat waren de kenmerken van nozems?

De Nozems hadden een aparte kledingstijl, vaak verschilde het per groep, maar in het algemeen droegen de jongens leren jassen, puntlaarzen en vetkuiven. De meisjes hadden meestal jurken met petticoats en pumps met naaldhakken aan ook droegen ze een bol kapsel. De Nozems hadden ook kenmerken, het belangrijkste kenmerk was de brommer. Iedere groep had wel een andere brommer, (een bekende brommer die ze toen hadden was de Puch) ook hadden de Nozems meestal een sigaret in hun mondhoek en droegen ze altijd radio’s met Rock-‘n-Roll muziek bij zich.

Hoe was het in Utrecht?

Utrecht was in de jaren ’50 een saaie provinciestad, er was voor de oudere jongeren niks te doen. Het enige waar ze heen konden waren de bioscopen en in sommige cafés stonden jukeboxen, maar dat was het dan ook wel. Daarom gingen ook de jongeren in Utrecht protesteren. Ze gebruikten de werfkelders als ontmoetingsplekken. Rond 1966 waren er heel veel verschillende koffiekeldertjes met allemaal hun eigen sfeer, eigen muziekkeuze en hun eigen bezoek. Ook In Utrecht ontstonden er twee groepen provo’s. De Sjorsklanten, zij kwamen uit Oog in Al en uit Tuindorp, en de Vetkuivers (ook wel de Jaffa’s genoemd, omdat veel mensen die bij de Vetkuivers hoorden, voor een groot deel uit de wijk achter de Jaffa fabriek kwam) zij kwamen uit Lombok, Wijk C en Pijlsweerd. Er waren veel rellen tussen die twee groepen, meestal was het alleen maar een beetje uitdagen en dreigen, maar daar bleef het niet bij, een keer ging het helemaal mis. Het gevecht was in de laatste week van mei 1965. De Sjorsklanten wachtte de Vetkuivers op bij de Spinoza-brug. Ze gingen naar het Herderplein en daar brak het gevecht los. Het ging er hard aan toe. Er werd bijvoorbeeld met fietskettingen en lodenpijpen geslagen. De politie moest erbij komen om het gevecht
te sussen.

Krantenartikel uit een krant uit Utrecht over het laatste weekend van mei 1966
De ordeverstoorders hadden zich bij nadering van de politie geleidelijk aan terug getrokken in de omgeving van de Spinozabrug.
Zaterdagavond vormden zij ongeveer een groep van 150 tot 200 man. Opmerkelijk was overigens dat de kern van herrieschoppers, die zich vrijdagavond heeft geroerd, ditmaal niet aanwezig bleek. Wel had men te maken met een grote groep nieuwsgierigen, waarvan sommigen aan den lijve moesten ondervinden dat men er beter aan doet deze samenscholingen te vermijden. Tijdens dit optreden van de politie werden zaterdagavond 19 jongelui aangehouden, waarbij een uit Vianen en twee uit Vleuten-De Meern. Vijf van hen
Je ziet hoe de politie het gevecht werden in het hoofdbureau opgesloten tot met motors wil stoppen.
zondagmiddag 12 uur. De andere werden in de nacht van zaterdag op zondag naar huis gezonden, waarbij zij wel een proces-verbaal kregen wegens het verstoren van de openbare orde.