Dolfijnen

INHOUDSOPGAVE. * Inleiding. * Dolfijnen wat voor dier is dat. * Dolfijn soorten. * Leefwijze * Dolfijn is een zoogdier. * Voortplanting. * Jagen…… * en opgejaagd worden * Ademhalingssysteem van een dolfijn. * Anatomie van een dolfijn. * Vergelijking van hersenen van een dolfijn en een mens. * Sonar. * Eigen mening. * Bronnen. * INLEIDING. Toen ik zag dat we een werkstuk voor biologie moesten maken wist ik gelijk al waar ik het over ging doen. en die gedachten zijn tot vandaag aan toe nog niet veranderd: Ik ga mijn werkstuk doen over DOLFIJNEN.
Waarom? Ze zeggen dat dolfijnen zeer intelligent zijn maar ook nieuwsgierig en niet bang voor mensen zijn. En zo’n dier spreek mijn wel aan. Als ze maar lief zijn en niet te agressief zijn zoals haaien of slangen daar moet ik niet zo veel van weet hoor. Ik ga een aantal dingen van het internet halen en uit wat uit boeken te halen. *DOLFIJN WAT VOOR SOORT DIER IS DAT. Dolfijnen behoren tot de walvisachtige. Er bestaan 2 soorten walvissen: baleinwalvissen en tandwalvissen. Baleinwalvissen worden zo genoemd omdat ze in hun bek geen tanden hebben, maar een soort lange draden: baleinen. Deze dieren zijn erg groot en zwaar, soms wel 30 meter lang met een gewicht van 130.000 kg (de Blauwe Vinvis). Tandwalvissen worden zo genoemd omdat, de naam zegt het al, deze walvissen tanden in hun bek hebben. De dolfijn behoort tot de tandwalvissen. Tandwalvissen verschillen in lengte van 120 cm (de Heaviside dolfijn) tot 70.000 kg! (de potvis). SOORTEN DOLFIJNEN. De dolfijnen vormen de walvissengroep met de grootste soortenrijkdom. De meeste soorten hebben een duidelijke snuit met kegelvormige, spitse tanden. De rugvin is doorgaans gebogen, tot haakvormig. Het zijn veelal sociale dieren die in groepen leven. Er zijn 32 verschillende soorten, waarvan er 3 hieronderstaan: DE TUIMELAAR (Tursiops truncatus) is de bekendste dolfijnen soort. Dat komt met name omdat dit de soort is die het meest gehouden wordt in dolfinaria. Ze passen zich makkelijk aan en kunnen goed getraind worden. In de Noordzee is de tuimelaar nu vrij zeldzaam. Na de afsluiting van de Zuiderzee is de Zuiderzee haring, het belangrijkste voedsel van de tuimelaar in de Noordzee, verdwenen en verdween ook de tuimelaar. Andere soorten, zoals de witsnuitdolfijn, hebben de plaats van de tuimelaar ingenomen. DE GEWONE DOLFIJN (delphinus delphis) is een fraai gekleurde dolfijn: een donkere rug, een witte kin en borst en gele en grijze plekken op de flanken. De gewone dolfijn is een actief dier en een snelle zwemmer. Het is een van de soorten die ook in de Noordzee voorkomt, zij het vrij zelden, evenals in de Middellandse Zee. De gewone dolfijn raakt vaak verstrikt in de netten van tonijnvissers in de Stille Oceaan. In de Zwarte Zee is er zwaar op gewone dolfijnen gejaagd, waardoor deze soort daar bijna verdwenen is.
DE GRIEND (Globicephala melas) is een grote dolfijn, met een bol voorhoofd en een gekromde, vrij ver naar voren geplaatste rugvin. Zoals de engelse naam aangeeft heeft deze soort lange borstvinnen (flippers). De griend wordt vaak samen gezien met andere dolfijnensoorten. Er wordt nog elk jaar op de griend gejaagd in de FarOer eilanden, waar ze in groepen aan land gedreven worden en vervolgens geharpoeneerd. Deze jacht is inmiddels erg omstreden, maar vindt nog ieder jaar plaats. *LEEFWIJZE. DOLFIJN IS EEN ZOOGDIER. Een dolfijn is een zoogdier, maar dan een van de zoogdieren in zee. Hieronder staan kenmerken van een zoogdier: 1.brengt levende jongen ter wereld. 2.de jong zoogt
3.haalt adem met de longen. 4.is warmbloedig (een constante lichaamstemperatuur ongeveer 37 graden heeft) 5.is behaard (Dolfijnen zijn echter niet behaard. Een vacht zou onder water alleen maar lastig zijn. Toch kun je bij dolfijnen overblijfselen van haren zien aan puntjes op de snuit) *VOORTPLANTING. PARING:De Tuimelaar is op een leeftijd van 6 tot10 jaar geslachtsrijp. Op deze leeftijd krijgen de mannetjes en vrouwtjes belangstelling voor elkaar. Dit kan gepaard gaan met enorme stoei- en knuffelpartijen. De paring kan het hele jaar door plaatsvinden. Een mannetje kan aan het water proeven of er een bronstig vrouwtje in de buurt is. Het vrouwtje vertoont ook duidelijk bronstig gedrag. De paring vindt onderwater plaats, buik tegen buik. De paring duurt hoogstens 15 seconden. BEVALING: Na een draagtijd van 12 maanden vindt de geboorte plaats onder water. De geboorte bij dolfijnen vindt in een andere volgorde plaats dan bij andere zoogdieren het geval is. Eerst komt de staart en als laatste het hoofd (af en toe wordt een jonge dolfijn met het hoofd eerst geboren en ook dat kan goed gaan. Toch schuilt er een gevaar dat het jong wil gaan ademhalen en dus kan verdrinken tijdens de bevalling). Binnen een aantal uren na de geboorte verliest de moeder de nageboorte. De navelstreng breekt af tijdens het laatste gedeelte van de bevalling. In het begin is er bij de jonge dolfijn nog een bobbeltje te zien op de plaats waar de navelstreng gezeten heeft. Langzamerhand wordt dit een deukje (de navel). Dit is bij de volwassen dieren goed te zien. Als we het jong goed bekijken kunnen we de eerste paar weken een aantal strepen zien op het lichaam. Dit noemen we ook wel de geboortestrepen en deze verdwijnen vanzelf. De strepen worden gevormd omdat het jong opgevouwen ligt in de baarmoeder. ZOGEN: Tijdens het zogen legt het jong zijn tong om de tepel van de moeder. Het jong heeft geen zuigreflex, de moeder spuit de melk in de bek van het jong. Deze melk is vet, stroperig en voedzaam. Als het jong loslaat is vaak nog een wolk melk te zien. De tepels kun je vinden aan de buikzijde van de moederdolfijn, waar het witte gedeelte stopt. Tijdens een zoogperiode zijn de tepels opgezet en beter zichtbaar. Na ongeveer 3 maanden begint het jong met vis te spelen en langzamerhand ook te eten. Het zogen neemt dan geleidelijk af. GESLACHT: Het verschil tussen mannen en vrouwen is bij dolfijnen moeilijk te zien. Er zit vrijwel geen verschil in grootte of vorm van het lichaam. Het verschil is zichtbaar op de buik: bij een vrouwtje zien we een spleet en naast dat streepje zitten twee puntjes de tepels. Bij een mannetje zit er onder de spleet ook nog een gaatje (een soort uitroepteken) *JAGEN…… Om zich de voeden gaan dolfijnen op jacht waarbij iedere soort zijn eigen techniek heeft. De grote dolfijnen die in zee, in groepen van enkele honderden exemplaren leven, voeden zich alleen 's morgens vroeg en aan het eind van de middag. Voor de jacht verdelen ze zich in groepen, die zich over een grote oppervlakte verspreiden terwijl ze onderling geluidscontact houden, dankzij hun echopeilingsysteem. Als er een visschool is gelokaliseerd gaan de dolfijnen erop af. Ze omsingelen de school. Daarna storten de sterkste dolfijnen zich het eerst op de prooi, terwijl de 'bewakers' de school in bedwang houden. De 'jagers' verhinderen de vissen om weg te glippen door ze met behulp van hun talrijke tanden vast te grijpen. Het komt voor dat verschillende soorten dolfijnen zich tot één groep verenigen. De verschillende soorten dolfijnen verenigen zich om beter beschermd te zijn tegen mogelijke aanvallers.
EN OPGEJAAGD WORDEN. Haaien zijn de voornaamste natuurlijke vijanden van de dolfijn. Overblijfselen van dolfijnen worden vaak gevonden in magen van haaien. Soms jagen orka's ook op bepaalde dolfijnensoorten. Maar de grootse vijand van de dolfijn is nog altijd de mens. In sommige landen wordt op dolfijnen gejaagd voor voedsel. Maar ook als er niet op ze gejaagd wordt worden dolfijnen bedreigd door menselijke activiteiten. Giftige chemicaliën die de oceanen vervuilen kunnen de vissen besmetten die als voedsel voor dolfijnen dienen. Wetenschappers hebben aangetoond dat deze chemicaliën effect hebben op de gezondheid van dolfijnen en zelfs tumoren kunnen veroorzaken. Vervuiling van de oceanen heeft bijgedragen tot de dood van vele dolfijnen die de laatste jaren zijn aangespoeld op onze stranden. *ADEMHALINGSSYSTEEM VAN EEN DOLFIJN. Dolfijnen hebben net als andere zoogdieren lucht nodig om te overleven. Zuurstof is belangrijk bij de voedselvertering en -verbranding in het lichaam en geen enkel levend wezen kan zonder. In tegenstelling tot vissen moeten dolfijnen telkens boven komen om adem te halen. Als ze onder water zijn houden ze hun adem in; en als ze weer willen ademhalen komen ze naar de oppervlakte om frisse lucht te scheppen. BLAASGAT: In tegenstelling tot ander zoogdieren die door hun mond en neusgaten ademhalen, ademen dolfijnen door het zogeheten blaasgat dat boven op de kop ligt. Omdat het blaasgat boven op de kop ligt, hoeft er maar een klein deel van de kop boven water te komen om het innemen van lucht mogelijk te maken. De dolfijn begint al uit te ademen voordat hij het wateroppervlak bereikt en dit vermindert de tijd die nodig is voor het ademhalen aan de oppervlakte. Dolfijnen kunnen ongeveer vijf keer per minuut ademhalen voordat ze weer onderduiken, zonder dat ze hoeven te stoppen met zwemmen. Doorgaans haalt een dolfijn twee tot vier keer per minuut adem, wanneer hij vlak onder de oppervlakte zwemt. Als hij duikt, kan hij zijn adem zeven of meer minuten inhouden. LONGEN: Het formaat van de longen niet bepaald hoeveel zuurstof kan worden opgeslagen en gebruikt. Dolfijnenlongen bevatten echter meer longblaasjes dan menselijke longen. Dolfijnenlongen bestaan uit twee lagen capillair, en deze organisatie vergroot de efficiëntie van de gasuitwisseling omdat de meeste zoogdieren maar één capillaire laag hebben. Het betekent dat de totale oppervlakte binnen in de longen sterk is vergroot en dat de gasuitwisseling daardoor sneller kan plaatsvinden. Het longweefsel zelf bevat een ruime hoeveelheid elastische vezels. De bronchiën zijn voorzien van spierweefsel. Kleine bronchiolen worden aangetroffen met kringspieren die de longblaasjes van de rest van de longen kan afsluiten. Mensen verversen normaal gesproken per ademhaling slechts 10 tot 20 procent van hun longvolume. Maar dolfijnen verversen wel 80 tot 90 procent, opdat hun lichaam zo veel mogelijk zuurstof krijgt. Het ademhalingsstelsel van walvissen heeft zeker een paar ongewone kenmerken, maar het zijn aanpassingen om te voorkomen dat er water in de luchtwegen binnendringt: de neusholten zijn complex en bochtig, en de larynx (het bovenste gedeelte van het ademhalingskanaal) komt hoger uit in de neusholte in plaats van in de keel. Krachtige spieren vormen een speciale stop in het blaasgat, die voorkomt dat water de longen binnendringt als de dolfijn zich onder water bevindt. ZUURSTOFTRANSPORT: Als de longen helemaal gevuld zijn met lucht, kan de dolfijn niet langer dan vijftien minuten onder water blijven. De voornaamste reden waarom dolfijnen hun adem zo lang kunnen inhouden is vanwege aanpassingen in de bloedsomloop. Eén van de aanpassingen is de hoeveelheid zuurstof die dolfijnenbloed en -spieren kan bevatten. Dolfijnen betrekken de meeste zuurstof uit het bloed en de spieren. Dolfijnen hebben meer rode bloedcellen, de voornaamste transporteurs van zuurstof, dan mensen. Daar bovenop is de concentratie hemoglobine in de rode bloedcellen ook nog eens groter, hetgeen ervoor zorgt dat zuurstof makkelijker bindt en ook de hoeveelheid zuurstof dat het bloed kan transporteren belangrijk vergroot. Om maximaal gebruik te maken van de beperkte hoeveelheid zuurstof, is een mogelijkheid om alleen zuurstof toe te dienen aan organen die dat het meest nodig hebben. Tijdens het duiken, wordt de bloedstroom zo verdeeld dat de vitale organen zoals de hersenen en het hart van bloed voorzien worden. Niet essentiële circulatie wordt teruggebracht, en kan zelfs helemaal gestopt worden. Organen als maag, darmen, nieren en spieren ontvangen maar heel weinig bloed, en in sommige gevallen helemaal geen bloed. Een andere methode die dolfijnen gebruiken om spaarzaam met zuurstof om te gaan is het verlagen van de hartslag. Een reflex actie van de hypofyse en de hypothalamus kan het hart aanzetten langzamer te gaan kloppen. Deze toestand wordt brachycardia genoemd. De verlaagde hartslag zal de bloedstroom van de aderen naar het hart verminderen. De verminderde bloedstroom zal de zuurstofvoorraad in de longen en het bloed sparen. Na een bepaalde tijd onder water zal de rechterkant van het hart bijna stoppen met kloppen; want des te minder zuurstofarm bloed naar de longen gepompt wordt, des te meer zuurstof wordt er gespaard. ANATOMIE VAN EEN DOLFIJN De dolfijn heeft: o.a. +/-80 puntige tanden, vrij grote hersenen, kleine oorgaatjes waar de dolfijn behoorlijk goed mee kan horen, blaasgat boven op de kop, een horizontale staartvin en brede borstvinnen, vetachtig weefsel, enz. *VERGELIJKING: HERSENEN VAN EEN DOLFIJN EN EEN MENS. Dolfijnen hebben zeer grote en geplooide hersenen, die (naast de grote lichaamsmassa) ook wijzen op buitengewone geestelijke vermogens. Recentere onderzoeken wijzen echter uit dat het aantal hersencellen van de dolfijn zeer gering is. De mens heeft veel meer hersencellen, en kan ook veel sneller leren en denken. SONAR
Dolfijnen beschikken over een sonar ook wel echolocatie genoemd. De werking is als volgt: Vanuit de luchtzakken in het hoofd (bijvoorbeeld onder het blaasgat) worden 'klikken' in een gerichte bundel uitgezonden. Dit signaal wordt teruggekaatst door voorwerpen (bijvoorbeeld door vis) en via de onderkaak weer opgevangen. Door een vetachtige substantie in de kaak wordt het signaal doorgeleid naar het middenoor. Bij de dolfijn wordt dit signaal door de hersenen verwerkt en geïnterpreteerd. De sonar reikt bij tuimelaars tot ongeveer 100 meter. *EIGEN MENING. Het was heel intersant om dit werkstuk over dolfijnen te maken. Ik heb in dit werkstuk nog wat anatomie van een dolfijn er in gedaan dat vond ik heel intersant omdat te lezen. Het enige minpuntje vond ik, ik maar 10 bladzijde mocht gebruiken voor het werkstuk. Ik had nog veel meer erin kunnen doen bijv. het gedrag, nog meer over het anatomie, enz. Ik heb nu toch iets meer bladzijde dan is toegestaan is maar net als voorpagina, inleiding, inhoud, eigenmening en bronnen is voor mij een bladzijde. Ik heb alles van internet afgehaald. Want ik heb wel boeken gevonden maar daar stonden veel plaatjes in van walvissen en niet veel van dolfijnen. Nog een ding: Dolfijnen zijn voor mij hele mooie en lieve dieren, ik denk dat dolfijnen (dat weet ik zeker) veel van een mens weg heeft. En in de toekomst zo ik graag dolfijn in het echt willen zien (natuurlijk in het wild, in de zee).
*BRONNEN. INTERNET: http://home-1.worldonline.nl/~gijben/4v/34-16.htm#34-1.htm
http://www.dierentuin.net/zoogdieren_zee/tandwalvissen.html
http://www.ericweb.nl/ericweb/dieren/dolfijn.shtml
http://www.dolfinarium.nl/ http://library.thinkquest.org/17963/index-1-nl.shtml
http://www.ocean98.org/nldolfijn.htm