Inleiding
Als onderwerp voor dit werkstuk heb ik gekozen voor dierproeven. Ik ben tegen dierenleed. Ook eet ik geen vlees, omdat ik het onzin vind dat dieren geslacht moeten worden omdat wij willen eten.
De hoofdvraag van dit werkstuk is:
Zijn proefdieren noodzakelijk?
De deelvragen zijn:
Deelvraag 1: Wat zijn proefdieren en waarvoor worden ze gebruikt?
Deelvraag 2: Zijn er alternatieven voor proefdieren?
Deelvraag 3: Hoe denken politieke partijen en belangenvereniging Proefdiervrij over dierproeven en wat doen ze ertegen?
Deelvraag 4: Hoe denken jongeren over proefdieren?
Hoofdstuk 1
Wat zijn proefdieren en waarvoor worden ze gebruikt? $1. Wat zijn proefdieren? Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om bijvoorbeeld cosmeticaproducten of medicijnen op te testen. Ook worden ze op scholen vaak gebruikt. Om dieren te ontleden bijvoorbeeld. En chirurgen, zij kunnen niet van de ene op de andere dag opereren. Om de techniek en de oog-handcoördinatie onder de knie te krijgen worden proefdieren gebruikt. Proefdieren leven vaak onder slechte leefomstandigheden. Ze leven in veel te kleine hokjes of met teveel dieren in een hok. Het is nog niet eens goedkoop om met proefdieren te werken. Ze moeten gekocht worden, onderdak hebben en ook nog gevoerd worden. De meeste dieren overlijden na zo’n proef of ze krijgen “gewoon”een spuitje.
$2. Waarvoor worden proefdieren gebruikt?
Vaak worden proefdieren gebruikt om cosmetische en farmaceutische producten op te testen. Ook wel (zoals hierboven al staat beschreven) voor op scholen. voor anatomie bijvoorbeeld. Dan worden dieren geslacht om vervolgens tot op het bot ontleed te worden. Veel voedsel en medicijnen worden getest om te kijken hoe goed we ze kunnen verteren. Waar dan vooral naar wordt gekeken is welke stoffen daarbij vrijkomen en of deze veilig zijn.
Vroeger werden er voor “botsproeven” (proeven om bijvoorbeeld autogordels of kinderzitjes te testen) varkens en apen gebruikt. Nu zijn daar de “Dummy’s” voor uitgevonden.
Ook worden er verschillende oogirritatietests gedaan. Van verschillende stoffen wordt dan onderzocht of ze schadelijk zijn als je ze in je ogen krijgt. Deze stoffen (bijvoorbeeld oogdruppels of shampoo) worden dan op het oog van bijvoorbeeld een konijn gedruppeld. Dit is een heel pijnlijke test waarbij het dier irritaties aan de ogen kan oplopen.
Om vaccins te kunnen maken worden ook dieren gebruikt. Een ascitemuis is hier een voorbeeld van. Zo’n muis krijgt een stof in zijn buik gespoten. Dan maakt de muis antistoffen aan. Van die antistoffen wordt dan een vaccin gemaakt. Een bijverschijnsel is dat de muis teveel buikvocht aanmaakt. De buik zwelt dan heel erg op wat voor de muis heel pijnlijk is.
$3. Hoeveel dieren worden er ongeveer gebruikt voor dierproeven?
In 2001 werden er 714.449 dieren gebruikt om proeven mee te doen. Het aantal is ten opzichte van 2000 wel gedaald. Toen werden er maar liefst 745.114 dieren mishandeld om onder andere medicijnen en make-up op te testen. Van de 714.449 dieren in 2001 waren de verschillende dieren als volgt verdeeld:
Aantal Soort
478.719 muizen en ratten
133.990 kippen en kwartels
47.382 vissen
25.908 hamsters, konijnen en cavia’s
22.916 varkens, geiten, schapen en runderen
2.865 honden en katten
741 apen
21.928 overige dieren
Korte samenvatting. Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om tests mee te doen. Ze worden gebruikt om onder andere cosmetica en medicijnen mee te testen. De dieren leven vaak onder slecht omstandigheden. In 2001 werden er 714.449 gebruikt om proeven mee te doen. Vaak komen de dieren er niet levend vanaf. Deelconclusie. De deelvraag bij dit hoofdstuk is: Wat zijn proefdieren en waarvoor worden ze gebruikt? Hier kan ik als volgt op antwoorden: Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om tests mee te doen waardoor wetenschappers in hun onderzoeken belangrijke informatie krijgen. Hoofdstuk 2
Zijn er alternatieven voor proefdieren? $ 1. Wat zijn de alternatieven voor proefdieren? Als het over alternatieven voor dierproeven gaat, gaat het meestal over tests waarbij helemaal geen dieren worden gebruikt. Ook geen ongewervelde dieren als insecten en slakken. Volgens de Nederlandse Wet op de Dierproeven (WOD) zijn alternatieven voor dierproeven in eerste instantie testen die dierproeven vervangen. Ze vinden echter ook dat testen die er voor zorgen dat er minder dieren hoeven te lijden of dat de dieren minder hoeven lijden alternatieven zij. De WOD streeft naar Vervanging, Vermindering en Verfijning (de drie V’s) Vervanging wil zeggen dat een dierproef wordt vervangen door een andere proef waarbij geen dieren nodig zijn, maar die wel hetzelfde resultaat levert. Met vermindering word bedoeld dat er voor een bepaalde test minder dieren nodig zijn. Met verfijning bedoelt men dat er wordt gestreefd naar vermindering van het lijden van het proefdier. Onder de WOD vallen geen proefdieren. Volgens die wet is een proef met slakken dus ook een alternatief voor dierproeven.
$2. Voor- en nadelen van proefdieren.
Vaak zijn alternatieven veelpraktischer dan proefdieren. Ze nemen minder tijd in beslag en omdat de alternatieven geen hok of kooi nodig hebben is er ook minder ruimte nodig. Alternatieven voor dierproeven zijn ook veel goedkoper. Huisvesting en verzorging van de dieren maken onderzoeken erg duur. Bij alternatieven voor proefdieren zijn de resultaten veel betrouwbaarder.
Het grootste voordeel is natuurlijk dat er geen (of minder) dieren hoeven te (over)lijden. Zijn er ook nog nadelen aan de alternatieven voor proefdieren? Het ontwikkelen van alternatieven is heel duur.
En dan is het nog niet eens zeker of het wel werkt. Als er eenmaal een alternatief is, is dit wel goedkoper dan proeven met dieren.
Hier nog even een overzicht:
Voordelen Nadelen
Er is geen hok meer nodig dus je hebt ook minder ruimte nodig Het ontwikkelen van alternatieven is duur. Als de alternatieven er eenmaal zijn is het goedkoper
Er is voor de alternatieven minder tijd nodig
Er gaan geen of minder dieren dood door dierproeven
De alternatieven hebben betrouwbaardere resultaten $3. Voor welke proeven zijn er alternatieven? Om de techniek van een operatie te oefenen worden proefdieren gebruikt. Ook de oog- handcoördinatie die nodig is bij het uitvoeren van operaties met behulp van een microscoop moet goed getraind worden. Tegenwoordig zijn er voor geen van beiden meer dieren nodig. Er is een plastic oefenrat voor ontwikkeld. De buikholte van de rat is opengewerkt, waardoor het bloedvatenstelsel blootligt. Hierdoor kunnen studenten bijvoorbeeld leren om heel nauwkeurig bloedvaten te hechten. Een losse plastic ader wordt dan aan de aders van de plastic oefenrat gehecht. De losse ader wordt achteraf weer verwijderd en dan kan hij weer opnieuw gebruikt worden. Door het gebruik van die rat hoeven er geen dieren meer gebruikt te worden. Ook worden veel dieren vervangen door een computerprogramma. Eerst werden er veel proefdieren gebruikt om te testen of stoffen wel veilig zijn voor de mens en het milieu. Nu kan er met behulp van computerprogramma’s worden gekeken of het schadelijk is of niet. De structuur van de nieuwe stof wordt vergeleken met de structuur van bestaande stoffen. Hiervoor wordt het computerprogramma QSAR gebruikt. Met behulp van databases op computers kan snel informatie worden uitgewisseld tussen onderzoekers. Hierdoor kan voorkomen dat proeven dubbel worden gedaan. Dit is er niet voor dat er geen dieren meer worden gebruikt, maar omdat de proeven niet dubbel worden gedaan zijn er wel minder dieren nodig. Er zijn ook programma’s waarmee je dieren kunt ontleden. Laagje voor laagje kan zichtbaar worden gemaakt hoe verschillende zenuwen en spieren liggen. Het “dier” kan steeds opnieuw worden gebruikt zodat er geen dieren onnodig hoeven te lijden. Ook zijn er verschillende computerprogramma’s waarmee het aantal dieren kan worden berekend dat minimaal nodig is om op een proef een betrouwbaar resultaat te krijgen. Op deze manier hoeven er geen dieren onnodig te sterven. Zo zie je maar dat computers het leven van veel dieren sparen. Van verschillende soorten voedsel en medicijnen wordt getest hoe goed we ze kunnen verteren. Wat daarbij belangrijk is, is welke stoffen er vrij komen voor opname in het lichaam en of deze stoffen veilig zijn. Om dit te testen worden proefdieren gebruikt. In heel veel gevallen zijn deze dieren overbodig, en kan er gebruik gemaakt worden van een nagemaakt darmkanaal. Dat is gemaakt van dikke glazen buizen met daarin plastic slangen. Doordat er water zit tussen de buitenwand van de plastic slangen en de binnenwand van de glazen buizen kunnen de samentrekkende bewegingen van een echte darm worden nagebootst. Op verschillende plaatsen worden er spijsverteringssappen in de buizen gepompt. Dit zijn dezelfde sappen als die onze eigen maag en darmen aanmaken. Het nagemaakte darmkanaal werkt dus hetzelfde als ons eigen spijsverteringskanaal. Van verschillende stoffen moet getest worden of ze irriteren als je ze in je ogen krijgt. Dit wordt gedaan door middel van een oogirritatietest. Deze stoffen, bijvoorbeeld shampoo of oogdruppels, worden in het oog van een dier gedruppeld. Dit is een vervelende en pijnlijke test waarbij het dier een ontstoken oog op zou kunnen lopen. Er zijn inmiddels alternatieven voor deze test. De kippenogentest bijvoorbeeld. Dat klinkt natuurlijk ook niet erg diervriendelijk, maar hiervoor worden de ogen van slachtkippen gebruikt. Als het oog op de juiste temperatuur bewaart wordt, kan het nog lang goed blijven. De te testen stof (shampoo, oogdruppels bijvoorbeeld) wordt op het oog gedruppeld. Met behulp van een speciale kijker kan worden gekeken of het hoornvlies schade heeft opgelopen. Bij dit alternatief wordt gebruik gemaakt van slachtafval. Maar het kan nog diervriendelijker. Met EYTEX bijvoorbeeld. Bij deze test wordt gebruik gemaakt van een aantal buisjes die een eiwitoplossing bevatten. Daar kan de te testen stof dan aan worden toegevoegd. Als het eiwit ermee reageert is de stof schadelijk voor je ogen. Na een tijdje wordt er een kleurstof bij de oplossing gedaan. Hoe meer de oplossing verkleurt, hoe schadelijker de stof is voor je ogen. Ook zijn er huidirritatietesten. Hierbij wordt gekeken of een stof schadelijk is voor je huid. Deze tests werden op dieren gedaan. Hieronder zie je een paar foto’s van dieren waarmee huidirritatietests zijn gedaan. Medicijnen worden tegenwoordig veel vaker op mensen getest in plaats van op dieren. In het verleden is al gebleken dat medicijnen die getest waren op dieren dodelijk waren voor mensen. In de praktijk blijkt echter dat terminale patiënten (kanker, AIDS) geen medicijnen mogen testen omdat dit slecht is voor hun gezondheid. Een beetje dubbelop dus. $ 4. En hoe zit het dan met cosmetica? In Nederland mogen sinds 1997 geen dierproeven voor cosmetica en verzorgingsproducten meer worden gedaan. Dit is op zich een goed teken, maar de winkels liggen nog vol met cosmetica en dergelijke van buitenlandse bedrijven die wel hun producten op dieren testen. Ook Nederlandse fabrikanten die met een buitenlands bedrijf samen werken mogen (mits dat in dat land is toegestaan) “gewoon” op dieren blijven testen. Bedrijven die op dieren testen (niet alleen cosmetica): Proctor & Gamble : Ariel, Dash, Dreft, Vizir, Lenor, Viakal, Clearasil, CoverGirl, Max Factor, Old Spice, Bleu Stratos, Oil of Olaz, Signia, Blendamed, Kukident, Pantène, Vidal Sassoon, Head & Shoulders, Vicks, Always, Pampers, Punica, Valencina, Bounty. Boots : Halfords Automaterialen, Medicamenten. Bristol Meyers : Mum, Mr.Muscle, Clairol, Windex, Renuzit. Colgate/Palmolive : Cleopatra, Palmolive, Colgate, Macleans, Plax, Ajax, Mennen Deodorant, Softsoap, Hill's pet nutrition, Soft'n'Gentle. Henkel : Apri, Dixan, Persil, Witte Reus. Monsanto : Nutrasweet, Candarel. Douwe Egberts/Sara Lee : Badedas, Brylcream, Zwitsal, Sanex, Xapona, Radox. SmithKline Beecham : Oxy, Fenjal, Aquafresh, Alcon, Obsession, Odol Med3. Unilever : Elizabeth Arden, Lux, Calvin Klein, Nino Ceruti, Elizabeth Taylor, Dove, Sunlight, Timotei, Cutex, Cif, Omo, All, Sunil, Lever, Becel. Er zijn nog veel meer bedrijven die op dieren testen. Bedrijven die niet op dieren testen: Hema
PROEFDIERVRIJE PRODUCTEN: Haarverzorging, Badartikelen, Huidverzorging, Zeep, Tandpasta, Baby producten, Deodorant, Zonnebrandartikelen, Make-up, Aroma therapie, Parfum/eau de toilette, Aftershave, Bad- en doucheproducten, Herenlijn. DA huismerk
PROEFDIERVRIJE PRODUCTEN:
Aroma therapie, Baby producten, Badartikelen, Contactlens-vloeistoffen, Haarverzorging, Lichaamsverzorging, Make-up, Gelaatsverzorging, Scheerproducten, Tandpasta, Zeep, Zonnebrandartikelen, Papierwaren (verfrissingsdoekjes e.d.), Deodorant.
Het bedrijf is een sponsor van de campagne “Leef Proefdiervrij”.
Etos eigenmerk
PROEFDIERVRIJE PRODUCTEN: Baby producten, Badartikelen, Haarverzorging, Make-up, Tandpasta, Scheerproducten, Zeep, Zonnebrandartikelen, Acnébehandeling, Contactlens-vloeistoffen, Deodorant. Alle producten van dit merk zijn vegetarisch. Niet alleen de producent, ook alle leveranciers van de ingrediënten hebben schriftelijke verklaringen kunnen leveren dat de ingrediënten van dit merk proefdiervrij zijn. Kruidvat eigen merk
PROEFDIERVRIJE PRODUCTEN: Huidverzorging, Haarverzorging, Badartikelen, Zeep, Tandpasta, Parfum/eau de toilette, Aftershave, Herencosmetica, Baby producten, Zonnebrandartikelen, Scheerproducten, Contactlens-vloeistoffen, Deodorant, Voetverzorging, Acnébehandeling, Make-up, Was- en schoonmaakartikelen. Er zijn dus nog steeds veel bedrijven die hun producten op dieren testen. In Nederland is dit aantal gelukkig sterk afgenomen. Korte samenvatting. Hoewel er veel alternatieven voor zijn wordt er nog steeds heel erg veel op dieren getest. De overheid geeft ook minder geld uit aan alternatieven voor dierproeven dan aan de dierproeven zelf. In Nederland is het testen op dieren voor cosmeticaproducten verboden. Er wordt nog wel steeds cosmetica verkocht die op dieren is getest, maar die is van buitenlandse afkomst. Deelconclusie De deelvraag bij dit hoofdstuk is: Zijn er alternatieven voor dierproeven? Hier kan ik als volgt op antwoorden: Ja, er zijn alternatieven voor dierproeven, ze worden alleen lang niet altijd gebruikt. Hoofdstuk 3
Hoe denken politieke partijen en belangenvereniging Proefdiervrij over dierproeven en wat doen ze ertegen? $ 1. Hoe denken politieke partijen over het gebruik van proefdieren? Om te kijken hoe verschillende politieke partijen in Nederland tegen het gebruik van proefdieren aankijken heb ik het verkiezingsprogramma van de verkiezingen van mei 2002 bekeken. CDA
De overheid bevordert onderzoek naar alternatieven voor genetisch ingrijpen bij dieren. Er moet meer onderzoek en geld komen voor de ontwikkeling van alternatieve testmethodes voor dierproeven. Het onderzoek op mensapen moet net als in de rest van de EU verboden worden. De overheid geeft geen vergunningen af voor genetische modificatie bij dieren ten behoeve van de verhoging van de voedselproductie. D66
Dierproeven zijn voor bepaald medisch onderzoek en biologische wetenschappen noodzakelijk. Dierproeven zijn buiten deze onderzoeksvelden niet toegestaan. D66 wil het aantal dierproeven zo goed als mogelijk beperken. Het zoeken naar alternatieve onderzoeksmethoden moet prioriteit hebben. PVDA
Dankzij nieuwe technologie bestaan er alternatieven voor dierproeven. Deze worden zoveel mogelijk gebruikt zodat er minder proefdieren nodig zijn.
SP
Voor proeven op dieren dient het “nee, tenzij”-principe gebruikt te worden. Dat wil zeggen dat dierproeven verboden worden, tenzij ze gedaan worden in het belang van de volksgezondheid en er beslist geen alternatieven bestaan. Dat vereist een heel nauwgezette afweging tussen enerzijds het welzijn van en het respect voor het dier en anderzijds de ernst van de gezondheidsproblemen van mensen. Als er toestemming wordt gegeven voor een dierproef, moet dit plaatsvinden onder streng toezicht van de overheid en moeten de vergunningsaanvraag en de gegevens van de proeven openbaar zijn. Verschillende diersoorten, zoals primaten en vissen, worden gebruikt voor medische doeleinden en productveiligheid. De Nederlandse overheid zal zich actief moeten inzetten voor het zoeken naar alternatieven, onder meer door een ruimer onderzoeksbudget. Het genetisch manipuleren van dieren dient te worden afgewezen, tenzij het gebeurt ten behoeve van de gezondheidszorg en er geen alternatieven voor bestaan. VVD
Dierproeven mogen alleen onder strikte voorwaarden plaatsvinden mits deze ten bate zijn van de volksgezondheid. Een belangrijke voorwaarde is toetsing van alternatieve onderzoeksmethoden. Op die wijze wordt het aantal proefdieren en het aantal proeven teruggedrongen. LPF
Lijst Pim Fortuyn heeft niets in haar verkiezingsprogramma staan over proefdieren. Leefbaar Nederland
Genetische manipulatie van planten en dieren kan toegestaan worden, mits dit bijdraagt tot een duurzame land- en tuinbouw. Dierproeven moeten mogelijk blijven voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. SGP
De SGP pleit voor een zo klein mogelijk gebruik van proefdieren. Alternatieven moeten ontwikkeld worden zodat noodzakelijke tests van producten – zoals geneesmiddelen – diervriendelijk plaats kunnen vinden. Het overheidsbeleid moet dit krachtig stimuleren. Slechts indien er geen alternatieven zijn en het om tests gaan die niet gemist kunnen worden (bijvoorbeeld bij bepaalde geneesmiddelen) mogen proefdieren gebruikt worden. De SGP is tegen ingrepen die de integriteit van het dier aantasten. Het klonen van mensen en dieren dient nationaal en internationaal streng verboden te blijven. GroenLinks
De subsidies voor onderzoek naar alternatieven voor dierproeven worden verhoogd, evenals subsidies voor bedrijven die dierproeven vervangen door alternatieve proeven. De erkenning, toepassing en opname in wet en regelgeving van alternatieven wordt gestimuleerd. Er dient meer openheid te komen over de beoordelingsprocessen die worden doorlopen voordat dierproeven worden toegestaan. Genetische manipulatie in de voedselvoorziening wordt verboden, zowel bij planten als dieren. ChristenUnie
Gebruik van proefdieren wordt zoveel mogelijk beperkt en dient aan een toetsingskader te worden onderworpen. Hoge prioriteit wordt gegeven aan het onderzoek naar en de ontwikkeling van alternatieven waarmee genetische manipulatie overbodig gemaakt wordt. Via een betere internationale coördinatie van de proeven en door het bevorderen van alternatieve onderzoeks- en testmethoden wordt het gebruik van dierproeven zoveel mogelijk beperkt. Dierproeven waarbij het welzijn van het dier duidelijk wordt aangetast zijn slechts toelaatbaar wanneer het gaat om het oplossen van ernstige gezondheidsproblemen bij mensen of dieren. Er wordt meer geld uitgetrokken om het onderzoek naar alternatieven voor dierproeven te intensiveren. Het klonen van mensen of dieren wordt verboden. Patenten op genetisch veranderde planten of dieren dienen te worden uitgesloten. De verschillende partijen denken dus allemaal heel anders over het gebruik van proefdieren. Wel zijn vrijwel alle partijen het er over eens dat proefdieren wel gebruikt mogen worden als het in het belang is van de volksgezondheid. Ook vinden veel partijen dat er meer geld uit moet worden getrokken voor de ontwikkeling van alternatieven van proefdieren. $ 2. Wat is de belangenvereniging Proefdiervrij en wat doet ze? Proefdiervrij is een vereniging die opkomt voor de rechten van proefdieren. het hoofdgebouw is gevestigd aan de Groot Hertoginnenlaan 201 in Den Haag. In 1897 is Proefdiervrij opgericht. Voor 1931 was er een groep die opkwam voor de belangen van dieren. In 1931 kwam er een afsplitsing. Er ontstond een aparte groep genaamd de Anti-Vivisectie Stichting. Pas in januari 1999 zijn ze weer samen gekomen tot een organisatie die samen gaat strijden voor een proefdiervrij Nederland. Ze zijn weer herenigd omdat het meningsverschil waarom ze uit elkaar zijn gegaan is opgelost en twee organisaties kosten meer geld dan een. Ze hebben in de tijd dat ze al bestaan (ruim honderd jaar) al veel bereikt. Om even een voorbeeld te geven, in 1981 waren er nog meer dan 140000 proefdieren en in 1997 waren er nog maar 700.000 proefdieren. Proefdiervrij heeft Nederland opgedeeld in 26 regio’s die met elkaar samen werken. Op landelijk niveau spreekt de vereniging geregeld met de regering over proeven die door de overheid worden betaald. Proefdiervrij wil het aantal proefdieren verminderen om op den duur alle dierproeven afgeschaft te krijgen. Ze vinden niet dat je niet mag onderzoeken tegen ziektes als aids en kanker maar omdat er al lang nieuwe en ook goede alternatieve zijn voor dierproeven, zoals nabootsen op de computer, vinden ze dat je dat niet op dieren moet doen. Het doel is dus om alle proefdieren in Nederland af te schaffen. De vereniging weet ook wel dat dit doel niet in en keer te bereiken is. Daarom doen ze dit stap voor stap. Zo hebben ze er al voor gezorgd dat proefdieren niet meer mogen worden gebruikt om cosmetica op te testen. Daarvoor hebben ze de campagne ‘stop dierproeven voor cosmetica’ opgericht. Zo hebben ze ook de campagne ‘studeer proefdiervrij’ opgericht om dierproeven in het onderwijs (anatomie bijvoorbeeld) te stoppen. Door middel van acties willen ze de omstandigheden waarin proefdieren leven onder ogen brengen. Proefdiervrij ontwikkelt zelf geen alternatieven voor proefdieren, wel stimuleren ze onderzoekers hiertoe. Door middel van acties willen ze ook onderzoekers stimuleren om meer alternatieven te gaan ontwikkelen. De acties die ze gebruiken zijn vaak om er voor te zorgen dat de proefdieren uit een tak van de maatschappij te krijgen. Zo proberen ze dieren uit het onderwijs te krijgen en zijn ze nu compleet uit de cosmetica in Nederland verdwenen. Ze proberen dit doel te bereiken door middel van de publiciteit. Daarna gaan ze proberen om een verbod tegen dierproeven te krijgen in die bepaalde tak. Ze proberen dan dat het onderwerp wordt besproken in de Tweede Kamer. Proefdiervrij doet er alles aan om de overheid er van te overtuigen meer geld uit te geven aan de ontwikkeling van alternatieven. Proefdiervrij heeft veel te maken met de politiek en de overheid. Aan de ene kant omdat de overheid zelf de grootste opdrachtgever is voor dierproeven. Aan de andere kant omdat de overheid zich bezig houdt met de wetgeving. Om over het eerste punt te beginnen. De overheid is de afgelopen tien jaar flink bezig geweest met het stoppen of verminderen van dierproeven in bijvoorbeeld het onderwijs. Er zijn altijd wel kamerleden te vinden die vragen stellen aan de minister of proberen een wetsvoorstel in te dienen. Dit gebeurt natuurlijk op landelijk niveau. Op lokaal niveau hebben de regiogroepen niet veel te maken met de politiek. De vereniging heeft zijn eigen tijdschrift waarin je de ontwikkelingen kunt volgen en kunt zien welke acties ze gaan doen of al mee bezig zijn. Elk jaar publiceert de inspectie Gezondheidsbescherming, Waren en Veterinaire zaken cijfers hoe de proefdieren gedaald zijn. Deze cijfers gebruikt de vereniging Proefdiervrij heel veel voor campagnes en voorlichtingen. De aanpak van Proefdiervrij slaat aan. Mede dankzij Proefdiervrij is tussen 1981 en 1998 in Nederland een daling in het proefdiergebruik gerealiseerd van meer dan 50 %. Door de druk op parlement en regering met argumenten, voorstellen, acties en voorlichting is er verbetering gekomen in de wetgeving voor proefdieren. Bijvoorbeeld is het verboden om dierproeven voor cosmetica te gebruiken en om dieren uit het wild, zoals apen, te gebruiken. Ook consumenten worden steeds kritischer. Zij vragen wat het beleid is ten aanzien van dierproeven en letten er beter op of producten op dieren zijn getest of niet. Maar er is nog meer bereikt. Er is een wet aangenomen waarin staat dat niemand een dier mag gebruiken voor een proef zonder goede reden. Als je een goede reden hebt om een dier te gebruiken voor een proef moet je ook nog eens een vergunning aanvragen. Ook moet je een proefdierdeskundige hebben. Als er een goed alternatief is voor de dierproef krijg je geen vergunning. Verder is er in 1991 een actie begonnen, proefkoneen, tegen dierproeven in de cosmetica. Deze actie was een groot succes want in 1997 kwam er een verbod op proeven met dieren voor de cosmetica.
Korte samenvatting.
De meeste politieke partijen hebben wel iets over proefdieren opgenomen in hun verkiezingsprogramma. De meeste partijen vinden dat er meer geld moet worden uitgegeven aan alternatieven. Ook vinden ze dat proeven die belangrijk zijn voor de volksgezondheid wel met proefdieren gedaan mogen worden. Wat de politieke partijen werkelijk tegen proefdieren gaan doen weet ik niet, want de huidige formatie is er pas net. Proefdiervrij is tegen het gebruik van proefdieren en doen er veel aan om ze af te schaffen.
Deelconclusie.
De deelvraag bij dit hoofdstuk is:
Hoe denken politieke partijen en belangenvereniging Proefdiervrij over dierproeven en wat doen ze ertegen?
Hier kan ik als volgt op antwoorden:
Politieke partijen vinden dat er meer geld moet worden uitgegeven aan alternatieven, maar dat er bij proeven die belangrijk zijn voor de volksgezondheid wel dieren mogen worden gebruikt. Proefdiervrij is tegen het gebruik van proefdieren. Ze voeren hier acties tegen en overleggen met de regering.
Hoofdstuk 4
Hoe denken jongeren over proefdieren? Om deze vraag te kunnen beantwoorden heb ik een enquête gemaakt en deze aan 100 leerlingen van verschillende leeftijden gegeven. Ik heb ze allemaal terug gehad, en ben toen de informatie gaan verwerken. Hieronder staat de enquête. Naam:…………………………………………………………(niet verplicht) Klas:…………………… Leeftijd:…………… Ik ben nu bezig met een werkstuk voor maatschappijleer. Het gaat over proefdieren. Hiervoor zou ik graag willen weten wat jongeren van proefdieren vinden. Hier volgen een paar vragen waarvan ik het fijn zou vinden als je die beantwoordt. 1) Voor dierproeven zijn veel alternatieven die hetzelfde resultaat opleveren. Deze alternatieven kosten wel wat meer. Vind je dat dit geld moet worden uitgegeven aan de alternatieven, of aan de proeven waarvoor dieren moeten lijden? Alternatieven Proefdieren
2) Vind je het eerlijk dat er maar €1,6 miljoen uit wordt gegeven aan onderzoek voor alternatieven maar dat er €450 miljoen aan onderzoeken wordt uitgegeven waarbij wel proefdieren worden gebruikt? Ja Nee 3) In welke gevallen vind je dat er wel proefdieren gebruikt mogen worden? (je mag er meer aankruisen) Nooit Voor cosmetica (Bijvoorbeeld om mascara te testen) Voor de wetenschap (om medicijnen te testen bijv.) Voor het onderwijs (dieren ontleden bijv.) 4) Gebruik je zelf dierproefvrije producten? Ja Nee Niet op gelet
Bedankt! Eigenlijk wilde ik een onderscheid maken tussen de verschillende leeftijden, maar toen ik de enquêtes terug kreeg, bleek dat er maar weinig verschil is tussen de verschillende leeftijden. Hieronder staan de percentages van de antwoorden die gegeven zijn: 1) Vind je dat dit geld moet worden uitgegeven aan de alternatieven, of aan de proeven waarvoor dieren moeten lijden? Alternatieven: 96 % Proefdieren: 4 % 2) Vind je het eerlijk dat er maar €1,6 miljoen uit wordt gegeven aan onderzoek voor alternatieven maar dat er €450 miljoen aan onderzoeken wordt uitgegeven waarbij wel proefdieren worden gebruikt? Ja: 4 % Nee: 96 % 3) In welke gevallen vind je dat er wel proefdieren gebruikt mogen worden? Nooit: 43 % Voor cosmetica: 2 % Voor de wetenschap: 42 % Voor het onderwijs: 13 % 5) Gebruik je zelf dierproefvrije producten? Ja: 13 % Nee: 8 % Niet op gelet: 79 % Bij vraag drie was er bij de antwoord b,c en d vaak de toelichting: Als ze maar niet lijden. Bij vraag drie antwoord c werd er vaak als toelichting gegeven dat de wetenschap belangrijk is. Bij vraag drie antwoord d kwam vaak de toelichting: Maar ze zijn dan toch al dood ? voor. Ja, maar dan moeten ze wel eerst geslacht worden. Korte samenvatting. De meeste jongeren zijn tegen het gebruik van proefdieren. Ze vinden het echter minder erg, als de proefdieren voor de wetenschap gebruikt worden. De meeste jongeren letten er niet zo op of ze dierproefvrije producten gebruiken. Logisch, want het staat lang niet altijd duidelijk aangegeven. Ook zijn de meeste jongeren het er over eens, dat er meer geld moet worden uitgegeven aan het ontwikkelen van alternatieven. Deelconclusie
De deelvraag bij dit hoofdstuk is: Hoe denken jongeren over proefdieren? Hier kan ik als volgt op antwoorden: De meeste jongeren zijn tegen het gebruik van proefdieren, behalve als het gaat over proefdieren in de wetenschap.
Samenvatting
Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om tests mee te doen. Ze worden gebruikt om onder andere cosmetica en medicijnen mee te testen. De dieren leven vaak onder slecht omstandigheden. In 2001 werden er 714.449 gebruikt om proeven mee te doen. Vaak komen de dieren er niet levend vanaf.
Er zijn veel alternatieven voor proefdieren, maar toch worden er voor onderzoeken nog veel proefdieren gebruikt. De overheid geeft ook minder geld uit aan alternatieven voor dierproeven dan aan de dierproeven zelf. In Nederland is het testen op dieren voor cosmeticaproducten verboden. Er wordt nog wel steeds cosmetica verkocht die op dieren is getest, maar die is van buitenlandse afkomst. Het testen op dieren voor de cosmetica is verboden, sommige politieke partijen willen nog meer voor elkaar krijgen. De meeste politieke partijen hebben wel iets over proefdieren opgenomen in hun verkiezingsprogramma. De meeste partijen vinden dat er meer geld moet worden uitgegeven aan alternatieven. Ook vinden ze dat proeven die belangrijk zijn voor de volksgezondheid wel met proefdieren gedaan mogen worden. Wat de politieke partijen werkelijk tegen proefdieren gaan doen weet ik niet, want de huidige formatie is er pas net. Proefdiervrij is tegen het gebruik van proefdieren en doen er veel aan om ze af te schaffen.
De meeste jongeren zijn tegen het gebruik van proefdieren. Ze vinden het echter minder erg, als de proefdieren voor de wetenschap gebruikt worden. De meeste jongeren letten er niet zo op of ze dierproefvrije producten gebruiken. Logisch, want het staat lang niet altijd duidelijk aangegeven. Ook zijn de meeste jongeren het er over eens, dat er meer geld moet worden uitgegeven aan het ontwikkelen van alternatieven.
Conclusie
Om te beginnen al ik eerst even de hoofdvraag herhalen:
Zijn proefdieren noodzakelijk?
Om deze vraag te beantwoorden heb ik verschillende deelvragen beantwoord.
De deelvragen zijn:
Deelvraag 1: Wat zijn proefdieren en waarvoor worden ze gebruikt?
Deelvraag 2: Zijn er alternatieven voor proefdieren?
Deelvraag 3: Hoe denken politieke partijen en belangenvereniging Proefdiervrij
over dierproeven en wat doen ze ertegen?
Deelvraag 4: Hoe denken jongeren over proefdieren?
Hier heb ik in de verschillende deelconclusies antwoord op gegeven.
Deelvraag 1: Wat zijn proefdieren en waarvoor worden ze gebruikt?
Deelconclusie: Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om tests mee te doen waardoor wetenschappers in hun onderzoeken belangrijke informatie krijgen.
Deelvraag 2: Zijn er alternatieven voor proefdieren?
Deelconclusie: Ja, er zijn alternatieven voor dierproeven, ze worden alleen lang niet altijd gebruikt.
Deelvraag 3: Hoe denken politieke partijen en belangenvereniging Proefdiervrij
over dierproeven en wat doen ze ertegen?
Deelconclusie: Politieke partijen vinden dat er meer geld moet worden uitgegeven aan alternatieven, maar dat er bij proeven die belangrijk zijn voor de volksgezondheid wel dieren mogen worden gebruikt. Proefdiervrij is tegen het gebruik van proefdieren. Ze voeren hier acties tegen en overleggen met de regering.
Deelvraag 4: Hoe denken jongeren over proefdieren?
Deelconclusie: De meeste jongeren zijn tegen het gebruik van proefdieren, behalve als het gaat over proefdieren in de wetenschap.
Nu ik de deelvragen heb beantwoord, kan ik op de hoofdvraag als volgt antwoorden:
Proefdieren zijn niet noodzakelijk, er zijn genoeg alternatieven voor. Omdat het duur is om alternatieven te ontwikkelen, worden ze lang niet altijd gebruikt. Belangenvereniging Proefdiervrij strijd er al lang voor om de proefdieren in Nederland helemaal af te schaffen. De overheid heeft proefdieren om cosmetica op te testen al verboden.
Bronvermelding
www.edev.nl
www.google.nl (voor de afbeeldingen) www.proefdiervrij.nl
Wat zijn proefdieren en waarvoor worden ze gebruikt? $1. Wat zijn proefdieren? Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om bijvoorbeeld cosmeticaproducten of medicijnen op te testen. Ook worden ze op scholen vaak gebruikt. Om dieren te ontleden bijvoorbeeld. En chirurgen, zij kunnen niet van de ene op de andere dag opereren. Om de techniek en de oog-handcoördinatie onder de knie te krijgen worden proefdieren gebruikt. Proefdieren leven vaak onder slechte leefomstandigheden. Ze leven in veel te kleine hokjes of met teveel dieren in een hok. Het is nog niet eens goedkoop om met proefdieren te werken. Ze moeten gekocht worden, onderdak hebben en ook nog gevoerd worden. De meeste dieren overlijden na zo’n proef of ze krijgen “gewoon”een spuitje.
478.719 muizen en ratten
133.990 kippen en kwartels
47.382 vissen
25.908 hamsters, konijnen en cavia’s
22.916 varkens, geiten, schapen en runderen
2.865 honden en katten
741 apen
21.928 overige dieren
Korte samenvatting. Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om tests mee te doen. Ze worden gebruikt om onder andere cosmetica en medicijnen mee te testen. De dieren leven vaak onder slecht omstandigheden. In 2001 werden er 714.449 gebruikt om proeven mee te doen. Vaak komen de dieren er niet levend vanaf. Deelconclusie. De deelvraag bij dit hoofdstuk is: Wat zijn proefdieren en waarvoor worden ze gebruikt? Hier kan ik als volgt op antwoorden: Proefdieren zijn dieren die worden gebruikt om tests mee te doen waardoor wetenschappers in hun onderzoeken belangrijke informatie krijgen. Hoofdstuk 2
Zijn er alternatieven voor proefdieren? $ 1. Wat zijn de alternatieven voor proefdieren? Als het over alternatieven voor dierproeven gaat, gaat het meestal over tests waarbij helemaal geen dieren worden gebruikt. Ook geen ongewervelde dieren als insecten en slakken. Volgens de Nederlandse Wet op de Dierproeven (WOD) zijn alternatieven voor dierproeven in eerste instantie testen die dierproeven vervangen. Ze vinden echter ook dat testen die er voor zorgen dat er minder dieren hoeven te lijden of dat de dieren minder hoeven lijden alternatieven zij. De WOD streeft naar Vervanging, Vermindering en Verfijning (de drie V’s) Vervanging wil zeggen dat een dierproef wordt vervangen door een andere proef waarbij geen dieren nodig zijn, maar die wel hetzelfde resultaat levert. Met vermindering word bedoeld dat er voor een bepaalde test minder dieren nodig zijn. Met verfijning bedoelt men dat er wordt gestreefd naar vermindering van het lijden van het proefdier. Onder de WOD vallen geen proefdieren. Volgens die wet is een proef met slakken dus ook een alternatief voor dierproeven.
Er is geen hok meer nodig dus je hebt ook minder ruimte nodig Het ontwikkelen van alternatieven is duur. Als de alternatieven er eenmaal zijn is het goedkoper
Er is voor de alternatieven minder tijd nodig
Er gaan geen of minder dieren dood door dierproeven
De alternatieven hebben betrouwbaardere resultaten $3. Voor welke proeven zijn er alternatieven? Om de techniek van een operatie te oefenen worden proefdieren gebruikt. Ook de oog- handcoördinatie die nodig is bij het uitvoeren van operaties met behulp van een microscoop moet goed getraind worden. Tegenwoordig zijn er voor geen van beiden meer dieren nodig. Er is een plastic oefenrat voor ontwikkeld. De buikholte van de rat is opengewerkt, waardoor het bloedvatenstelsel blootligt. Hierdoor kunnen studenten bijvoorbeeld leren om heel nauwkeurig bloedvaten te hechten. Een losse plastic ader wordt dan aan de aders van de plastic oefenrat gehecht. De losse ader wordt achteraf weer verwijderd en dan kan hij weer opnieuw gebruikt worden. Door het gebruik van die rat hoeven er geen dieren meer gebruikt te worden. Ook worden veel dieren vervangen door een computerprogramma. Eerst werden er veel proefdieren gebruikt om te testen of stoffen wel veilig zijn voor de mens en het milieu. Nu kan er met behulp van computerprogramma’s worden gekeken of het schadelijk is of niet. De structuur van de nieuwe stof wordt vergeleken met de structuur van bestaande stoffen. Hiervoor wordt het computerprogramma QSAR gebruikt. Met behulp van databases op computers kan snel informatie worden uitgewisseld tussen onderzoekers. Hierdoor kan voorkomen dat proeven dubbel worden gedaan. Dit is er niet voor dat er geen dieren meer worden gebruikt, maar omdat de proeven niet dubbel worden gedaan zijn er wel minder dieren nodig. Er zijn ook programma’s waarmee je dieren kunt ontleden. Laagje voor laagje kan zichtbaar worden gemaakt hoe verschillende zenuwen en spieren liggen. Het “dier” kan steeds opnieuw worden gebruikt zodat er geen dieren onnodig hoeven te lijden. Ook zijn er verschillende computerprogramma’s waarmee het aantal dieren kan worden berekend dat minimaal nodig is om op een proef een betrouwbaar resultaat te krijgen. Op deze manier hoeven er geen dieren onnodig te sterven. Zo zie je maar dat computers het leven van veel dieren sparen. Van verschillende soorten voedsel en medicijnen wordt getest hoe goed we ze kunnen verteren. Wat daarbij belangrijk is, is welke stoffen er vrij komen voor opname in het lichaam en of deze stoffen veilig zijn. Om dit te testen worden proefdieren gebruikt. In heel veel gevallen zijn deze dieren overbodig, en kan er gebruik gemaakt worden van een nagemaakt darmkanaal. Dat is gemaakt van dikke glazen buizen met daarin plastic slangen. Doordat er water zit tussen de buitenwand van de plastic slangen en de binnenwand van de glazen buizen kunnen de samentrekkende bewegingen van een echte darm worden nagebootst. Op verschillende plaatsen worden er spijsverteringssappen in de buizen gepompt. Dit zijn dezelfde sappen als die onze eigen maag en darmen aanmaken. Het nagemaakte darmkanaal werkt dus hetzelfde als ons eigen spijsverteringskanaal. Van verschillende stoffen moet getest worden of ze irriteren als je ze in je ogen krijgt. Dit wordt gedaan door middel van een oogirritatietest. Deze stoffen, bijvoorbeeld shampoo of oogdruppels, worden in het oog van een dier gedruppeld. Dit is een vervelende en pijnlijke test waarbij het dier een ontstoken oog op zou kunnen lopen. Er zijn inmiddels alternatieven voor deze test. De kippenogentest bijvoorbeeld. Dat klinkt natuurlijk ook niet erg diervriendelijk, maar hiervoor worden de ogen van slachtkippen gebruikt. Als het oog op de juiste temperatuur bewaart wordt, kan het nog lang goed blijven. De te testen stof (shampoo, oogdruppels bijvoorbeeld) wordt op het oog gedruppeld. Met behulp van een speciale kijker kan worden gekeken of het hoornvlies schade heeft opgelopen. Bij dit alternatief wordt gebruik gemaakt van slachtafval. Maar het kan nog diervriendelijker. Met EYTEX bijvoorbeeld. Bij deze test wordt gebruik gemaakt van een aantal buisjes die een eiwitoplossing bevatten. Daar kan de te testen stof dan aan worden toegevoegd. Als het eiwit ermee reageert is de stof schadelijk voor je ogen. Na een tijdje wordt er een kleurstof bij de oplossing gedaan. Hoe meer de oplossing verkleurt, hoe schadelijker de stof is voor je ogen. Ook zijn er huidirritatietesten. Hierbij wordt gekeken of een stof schadelijk is voor je huid. Deze tests werden op dieren gedaan. Hieronder zie je een paar foto’s van dieren waarmee huidirritatietests zijn gedaan. Medicijnen worden tegenwoordig veel vaker op mensen getest in plaats van op dieren. In het verleden is al gebleken dat medicijnen die getest waren op dieren dodelijk waren voor mensen. In de praktijk blijkt echter dat terminale patiënten (kanker, AIDS) geen medicijnen mogen testen omdat dit slecht is voor hun gezondheid. Een beetje dubbelop dus. $ 4. En hoe zit het dan met cosmetica? In Nederland mogen sinds 1997 geen dierproeven voor cosmetica en verzorgingsproducten meer worden gedaan. Dit is op zich een goed teken, maar de winkels liggen nog vol met cosmetica en dergelijke van buitenlandse bedrijven die wel hun producten op dieren testen. Ook Nederlandse fabrikanten die met een buitenlands bedrijf samen werken mogen (mits dat in dat land is toegestaan) “gewoon” op dieren blijven testen. Bedrijven die op dieren testen (niet alleen cosmetica): Proctor & Gamble : Ariel, Dash, Dreft, Vizir, Lenor, Viakal, Clearasil, CoverGirl, Max Factor, Old Spice, Bleu Stratos, Oil of Olaz, Signia, Blendamed, Kukident, Pantène, Vidal Sassoon, Head & Shoulders, Vicks, Always, Pampers, Punica, Valencina, Bounty. Boots : Halfords Automaterialen, Medicamenten. Bristol Meyers : Mum, Mr.Muscle, Clairol, Windex, Renuzit. Colgate/Palmolive : Cleopatra, Palmolive, Colgate, Macleans, Plax, Ajax, Mennen Deodorant, Softsoap, Hill's pet nutrition, Soft'n'Gentle. Henkel : Apri, Dixan, Persil, Witte Reus. Monsanto : Nutrasweet, Candarel. Douwe Egberts/Sara Lee : Badedas, Brylcream, Zwitsal, Sanex, Xapona, Radox. SmithKline Beecham : Oxy, Fenjal, Aquafresh, Alcon, Obsession, Odol Med3. Unilever : Elizabeth Arden, Lux, Calvin Klein, Nino Ceruti, Elizabeth Taylor, Dove, Sunlight, Timotei, Cutex, Cif, Omo, All, Sunil, Lever, Becel. Er zijn nog veel meer bedrijven die op dieren testen. Bedrijven die niet op dieren testen: Hema
PROEFDIERVRIJE PRODUCTEN: Haarverzorging, Badartikelen, Huidverzorging, Zeep, Tandpasta, Baby producten, Deodorant, Zonnebrandartikelen, Make-up, Aroma therapie, Parfum/eau de toilette, Aftershave, Bad- en doucheproducten, Herenlijn. DA huismerk
PROEFDIERVRIJE PRODUCTEN: Baby producten, Badartikelen, Haarverzorging, Make-up, Tandpasta, Scheerproducten, Zeep, Zonnebrandartikelen, Acnébehandeling, Contactlens-vloeistoffen, Deodorant. Alle producten van dit merk zijn vegetarisch. Niet alleen de producent, ook alle leveranciers van de ingrediënten hebben schriftelijke verklaringen kunnen leveren dat de ingrediënten van dit merk proefdiervrij zijn. Kruidvat eigen merk
PROEFDIERVRIJE PRODUCTEN: Huidverzorging, Haarverzorging, Badartikelen, Zeep, Tandpasta, Parfum/eau de toilette, Aftershave, Herencosmetica, Baby producten, Zonnebrandartikelen, Scheerproducten, Contactlens-vloeistoffen, Deodorant, Voetverzorging, Acnébehandeling, Make-up, Was- en schoonmaakartikelen. Er zijn dus nog steeds veel bedrijven die hun producten op dieren testen. In Nederland is dit aantal gelukkig sterk afgenomen. Korte samenvatting. Hoewel er veel alternatieven voor zijn wordt er nog steeds heel erg veel op dieren getest. De overheid geeft ook minder geld uit aan alternatieven voor dierproeven dan aan de dierproeven zelf. In Nederland is het testen op dieren voor cosmeticaproducten verboden. Er wordt nog wel steeds cosmetica verkocht die op dieren is getest, maar die is van buitenlandse afkomst. Deelconclusie De deelvraag bij dit hoofdstuk is: Zijn er alternatieven voor dierproeven? Hier kan ik als volgt op antwoorden: Ja, er zijn alternatieven voor dierproeven, ze worden alleen lang niet altijd gebruikt. Hoofdstuk 3
Hoe denken politieke partijen en belangenvereniging Proefdiervrij over dierproeven en wat doen ze ertegen? $ 1. Hoe denken politieke partijen over het gebruik van proefdieren? Om te kijken hoe verschillende politieke partijen in Nederland tegen het gebruik van proefdieren aankijken heb ik het verkiezingsprogramma van de verkiezingen van mei 2002 bekeken. CDA
De overheid bevordert onderzoek naar alternatieven voor genetisch ingrijpen bij dieren. Er moet meer onderzoek en geld komen voor de ontwikkeling van alternatieve testmethodes voor dierproeven. Het onderzoek op mensapen moet net als in de rest van de EU verboden worden. De overheid geeft geen vergunningen af voor genetische modificatie bij dieren ten behoeve van de verhoging van de voedselproductie. D66
Dierproeven zijn voor bepaald medisch onderzoek en biologische wetenschappen noodzakelijk. Dierproeven zijn buiten deze onderzoeksvelden niet toegestaan. D66 wil het aantal dierproeven zo goed als mogelijk beperken. Het zoeken naar alternatieve onderzoeksmethoden moet prioriteit hebben. PVDA
Voor proeven op dieren dient het “nee, tenzij”-principe gebruikt te worden. Dat wil zeggen dat dierproeven verboden worden, tenzij ze gedaan worden in het belang van de volksgezondheid en er beslist geen alternatieven bestaan. Dat vereist een heel nauwgezette afweging tussen enerzijds het welzijn van en het respect voor het dier en anderzijds de ernst van de gezondheidsproblemen van mensen. Als er toestemming wordt gegeven voor een dierproef, moet dit plaatsvinden onder streng toezicht van de overheid en moeten de vergunningsaanvraag en de gegevens van de proeven openbaar zijn. Verschillende diersoorten, zoals primaten en vissen, worden gebruikt voor medische doeleinden en productveiligheid. De Nederlandse overheid zal zich actief moeten inzetten voor het zoeken naar alternatieven, onder meer door een ruimer onderzoeksbudget. Het genetisch manipuleren van dieren dient te worden afgewezen, tenzij het gebeurt ten behoeve van de gezondheidszorg en er geen alternatieven voor bestaan. VVD
Dierproeven mogen alleen onder strikte voorwaarden plaatsvinden mits deze ten bate zijn van de volksgezondheid. Een belangrijke voorwaarde is toetsing van alternatieve onderzoeksmethoden. Op die wijze wordt het aantal proefdieren en het aantal proeven teruggedrongen. LPF
Lijst Pim Fortuyn heeft niets in haar verkiezingsprogramma staan over proefdieren. Leefbaar Nederland
Genetische manipulatie van planten en dieren kan toegestaan worden, mits dit bijdraagt tot een duurzame land- en tuinbouw. Dierproeven moeten mogelijk blijven voor de ontwikkeling van geneesmiddelen. SGP
De SGP pleit voor een zo klein mogelijk gebruik van proefdieren. Alternatieven moeten ontwikkeld worden zodat noodzakelijke tests van producten – zoals geneesmiddelen – diervriendelijk plaats kunnen vinden. Het overheidsbeleid moet dit krachtig stimuleren. Slechts indien er geen alternatieven zijn en het om tests gaan die niet gemist kunnen worden (bijvoorbeeld bij bepaalde geneesmiddelen) mogen proefdieren gebruikt worden. De SGP is tegen ingrepen die de integriteit van het dier aantasten. Het klonen van mensen en dieren dient nationaal en internationaal streng verboden te blijven. GroenLinks
De subsidies voor onderzoek naar alternatieven voor dierproeven worden verhoogd, evenals subsidies voor bedrijven die dierproeven vervangen door alternatieve proeven. De erkenning, toepassing en opname in wet en regelgeving van alternatieven wordt gestimuleerd. Er dient meer openheid te komen over de beoordelingsprocessen die worden doorlopen voordat dierproeven worden toegestaan. Genetische manipulatie in de voedselvoorziening wordt verboden, zowel bij planten als dieren. ChristenUnie
Gebruik van proefdieren wordt zoveel mogelijk beperkt en dient aan een toetsingskader te worden onderworpen. Hoge prioriteit wordt gegeven aan het onderzoek naar en de ontwikkeling van alternatieven waarmee genetische manipulatie overbodig gemaakt wordt. Via een betere internationale coördinatie van de proeven en door het bevorderen van alternatieve onderzoeks- en testmethoden wordt het gebruik van dierproeven zoveel mogelijk beperkt. Dierproeven waarbij het welzijn van het dier duidelijk wordt aangetast zijn slechts toelaatbaar wanneer het gaat om het oplossen van ernstige gezondheidsproblemen bij mensen of dieren. Er wordt meer geld uitgetrokken om het onderzoek naar alternatieven voor dierproeven te intensiveren. Het klonen van mensen of dieren wordt verboden. Patenten op genetisch veranderde planten of dieren dienen te worden uitgesloten. De verschillende partijen denken dus allemaal heel anders over het gebruik van proefdieren. Wel zijn vrijwel alle partijen het er over eens dat proefdieren wel gebruikt mogen worden als het in het belang is van de volksgezondheid. Ook vinden veel partijen dat er meer geld uit moet worden getrokken voor de ontwikkeling van alternatieven van proefdieren. $ 2. Wat is de belangenvereniging Proefdiervrij en wat doet ze? Proefdiervrij is een vereniging die opkomt voor de rechten van proefdieren. het hoofdgebouw is gevestigd aan de Groot Hertoginnenlaan 201 in Den Haag. In 1897 is Proefdiervrij opgericht. Voor 1931 was er een groep die opkwam voor de belangen van dieren. In 1931 kwam er een afsplitsing. Er ontstond een aparte groep genaamd de Anti-Vivisectie Stichting. Pas in januari 1999 zijn ze weer samen gekomen tot een organisatie die samen gaat strijden voor een proefdiervrij Nederland. Ze zijn weer herenigd omdat het meningsverschil waarom ze uit elkaar zijn gegaan is opgelost en twee organisaties kosten meer geld dan een. Ze hebben in de tijd dat ze al bestaan (ruim honderd jaar) al veel bereikt. Om even een voorbeeld te geven, in 1981 waren er nog meer dan 140000 proefdieren en in 1997 waren er nog maar 700.000 proefdieren. Proefdiervrij heeft Nederland opgedeeld in 26 regio’s die met elkaar samen werken. Op landelijk niveau spreekt de vereniging geregeld met de regering over proeven die door de overheid worden betaald. Proefdiervrij wil het aantal proefdieren verminderen om op den duur alle dierproeven afgeschaft te krijgen. Ze vinden niet dat je niet mag onderzoeken tegen ziektes als aids en kanker maar omdat er al lang nieuwe en ook goede alternatieve zijn voor dierproeven, zoals nabootsen op de computer, vinden ze dat je dat niet op dieren moet doen. Het doel is dus om alle proefdieren in Nederland af te schaffen. De vereniging weet ook wel dat dit doel niet in en keer te bereiken is. Daarom doen ze dit stap voor stap. Zo hebben ze er al voor gezorgd dat proefdieren niet meer mogen worden gebruikt om cosmetica op te testen. Daarvoor hebben ze de campagne ‘stop dierproeven voor cosmetica’ opgericht. Zo hebben ze ook de campagne ‘studeer proefdiervrij’ opgericht om dierproeven in het onderwijs (anatomie bijvoorbeeld) te stoppen. Door middel van acties willen ze de omstandigheden waarin proefdieren leven onder ogen brengen. Proefdiervrij ontwikkelt zelf geen alternatieven voor proefdieren, wel stimuleren ze onderzoekers hiertoe. Door middel van acties willen ze ook onderzoekers stimuleren om meer alternatieven te gaan ontwikkelen. De acties die ze gebruiken zijn vaak om er voor te zorgen dat de proefdieren uit een tak van de maatschappij te krijgen. Zo proberen ze dieren uit het onderwijs te krijgen en zijn ze nu compleet uit de cosmetica in Nederland verdwenen. Ze proberen dit doel te bereiken door middel van de publiciteit. Daarna gaan ze proberen om een verbod tegen dierproeven te krijgen in die bepaalde tak. Ze proberen dan dat het onderwerp wordt besproken in de Tweede Kamer. Proefdiervrij doet er alles aan om de overheid er van te overtuigen meer geld uit te geven aan de ontwikkeling van alternatieven. Proefdiervrij heeft veel te maken met de politiek en de overheid. Aan de ene kant omdat de overheid zelf de grootste opdrachtgever is voor dierproeven. Aan de andere kant omdat de overheid zich bezig houdt met de wetgeving. Om over het eerste punt te beginnen. De overheid is de afgelopen tien jaar flink bezig geweest met het stoppen of verminderen van dierproeven in bijvoorbeeld het onderwijs. Er zijn altijd wel kamerleden te vinden die vragen stellen aan de minister of proberen een wetsvoorstel in te dienen. Dit gebeurt natuurlijk op landelijk niveau. Op lokaal niveau hebben de regiogroepen niet veel te maken met de politiek. De vereniging heeft zijn eigen tijdschrift waarin je de ontwikkelingen kunt volgen en kunt zien welke acties ze gaan doen of al mee bezig zijn. Elk jaar publiceert de inspectie Gezondheidsbescherming, Waren en Veterinaire zaken cijfers hoe de proefdieren gedaald zijn. Deze cijfers gebruikt de vereniging Proefdiervrij heel veel voor campagnes en voorlichtingen. De aanpak van Proefdiervrij slaat aan. Mede dankzij Proefdiervrij is tussen 1981 en 1998 in Nederland een daling in het proefdiergebruik gerealiseerd van meer dan 50 %. Door de druk op parlement en regering met argumenten, voorstellen, acties en voorlichting is er verbetering gekomen in de wetgeving voor proefdieren. Bijvoorbeeld is het verboden om dierproeven voor cosmetica te gebruiken en om dieren uit het wild, zoals apen, te gebruiken. Ook consumenten worden steeds kritischer. Zij vragen wat het beleid is ten aanzien van dierproeven en letten er beter op of producten op dieren zijn getest of niet. Maar er is nog meer bereikt. Er is een wet aangenomen waarin staat dat niemand een dier mag gebruiken voor een proef zonder goede reden. Als je een goede reden hebt om een dier te gebruiken voor een proef moet je ook nog eens een vergunning aanvragen. Ook moet je een proefdierdeskundige hebben. Als er een goed alternatief is voor de dierproef krijg je geen vergunning. Verder is er in 1991 een actie begonnen, proefkoneen, tegen dierproeven in de cosmetica. Deze actie was een groot succes want in 1997 kwam er een verbod op proeven met dieren voor de cosmetica.
Hoe denken jongeren over proefdieren? Om deze vraag te kunnen beantwoorden heb ik een enquête gemaakt en deze aan 100 leerlingen van verschillende leeftijden gegeven. Ik heb ze allemaal terug gehad, en ben toen de informatie gaan verwerken. Hieronder staat de enquête. Naam:…………………………………………………………(niet verplicht) Klas:…………………… Leeftijd:…………… Ik ben nu bezig met een werkstuk voor maatschappijleer. Het gaat over proefdieren. Hiervoor zou ik graag willen weten wat jongeren van proefdieren vinden. Hier volgen een paar vragen waarvan ik het fijn zou vinden als je die beantwoordt. 1) Voor dierproeven zijn veel alternatieven die hetzelfde resultaat opleveren. Deze alternatieven kosten wel wat meer. Vind je dat dit geld moet worden uitgegeven aan de alternatieven, of aan de proeven waarvoor dieren moeten lijden? Alternatieven Proefdieren
2) Vind je het eerlijk dat er maar €1,6 miljoen uit wordt gegeven aan onderzoek voor alternatieven maar dat er €450 miljoen aan onderzoeken wordt uitgegeven waarbij wel proefdieren worden gebruikt? Ja Nee 3) In welke gevallen vind je dat er wel proefdieren gebruikt mogen worden? (je mag er meer aankruisen) Nooit Voor cosmetica (Bijvoorbeeld om mascara te testen) Voor de wetenschap (om medicijnen te testen bijv.) Voor het onderwijs (dieren ontleden bijv.) 4) Gebruik je zelf dierproefvrije producten? Ja Nee Niet op gelet
Bedankt! Eigenlijk wilde ik een onderscheid maken tussen de verschillende leeftijden, maar toen ik de enquêtes terug kreeg, bleek dat er maar weinig verschil is tussen de verschillende leeftijden. Hieronder staan de percentages van de antwoorden die gegeven zijn: 1) Vind je dat dit geld moet worden uitgegeven aan de alternatieven, of aan de proeven waarvoor dieren moeten lijden? Alternatieven: 96 % Proefdieren: 4 % 2) Vind je het eerlijk dat er maar €1,6 miljoen uit wordt gegeven aan onderzoek voor alternatieven maar dat er €450 miljoen aan onderzoeken wordt uitgegeven waarbij wel proefdieren worden gebruikt? Ja: 4 % Nee: 96 % 3) In welke gevallen vind je dat er wel proefdieren gebruikt mogen worden? Nooit: 43 % Voor cosmetica: 2 % Voor de wetenschap: 42 % Voor het onderwijs: 13 % 5) Gebruik je zelf dierproefvrije producten? Ja: 13 % Nee: 8 % Niet op gelet: 79 % Bij vraag drie was er bij de antwoord b,c en d vaak de toelichting: Als ze maar niet lijden. Bij vraag drie antwoord c werd er vaak als toelichting gegeven dat de wetenschap belangrijk is. Bij vraag drie antwoord d kwam vaak de toelichting: Maar ze zijn dan toch al dood ? voor. Ja, maar dan moeten ze wel eerst geslacht worden. Korte samenvatting. De meeste jongeren zijn tegen het gebruik van proefdieren. Ze vinden het echter minder erg, als de proefdieren voor de wetenschap gebruikt worden. De meeste jongeren letten er niet zo op of ze dierproefvrije producten gebruiken. Logisch, want het staat lang niet altijd duidelijk aangegeven. Ook zijn de meeste jongeren het er over eens, dat er meer geld moet worden uitgegeven aan het ontwikkelen van alternatieven. Deelconclusie
De deelvraag bij dit hoofdstuk is: Hoe denken jongeren over proefdieren? Hier kan ik als volgt op antwoorden: De meeste jongeren zijn tegen het gebruik van proefdieren, behalve als het gaat over proefdieren in de wetenschap.
www.google.nl (voor de afbeeldingen) www.proefdiervrij.nl
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
F.
F.
Hallo, ik heb een foutje gevonden in dit werkstuk. Helemaal aan het begin van hoofdstuk 1 $1 staan voorbeelden van proefdieren, zoals proefdieren voor medisch onderzoek. Maar er staat ook dat scholen ze gebruiken om ze te ontleden, en chirurgen om er op te oefenen. Hier gaat het om dode dieren en die vallen niet onder proefdieren, maar onder onderzoeksmateriaal.
15 jaar geleden
Antwoorden