Eindexamens 2024

Wij helpen je er doorheen ›

Verslag examenchat Nederlands

Verslag examenchat Nederlands

Door

Op zondag 2 mei hadden we de eerste Examenchat op Scholieren.com! Nederlands docent René gaf antwoord op alle vragen over de examenstof Nederlands. Chat gemist? Geen probleem, we hebben de vragen en antwoorden voor je op een rijtje gezet. 

Verslag van de chat

justintj: helft van punten bij tekst en helft bij samenvatting heb je een 6?
Docent_Rene: @justintj: de normering bij Nederlands ligt iets anders. Het cijfer is (score / maximum punten * 9) + n, met n een getal tussen 0 en 2, afhankelijk van hoe moeilijk het examen is. Al n = 1 heb je met de helft van de punten een 5,5.
justintj: is n altijd 1? of standaard 0?
Docent_Rene: @ justintj: Nee, n is bijna nooit precies 1. Som groter, soms kleiner. Elke docent stuurt meteen na het examen de resultaten van 5 kandidaten in, op grond daarvan wordt de moeilijkheidsgraad bepaalt en dus ook de waarde van n
leren4life: dat slaat echt nergens op, dat de moeilijkheidsgraad achteraf wordt bepaald
Docent_Rene: Toch gaat het zo. Het is niet helemaal onzin dat de moeilijkheidsgraad achteraf wordt bijgesteld. De makers van het examen hebben toch geen kristallen bol?
leren4life: Nee maar er zitten altijd wel vragen tussen die wat moeilijker zijn dan andere vragen.

justintj: Docent Rene, kunt u mij iets uitleggen over de verschillende drogredenen, en hoe je ze herkent etc..?
Docent_Rene: Jawel. Een drogreden is een ongeldige redenering, waarbij de logica niet klopt. Elk argument bestaat uit twee zg. premissen, dat zijn stellingen die je voor waar houdt, en waar je vervolgens een conclusie uit trekt. Bij een drogreden volgt de conclusie niet logisch.
De bekendste drogredenen zijn het ad hominem, dan val je de schrijver aan in plaats van de stelling. En het "hellend vlak", dat houdt in dat je een stelling afwijst op grond van wat er misschien uit zou kunnen volgen.
justintj: okee, ad hominem? Is dat ontduiking van bewijslast?
Docent_Rene: Nee, ontduiking is dat je bijv. zegt : "zoals iedereen weet ..." , zonder verder argumenten te geven.
justintj: hmm in de examenbundel staan de volgende drogredenen in een vraag: 1. Cirkelredenering 2. onjuiste oorzaak-gevolg relatie 3. ontduiking van bewijslast en 4. overhaaste generalisatie.
Docent_Rene: 1. Cirkelredenering: je gebruikt de te bewijzen stelling als argument 2. onjuiste oorzaak-gevolg relatie: spreekt voor zich 3. ontduiking van bewijslast (hierboven uitgelegd) en 4. overhaaste generalisatie: je trekt een conclusie uit te weinig gevallen. Bijv.: als je trein twee keer vertraging heeft volgt daaruit niet dat de treinen in Nederland altijd te laat zijn

Eva123: Hallo docent Rene, ik heb een vraag: wat is het verschil tussen informeren en uiteenzetten, omdat in de examenbundel VWO Nederlands staat dat beiden aparte schrijfdoelen zijn?
Docent_Rene: informeren is gewoon feiten oplepelen, zoals in een nieuwsbericht. Uiteenzetten is laten zien hoe iets werkt.

Somewhere: Is het zo dat per definitie de tekstsoort een betoog is als de mening van de schrijver naar voren wordt gebracht, of kan het dan alsnog een uiteenzetting of beschouwing zijn?
Docent_Rene: Nee, het is alleen een betoog als de schrijver zijn mening ook ondersteunt met argumenten, dus actief probeert om de lezer van zijn standpunt te overtuigen

Eva123: Hoe kan ik het beste de hoofdgedachte van een tekst bepalen en het onderwerp?
Docent_Rene: Allereerst: het hangt af van het tekstdoel. Bij een betoog is de hoofdgedachte de stelling. Bij een beschouwing (iets anders dan betoog of beschouwing komt op het examen vrijwel nooit voor) zijn er twee manieren: Kijk wat het gemeenschappelijk onderwerp is van zoveel mogelijk alinea's. Dus waar de meeste alinea's over gaan is het onderwerp van de tekst. Wat daar vervolgens over gezegd wordt (zo algemeen mogelijk) is dan de hoofdgedachte. Je kunt ook proberen om de tekst in 1 zin samen te vatten. Dan heb je de hoofdgedachte meteen. Overigens vind je de hoofdgedachte bij een beschouwing meestal in de laatste, en soms in de eerste alinea.
Berna: Oke bedankt! Dat is wel een handige tip. Ik heb namelijk ook altijd moeite met het formuleren van de hoofdgedachte.
Docent_Rene: Oefenen! Alle oude examens staan op het web, met de antwoorden erbij. Probeer erachter te komen waar je goed en slecht in bent, bijv. goed in meerkeuze, slecht in open vragen. Maak dan eerst waar je goed in bent.
Berna: Ga ik zeker doen in deze weken! :)

sevvvv: Wat moet je allemaal kennen voor Nederlands examen?
Docent_Rene: Nederlands is een vaardighedenvak. Je hoeft maar heel weinig te kennen en veel te kunnen. Het examen bestaat uit een tekst met vragen en een geleide samenvatting. Denk niet dat de samenvatting een schrijfopdracht is; het is ook gewoon tekstverklaring.

leren4life: Wat wordt er precies bedoeld als er staat citeren? Moet je dan een aantal woorden of de hele zin opschrijven?
jorddka: Ja idd, is "Dit is ... einde zin." toegestaan voor een citaat?
Docent_Rene: Bij citeervragen moet je het antwoord letterlijk uit de tekst halen. Je hoeft niet het hele tekstdeel ober te schrijven, de eerste 2 en de laatste 3 woorden is genoeg. Zet voor het gemak van de corrector de regelnummers erbij.
Docent_Rene: @jorddka: ja dus

sevvvv: maar docent hoe kan ik het beste leren voor Nederlands? Want ik heb er wel een beetje moeite mee.
Docent_Rene: Als je per se wilt leren, bestudeer dan goed de woordenlijst in je examenbundel. Dat scheelt opzoekwerk tijdens het examen. Verder geeft je methode vast wel een lijstje van tekstverbanden en signaalwoorden. Uiteindelijk is oefenen toch belangrijker.

leren4life: Waar stond de hoofdgedachte van een tekst ook alweer? Eerste alinea meestal toch?
Docent_Rene: Bij een betoog: standaard in de inleiding. Dat is niet altijd de eerste alinea, kan ook de 2e of 3e zijn. Bij een beschouwing meestal aan het eind
justintj: en bij samenvatting is het toch zo dat je vaak voor t herhalen van de vraag al een punt krijgt..?
Docent_Rene: Ja. De samenvattingsopdracht bestaat uit een aantal punten, die in je samenvatting moeten staan. Beschouw elk van die punten als een open vraag. Beantwoord al die open vragen, en maak vervolgens daar een tekst van.
justintj: Bijvoorbeeld : Uit de samenvatting moet duidelijk worden .... : Waarom de adviezen van de gezondheidsraad mensen niet voldoende helpen af te vallen. Dan schrijf je op : "De Adviezen van de gezondheidsraad helpen de mensen niet voldoende af te vallen omdat..
Docent_Rene: @Justintj: De adviezen van de gezondheidsraad helpen mensen niet voldoende af te vallen, omdat ....., waarbij je op de puntjes invult alle oorzaken dat dat zo is
sevvvv: maar het is lastig om het uit een lang verhaal te halen.
Docent_Rene: @sevvvv: nee, dat valt wel mee. Het belangrijkste is dat je de opdracht van de sv omwerkt tot een lijst open vragen. Beantwoord die in het klad, waarbij je niet per se de eerste het eerste hoeft de doen. Stel voor, het derde aandachtspunt is een weggevertje, die heb je zo gevonden. Het antwoord staat bijvoorbeeld in alinea 4. Dan weet je, dat de antwoorden op de eerste twee aandachtspunten in al. 1-3 moeten zitten.
justintj: haha dat is slim wat u zegt.
Docent_Rene: haha ik = slim

Berna: Wat is de beste manier om de vraag over de kopjes waarin de tekst kan worden verdeeld aan te pakken? (voorbeeld: Met welke alinea begint deel 2 Bevolkingsgroei aan banden?)
Docent_Rene: @Berna: kopjesvragen zijn onderwerpvragen. Ze willen dat je het onderwerp bepaalt van een deel van de tekst.
Berna: @Docent_Rene: Oooh! Dan wordt het al duidelijker. Bedankt :)

sevvvv: Bij een samenvatting, hoe kan je het beste beginnen?
Docent_Rene: @sevvvv: stap 1. Maak open vragen van de instructie. stap 2 Beantwoord die vragen (herhaal steeds voor de zekerheid de vraag in het antwoord). stap 3 maak een tekst van de antwoorden. Je hoeft geen inleiding te verzinnen of zo.

justintj: jaah soms staat in 1 instructie 2 vragen die je moet beantwoorden!
Docent_Rene: heel goed, daarom moet je eerst nadenken over welke en hoeveel vragen je uit de instructie moet halen.

sevvvv: hoeveel woorden mag je gebruiken in een samenvatting
Docent_Rene: Het maximum aantal staat in de opdracht. Dat aantal mag je overschrijden met 10%.

marila: Ik heb moeite met leesteksten. Hoe kan ik beter worden?
Berna: oefenen, heel veel oefenen
Docent_Rene: @marila: meer lezen. Op welk niveau doe je examen?
marila: havo
Docent_Rene: @marila: misschien heb je hier iets aan om te oefenen: http://www.renemulder.info/oefeningen-leesvaardigheid.htm

jorddka: Docent_Rene: Ik vat als volgt samen: Ik lees de tekst, waarbij ik belangrijke zinnen onderstreep, vervolgens kijk ik in hoeverre deze onderstreepte zinnen overeenkomen met de vereisten (aantal woorden, inhoud (vraagjes)) en maak van die zinnen een lopende tekst. Maar daardoor zijn een groot deel van de zinnen letterlijk uit de tekst, dat is toch niet erg hoop ik?
Docent_Rene: @ jorddka: Ik zou geen tijd besteden aan het integraal doorlezen en onderstrepen van de tekst, maar meteen met de "vragen" beginnen. Als je per se eerst de hele tekst wil lezen, lees hem dan alleen globaal.
jorddka: Docent_Rene: tot nu toe ging dat wel goed hoor, dat integraal doorlezen! (in enkele NL-lessen (50min) heb ik samenvattingen op die manier gemaakt)

Charless: Is het belangrijk om verschillende stijlfouten te weten, als pleonasme/tangconstructies etc?
Docent_Rene: @Charless: nee

leren4life: docent rene, mag je het examen ook uit elkaar halen? Ik vind het altijd wel handig om de vragen direct naast de tekst te hebben.
Docent_Rene: @leren4life: ja, je mag er mee doen wat je wilt

Eadlyn: hoe is het slim om de tekst aan te pakken? eerst globaal lezen (koppensnellen enzo), en dan vragen lezen of andersom?
Docent_Rene: Iedereen heeft zo zijn eigen strategie. Mijn strategie is: 1. Globaal lezen, 2. De meerkeuzevragen waar ik meteen het antwoord op weet, 3. De overige meerkeuzevragen, waarbij ik eerst de duidelijk foute antwoorden wegstreep, 4. De makkelijk open vragen (kopjesvragen, citeervragen) 5. De rest

Charless: Wat is de juiste/beste manier om de Hoofdgedachte van een tekst te formuleren? 
justmyself_5567: ik heb ook ff een vraag.. hoe krijg je het snelst de hoofdgedachte/ uit een alinea?
Eadlyn: Ja, hoofdgedachte vind ik ook altijd moeilijk... Die vraag heb ik altijd fout :S
Docent_Rene: @Charless: in een goede alinea is elke uitspraak op een of andere manier afhankelijk van een andere uitspraak; een voorbeeld, een uitwerking, een conclusie enz. De structuur van een alinea kan je zo weergeven in een schema. Als het goed is, is er een uitspraak die van geen enkele andere uitspraak afhankelijk is, omdat alle andere uitspraken daar van afhankelijk zijn. Dat is de hoofdgedachte. Anders gezegd: een alinea bestaat uit een kernzin en een uitwerking.

marila: samenvatiing NL maken vind ik moeilijk ...vragen vallen nog wel mee
Docent_Rene: @marila: lees mijn antwoorden over samenvatten nog even door. De truuk is juist dat je de samenvatting als een tekstverklaring moet benaderen

-_4238: Hai, weet iemand of er bij tekstverklaren ook op spelling wordt gelet?
justintj: mijn docent zei, dat je alleen punten aftrek voor spelling kunt krijgen bij t samenvatten?
Docent_Rene: Alleen bij de samenvatting aftrek voor spelling etc. maar er is een maximum aan de puntenaftrek. Uit mijn hoofd 4 punten max

leren4life: waarom zou je niet gwn van boven beginnen?
Docent_Rene: @leren4life: Omdat je dan beter kunt plannen, en geen risico loopt dat je de makkelijk vragen aan het einde mist doordat je te lang hebt nagedacht over moeilijke vragen in het midden

justmyself_5567: Wilt u mijn vraag ook beantwoorden die ik net stelde.. Hoe krijg je het beste de hoofdgedachte uit een alinea?
Docent_Rene: De hoofdgedachte van een alinea is de samenvatting in een zin. Vaak, zeker op HAVO nivo, staat die zin in de alinea zelf, meestal aan het begin.

marila: @ Docent: wat vind u ervan om examentraining te gaan volgen voor bepaalde vakken?? denkt u dat het beetje helpt?
Docent_Rene: @marila: ja, in het algemeen helpt examentraining wel, al is het alleen maar om je meer zelfvertrouwen te geven.
marila: maar ze zeggen als je examentraining volgt en dus goed oplet en goede vragen stelt dat je dan met 1 punt omhoog gaat dan je al staat?:O
Docent_Rene: Ja dat cijfer ken ik en dat klopt wel ongeveer. Het is natuurlijk maar een gemiddelde

Eadlyn: Is het trouwens slim om eerst tekstbegrip te doen, en dan pas geleidde samenvatting, of andersom?
Docent_Rene: moet je helemaal zelf weten. Ik zou daarmee beginnen wat je het minst moeilijk vindt. Pluk altijd eerst het laaghangende fruit.

-_4238: Ik doe ook VWO en meestal staat de hoofdgedachte er inderdaad niet expliciet in, maar uit het slot is het vaak wel af te leiden. Als je goed op de kernzinnen let, kun je bijna heel de samenvatting zo overschrijven.
Docent_Rene: @_4238: jouw advies is heel goed als je een gewone samenvatting wilt maken van een uiteenzetting of een beschouwing, maar voor de geleide samenvatting van het examen is het heel gevaarlijk. Ik heb elk jaar, juist op VWO, samenvattingen die op zich heel behoorlijk zijn, maar die toch weinig punten scoren. Houd je aan de instructie van de opdracht!
-_4238: haha, maar je mag wel woorden en zinnen toevoegen om er een goedlopen geheel van te maken, hoor.
Docent_Rene: Je mag kernwoorden letterlijk uit de tekst halen. Dat goedlopend geheel staat wel in de instructie, maar ik heb vrijwel nooit meegemaakt dat daar daadwerkelijk punten voor af werden getrokken. Zeker als je de tekst lineair volgt, is "goedlopende tekst" nooit een probleem

justintj: Uiteenzetting, geeft een schrijver daar zijn mening ?
Berna: nee, dan legt hij iets uit. bij een betoog geeft hij zijn mening
Docent_Rene: @justinj: nee, en dat kan eigenlijk ook niet. Een tekst waarin uitgelegd wordt hoe de dieselmotor werkt, en hoe dat anders is dan een benzine motor, hoe moet je daar een mening over hebben?

jorddka: Ik heb bij samenvattingen vaak gezien dat mensen puntsgewijze schema's maakt, (bij het nakijken van het werk van klasgenoten na een oefening), dat is toch niet toegestaan?
Docent_Rene: Nee, tenminste niet als je dat inlevert. Je mag natuurlijk best een schema maken als klad, en dat uitwerken tot tekst

Eadlyn: Rene, in het correctiemodel staan paar dingen die terug MOETEN komen in je samenvatting. Maar als bv. wel in je samenvatting hebt staan, maar dan heel anders geformuleerd, is het dan alsnog fout?
Docent_Rene: Nee, dat is niet per se fout, maar het kan wel leiden tot gesteggel tussen de examinator en de gecommitteerde. Waarom zou je het jezelf en anderen moeilijk maken? Blijf gewoon zo dicht mogelijk bij de tekst?
Eadlyn: Citeren en woorden bij plaatsen om een mooi lopend geheel maken dus?
Docent_Rene: Citeren van kernzinnen kan best, maar dan loop je het risico dat je teveel woorden gebruikt.

Berna: Docent Rene, mag je bij een open vraag zoals: 'Wat houdt deze feministische doctrine in? Gebruik maximaal 30 woorden.' Ook iets letterlijk overnemen uit de tekst?
-_4238: Wat Berna vraagt, vraag ik me ook af eigenlijk
Docent_Rene: @berna: ja dat mag zeker. De steekwoorden neem je het beste uit de tekst over. Samenvatten is vooral weglaten en bondig formuleren.

marila: als je goed je best doet kan je makkelijk tog wel een 5 halen:P
Docent_Rene: Haha - tuurlijk wel. Als je een beetje systematisch werkt, en je tijd goed indeelt, is een 5 zeker voor iedereen mogelijk. Maar uiteindelijk wordt elke wedstrijd tijdens de training verloren of gewonnen, dus zo veel mogelijk oefenen

assilem_7946: met 't proefexamen had ik 35 van de 50 punten. Das toch wel 'n voldoende?
Docent_Rene: zeker. Ga uit van (score/max. punten*9)+1.

justmyself_5567: maar is oefenen het enige wat je kunt doen? ik denk van wel, maar echt veel beter wordt ik er niet op:$
Docent_Rene: Je moet wel je foute antwoorden analyseren en zorgen dat je snapt waarom het fout was.

assilem_7946: heb je in principe genoeg tijd ervoor?
Docent_Rene: Wat bedoel je?
assilem_7946: of er veel mensen zijn die niet genoeg tijd hebben
Docent_Rene: Dat komt wel voor, komt bijna altijd door het ontbreken van een strategie, waardoor mensen te lang bij een vraag blijven hangen, of door te grondig lezen van de tekst.

assilem_7946: onze docente zei dat je bij de samenvatting niet te veel letterlijk uit de tekst mag overnemen is dat zo? dat leek me namelijk nogal ontwaarschijnlijk
Docent_Rene: belangrijke formuleringen en steekwoorden haal je gewoon uit de tekst

Docent_Rene: het is heel instructief om een paar correctie-instructies te bestuderen. Die vind je overal en nergens op het web, bijv. www.eindexamen.nl
Simon_1535: correctie-instructies dat is zeg maar de uitleg voor docenten hoe ze een examen moeten beoordelen?
Docent_Rene: ja
justmyself_5567: juist ja.. daar had ik nog helemaal niet aan gedacht:O
Simon_1535: dat is hetzelfde als "de antwoorden"?
Docent_Rene: ja. Het heet "Correctievoorschrift"

jorddka: Samenvatting deze chat is te vinden op: http://www.dekatangelino.nl/examens/Nederlands.pdf. Ik had die samenvatting gemaakt, en dacht, waarom alleen voor mezelf?!

Meer info?
Voor iedereen die nog vragen heeft en medekandidaten zoekt, kijk eens op onze eindexamenpagina en het forum. Wie weet dat iemand daar je vragen kan beantwoorden.
Ben je blij met deze chatservice en wil je iets terug doen? Stop dan een van jouw verslagen in onze database, daar zijn we heel erg blij mee.

Gepubliceerd op 2 mei 2010
ADVERTENTIE
Nieuw seizoen Studententijd de podcast!

Studenten Joes, Tess en Annemoon zijn terug en bespreken alles wat jij wilt weten over het studentenleven. Ze hebben het onder andere over lentekriebels, studeren, backpacken, porno kijken, datediners, overthinken, break-ups en nog veel meer. Vanaf nu te luisteren via Spotify en andere podcast-apps! 

Luister nu