De Klassieke oudheid in het Paleis op de Dam

Het Paleis op de Dam in Amsterdam is in 1648 gebouwd. De functie van Het Paleis was stadhuis, het werd dan ook gebouwd omdat het oude stadhuis te klein was geworden. Het Paleis is bijna volledig in de stijl van de oude Grieken en Romeinen gebouwd. De gebruikte stijl gaf in de tijd dat het Paleis gebouwd is rijkdom en aanzien aan. Het Paleis moest een middelpunt in de stad worden en is daarom in deze stijl gebouwd. Het stadhuis had vele functies. Er werd bijvoorbeeld rechtgesproken, men kon zich er verzekeren en er werd geprobeerd overeenkomsten te sluiten tussen schuldeiseres en mensen die failliet gegaan waren. De receptie van de Klassieke Oudheid is bijna overal in het Paleis terug te vinden. De buitenkant van het Paleis vertoont vele kenmerken van de bouwstijl en architectuur van de oude Grieken en Romeinen. Aan de schoorstenen zitten guirlandes, en boven de dakkapellen zitten tympana. Aan de voorkant van het Paleis, boven de voorgevel, zit een tympanon. ‘In’ het tympanon is een gravure te zien, die elementen bevat uit de klassieke verhalen. Deze gravure moest onder andere de macht van Amsterdam uitbeelden. Boven op het tympanon staan drie beelden die de Vrede, de Voorzichtigheid en de Gerechtigheid uitbeelden. Ook de achtergevel heeft een tympanon met een gravure. Boven op dit tympanon staat het beeld van Atlas, een man uit de klassieke Romeinse verhalen. Atlas draagt de aardbol op zijn rug. Hij kijkt uit over Amsterdam. Door Atlas op het tympanon te plaatsen is geprobeerd het Paleis als middelpunt van de wereld uit te beelden. Naast Atlas, op de andere hoeken van het tympanon, staan nog twee beelden, die de Gematigdheid en de Waakzaamheid uitbeelden. De beelden van de Vrede, de Voorzichtigheid, de Gerechtigheid, de Waakzaamheid en de Gematigdheid moesten als voorbeeld dienen voor de rechters die in het Paleis rechtspraken. Op de voorgevel van het Paleis zijn, op de tweede verdieping, Corinthische zuilen te zien, en tussen de zuilen zitten bloemenslingers. Boven de zuilen zitten een architraaf en een doorlopend fries. Ook op de voorgevel van de eerste verdieping zijn zuilen met bloemenslingers ertussen, dit zijn Dorische zuilen. Hierboven zitten ook een architraaf en een doorlopend fries
Het midden van de voorgevel op de begane grond bestaat uit bogen. Al deze elementen uit de Klassieke bouwstijl zijn dus gebruikt om het Paleis aanzien te geven. Zelfs de trappen voor het Paleis zijn een element uit de Klassieke Griekse en Romeinse bouwstijl. Ook aan de binnenkant van het Paleis zijn veel dingen te vinden die aan de Klassieke Oudheid. Dit zijn vooral beelden en schilderijen. De schilderijen en beelden hebben eigenlijk allemaal een functie, ze moeten als voorbeeld dienen of als een soort extra uitleg bij de functie van een bepaald vertrek. De schilderijen beelden fragmenten uit enkele Klassieke verhalen uit. Het heeft een betekenis op welke plaats de schilderijen opgehangen zijn. Door de schillderijen in bepaalde kamers te hangen is een beetje geprobeerd de functie van een kamer weer te geven. Zo hangt bijvoorbeeld het schilderij Govert Flinck, ‘De onoomkoopbaarheid van consul Marcus Curius Dentatus’ in het burgemeestersvertrek. Dit schilderij moest dus als voorbeeld dienen voor de burgemeesters. Ook de beelden in het Paleis vertellen fragmenten uit Klassieke verhalen. De beelen dienen vaak als extra uitleg bij een functie van een bepaald vertrek, maar sms moesten ze als voorbeeld dienen voor de mensen of hadden ze een boodschap. Beelden met een boodschap zijn de beelden van de vier elementen in de Burgerzaal. Door de beelden waant men zich een klein universum, waar Amsterdam het middelpunt van is. Beelden die een voorbeeld geven hangen bijvoorbeeld in de Vierschaar. In de Vierschaar werd rechtgesproken en de beelden, waarop vonnissen uit bepaalde verhalen te zien zijn, moesten als voorbeeld voor de rechters dienen, omdat elk beeld een vorm van rechtspraak volgens de wet laat zien. Ook zijn er nog beelden die bepaalde attributen vertonen die te symbolen zijn voor bepaalde elementen in een goede rechtspraak, zoals een blinddoek, die staat voor onpartijdigheid, een weegschaal die staat voor een weloverwogen uitspraak en een zwaard die staat voor aardse gerechtigheid. Een groot deel van de beelden hangt als extra uitleg naast of boven een bepaalde kamer. Zo hangt Mars, de god van de oorlog, boven de krijgsraadkamer en Venus, de godin van de liefde, bij de trappen naar het kantoor van de huwelijkse zaken. Verder is het hele Paleis versierd met festoenen (die vaak ook nog iets uitbeelden), bloemenslingers en zuilen. In het hele Paleis op de Dam zijn dus ontzettend veel elementen uit de Klassieke Oudheid terug te vinden, die vooral bij moeten dragen aan het uitbeelden van het aanzien en de rijkdom en het Paleis.