De collegiale

DE COLLEGIALE KERK
Dinant, 10 oktober 2003

Dit werkstuk gaat over de architectuur van de Collegiale.
De katholieke kerk staat in Dinant, hij is gebouwd tussen de rotsen en de Maas. Net naast de Maasbrug.
Deze kerk werd vanaf 934 opgeheven tot de rang van collegiale kerk. Aangepast in de 12de eeuw, in de Romaanse stijl. Romaans komt uit de periode tussen 1000 en 1200 na Chr. De kerken zijn zwaar en massief van bouw.
In 1227 viel een zware rotsblok naar beneden en vernielde het gebouw. Alleen de geschonden voorgevel aan de noordzijde van de huidige collegiale is overgebleven.

De kerk werd vervolgens heropgebouwd in de Maasgotiek.
De stijl van die tijd was de gotiek. Gotiek is een stroming van ongeveer 1150 tot ongeveer 1500. het ging in die tijd vooral om het religieuze karakter. Ze wilden de gebouwen zo hoog mogelijk maken, maar probeerden de dragende muren zo licht mogelijk te houden. Erg kenmerkend voor de gotiek zijn de luchtbogen, de grote glas-in-loodramen, en de kruisribgewelven. Verder worden de spitsboogramen als typisch verschijnselen van de gotiek beschouwd. De gotiek in zijn geheel is wel erg veel omvattend, er zijn daarin per streek weer verschillende soorten van gotiek. Bij dit gebouw is dat de maasgotiek. Het ziet er wat statig zwaar, maar vol eenvoud en harmonie uit. De stevigheid en de sierlijke kapitelen zijn ook kenmerken van de maasgotiek.
Kernmerkend aan deze kerk van de gotische stijl, zijn heel duidelijk de ingang, de glas-in-loodramen, de luchtbogen en de steunberen aan de zeikanten van het gebouw. Er zijn ook nog typisch Romaanse dingen te vinden aan de kerk. De façade heeft afgezien van de ingang, kleine ramen en dat geeft een zware indruk. De bolvormige klokkentoren heeft niks met de stijlen te maken.
De kerk domineert de omgeving door zijn bolvormige klokkentoren. Die klokkentoren was in feite bestemd voor het stadhuis, maar door veel tegenslagen kreeg deze in de 16e eeuw deze nieuwe bestemming.
Het gebouw is gemaakt van natuursteen, kalksteen van Visé (zwart marmer van Dinant) genaamd. De gewelven werden hersteld met tufsteen. Er zitten zoals je al weet glas-in-loodramen in. Er is skeletbouw toegepast in deze kerk, maar dat is ook niet vreemd, want ze wilden in die tijd de dragende muren zo licht mogelijk houden. Je kunt dit zien door de zuilen die zichtbaar uit de muren steken en de steunberen aan de buitenkant. Als het wel dragende muren waren geweest was het glas van de grote ramen allang gebroken.
Je hebt in deze kerk te maken met de structuur van ‘blok’-vormen. Het zijn namelijk allemaal ‘geometrische’ vormen.
De façade is bewaard gebleven toen een zware rots de rest van de kerk vernielde. Het lijkt net of er gewoon tegen de façade een nieuw gebouw is gebouwd. Daarom vormt de façade geen geheel met de rest van het gebouw, maar het domineert het ook niet. De collegiale is van de buitenkant statig en mooi, maar van binnen ook, het ging niet alleen om de buitenkant of om de binnenkant van de kerk. Toch valt de bolvormige klokkentoren het meest op.
Er zijn twee ingangen. Het eerste bevind zich aan de façade, dit is dan ook de hoofdingang. Hij valt heel erg op door de spitsbogen en de versiersels van de gotische stijl. De tweede ingang is eigenlijk ook wel opvallend, maar omdat hij aan de zijkant zit en omdat je daar maar een smal straatje hebt met daarnaast meteen huizen, valt hij niet meer zo op.
De architectuur verwijst heel duidelijk naar de functie. Een kerk moet altijd opvallend en statig zijn. Je zou je ook niet voor kunnen stellen dat dit gebouw als bijv. een school gebruikt zou worden.
De naam van de architect van dit gebouw staat nergens vermeld. Er is wel een vermoeden van wat de waarschijnlijke bedoeling van de kerk geweest zou moeten zijn. De hoofdgedachte die bij het bouwen alles heeft beheerst, is blijkbaar de eenheid dat komt door de grote booggewelven, ondersteund door monocylindrische (ronde, niet versierde) zuilen. De gelijkvormigheid heeft de bouwmeester behendig weten te verschuilen door, gewelven van onderscheidene breedten, door glasramen met verschillende afbeeldingen en met verschillende afmetingen, en door ongelijke beukarmen.

Het gebouw roept meerdere associaties op. Het is statig door de stevige muren aan de voorkant, met de bolvormige klokkentoren, en door de grote glas-in-loodramen. Van binnen is het gebouw extravagant, dit komt weer door de glas-in-loodramen, en het altaar. Het is een open en toeganklijk gebouw. Letterlijk, want je kunt er zo zonder gids naar binnen. Figuurlijk ook, want als je binnenbent heb je al gauw de neiging om even in de stoelen te gaan zitten, dus je zou heel snel naar een kerkdienst kunnen gaan. Het is wel katholiek en ik ben protestants dus dan ga je al weer wat minder snel.

Eigen mening:
Je kon de kerk van heel ver al herkennen aan zijn bol, een groot contrast met de omgeving, dat vond ik erg indrukwekkend.
Van de façade vind ik de ingang heel mooi, omdat die heel sierlijk is (gotiek) De rest van de voorkant is sober, maar wel heel statig door de kleine raampjes, maar dat vind ik juist wel mooi.
Er zitten in dit gebouw verschillende bouwstijlen. Als je het zag was het wel mooi, maar het was erg ingewikkeld om er in je verslag een goed geheel van te maken.
Van binnen vond ik het altaar, met de schilderijen eromheen heel mooi, het is ‘het’ aandachtspunt in de kerk doordat er veel lichten op staan waardoor alles blinkt.
De glas-in-loodramen vind ik wel het mooist, die waren zo groot en met mooie afbeeldingen. De kerk is helemaal niet zo groot en dan toch hebben ze er één van de grootste glas-in-loodramen van Europa, heel bijzonder.
Ik houd er helemaal niet van om musea of kerken te bezoeken, omdat me het niet interesseert, ik ben meer een avontuurlijk mens. Door dit verslag ben ik er wel anders tegenaan gaan kijken en daardoor vind ik de dingen ook wel mooi die ik nu gezien heb in deze kerk.