Keizer Augustus

Gaius Octavius

Augustus werd geboren in Rome op 23 september 63 voor Christus. Zijn naam was oorspronkelijk Gaius Octavius. Zijn vader was Gaius Octavius, afkomstig uit een ridderfamilie uit Velitri (ten zuidoosten van Rome). Zijn moeder was Atia de Oudere, zij was een nicht van Gaius Julius Caesar. Op die manier was Gaius Octavius (Augustus) dus een kleinneef van Julius Caesar. In 59 voor Christus overleed Augustus vader, en hield Caesar zich bezig met de opvoeding van de vijfjarige Gaius Octavius. Augustus zelf overleed op 19 augustus 14 na Christus.

Nalateschap van Caesar

Doordat Augustus op vijfjarige leeftijd zijn vader verloor voedde Caesar hem op. Na de moord op Caesar in 44 voor Chr. bleek dat Caesar Augustus als zoon had geadopteerd en had hem als erfgenaam bestempeld. Daarna noemde Augustus (Gaius Octavius) zich Gaius Julius Caesar Octavianus. Snel ging hij naar Rome om zijn rechten als erfgenaam waar te maken. Marcus Antonius, die zich als opvolger van Caesar opstelde, werkte hem tegen. Maar hij versloeg hem in 43 bij Mutina in opdracht van de senaat. Samen met Lepidus en Antonius vormde hij het driemanschap, dat officieel werd erkend. Na de overwinning op de moordenaars van Caesar, Brutus en Cassius, in het jaar 42 verdeelden het driemanschap het rijk. Augustus (Octavius) kreeg het westen, Antonius het oosten en Lepidus de Afrikaanse delen van het oude rijk.


Na de zege over Antonius bij Aktium (oosten), in 31 voor Christus, en na de uitschakeling van Lepidus werd Augustus, hij heette toen nog officieel Octavius, alleenheerser. De verovering van Dalmatie en Egypte in het jaar 30 maakten een einde aan de burgeroorlog. Na zijn triomfantelijke terugkeer naar Rome, in het jaar 29, veranderde hij de staat en de maatschappij.

De Romeinse keizertijd begon met Augustus. In 27 voor Christus werd door de senaat de eretitel Augustus (betekent “Verhevene”) aan hem gegeven, doordat hij voor ust en orde in het land had gezorgd. Hierna veroverde hij nog de Alpen en zorgde voor meer zekerheid bij de grenzen.

Augustus regeerde van 27 voor Christus tot 14 na Christus.

Het priveleven van Augustus

Augustus was dan wel een grote weldaad voor Rome, maar in zijn priveleven had hij minder geluk. Hij was drie keer getrouwd. De eerste keer was in 41 met Clodia, de dochter van de beruchte Publius Clodius Pulcher. Dit huwelijk bleef kinderloos. Het tweede huwelijk was in 40 met Scribonia, zus van Lucius Scribonius Libo. Dit huwelijk bleef niet kinderloos, Augustus en Scribonia kregen namelijk een dochter, Julia. Het derde huwelijk vond plaats in 38 met Livia Drusilla, de vrouw van Tiberius Claudius Nero, die haar afstond. Ook dit huwelijk bleef kinderloos.

Alleen uit het tweede huwelijk is een kind gekomen. Maar omdat hij geen mannelijke opvolgers van zijn eigen bloed had, adopteerde hij verschillende zonen. Door omstandigheden kon geen van allen Augustus zijn opvolger worden. Op aandringen van zijn laatste vrouw Livia, zij had een grote invloed op de keizer, adopteerde hij in 4 na Christus Tiberius. Tiberius was de zoon van Livia uit haar eerste huwelijk. Augustus was echter helemaal niet gesteld op Tibertus.

Julia, de dochter van Augustus, trouwde eerst met haar neef Marcus Claudius Marcellus, die een zoon was van Augustus zus Octavia, maar haar man overleed al op jonge leeftijd. Daarna trouwde zij met Agrippa en vervolgens nog eens met Tiberius.

Bouwwerken

Mausoleum van Augustus

Na de terugkeer van Octavianus uit Alexandrie en de beeindiging van de oorlog tegen Antonius en de verovering van Egypte, werd op bevel van Octavianus in 28 v. Chr. begonnen met de bouw van een grafmonument op het Marsveld.
Er waren twee belangrijke redenen die aanleiding gaven tot de bouw van dit grafmonument. De eerste reden was de gezondheid van Augustus. Hij had een slechte gezondheid en zou niet lang meer te leven hebben, toch wilde hij voor een mooie begraafplaats zorgen. Augustus was toen ongeveer 31 jaar oud. De tweede belangrijkste reden was als het ware een propagansische-politieke reden. Met de bouw van dit bouwwerk wilde hij bepaalde invloeden hebben op het grote publiek. Het moets als het ware een tegenhanger zijn van het graf van Antonius en Cleopatra in
Alexandrie. Het was de bedoeling om iedereen duidelijk te maken, dat Octavianus in tegenstelling tot Antonius tot zijn dood en daarna aan Rome gebonden bleef, en dat hij hier zijn standplaats en middelpunt van zijn rijk zag.


Het bouwwerk zelf werd in 23 v. Christus voltooid. Het is een ingewikkeld gebouw met meerdere verdiepingen. Als voorbeeld heeft men het mausoleum van koning Mausolos van Carien genomen. Van deze koning komt dan ook het woord “mausoleum”.

Ara Pacis

Toen Augustus in 13 v. Chr. succesvol terugkeerde van een veldtocht naar Gallie en Spanje, besloot de senaat op 4 juli van hetzelfde jaar tot de oprichting van een altaar voor vrede, de Ara Pacis. Vier jaar later werd dit monument ingewijd. Dat de aanleg vier jaar geduurd heeft komt omdat de Ara Pacis een rol speelt in de propagandapolitiek van Augustus. Het vredesmonument was namelijk een onderdeek van het perk waatoe ook nog het Mausoleum, het Solarium Horologium Augusti, het grote zonneuurwerk en het Ustriunum behoorden.

Het Ara Pacis is te vergelijken met een ander beroemd altaar uit de oudheid: het Zeusaltaar te Pergemon. In tegenstelling to dit grote bouwwerk uit de Hellenistische tijd is de Ara Pacis eenvoudig en bescheiden.

Twee smalle ingangen aan de oost en westkant geven toegang tot het altaar. Aan de oost- en westzijde zijn verschillende reliefs. Aan de westzijde is een Aeneasrelief. Aeneas wil hier gaan offeren aan de panaten die hij uit het brandende Troje heeft gered. Verder is er aan de westzijde ook nog een relief van Mars met Romulus en Remus. Hierover is nog niet zoveel bekend. Ook aan de oostzijde zijn verschillende reliefs te vinden. In het Tellusrelief valt een figuur duidelijk op: Tellus of Italia. Welk van beiden het nou precies voorstelt, daar is men nog niet helemaal over uit. Ook aan de oostzijde is het Romarelief, net zoals bij het Marsrelief is hier ook niet veel van bewaard gebleven.

Aan de noord- en zuidzijde van het altaar is een processie afgebeeld. Aan de zuidzijde zijn Augustus en Agrippa afgebeeld. Augustus wordt omring door priesters en hun dienaren. Achter Agrippa volgt de keizerlijke familie waaronder troonopvolger Gaius Caesar, die in 20 voor Christus werd geboren. Ook de latere keizer Tiberius kunnen we zien aan deze zijde. Het is duidelijk dat het hier om een overgelegenheid gaat, dat is te zien aan de voorwerpen die ze vast hebben en aan het feit dat ze hun hoofden bedekt hebben. Aan de noordzijde staan wat minder belangrijke leden van de keizerlijke familie afgebeeld. De belangrijkste is Lucius Caesar, de tweede zoon van Agrippa.

Solarium Horologium Augusti

Het Solarium is een door Augustus aan de zon gewijde zonnewijzer op het noordelijke deel van het Campus Martius. De zonnewijzer is een instrument waarmee men met behulp van de schaduw van een staaf, het uur van de dag af kan lezen. Deze zonneklok is waarschijnlijk de grootste klok allertijden met afmetingen van 160 bij 75 meter!

Het Solarium is ver buiten het stadsdeel geplaats, dit is niet gewoon. Ook de plaatsing van de Ara Pacis buiten de stad is ongewoon. Het zou logisch zijn als de tijdsaanduiding is waar ook mensen zijn die er gebruik van kunnen maken. Maar toch is de plaatsing van het solarium niet willekeurig en staat in direct verband met de andere monumenten van Augustus. Het Mausoleum en de Ara Pacis werden waarschijnlijk op dezelfde dag ingewijd (30 januari 9 voor Christus). En het zijn beide monumenten opgericht naar aanleiding van het succes van Augustus. De Ara Pacis is het monument voor zijn succesvol stoppen van de oorlog(en) in het westen, en het Solarium in het oosten.

Forum Augusti

In een gelofte , afgelegd voor de slag bij Philippi (42 voor Christus), waarin de moordenaars van Caesar Brutus en Cassius omkwamen, had Augustus zich verplicht tot de bouw van een tempel voor Mars. Veertig jaar later, in 2 voor Christus, werd deze tempel, gewijd aan Mars Ultor (Mars, die de moordenaars wreekt), als onderdeel van het Forum Augusti ingewijd. Hiervoor had Augustus met eigen geld land van particulieren gekocht.


Dit forum was geen marktplein, maar het diende als zetel voor de rechtbank van de senaat, die hieruit beslissingen nam over oorlog en vrede. Er stond ook een beeld van Augustus op een soort triomfwagen in het midden van het forum, asl soort propaganda. De plaats waar deze wagen heeft gestaan is niet opgegeraven.

Het complex bestaat uit een lang plein. Aan de oostzijde is de tempel. De oppervlakte is 125 m bij 118 m. En er zijn muren van wel 33 m hoog.