Hoofdstuk 4: De Machtigingswet
In dit hoofdstuk worden de volgende punten behandeld:
- de ondergang van de Weimarrerepubliek
- de inhoud van de machtigingswet
- welke partijen voor, of tegen deze wet waren
- welke partijen er tegen waren, en waarom
- welke gevolgen het aannemen van de machtigingswet met zich meenam
Ondergang van de Weimarrerepubliek
De Weimarrerepubliek had veel tegenstanders, weinig ervaring en kreeg weinig steun. Punten waarom de Weimarrerepubliek zwak was: 1. Volgens vele was de het verdrag van Versailles de schuld van de republiek, er was alleen geen oplossing; niet betalen zou lijden tot bezetting van Duitsland en uiteenvalling van het land. 2. De partijen die in de regering zaten waren elkaar liever kwijt dan rijk. De SPD en de KPD stonden vijandig tegenover elkaar. 3. De uitbreiding van het kiesrecht was voor vele nationaal-socialisten en conservatieven veel te snel gegaan. 4. De nationaal socialisten en de conservatieven. De economische crisis in 1929 kreeg Duitsland het na een paar iets betere jaren opeens weer heel slecht. De VS wilde dat de leningen meteen werden terugbetaald en daardoor kwam Duitsland in grote problemen. De fabrieken moesten sluiten en mensen moesten worden ontslagen. Veel mensen werden werkloos. De partijen van de Weimarrerepubliek konden geen oplossing vinden voor de grote economische problemen. De NSDAP deed zijn voordeel uit de crisis. Zij kregen steeds meer aanhang van alle delen van de bevolking. Ze beloofden van alles: de kleine ondernemers zouden geen last meer hebben van concurrentie met grote ondernemers, de grote ondernemers werd daarop beloofd dat de vakbonden zouden verdwijnen en de boeren zouden financiële steun krijgen. Vorming kabinet-Hitler, en daarbij horende ondergang van de parlementaire democratie
Hitler probeerde na zijn mislukte staatsgreep en zijn gevangenschap op een wettige manier de macht te grijpen. Alleen in de tijden dat de economie zich weer langzaam herstelde, had de NSDAP weinig aanhang. De wettige manier was een té lange optie. Bij de door von Papen, nieuw uitgeschreven verkiezingen behaalde de NSDAP 37% van de zetels en daarmee de grootste partij in de Rijksdag. Na een tweede verkiezing in 1932 werd Hitler rijkskanselier. Hitler ontbond hierop de Rijksdag, en schreef nieuwe verkiezingen uit. Ze vormden tot nu toe een coalitie met de DNVP. De Centrumpartij van Ludwig Kaas had een sleutelrol in de besluitvorming over de machtigingswet. Zij eisten dat de kerk beschermd zou blijven, de rechtspraak onafhankelijk zou blijven, en de president niet alle rechten kreeg. Dit beloofde de NSDAP, maar zette dit niet op papier. Hiermee was de machtigingswet goedgekeurd. De NSDAP en de DNVP stemden in ieder geval al voor en met de goedkeuring van de Centrumpartij was de machtigingswet een feit. De val van de Weimarrerepubliek was officieel een feit. Machtigingswet
Heel kort samengevat was de machtigingswet: een wet die ervoor zorgde dat de rijksdag geen invloed meer had en Hitler alleen kon regeren.
De belangrijkste twee punten:
1. wetten kunnen behalve de in de grondwet beschreven manier ook door de regering worden uitgevaardigd.
2. de grondwet bestond in feite niet meer, want wetten mochten van de grondwet afwijken. Verder zou de democratie zou op papier niet meer bestaan.
Rijksdaggebouw tijdens het kabinet-Hitler. Op de achtergrond zie je een grote adelaar en daaronder het hakenkruis, symbool van de NSDAP.
Partijen die voor of tegen deze wet waren
De NSDAP was uiteraard voor de machtigingswet, net als de DNVP. De DNVP was een partij met vooral aanhang onder de adel. Zij waren van mening dat het gewone volk niet kon regeren. Hier waren mensen van adel nodig. Ze stemden verder vóór de machtigingswet omdat ze tegen de parlementaire democratie waren. Een redelijk grote partij die direct al tegen de machtigingswet was, was de SPD (sociaal-democratische partij Duitsland). De SPD vond dat een regering gecontroleerd moest kunnen worden, en dat kon niet als één iemand de macht zou krijgen. De uitgangspunten waarvoor de Weimarrerepubliek was, werden geschonden door de machtigingswet. De conservatieven dachten met behulp van de NSDAP aan de macht te komen en hoopten de algehele chaos bij de verkiezingen te kunnen gebruiken. Veel politici onderschatte de sluwheid van Hitler. Er zijn in de nacht voor de verkiezingen veel politieke tegenstanders vermoord of opgepakt door de SA. Veel politici durfden de weg naar het rijksdaggebouw niet aan (er liepen overal gewapende SA mannen rond in het Rijksdaggebouw) of doken onder. Welke gevolgen had de machtigingswet? Hitler had alle macht en nu moesten er belangrijke dingen gaan veranderen in Duitsland. Hij begon met het uitschakelen van alle groepen mensen die ook maar enige tegenstand konden bieden tegen de heerschappij van de NSDAP. Dit waren de SA (vechtploegen van Hitler), de vakbonden en het leger. De SA werd door een (lagere) afdeling, de SS, met geweld onschadelijk gemaakt. De kopstukken van de KPD en de SPD werden gearresteerd en de partijen werden verboden. De overige partijen werden verzocht zich “vrijwillig” op te heven. Hitler kroonde zichzelf tot Führer van Duitsland, dat nu het Derde Rijk werd genoemd. Het geheel werd afgesloten met de wet tegen de oprichting van andere partijen en de dictatuur was rond. Het was nu aftellen tot de verschrikkelijkste oorlog die er ooit had plaatsgevonden: de Tweede Wereldoorlog.
Ondergang van de Weimarrerepubliek
De Weimarrerepubliek had veel tegenstanders, weinig ervaring en kreeg weinig steun. Punten waarom de Weimarrerepubliek zwak was: 1. Volgens vele was de het verdrag van Versailles de schuld van de republiek, er was alleen geen oplossing; niet betalen zou lijden tot bezetting van Duitsland en uiteenvalling van het land. 2. De partijen die in de regering zaten waren elkaar liever kwijt dan rijk. De SPD en de KPD stonden vijandig tegenover elkaar. 3. De uitbreiding van het kiesrecht was voor vele nationaal-socialisten en conservatieven veel te snel gegaan. 4. De nationaal socialisten en de conservatieven. De economische crisis in 1929 kreeg Duitsland het na een paar iets betere jaren opeens weer heel slecht. De VS wilde dat de leningen meteen werden terugbetaald en daardoor kwam Duitsland in grote problemen. De fabrieken moesten sluiten en mensen moesten worden ontslagen. Veel mensen werden werkloos. De partijen van de Weimarrerepubliek konden geen oplossing vinden voor de grote economische problemen. De NSDAP deed zijn voordeel uit de crisis. Zij kregen steeds meer aanhang van alle delen van de bevolking. Ze beloofden van alles: de kleine ondernemers zouden geen last meer hebben van concurrentie met grote ondernemers, de grote ondernemers werd daarop beloofd dat de vakbonden zouden verdwijnen en de boeren zouden financiële steun krijgen. Vorming kabinet-Hitler, en daarbij horende ondergang van de parlementaire democratie
Hitler probeerde na zijn mislukte staatsgreep en zijn gevangenschap op een wettige manier de macht te grijpen. Alleen in de tijden dat de economie zich weer langzaam herstelde, had de NSDAP weinig aanhang. De wettige manier was een té lange optie. Bij de door von Papen, nieuw uitgeschreven verkiezingen behaalde de NSDAP 37% van de zetels en daarmee de grootste partij in de Rijksdag. Na een tweede verkiezing in 1932 werd Hitler rijkskanselier. Hitler ontbond hierop de Rijksdag, en schreef nieuwe verkiezingen uit. Ze vormden tot nu toe een coalitie met de DNVP. De Centrumpartij van Ludwig Kaas had een sleutelrol in de besluitvorming over de machtigingswet. Zij eisten dat de kerk beschermd zou blijven, de rechtspraak onafhankelijk zou blijven, en de president niet alle rechten kreeg. Dit beloofde de NSDAP, maar zette dit niet op papier. Hiermee was de machtigingswet goedgekeurd. De NSDAP en de DNVP stemden in ieder geval al voor en met de goedkeuring van de Centrumpartij was de machtigingswet een feit. De val van de Weimarrerepubliek was officieel een feit. Machtigingswet
De NSDAP was uiteraard voor de machtigingswet, net als de DNVP. De DNVP was een partij met vooral aanhang onder de adel. Zij waren van mening dat het gewone volk niet kon regeren. Hier waren mensen van adel nodig. Ze stemden verder vóór de machtigingswet omdat ze tegen de parlementaire democratie waren. Een redelijk grote partij die direct al tegen de machtigingswet was, was de SPD (sociaal-democratische partij Duitsland). De SPD vond dat een regering gecontroleerd moest kunnen worden, en dat kon niet als één iemand de macht zou krijgen. De uitgangspunten waarvoor de Weimarrerepubliek was, werden geschonden door de machtigingswet. De conservatieven dachten met behulp van de NSDAP aan de macht te komen en hoopten de algehele chaos bij de verkiezingen te kunnen gebruiken. Veel politici onderschatte de sluwheid van Hitler. Er zijn in de nacht voor de verkiezingen veel politieke tegenstanders vermoord of opgepakt door de SA. Veel politici durfden de weg naar het rijksdaggebouw niet aan (er liepen overal gewapende SA mannen rond in het Rijksdaggebouw) of doken onder. Welke gevolgen had de machtigingswet? Hitler had alle macht en nu moesten er belangrijke dingen gaan veranderen in Duitsland. Hij begon met het uitschakelen van alle groepen mensen die ook maar enige tegenstand konden bieden tegen de heerschappij van de NSDAP. Dit waren de SA (vechtploegen van Hitler), de vakbonden en het leger. De SA werd door een (lagere) afdeling, de SS, met geweld onschadelijk gemaakt. De kopstukken van de KPD en de SPD werden gearresteerd en de partijen werden verboden. De overige partijen werden verzocht zich “vrijwillig” op te heven. Hitler kroonde zichzelf tot Führer van Duitsland, dat nu het Derde Rijk werd genoemd. Het geheel werd afgesloten met de wet tegen de oprichting van andere partijen en de dictatuur was rond. Het was nu aftellen tot de verschrikkelijkste oorlog die er ooit had plaatsgevonden: de Tweede Wereldoorlog.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden