De scheepsjongens van Bontekoe door Johan Fabricius

Auteur: Johan Fabricius
Titel: De scheepsjongens van Bontekoe
Uitgever: Leopold
Jaar: 1923
Genre: Avontuur

Samenvatting: Hajo is een jongen die heel graag op een boot van de VOC wil werken. Hij mag nog niet want hij is niet oud genoeg. Op een dag ziet hij schipper Bontekoe en hij mag van hem mee als zijn moeder het goed vindt. Gelukkig vindt zijn moeder het goed en gaat hij dus mee. De dag voordat ze vertrekken gaat Hajo samen met zijn vriend Padde van iedereen afscheid nemen. Padde zou daarna meegaan tot het schip waarmee ze gaan varen en dan weer terug, want hij zou in de bierbrouwerij van zijn oom gaan werken. Toen Hajo, Padde en Rolf (het neefje van Bontekoe) samen bij het schip aankwamen gingen ze meteen aan boord, ook Padde. Terwijl Hajo en Rolf hun spullen bij hun kooi legden, ging Padde wat rondkijken en viel uiteindelijk in slaap. Hij werd pas wakker toen het schip wegvoer en kon toen niet meer terug. Hij werd botteliermaat op het schip. Het eerste gedeelte van de reis ging vrij voorspoedig. Ze maakten een groot aantal nieuwe vrienden, onder andere Harmen, de koksmaat. Na een tijdje kregen ze te maken met een gevreesde vijand, namelijk Scheurbuik. Er sneuvelden een aantal, maar gelukkig wist Bontekoe op tijd een plaats te vinden waar ze vers eten konden halen. Ze reisden verder totdat Padde een keer een vaatje brandewijn moest halen en per ongeluk de brandewijn in brand liet vliegen. Het schip ging ten onder. De meeste mannen overleefden het en ze reisden verder in twee sloepen. Toen ze een lange tocht achter de rug hadden zagen ze net op tijd land. Daar konden ze voedsel krijgen. Hajo, Rolf, Padde en Harmen gingen met de schipper mee naar het dorp. Daar werden ze, nadat de schipper al weg was, door een list gevangen genomen. De inboorlingen gingen nu een aanval op de rest van de bemanning uitvoeren. Toen alle mannen uit het dorp weg waren, werden ze bevrijd door een meisje. Nu konden ze ontsnappen, maar op het strand aangekomen was iedereen al weg en twee van hun vrienden waren dood. Ze besloten om dan maar op eigen kracht naar Bantam te gaan. Na dagen door de jungle te hebben gezworven kwamen ze weer bij een dorp aan. Harmen liep hier nietsvermoedend naar binnen en werd opgesloten. Hajo en Rolf gingen proberen Harmen ‘s nachts te redden. Dit lukte, maar door de afleidingsmanoeuvre die ze gebruikten om langs de bewaker te komen, ging de bewaker naar Padde. In paniek doodde hij hem en sloeg op de vlucht. Toen Hajo en Rolf terug kwamen met Harmen vonden ze Padde eerst niet. Later vonden ze hem toch, samen met een meisje uit het dorp dat hen had aangevallen, zij heette Dolimah en wilde met hen meegaan. Ze trokken met z’n vijven verder, totdat Padde ziek werd. Ze moesten nu een schuilplaats vinden. Hajo en Harmen vonden een panterhol en doodden de panter. Ze bleken vlak bij een dorp te zitten en dankzij Dolimah zorgde een jongetje, genaamd Saleiman, ervoor dat ze de medicijnman konden halen en deze zou Padde genezen in ruil voor het pantervel van de gedode panter. Toen Harmen later de medicijnman zag met het pantervel dacht hij dat de man het gestolen had, want hij wist niks van de ruil die plaats had gevonden en nam hem het vel af. Door deze actie moesten ze snel vluchten. Terwijl ze verder trokken werd Padde weer beter en ze kwamen bij een rivier. Hier bouwden ze een vlot en ze dreven naar zee. Dolimah kreeg onderweg heimwee en nam afscheid. Nadat ze bij zee waren aangekomen verstevigden ze het vlot en legden een grote voorraad aan. Nu gingen ze de oversteek wagen. Deze lukte met een tussenstop voor voedsel op een eilandje. Harmen, Hajo en Padde monsterden aan op het schip van de Bruinvis (een andere schipper van de VOC en kwamen in de winter thuis. Rolf bleef bij zijn oom in Indië.

Personen: Hajo: (hoofdpersoon) Handige jongen die maar geen baan kan vinden, omdat hij steeds wegloopt. Zijn vader is verdronken en daarom mag hij eerst niet naar zee.


Padde: Een beetje dikke jongen die niet erg handig is, maar wel de beste vriend van Hajo is. Zijn vader was een zuiplap en is verdronken in een sloot. Hij zou eerst bierbrouwer worden, maar doordat hij in slaap viel, werd hij "botteliersmaat" op de nieuw Hoorn

Rolf: De neef van schipper Bontekoe. Slim en mag daardoor in de kajuit van zijn oom om boeken te lezen en te leren. Hij heeft geen ouders meer en woont bij zijn oom. Hij wordt verdrietig of boos als de anderen over ouders praten.

Harmen: Koksmaat op "de nieuw Hoorn" Hij is twee jaar ouder dan de anderen en heeft al eerder een reis naar Oost-Indië gemaakt. Hij weet alles van eten maken en opeten.

Dolimah: Meisje van de stam der ontvoerders, maar staat aan de kant van de vrienden. Ze helpt Padde als Harmen hem pest.

Saleiman: Niet erg knappe jongen die gepest wordt door zijn dorpsgenoten. Hij kan goed met dieren opschieten en steelt voedsel voor Hajo, Padde, Rolf en Harmen.

Schipper Bontekoe: Een aardige schipper en de oom van Rolf.

Plaats: Het speelt zich af in Hoorn, op het schip, in het oerwoud van Sumatra en in de Nederlandse kolonie op Java.

Verteltijd: ik had 1 week nodig om het boek te lezen.

Vertelde tijd: Het boek begint in 1618, en het eindigt in 1620. De tijd kan je merken aan de schepen, het gedrag, de namen, de kleding, het voedsel, dus aan bijna alles dat in het boek staat.
Alles wordt in de chronologische volgorde verteld. Er zijn geen flashbacks

Begin: Het verhaal begint midden in een gebeurtenis namelijk Hajo die aan het werk is in de smederij.


Probleem en afloop: het grootste probleem is om heelhuids op Java te komen en alle tegenslagen die dat vermoeilijken. Het boek heeft een goede afloop omdat ze heelhuids weer in hoorn aankomen.

Realistisch: Het boek is heel realistisch want dit zou zomaar in de tijd van de VOC gebeurd kunnen zijn.

Perspectief: Het Boek is in het vertellers perspectief geschreven.

Titel: De titel betekent gewoon de scheepsjongens van Bontekoe.

Thema: Het thema is geschiedenis en VOC reizen.

Beoordeling: Ik vond het een heel leuk boek omdat je terwijl je leest maleis leert zoals bijv. Makkan eten betekent doordat de mensen op het schip de bewoners van de dorpjes om eten moeten vragen.
Tijdens het lezen zat ik helemaal in het boek omdat het een erg spannend boek is. Het was wel moeilijk aan het begin omdat het begin heel erg saai is maar vanaf ongeveer dat ze op het schip gaan wordt het heel leuk.
De opbouw van het verhaal is saai doordat er eerst iets wordt verteld over de personages. Dat heb je natuurlijk nodig in het boek maar echt spannend is het niet.

De stijl van het verhaal is soms best moeilijk omdat er echt de taal van vroeger wordt gebruikt als mensen tegen elkaar praten. Je moet soms dus wel een regel wat vaker lezen voordat je weet wat het nou betekent.