Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2009
• 158 pagina's
• Uitgeverij: LJ Veen te Amsterdam

Flaptekst

Eerste zin

Hordes toeschouwers, rijendik langs de weg.

Samenvatting

Aan het woord is een wielrenner van een Nederlandse wielerploeg die een overgangsetappe heeft uitgekozen om zijn slag te slaan. Het is nog 180 kilometers tot de finish en van het peloton mag hij zijn gang gaan. Ze moeten zo’n renner eerst classificeren en als hij geen gevaar voor het peloton is, mag hij weglopen. Aan het einde zullen ze hem wel weer inhalen en zo’n renner heet in het wielerpeloton een “pannenkoek.”

Er zijn twee verhaaldraden: in de ene wordt vrij neutraal weergegeven wat er in de etappe en met de wielrenner gebeurt. In de andere lijn rijden we als het ware mee met de ikverteller. Hij moet in het begin al afzien en dan heeft hij nog maar een voorsprong van twee minuten. Maar gaandeweg begrijpt hij dat het peloton hem laat gaan. Hij krijgt een “flow” over zich en zijn maximale voorsprong bedraagt wel meer dan 10 minuten.

Dan gaan echter allerlei gedachten in zijn hoofd spelen:
- De twijfel die hem zijn hele leven al parten speelt bijv. als hij cadeautjes moet kopen
- De positie van zijn ploeggenoot Van Steensel die door niemand serieus wordt genomen en altijd wordt gepest door zijn ploeggenoten
- De botte manier waarop zijn ploegleider Sjef met de jongens omgaat
- De Russische ploegmaats die weinig onderlinge communicatie kennen
- De Spaanse ploeggenoot Juanito die zich altijd vol spuit met bloed en epo-producten
- Zijn kopman Cornelisse voor wie hij zich moet uitsloven maar die ondertussen zijn vriendin Patricia genaaid heeft. Maar vandaag is dat afgelopen, want hij wint vandaag die touretappe en Patricia zal trots op hem kunnen zijn
- De infantiliteit van de supporters die mee rennen met een vlag en stomme dingen na afloop zeggen
- De domheid van de journalisten in hun interviews direct na de etappe
- De eerste vier punten die hij binnenhaalt voor de bergprijs en de berekening wat hem dit zal opleveren: €13  bruto
- De manier van wielrenners om gekleed in hun outfit onder de zonnebank te gaan, zodat ze er sexy uitzien
- De domme muziekdeuntjes die tijdens het afzien door zijn hoofd spelen: van Celine Dion tot aan de Haribo-reclame
- Het survival trainingskamp dat de ploeg in navolging van de ploeg van Bjarne Riis (CSC) in de Ardennen heeft moeten volgen

Hij gaat steeds meer in een overwinning geloven, maar hij moet veel water drinken en eten. Maar hij lust de pindakaasrepen die zijn ploegleider hem geeft niet.
Hij denkt aan de dagen na de Tour wanneer hij zinloze criteria moet rijden en die keer enkele jaren geleden dat hij na de criteria naar Salou was gegaan om aan het strand te liggen met Patricia. Hij was zo moe en uitgehongerd dat het geen leuke vakantie was geworden. Hij wilde alleen maar zijn slaap inhalen. Het is gewoon een zware klotesport. 

De pijn begint steeds erger te worden en de voorsprong begint te slinken. Achter hem roept zijn ploegleider dat hij moet blijven draaien, maar hij staat bijna stil en hij weet dat als het peloton echt op gang komt, hij aangeschoten wild is. In een programma op televisie “The hunt” heeft hij eens gezien hoe een eland werd opgejaagd door een troep wolven. Zo voelt hij zich nu. Hij is helemaal leeggereden. Het peloton dendert over hem heen. De reacties zijn verschillend: hij krijgt scheldwoorden en later schouderklopjes van enkele ploeggenoten. Zijn Spaanse ploeggenoot Juanito zegt in het voorbijrijden dat “hij enorme ballen heeft”.
Het werk is helemaal voor niets geweest. Op het laatste stuk raakt hij achter. Hij wordt zelfs voorbijgereden door een jonge Franse renner die al in een van de eerste etappes is gevallen en dapper blijft meerijden. Als laatste passeert hij die dag de finish. Hij zal nauwelijks kunnen eten en hij zal aan het infuus moeten. In de spiegel zal hij een uitgemergeld lijk terugzien en hij zal vroeg in zijn bed strompelen. Hij zal dromen en morgen…. Morgen zal hij het opnieuw proberen.

Personages

Verteller

De naamloze wielrenner wiens gedachten we lezen is in feite het enige personage in deze roman. Hij komt wat onzeker over, en voelt zich soms letterlijk en figuurlijk een 'loser' tijdens de tour en de herinneringen die er tijdens het fietsen bij hem komen bovendrijven. Toch is hij ook een doorzetter: ondanks de mislukking van de etappe van vandaag gaat hij het morgen gewoon opnieuw proberen.

Quotes

"Het theater moet blijven draaien. Ook in de zomer. En daarvoor moeten wij dag in, dag uit met onze ballen op een zadel zitten." Bladzijde 23

"Op een doorsnee trainingsdag laat de trainer zijn pupillen om vijf uur 's morgens opstaan voor een kilometer of honderd op de nuchtere maag." Bladzijde 66

"Ik ben bang voor veel dingen. Voor vallen in de massasprint. Voor een klapband in de afdaling. Voor de tandarts. Voor grommende honden op boerenerven. Voor vliegen met Oezbeekse lowcostmaatschappijen. Maar dat valt allemaal in het niet bij mijn angst voor klimmen." Bladzijde 117

Thematiek

Sport/ sportwereld

In deze roman beschrijft Zonneveld enerzijds over de heroïek van de eenzame fietser die het tegen een peloton opneemt en eigenlijk een hopeloze strijd voert, zoals een eland het altijd zal verliezen van een troep wolven. De koploper vecht tegen beter weten in, totdat hij helemaal leeggereden is en door het peloton wordt ingehaald. Weer geen roem gehaald, maar wel vier punten voor de bergtrui. Een dag later moet hij weer aan de bak. Daarmee geeft Zonneveld zelf ooit wielrenner ook de schaduwkanten van het profwielrennen aan.

Motieven

Kafkamotief

Wielrennen is soms een hopeloze zoektocht die gedoemd is te mislukken, net als in de romans van Kafka. De koploper vecht tegen beter weten in, totdat hij helemaal leeggereden is en door het peloton wordt ingehaald.

Doping

Zonneveld, zelf ook ooit profvoetballer, schrijft over het veelvuldige dopinggebruik.

Wedstrijd

In het boek komt de tragiek en de heroïek van een wielrenwedstrijd veelvuldig aan bod.

Trivia

Thijs Zonneveld is een voormalig Nederlands beroepswielrenner. Hij werkt nu als journalist en schrijver.

Titelverklaring

De Nederlandse wielrenner die een dag heeft uitgekozen om een lange solo te maken, voelt zich aan het einde van de etappe net opgejaagd wild. Hij heeft eens op televisie een documentaire gezien waarbij een eland werd opgejaagd door een roedel wolven. Ze kwamen steeds dichterbij en beten zelfs een stuk uit zijn poot. De eland bleef maar rondrennen en de verteller had het net gevonden alsof hij ererondjes rende. Hij verdedigt zich heldhaftig maar wordt toch door de wolven doodgebeten. Zo beschouwt hij op het laatst zijn eigen tot mislukken gedoemde vlucht.

Structuur & perspectief

Structuur en perspectief
Thijs Zonneveld beschrijft een etappe uit de Tour de France waarin een verder niet met name genoemde Nederlandse renner een eenzame koploper is. De vertelde tijd is dus precies de duur van een etappe. Er zijn twee vertellers.
Enerzijds zit de lezer gevangen in het hoofd van de koploper: die vertelt in de o.t.t en in de ikvorm. Waar hij het over het verleden heeft, vertelt hij in de o.v.t.
De andere draad is een simultaan vertelde draad van een alwetende verteller die beschrijft wat de wielrenner aan de buitenkant meemaakt. Deze verteller heeft een taak zoals een journalist beschrijft hoe hij tegen een dergelijke ontsnapping aankijkt.

Decor

De tijd van het verhaal 
De Tour de France vindt altijd plaats in de maand juli. In deze versie rijdt Lance nog mee want zijn naam staat op het wegdek. Het is ook na de Tourversie die Floyd Landis heeft gewonnen. Dat was in 2006. Hij werd betrapt op doping en zijn zege werd hem ontnomen. In 2006 deed Lance Armstrong al niet meer mee. Dus het klopt niet helemaal.

De plaats van handeling 
De roman speelt tijdens een etappe in de Tour de France in het zuiden van het land. Het is geen bergetappe, maar ook geen vlakke rit. Er worden verder geen plaatsnamen gegeven.

Stijl

Thijs Zonneveld was jarenlang wielrenner en je merkt dat hij er dan ook alles vanaf weet. Zijn stijl is vlot en modern, je raast door het boek heen door korte zinnen, soms verkort door een aantal woorden weg te laten. Zonneveld gebruikt veel humor en zelfspot, zoals:

"Het is officieel. Ik ben een pannenkoek."

 

Slotzin

Morgen probeer ik het weer.

Beoordeling

Een aardig boek voor lezers die van wielrennen houden. Wie het wielrennen op de voet volgt, krijgt een kijkje in het binnenste van een ploeterende renner die op een dag zijn slag wil slaan, maar eigenlijk weet dat hij geen kans heeft. Hij voelt zich ineens kansrijk en begint er in begint te geloven om tenslotte van een koude kermis(koers) thuis te komen. 

Ook Mart Smeets heeft in het nabije verleden een aantal romans over de Tour geschreven (o.a. De Koploper) Dat zijn aardige boeken om met elkaar te vergelijken. Wie niet van sport houdt, kan het boek maar beter niet lezen.

Het is verder een eenvoudig te lezen roman, waar je bovendien niet al te veel tijd aan hoeft te besteden. De structuur is helder: de chronologie van de etappe wordt gevolgd en je zit mooi gevangen in de gedachten van de koploper. 

Het boek is geschikt voor de meeste eindexamenniveaus: van mavo tot en met vwo. Voor mavo- en havoscholieren zou ik het boek willen waarderen met 2 punten. Een vwo’er die het voor zijn lijst wil lezen, kan beter even overleg plegen met zijn leraar Nederlands. Wanneer die het op de lijst toestaat, vind ik een waardering van 1 punt voldoende.

Recensies

"De meester zelf zei dat het goed was." http://www.parool.nl/paro...land.dhtml

"Zonneveld schiet in de literaire verbeelding te kort." http://www.volkskrant.nl/...eland.html

"De verhaallijn is summier, de opbouw van het boek te voorspelbaar" http://recensieweb.nl/rec...zonnebank/

Bronnen

Website van de schrijver.

http://www.thijszonneveld.com/