'Spieken tijdens examens best mogelijk'

Sommige leerlingen weerhouden zich er zelfs in de examenperiode niet van om te spieken. Elk jaar meldt een handvol betrapte leerlingen zich bij het LAKS. Afkijken bij je buurman is haast onmogelijk op het examen, maar er zijn andere manieren om te spieken, vertellen leerlingen.

Examenkandidaat Joca van der Horst weet dat minstens één medeleerling deze examenperiode heeft gespiekt. "Ze heeft alles op haar hand geschreven, maar niemand begreep er iets van of merkte het op. Het leek op een henna-tattoo. Ze is niet gepakt."

Straffen

Volgens een woordvoerder van het College voor Examens (CvE) is elke school zelf verantwoordelijk voor een goede afname van de centrale examens, dus ook voor het voorkomen van spieken. Gebeurt het toch, dan is het aan de school om een passende straf te verzinnen.

"Je kunt bijvoorbeeld een één krijgen voor het betreffende examenonderdeel. Sommige kandidaten worden uitgesloten van deelname aan de andere examens, het examenonderdeel kan ongeldig worden verklaard of een leerling moet het examen opnieuw maken", aldus het CvE. In veel gevallen betekent dat maar één ding: de leerling zakt.

Ver uit elkaar

Vwo'er Neelam Habiboellah neemt geen enkel risico. "Ik denk ook dat het onmogelijk is om af te kijken bij je buren. De tafels zijn veel te ver uit elkaar gezet. Daarnaast zijn er overal surveillanten, je wordt van alle kanten in de gaten gehouden."

Ook Joca maakt liever zijn examens op eigen kracht. "Ik kijk echt niet af bij mijn mede-kandidaten. Als ik gepakt zou worden, zou ik zo hard gewerkt hebben voor niks. Dat lijkt me zo zonde. Daarnaast heeft het ook helemaal geen zin om af te kijken op examens. Leerlingen schrijven hele lappen tekst op hun blaadjes, zie dat maar eens te ontcijferen."

Grafische rekenmachine

Maar er zijn andere mogelijkheden om te spieken. Via de grafische rekenmachine bijvoorbeeld, waarin tekst opgeslagen kan worden. "Dat doe ik wel. Ik schrijf vooral formules in mijn rekenmachine", zegt Neelam Habiboellah. "Officieel is dat verboden, maar zelfs onze docenten zeggen dat we dat moeten doen. Het zou toch ontzettend zonde zijn als je een som best kunt maken, maar even dat ene formuletje vergeten bent?" Havisten en vwo'ers mogen hun grafische rekenmachine gebruiken bij wiskunde, natuurkunde en scheikunde. Vwo'ers mogen het apparaat daarnaast ook meenemen naar het economie-examen.

Ook voor vakken waar rekenmachines niet welkom zijn, zijn volgens de leerlingen spiekmogelijkheden. "Je Binas of woordenboek wordt nog wel eens gecontroleerd bij ons," zegt Joca. "Maar soms hebben we wel trucjes. Zo staan alle aardrijkskundige termen in het Koenen-woordenboek. Dus bij de aardrijkskunde-examens heeft iedereen plotseling een Koenen-woordenboek op tafel liggen."

Enkele meldingen

De Onderwijsinspectie ontvangt elk jaar slechts enkele meldingen van dergelijke onregelmatigheden tijdens de centrale examens. "Maar er worden veel vaker onregelmatigheden bij de schoolexamens gemeld", aldus een woordvoerder van het CvE. Bij die toetsen mogen dezelfde hulpmiddelen worden gebruikt. Leerlingen zitten soms al in de examenzaal, maar soms ook in een 'gewoon' klaslokaal met slechts één docent als surveillant.

Jaarlijks stappen enkele betrapte spiekers naar het LAKS. "Ze bellen ons om advies te vragen, wat ze nu moeten doen. Maar ze vechten er nooit hard tegen, dat kan niet. Dan is het immers hun woord tegen die van de surveillant, echt ver kom je daar niet mee." zegt Sadfari.