Feminisme

Onderwerp H.: vergelijk de resultaten van de feministische golf rond 1900 met die van de jaren zestig. Geef aan waarin ze verschillen en waarin ze overeenkomen. Beschrijf het begrip feminisme en vermeld in je conclusie je eigen mening over de feministische beweging. In 1880 gebruikte de Franse kiesrechtstrijdster Hubertine Auclert het woord feminisme voor het eerst. Feminisme is een beweging, of wereldbeschouwing die de machtsverhoudingen tussen mannen en vrouwen ter discussie stelt. Feministen strijden voor gelijkheid tussen mannen en vrouwen. Feminisme wordt ook wel als synoniem voor vrouwenbeweging gebruikt. In de tweede helft van de 19e eeuw ontwikkelden zich voor het eerst in de geschiedenis vrouwenbewegingen. Deze bewegingen protesteerden tegen het “tweederangsburgerschap” van vrouwen. In de voortgang van de strijd om gelijke rechten zijn twee golven of stromingen te onderscheiden. De eerste feministische golf De eerste feministische golf begon in de tweede helft van de 19e eeuw, men kwam voor het eerst op voor de opleidingsmogelijkheden voor meisjes. In de tijd zijn belangrijke successen behaald. Er kwam een eerste onderwijzeressenopleiding, en de toelating van de eerste vrouw tot het universitair onderwijs vond plaats. Tegen het eind van de 19e eeuw ontstonden er steeds meer feministische verenigingen die oa meer arbeidsmogelijkheden voor vrouwen beoogden. Na 1890 ontbrandde de belangrijke strijd om het vrouwenkiesrecht. Veel feministen claimden aanspraak te hebben op het kiesrecht vanuit het moederschap. Als moeders waren zij tenslotte verantwoordelijk voor de opvoeding van de volgende generatie. Er werd veel actie gevoerd voor het verkrijgen van kiesrecht. In 1917 hadden de vrouwenbewegingen hun eerste succes geboekt: het passief kiesrecht. Zij konden zich eerst alleen verkiesbaar stellen. Hierdoor konden vrouwen niet direct hun stem uitoefenen maar alleen indirect: ze moesten namelijk eerst verkozen worden. In 1919 kregen vrouwen in Nederland ook actief kiesrecht (het recht om een stem uit te brengen tijdens de verkiezingen). Naast de strijd om het vrouwenkiesrecht werd ook nog actie gevoerd voor het recht op arbeid voor gehuwde vrouwen en verbeteringen in de juridische positie van de vrouw. De vrouwenbewegingen doelden vooral op wettelijke gelijkheid tussen mannen en vrouwen.
De tweede feministische golf De tweede feministische golf was een nieuwe fase in de vrouwenbeweging. Het was meer gericht op de sociale verhouding tussen mannen en vrouwen. In de 1e golf werd gestreden voor gelijke rechten, maar dat betekende nog geen gelijke kansen. Doordat steeds meer vrouwen hogere opleidingen gingen genieten, en door technische vooruitgang het huis houden makkelijker werd, zagen meer vrouwen de kans zich aan te bieden op de arbeidsmarkt. Eind 1968 werd Man-Vrouw-Maatschappij (MVM) opgericht. Zij waren voor de doorbreking van traditionele rolpatronen. MVM streed voor betere opleidingskansen, kinderopvang en abortus. Eind 1969 kwam er nog een beweging bij: Dolle Mina. Dolle Mina is vooral bekend door ludieke acties als “Baas in eigen buik” voor het zelfbeschikkingsrecht op abortus. In 1981 kwam de wet waarin de mogelijkheid tot abortus vastgelegd was. Een belangrijk aspect van de tweede feministische golf zijn ook de ontwikkelingen in het onderwijs. Door de feministische ideeën ontstonden in het hoger onderwijs voor het eerst vrouwenstudies. Via scholings- en vormingswerk wisten de feministen ook minder hoog opgeleide vrouwen te bereiken. Vanaf de jaren negentig wordt niet meer gesproken van een feministische golf. Hoewel het in werking treden van de Wet Gelijke Behandeling in 1992 op papier de feministische strijd eigenlijk pas echt geklaard heeft. De duidelijke verschillen tussen de eerste en de tweede
feministische golf liggen in de doelstellingen. In de eerste feministische golf zijn resultaten geboekt waardoor de vrouw wettelijk dezelfde rechten als de man kreeg. In de tweede feministische golf ging het erom in de maatschappij sociale gelijkheid te creëren. Het is tegenwoordig onvoorstelbaar hoe de samenleving er uit zou hebben gezien zonder vrouwenbewegingen. Feminisme heeft in de samenleving een enorme ommekeer veroorzaakt in de dingen die nu voor gewoon aangenomen worden.