Mariken van Nieumeghen door Onbekend

Mariken van Nieumeghen Ik vond het boek prettig om te lezen, omdat het heel verschillend is aan de literatuur van tegenwoordig. Het is weer eens wat anders, en dat maakt het alleen maar leuker. Het boek is zo kort en zo simpel geschreven, dat je het in een uurtje uit kunt lezen, en daarom is het geschikt om te lezen voor je ontspanning. Het boek vond ik heel interessant om te lezen. Dit kwam denk ik omdat het eigenlijk om een heel onherkenbare gebeurtenis gaat. In onze tijd is het namelijk echt niet zo dat mensen met de duivel kunnen samenleven en als dat al zou kunnen dan zou daar niet zo’n ophef over zijn. Dat het verhaal in de vorm van een toneelstuk is geschreven vond ik ook leuk, weer eens wat anders. De achterliggende gedachte van het verhaal is volgens mij: “het vergeven van je zonden door God”. De auteur heeft dit goed verwerkt in het verhaal. Vier onderwerpen in het verhaal maken de achterliggende gedachte, namelijk een zondig leven, de duivel, berouw, en godsdienst. Ik geloof niet in God, maar als hij zou bestaan dan zou hij ieder mens vergeven die spijt heeft van zijn daden. Mariken vind ik een heel sympathiek personage. Ze komt namelijk over als een heel aardig meisje wat eigenlijk nog nooit wat fout had gedaan totdat ze met de duivel in aanraking kwam. Het kwam heel sympathiek bij mij over dat ze toch altijd aan haar oom bleef denken en ook Maria bleef vereren. Volgens mij was ze diep in haar hart heel goed van bewust dat ze verkeerd bezig was, maar kon ze gewoon de verleiding van de kennis en de rijkdom die de duivel haar schonk niet weerstaan. Ook de oom van Mariken vind ik een heel sympathiek personage. Hij is namelijk altijd blijven hopen op het feit dat Mariken terug naar huis zou keren. Hij is blijven bidden en heeft tijdenlang naar haar gezocht. Door deze dingen komt hij bij mij als een hele aardige man over en zeker ook als een sympathieke man. De duivel vind ik absoluut niet sympathiek. Hij grijpt namelijk overal zijn kans om iemand te kunnen doden of het slechte pad op te sturen waardoor hij/zij regelrecht naar de hel zal gaan. Dit komt bij mij absoluut niet sympathiek over. Maar eigenlijk valt ook niet anders te verwachten van de duivel, want het is en blijft natuurlijk de duivel, oftewel de vertegenwoordiger van het kwade. Ook de tante van Mariken vind ik niet sympathiek. Zij is namelijk helemaal niet rechtvaardig tegen Mariken en stuurt haar zonder pardon weg. Ze beschuldigt Mariken zomaar van dingen waar ze helemaal geen bewijzen voor heeft. Dit komt bij mij niet sympathiek over en ik vind haar dan ook helemaal geen aardige vrouw. Ik vind het verhaal helemaal niet ingewikkeld van opbouw. Het is gewoon chronologisch verteld en er komen ook geen gekke tijdssprongen in voor. Hierdoor blijft het verhaal duidelijk en overzichtelijk. Ik vind de spanningsopbouw niet echt goed. Je kon eigenlijk van tevoren al raden dat het goed zou aflopen en daarmee wist je eigenlijk al de afloop van de meeste gebeurtenissen. Hierdoor was het verrassingselement er niet meer en daardoor was voor mij de spanning er ook af. Ik denk dat je dit verhaal wel heel spannend zou kunnen maken, maar hoe het in dit boek werd verteld was het niet spannend. Er zitten helemaal geen flashbacks in het verhaal. Alleen helemaal in het begin wordt even de situatie rondom de arrestatie van de hertog beschreven. Dit is eigenlijk wel een terugblik maar ik denk niet dat je het echt een terugblik moet noemen. Het is meer een schets van de situatie op dat moment. Ik vind het wel prettig dat er geen flashbacks in het verhaal zitten, want vaak is een verhaal hierdoor moeilijker te begrijpen. In dit verhaal heb je daar dus in ieder geval geen last van. De opbouw van het verhaal past zeker goed bij het onderwerp. Door de manier waarop dit verhaal is opgebouwd snap je precies waarom Mariken op haar manier handelt. Hierdoor wordt het ook duidelijk dat ze eigenlijk niet slecht van binnen is en dat het heel logisch is dat God wel tot vergeving over zal gaan. Ik vind het verhaal op dit moment niet erg geloofwaardig overkomen. Maar als ik me inleef in de mensen van vroeger, die allemaal in deze dingen geloofden, denk ik dat het een geloofwaardig en ook angstaanjagend verhaal is. Ook komer er zeker ongeloofwaardige situaties in het verhaal voor, namelijk dat b.v. Mariken van de toren valt en ongedeerd blijft. Bij normale mensen zou dat echt niet kunnen. Ik vind het taalgebruik heel goed passen bij de personages en het onderwerp. Het zijn namelijk personages uit de Middeleeuwen en dit valt aan het taalgebruik ook wel enigszins op te merken. Ik vind dit helemaal geen probleem, want dit hoort gewoon bij dit boek en ik denk dat een modern taalgebruik ook helemaal niet bij dit verhaal zou passen. Ik vind de verteltechniek erg leuk omdat ik nog nooit eerder iets heb gelezen wat op deze manier is geschreven. Doordat steeds in de linkermarge is aangegeven wie op dat moment spreekt is het erg duidelijk en eigenlijk vond ik het wel makkelijk lezen op deze manier. Het was ook een mooi verhaal hoe Mariken zich bekeerde tot de duivel en later zich probeerde te bevrijden van de duivel. Met alle gevolgen van dien. Samenvatting van het boek Mariken leeft in de tijd dat hertog Arend van Gelre gevangen genomen was door zijn zoon hertog Adolf en diens medeplichtigen. Ze is een mooi, jong meisje dat bij haar oom, de vrome priester Gijsbrecht, drie mijl van Nijmegen vandaan woont , omdat haar moeder overleden is. Op een dag stuurt oom Gijsbrecht haar naar Nijmegen om het hoognodige te gaan kopen. Mariken gaat op pad en koopt in Nijmegen alles wat ze nodig hebben. Dan wordt het donker en ze denkt niet dat ze in die korte thuis terug naar het huisje van haar oom kan lopen, dus klopt ze bij haar tante die in Nijmegen woont aan. Die maakt haar echter uit voor een schijnheilige slet en stuurt haar weg. Bedroefd door haar tantes boze en onware woorden loopt Mariken Nijmegen uit en het donker in en loopt door totdat ze bij een grote struik komt. Hier gaat ze zitten huilen en biedt zich verschillende keren aan de duivel aan, omdat het voor haar niet meer uitmaakt of het goede of het kwade haar krijgt. De duivel hoort dit en gaat vermomd naar haar toe. Hij biedt aan haar de zeven vrije kunsten (rethorica (dichten), musica, logica, grammatica, geometrie (meetkunde), arithmetica (rekenkunde) en alchemie (scheikunde)) te leren en haar alles te geven wat ze wenst als ze met hem meegaat. Hij maakt zich bekend als “Moenen met het ene oog, ik ben goed bekend bij de jongens van de gestampte pot” (blz. 14/15). Mariken weet dan dat hij de duivel is, maar toch neemt ze zijn aanbod aan. Hij verlangt van haar dat ze haar naam verandert in Emmeken. Na een beetje protest stemt Mariken toch in en heet dus voortaan Emmeken. Samen vertrekken ze naar Antwerpen. Daar wonen ze zes jaar boven een herberg (In Den Gulden Boom) waar veel “zondaars”(drinkebroers, zwendelaars enz.) komen. Door toedoen van Moenen wordt er iedere dag wel eentje vermoord. Na die zes jaar wil Emmeken weer eens terug naar haar oom om te zien hoe het met hem gaat. Moenen geeft hier toestemming voor en ze gaan op weg naar Nijmegen. Daar komen ze aan ten tijde van de Maria-processie (godsdienstig feest). Emmeken wil graag het wagenspel van Masscheroen zien. Na lang aandringen mag dat. Door dit spel krijgt ze berouw van haar zondige leven en wil ze boetedoening doen. Moenen tilt haar “hoger dan een huis of een kerk mee de lucht in”(blz. 46/47) en smijt haar daarna naar beneden. Haar oom ziet het en schrikt heel erg. Mariken vertelt van haar zondige leven en Gijsbrecht neemt haar achtereenvolgens mee naar geleerde priesters in Nijmegen, de bisschop van Keulen en de paus in Rome. De laatste wil haar absolutie (kerkelijke vergeving voor je zonden) geven als ze boetedoening heeft gedaan. Mariken krijgt ijzeren kettingen om haar hals en om haar armen. Pas als de ringen versleten zijn of er vanzelf afvallen, zijn haar zonden haar vergeven. Mariken begeeft zich hierna naar het klooster voor bekeerde zondaressen in Maastricht, waar ze non wordt en een uiterst vroom leven leidt. Op een dag wordt ze wakker en liggen de kettingen naast haar; God heeft haar vergeven.
Tijd en ruimte Het verhaal speelt zich af aan het einde van de Middeleeuwen, rond 1500. De ruimte waar het verhaal zich afspeelt, is in de eerste plaats natuurlijk Nijmegen. Ook is Antwerpen, de stad waar Moenen en Emmeken dood en verderf zaaien een belangrijk toneel. Verder zijn er nog Venlo, waar Mariken met haar oom Gijsbrecht woonde, en Maastricht, waar het klooster der zondaressen staat, waar Mariken haar boetedoening doet. Personages Het belangrijkste personage is natuurlijk Mariken/Emmeken, die “zeven jaren de vriendin van de duivel was en daarna tot inkeer kwam en vergeving kreeg van God”. Zij staat als het ware model voor de maatschappij en is daardoor meer een type dan een karakter; er worden geen eigenschappen vermeld, alleen maar gevoelens en gebeurtenissen. Doordat er geen karaktereigenschappen worden vermeld, is het voor de mensen makkelijker om iets van zichzelf in haar te herkennen. Alle andere personages zijn ook types, behalve misschien de duivel, omdat zijn slechte karakter beschreven wordt. Die andere personages zijn: -Marikens oom Gijsbrecht -Marikens tante uit Nieumeghen -de duivel -drinkebroers -Masscheroen, de advocaat van de duivel / God (beide uit het wagenspel) -geestelijken (-verteller)