Terug naar de basisschool

Inleiding: Wat is scheikunde? We laten de kinderen eerst zelf dingen op het bord schrijven, om te kijken wat ze zelf al weten. Daarna gaan we het verder uitleggen. Scheikunde heeft te maken met stoffen. Stoffen hebben te maken met verschillende eigenschappen bv. Water kun je drinken en zout is wit. Met stoffen bedoelen we natuurlijk niet de stof van de grond en ook niet de stof van je kleren. - We delen nadat we met de inleiding klaar zijn een poster uit van het Periodiek Stelsel en leggen dat ook uit wat dit met scheikunde te maken heeft. Proefje Rodekoolsap: (doe we zelf) Met dit proefje willen we laten zien wat er verschil is tussen basisch en zuur. Maar wat is basisch en wat is zuur? Je kunt alle stoffen onderverdelen in 2 groepen, zuur en basisch. Zure stoffen smaken ook wel zuur en de basische stoffen proeven een beetje zeepachtig. Je kunt met getallen aangeven of een stof zuur of basisch is, daarvoor gebruiken we de getallen 1 t/m 14. Als er een getal 1 op een fles staat betekend dat dat de stof in die fles heel zuur is. Staat er het getal 14 dan is die stof juist helemaal niet zuur, maar basisch. Bij het getal 7 is de stof niet te zuur en niet te basisch, een stof met het getal 7 is bv. Water. We laten ook nog een andere stof zien: Badschuim
Wat nodig: - 1 bekerglas (voor de rodekoolsap) - 3 reageerbuisjes - 4 pipetjes - ammoniak / azijn en soda Werkwijze: Doe in alledrie de buisjes een verschillende stof. Doe hier met een pipetje wat rode koolsap bij en dan kun je zien of de stof zuur of basisch is. Proefje M&M: (door de kinderen) Voordat we dit doen gaan we eerst uitleggen wat chromatografie is. Je hebt bv. Een zuivere stof = water en een mengsel = ranja. Met chromatografie haal je het mengsel uit elkaar, je gaat dus kijken wat voor stoffen erin zitten. Nu gaan we dit met m&m’s doen, we gaan bekijken welke m&m’s een zuivere stof is en welke juist een mengsel. Voor werkwijze zie bijlage. Quiz: (met z’n allen) We schrijven een stuk of 15-20 woorden op het bord waarvan de kinderen er 8 moeten uitkiezen, die ze dan op een blaadje schrijven. En dan gaan we bingo spelen en de winnaar krijgt een zakje m&m’s Proefje met de ballonnen: (doe we zelf) Wat heb je nodig: - één ballon zonder water - één ballon met water Wat gaan we doen: We vragen eerst aan de kinderen wat ze denken, welke zou er knappen????? We laten er een lucifer onder branden en dat zie je dat de ballon zonder water knapt en de ballon met water niet. Maar hoe komt dit? Nou doordat er in de ene ballon water zit moet dat water eerst verdampt worden (en water verdampt bij 100 graden) en dat is bij de ballon zonder water niet nodig en daarom knapt die wel. Proefje met onzichtbare inkt op papier schrijven: (iedereen) Wat heb je nodig: - een groot vel papier - citroensap - wattenstaafjes - strijkijzer

We laten de kinderen allemaal iets op het papier schrijven en dan gaan we het papier strijken en dan kun je de tekst lezen. Bijlage M&M’s proef: Inleiding: Elke M&M heeft een ander kleur, dat komt door de kleurstoffen. Een kleur kan uit één kleur bestaan of uit verschillende kleuren, dan zijn een paar kleuren dus met elkaar gemengd à mengsel. Door een speciaal papier kun je kijken of een kleur een mengsel is. Als je kleuren uit elkaar gaat halen heet dit chromatografie. Wat hebben we nodig: - 3 bekerglazen - potlood - 3 strookjes filterpapier (3 bij 10 cm) - M&M’s - Water Uitvoering: Randje van de M&M nat maken
Een stipje maken met de natte M&M op het kruisje van een strookje filterpapier
Doe dit met alle M&M’s
1cm water in de bekerglaasjes doen. Papiertje aan een satéprikker plakken en voorzichtig in het glaasje zetten, met de kleur naar beneden. Het kruisje met de kleur moet boven het water blijven, mag niet nat worden!!!! Het papiertje eruit halen als het water bijna bij de satéprikker is, en ga dan kijken wat er gebeurt is