Anorexia Nervosa

Inleiding Anorexia Nervosa is een eetziekte die op het eerste gezicht heel onschuldig lijkt, maar deze ziekte kan tot de dood leiden. Het komt vooral voor bij vrouwen. Ongeveer 5 % van de patiënten is man. Anorexia komt voor bij 1,4 op de 1000 vrouwen. De ziekte duurt gemiddeld 7,5 jaar, maar het kan ook een half jaar of 30 jaar zijn. Ongeveer 40 % herstelt volledig van de ziekte, 40 % gedeeltelijk en 20 % helemaal niet. Bijna 10 % van de patiënten overlijdt aan de gevolgen van de ziekte. Tweederde van alle vrouwen op de wereld wil graag afvallen. De helft van alle vrouwen doet permanent lijnen. Dit hoeft niet te betekenen dat al deze vrouwen te dik zijn, maar ze voelen zich wel te dik. Dit komt voor een groot gedeelte door alle modellen die in tijdschriften en dergelijke staan. Zij zijn zo smal dat veel vrouwen denken dat zij er ook zo moeten uitzien, terwijl zij vaak een normaal gewicht hebben. Het werkstuk is opgebouwd in zes hoofdstukken, waarvan enkele met één of twee paragrafen erbij. Het begint met de vraag wat Anorexia Nervosa precies is, daarna worden de gevolgen en de oorzaken genoemd. Vervolgens komt aan bod hoe Anorexia behandeld wordt en de soort behandeling van stichting IMET. Na dat gedeelte worden er ander eetstoornissen genoemd en wordt er beschreven wat deze met elkaar gemeenschappelijk hebben. Daarna wordt er beschreven hoe je gezond kunt afvallen en hoe je bij jezelf kunt ontdekken of je Anorexia hebt. Een waargebeurd verhaal van een vrouw die Anorexia en Boulimia had volgt. Dan komen er kreten en korte stukjes over de eetziekte en een fragmentje uit een tijdschrift. Vervolgens de conclusie waarin ook een eigen mening wordt gegeven en als laatste de bronvermelding. Anorexia Nervosa heeft met levensbeschouwing te maken. Anorexia-patiënten zien het leven namelijk op een bepaalde manier. Ze zijn constant bezig met eten en vooral het niet eten. Ze beschouwen het leven dus als iets waarin niet of nauwelijks gegeten mag worden en zo maken ze zichzelf kapot. 1A. Wat is Anorexia Nervosa? Anorexia Nervosa is Latijn voor ‘gebrek aan eetlust door nerveuze oorzaken.’ Mensen die anorexia nervosa hebben, willen niet meer eten. Ze zijn verslaafd aan afvallen. Voortdurend tellen ze de calorieën die in hun voedsel zitten en bepalen ze wat ze wel of niet mogen eten. Voedsel wordt pas als ‘toegestaan’ beschouwd als het weinig calorieën bevat. Vooral suikers en vetten mogen er niet inzitten. Om nog meer af te vallen doen veel anorexia-patiënten te veel sporten. Sommige patiënten beoefenen bijvoorbeeld twee uur per dag aerobics, joggen dagelijks 10 kilometer of doen elke avond 500 buikspieroefeningen. Deze mensen zijn soms extreem mager, maar vindt zichzelf dan nog steeds te dik. Hoe minder ze wegen, hoe banger ze zijn om iets aan te komen. Als er een pondje bijkomt wordt dat beschouwd als een grote ramp. Het niet eten is een manier van leven geworden. Toch kun je jezelf helpen. In de eerste plaats door je te realiseren dat je eetgedrag niet (meer) normaal is. Anorexia kan kort omschreven worden:  Het onderdrukken van eetlust en hongergevoel.  Heel erge angst om dik te worden. Die angst neemt niet af tijdens de vermagering.  Tenminste 25 % afname van het oorspronkelijke gewicht. Anorexia-patiënten merken wel dat anderen hen te mager vinden, maar ontkennen hun ziekte heel erg lang. De patiënten verbergen de lichamelijke gevolgen voor anderen, uit angst voor de druk die dan (misschien) op hen uitgeoefend wordt. De patiënt kan daarom heel lang volhouden dat er niets aan de hand is en hij of zij heeft altijd wel een smoesje om maar niet te hoeven eten. Die andere mensen begrijpen niet wat er met je aan de hand is en waarom je niet wilt eten, terwijl je steeds meer gewicht verliest. Het idee bestaat dat slanke vrouwen mooi, succesvol en gelukkig zijn. Op televisie, in reclames en in bladen zie je bijna alleen maar slanke vrouwen. Erg realistisch is dit niet, want de meeste vrouwen zien er heel anders uit. Anorexia nervosa is een ernstige ziekte. Het lijkt op het eerste gezicht heel onschuldig, maar het kan vreselijke gevolgen hebben. Je kunt er zelfs aan doodgaan, je sociale leven gaat eraan kapot. Iedereen kan anorexia krijgen, ja, zelfs het populairste meisje van school. Ook als je denkt van ‘och, dat zal mij nooit overkomen, ik heb genoeg zelfvertrouwen en ik vind mezelf helemaal niet te dik’. Je kunt ervan genezen, maar dan moet jijzelf wel de eerste stap zetten: hulp zoeken.
1B. Wat zijn de gevolgen van deze eetziekte? Anorexia Nervosa heeft heel wat nare gevolgen. In sommige gevallen zijn deze gevolgen (of sommige ervan) voor de patiënten fataal. Lichamelijke gevolgen:  De hartslag wordt trager en de bloeddruk daalt. Het gevolg hiervan is dat de patiënten zich moe, duizelig, lusteloos en depressief voelen.  Bij vrouwen wordt de menstruatie onregelmatig of stopt zelfs.  De lichaamstemperatuur wordt lager, dit komt doordat er zo weinig voedsel verbrand kan worden. De patiënten krijgen last van blauwe handen en voeten. Ze krijgen daarom meer donsharen die het lichaam warm (proberen) te houden.  Het gebit wordt slechter (brokkelig) en er is kans op haaruitval. De huid wordt ook droog.  Vaak braak je, of neem je laxeermiddelen in om vervolgens te braken. Aan die laxeermiddelen kun je op den duur verslaafd raken.  Bij veel vermagering ontstaat een vochtophoping in je onderbenen. Hierbij wordt het spierweefsel afgebroken.  Op den duur voelt een patiënt niet meer of hij of zij honger heeft of hij of zij negeert het hongergevoel.  De patiënten slapen vaak slecht of vallen laat in slaap en worden vroeg weer wakker.  Op den duur kunnen ze een gebrek aan mineralen en vitamines bereiken. Daardoor kunnen er leverbeschadigingen, nierbeschadigingen, spierbeschadigingen, hartritmestoornissen of hartstilstand optreden. Sociale Gevolgen: De patiënten voelen zich vaak geïsoleerd en verlaten. Ze proberen vaak smoesjes te verzinnen over hun eetprobleem omdat familie en vrienden overbezorgd zijn omdat ze niets eten. Ze kunnen hierdoor ook voor leugenaar uitgemaakt worden. Een etentje bezorgt zo’n patiënt veel stress. ‘Welk smoesje moet ik nu weer gebruiken?’ Ze weten wel dat ze erg mager zijn, maar dit willen ze niet weten, ze voelen zich nog altijd dik. Door deze stress zijn ze kwetsbaar en snel geïrriteerd. Ze moeten zich van zichzelf aan een heleboel regels houden. ‘Ik mag op een dag alleen een appel en een toast eten, verder niets, anders straf ik mezelf en moet ik braken!’ Ze sluiten zichzelf helemaal af van de buitenwereld. De sociale gevolgen hebben te maken met de lichamelijke en andersom. Het aantal gevolgen en hoe schadelijk deze zijn, hangt af van de weerstand van de patiënt en van de duur van de ziekte. Bijna alle gevolgen verdwijnen wanneer de patiënt weer een normaal gewicht heeft bereikt. Als de ziekte erg lang duurt kan de schade onherstelbaar zijn of zelfs de dood van de patiënt worden. 1C. De oorzaken van de ziekte Voor anorexia kun je niet precies zeggen wat de oorzaak is, maar de volgende factoren kunnen onderscheiden worden. Sociale factoren: De invloed van het Westerse slankheidideaal dringt uiteraard niet alleen door in de media, maar ook in de sociale omgeving. Ongezond lijngedrag kan leiden tot ongezond lijngedrag van ‘gewone’ mensen. Herhaalde kritische opmerkingen over lichaamsomvang, uiterlijk en gewicht van familieleden, vrienden of kennissen kunnen aanleiding geven tot onnodig lijngedrag, dat zich weer verder kan ontwikkelen tot anorexia. Die kritische opmerkingen hoeven niet eens tegen die persoon zelf bedoeld te zijn om een negatief effect te hebben. In een situatie waarin men systematisch op uiterlijk wordt beoordeeld, zal men de heersende normen al snel op zichzelf gaan toepassen. Wanneer lichamelijke perfectie van groot belang is, zoals in de modellenwereld, lopen vrouwen het risico anorexia nervosa of een andere eetstoornis te krijgen om zo aan hun norm te voldoen die, als ze een eetziekte krijgen, niet meer te overzien is. Ook onzekerheid (vooral bij pubers) kan een eetstoornis veroorzaken (‘als ik eens tien kilo lichter weeg, dan vindt hij me wel leuk’). Vaak komt het voor dat anorexia-patiënten binnen het gezin niet voldoende geleerd hebben gevoelens te uiten. De patiënten kunnen niet omgaan met emoties zoals boosheid, verdriet, eenzaamheid en soms zelfs vreugde, en brengen deze ten onrechte in verband met eten. Alsof het niet eten hun emoties de baas is. Ook ingrijpende ervaringen, zoals lichamelijk of geestelijk geweld, of veranderingen in het leven van alledag, zoals sterfte of ziekte binnen de familie- of vriendenkring, kunnen leiden tot het ontstaan van een eetstoornis, omdat de patiënt denkt zo alles op te kunnen lossen. Lichamelijke factoren: Tot nu toe zijn er geen aanwijzingen gevonden dat anorexia nervosa puur een lichamelijke oorzaak heeft. Naar zaken zoals erfelijkheid wordt al lang onderzoek gedaan, maar nog zonder resultaat. Lijnen is een belangrijke risicofactor, zeker als dat gebeurt als er geen sprake is van groot overgewicht. Mensen die zichzelf voedsel ontzeggen dat zij nodig hebben, gaan automatisch aan eten denken. Daar zorgt het lichaam wel voor. Een dieet kan dus het begin vormen van het laten van eten en een verstoring van het hongermechanisme. Zijn mensen eenmaal op weg dan kunnen zij steeds strenger vasten, uit angst om anders de controle over het lichaam te verliezen. Maatschappelijke factoren: Een belangrijke oorzaak is, dat de eis slank zijn een centrale rol speelt. Het slankheidideaal dat in de media veel wordt getoond is steeds minder vrouwelijk, daarmee wordt bedoeld minder billen, borsten en heupen. Het gewicht van topmodellen daalt nog steeds. Onder invloed van de westerse ideaalbeelden doen veel vrouwen aan de lijn. Meisjes beginnen daar steeds jonger mee. In de Verenigde Staten heeft 50 tot 80 % van de meisjes al voor hun dertiende jaar meer dan eens een serieuze lijnpoging ondernomen. Juist dat dieet is een belangrijke risicofactor, zeker wanneer men geen of matig overgewicht heeft. Psychologische factoren: Mensen met anorexia zijn over het algemeen kwetsbaar en trekken zich meer van allerlei zaken aan. Ze willen alles erg goed doen, maar slagen hier, in hun eigen ogen, bijna nooit in. Wanneer vanuit deze onzekerheid conclusies worden getrokken die vervolgens het denken gaan bepalen, komen patiënten in een neerwaartse spiraal terecht, al het succes of het falen wordt tenslotte in verband gebracht met het lichaamsgewicht. Lage zelfwaardering en extreem perfectionisme zijn dan ook kenmerkend voor patiënten van anorexia. 2A. Hoe kan anorexia behandeld worden? De lichamelijke en sociale gevolgen van anorexia zijn niet gering. De weg naar genezing is bij de ziekte vaak lang. Hoe lang hangt van de patiënt af, voordat die de ziekte erkent en hulp zoekt. Als de patiënt dit eenmaal gedaan heeft, moet hij vertrouwen hebben in de behandeling wil deze succes hebben. De behandelingen zijn erg lang als de patiënt niet echt mee wil werken en / of de ziekte al heel lang heeft. De patiënt kan pas genezen worden van deze eetstoornis als hij of zij er zelf aan toegeeft, er vertrouwen in heeft en ook daadwerkelijk wil genezen. Er zijn verschillende behandelingen mogelijk. Welke vorm van therapie wordt gekozen, is afhankelijk van de aard van de achterliggende problemen, de leeftijd, de sociale situatie en de oorzaak van de ziekte van de patiënt. Sommige behandelingen zijn meer gericht op het eetgedrag, anderen meer op de achtergronden. Een combinatie van die twee lijkt het meest effectief. Ook speelt de voorkeur van de behandelaar voor een bepaald behandelsmodel een rol. De hulp kan bestaan uit gesprekstherapie, gedragstherapie, groepstherapie of gezinstherapie. Ook kan voor een combinatie van twee of meerdere van deze therapieën gekozen worden. De huisarts kan de patiënt doorverwijzen naar een (psychiatrisch) ziekenhuis. Zeer vermagerde patiënten kunnen worden opgenomen in een algemeen ziekenhuis. Als zij daar niet door zelf te eten aankomen, kan het nodig zijn om voeding via de sonde toe te dienen. Met een psychotherapeutische behandeling kan pas begonnen worden als de patiënt in een redelijke conditie verkeert. Soms maken geneesmiddelen deel uit van de behandeling van de patiënten. Voor anorexia zijn er nog geen echt werkzame medicijnen bekend. Soms worden kalmeringsmiddelen voorgeschreven om de spanningen bij de patiënten te verminderen. De patiënten krijgen voorgeschreven wat ze op een dag moeten eten en dit wordt heel geleidelijk opgevoerd. Ook worden ze elke week gewogen en moeten daarbij een bepaald gewicht zijn aangekomen. Hiermee kan helaas wel een beetje gesmokkeld worden door heel veel water te drinken voordat je gewogen wordt, dat scheelt weer wat.
2B. Stichting IMET Stichting IMET is een stichting die mensen met een eetstoornis helpt. IMET staat voor Instituut voor Mentaal-Emotieve Training. Zij doen dit vooral door de patiënt vertrouwen te laten krijgen in de behandeling en in de toekomst. De behandelaars hebben grote aandacht en respect voor de cliënt. De nadruk hierbij ligt op veiligheid, respect, zekerheid en behoud van de huidige leefwijze. De stichting wil bereiken dat mensen met een eetstoornis:  Weer op normaal gewicht komen.  Hun sociale leven weer oppakken.  Meer zekerheid over zichzelf krijgen, zelfstandiger worden en behoefte hebben aan vrijheid.  Meer stressbestendig worden.  Herinneringen en belevingen van vroeger herbeleven in hun gedachten. Stichting IMET vindt het erg belangrijk dat de ouders of de vriend(in) van de patiënt veel met hun zoon of dochter of vriend(in) in aanraking komt, zodat zij ook kunnen omgaan met de eetstoornis van de patiënt. Zij moeten hierbij:  De eetstoornis absoluut serieus nemen.  De cliënt niet beschuldigen van zijn / haar ziekte.  De cliënt steunen op alle manieren dat dat kan. Praten met hem / haar, niet over oppervlakkige zaken, maar over gevoelens en emoties.  De cliënt niet dwingen om te eten. Miscommunicatie tussen ouders en kinderen kan bestaan uit:  Aandacht krijgen die de kinderen niet willen, maar de aandacht missen die ze juist hard nodig hebben.  De kinderen worden niet of onvoldoende serieus genomen thuis, op school en bij vrienden en familie.  De kinderen denken dat ze geen respect krijgen van hun ouders, dit heeft als gevolg dat het kind zich eenzaam, nutteloos en niet gewaardeerd voelt. Het behandelproces van Stichting IMET is individueel gericht, motiverend, ontspannend en educatief. De stichting probeert de behandeling alles behalve saai te maken. De cliënt moet namelijk de gewone manier van leven terugvinden en daar hoort lachen altijd bij. De cliënt staat bij alles centraal. De behandeling kent drie fasen:  Het kennismakingstraject: Wat zijn de achtergronden van de patiënt? Wat is de mogelijke oorzaak van de eetstoornis? De patiënt geruststellen en laten wennen.  Behandeltraject: Het gewicht opvoeren. Veel praten met de cliënt. Problemen oplossen.  Nazorgtraject: De patiënt reden geven om op deze manier van leven verder te gaan. Geruststellen voor de toekomst. 3A. Welke andere eetstoornissen zijn er? Het is niet zo dat als je jezelf een beetje te dik en gezond wil afvallen je meteen een eetstoornis hebt. Het niet eten en afvallen moet alleen geen obsessie voor je worden, want dan heb je grote kans dat je een eetziekte krijgt. Naast Anorexia Nervosa is de meest belangrijke, meest voorkomende en meest bekende eetziekte Boulimia Nervosa. Boulimia: Boulimia is een eetverslaving met eetbuien die worden afgewisseld met perioden van (heel) weinig eten. Tijden een eetbui propt de patiënt zich helemaal vol, de patiënt kan niet meer stoppen en is de controle over het eetgedrag kwijt. Het voedsel dat wordt opgeschrokt is vaak heel calorierijk en is meestal het voedsel dat buiten de eetbuien niet gegeten wordt. De drang van de eetbuien is vaak zo groot dat de patiënt de eetbuien gaat plannen. Na een eetbui wil de patiënt het eten zo snel mogelijk weer kwijt. Dan gaat hij of zij braken of slikt laxeer-middelen. Soms gebruikt de patiënt die middelen niet, maar volgt er een strenge periode van vasten. In die periode krijgt hij of zij hongergevoel, eetbuien en gaat het cirkeltje weer rond. Boulimia-patiënten schamen zich voor hun eetbuien en proberen deze verborgen te houden. Meestal zien ze er dan ook normaal uit en functioneren ook wel goed. BED: Een andere eetziekte is ‘Binge Eating Disorder’ (BED), ook wel ‘eetbuienstoornis’. Het lijkt in veel opzichten op anorexia en boulimia. BED kan leiden tot gebrek aan essentiële stoffen (zoals vitamines en mineralen), en het uit balans raken van de natrium/kalium huishouding. Dit zijn heel gevaarlijke gevolgen. BED is veel meer dan alleen soms een frustratie ‘wegeten’. Het kan het hele leven gaan overheersen, en dan wordt het tijd om er iets aan te doen, steun en hulp te zoeken voor het probleem. 3B. Wat hebben deze eetstoornissen gemeen? In eerste instantie lijken ‘hongeren’ en ‘vreetbuien’ elkaars tegenstelling te zijn maar anorexia, boulimia en BED hebben toch veel gemeen. Het is vaak zo dat de ene eetziekte in de andere overloopt. De gemeenschappelijke punten van deze drie eetstoornissen zijn:  De patiënten zijn geobsedeerd door alles wat te maken heeft met eten, gewicht en lichaamsomvang. In hun gedachten zijn ze voortdurend bezig met wat ze wel of niet zullen eten en met de gevolgen die dit op de weegschaal of voor de spiegel zal hebben.  Ze zijn extreem bang om aan te komen. Afvallen of hetzelfde gewicht weten te houden, stelt hen gerust. Door deze obsessie verandert hun eetgedrag.  Ze zijn vervreemd geraakt van hun lichaam. Ze hebben een hekel aan hun lijf en denken dat ze veel dikker zijn dan ze in werkelijkheid zijn. Ook geloven ze anderen niet als zij zeggen dat ze wel erg dun zijn.  Ze hebben weinig zelfvertrouwen en een grote behoefte om gewaardeerd te worden door anderen. Ze zijn bang om te falen en stellen hoge eisen aan zichzelf om zo waardering te krijgen. Ze hebben vaak het gevoel dat ze tekort schieten en niets goed genoeg doen. Hierdoor voelen ze zich erg machteloos. De eetstoornis is hier vaak een reactie op, ze denken dat ze een rotgevoel weg kunnen eten of dan juist niet moeten eten. Wanneer patiënten in de ban zijn geraakt van hun eetstoornis, wordt dit gevoel van machteloosheid steeds meer versterkt. 4. Geef anorexia geen kans Vind jij jezelf een prima figuur hebben en vind je lijnen maar onzin, gelukkig maar. Toch kun je door bijvoorbeeld een aangrijpende verandering in je leven een eetstoornis krijgen om hetgeen wat er gebeurd is te verwerken. Iedereen kan anorexia krijgen, maar je hebt er meer kans op als je jezelf dik vindt en onzeker voelt, dan dat je jezelf slank vindt en zelfverzekerd voelt. Als je jezelf te dik vindt en je wilt graag wat afvallen doe dit dan op een gezonde manier. Op een gezonde manier afvallen:  Sla geen maaltijden over. Eet drie keer per dag een flinke maaltijd en laat tussendoortjes zoals snoep en chips staan. Je kunt beter twee boterhammen extra eten dan honger lijden en gaan snoepen.  Eet gezond. Voldoende groente bij de warme maaltijd, bruine boterhammen, melk en als tussendoortjes fruit zoals een lekkere appel of peer.  Beweeg regelmatig. Sporten zorgt voor een goede conditie, een goed humeur en het is goede ontspanning. Zorg er wel voor dat je niet teveel gaat sporten, te veel van het goede is nooit goed. Ga gewoon op de fiets naar school of naar het werk en kies een leuke sport uit die je een of twee uurtjes in de week wil beoefenen.  Doe nooit langer dan een maand aan de lijn zonder professionele begeleiding van een diëtiste en zoek altijd hulp als je merkt dat je problemen hebt met eten of met je gewicht.  Houdt altijd in je achterhoofd dat gezond eten veel beter is voor het lichaam dan niet eten. Vooral als je in de groei bent heeft je lichaam de bouwstoffen die in voedsel zit, hard nodig.
5. Heb ik anorexia nervosa? Als je anorexia hebt, herken je jezelf in deze punten:  Je denkt voortdurend aan eten en calorieën.  Je plant je voedselinname heel zorgvuldig en raakt in paniek wanneer je je daar niet aan kunt houden.  Je weegt jezelf heel vaak, vaak wel een paar keer op een dag.  Je raakt in paniek wanneer je bent aangekomen, al is het maar een pond.  Je voelt je sterk wanneer je niet eet. Hierbij komt dat je je eetgedrag als een houvast in het leven beschouwt, als een bewijs van jezelf onder controle te hebben.  Je stemming wordt grotendeels bepaald door wat je eet en wat je weegt.  Je eetgedrag is veranderd; misschien eet je liever alleen of ‘s nachts.  Wanneer je volgens jezelf teveel eet (ook al is het misschien helemaal niet zoveel), wil je er alles weer uit en ga je braken.  Je gebruikt hiervoor laxeermiddelen of je probeert het eten met de vinger in de keel er weer uit te gooien.  Je doet veel aan lichaamsbeweging en raakt in paniek als je naar jouw idee niet genoeg hebt gedaan.  Je probeert sociale situaties waarin gegeten wordt te vermijden en verzint smoesjes om maar niet te hoeven eten. ‘Ik heb buikpijn.’ ‘Ik heb zojuist al gegeten.’  Je hebt last van de lichamelijke verschijnselen uit het hoofdstuk ‘Wat zijn de gevolgen van deze eetziekte’, zoals het wegblijven van menstruatie, het snel koud hebben etc.  Je verzet je tegen iedereen die jou dwingt om meer te eten.  Je hoort van iedereen dat je mager bent, maar je gelooft het niet.  Je denkt of houdt jezelf constant voor dat er helemaal niets met je aan de hand is, ook al kun je je bijna nergens anders meer op concentreren dan op het afvallen. Om dit kort maar krachtig te omschrijven: je lijn is je leven. Je bent geobsedeerd door je gewicht, doet er alles aan om slank te worden, maar je bent volgens jezelf nooit slank genoeg. Dat laatste zinnetje omschrijft de gevaarlijkheid van deze eetziekte. Ook al weeg je nog maar 20 kilo, je ziet jezelf als een dik, vies monster. Ook al ben je vel over been, toch zie jij nog wel ergens een ‘plukje’ vet, wat anderen niet zien. Soms ga je door totdat het je einde is, gelukkig is het veel vaker zo dat je geholpen wordt en er (gedeeltelijk) van herstelt. 6. Waargebeurd verhaal Amerikaanse journaliste Marya Hornbacher (23) leed aan anorexia en boulimia ‘Ik woog nog maar iets meer dan 20 kilo!’ Marya Hornbacher is pas 23 jaar oud, maar haar lichaam vertoont de gebreken van een hoogbejaarde vrouw. Haar botten zijn poreus, bijna al haar inwendige organen zijn zwaar beschadigd, ze heeft een onregelmatige hartslag en zal nooit een kind kunnen baren. Oorzaak: anorexia en boulimia… Toen Marya als twaalfjarig meisje in de brugklas kwam, had ze al drie jaar lang vrijwel dagelijks overgegeven. “Ik hoorde een stem in mijn hoofd die steeds influisterde: ‘Jij bent dik. Je moet niet eten, ga overgeven. Ik laat je pas gaan als je slank bent.’ Nu nog steeds hoor ik die stem. Alleen het feit dat ik nu besef dat een deel van mijn geest me wil doden, helpt me deze stem weerstaan.” Marya is behandeld, weegt 45 kilo en eet weer normaal. Ze moet wel, want ze heeft geen keus. “Ik heb gaatjes in mijn slokdarm en een maag vol zweren. De volgende keer dat ik overgeef kan dodelijk zijn.” “Ik stak geen kruimel voedsel in mijn mond zonder te bedenken wanneer en waar ik die zou uitbraken”, vertelt Marya, “de angst dat het voedsel verteerde voordat ik het eruit gooide, was vreselijk.” Op vijftienjarige leeftijd sloeg de boulimia om in anorexia: “Op dat moment haatte ik mezelf zo erg dat ik nog maar 23 kilo woog! Uiteindelijk werd ik opgenomen in een psychiatrische inrichting, nadat ik zes keer in het ziekenhuis had gelegen.” Marya was enig kind van ouders die waarschijnlijk niet helemaal de ideale kandidaten waren voor het ouderschap. Kinderen richten zich vaak op het voorbeeld van de ouders en trachten hen te imiteren. Zo ook Marya. “Mijn vader dronk en at enorm en mijn moeder had een afkeer van voedsel.” Op vierjarige leeftijd werd ze ‘biggetje’ genoemd, zodat ze dacht dat haar lichaam er gewoon niet meer doorkon. Nog steeds vecht Marya elke dag tegen de stem in haar hoofd: “Ik ben nooit normaal met mijn lichaam omgegaan. Zelfs als kind keek ik al heel dwangmatig in spiegels, etalageruiten en motorkappen van auto’s. Nu nog hangt er bij mij thuis een doek over de spiegel omdat ik er anders de hele dag voor sta. Ook een weegschaal is in mijn huis taboe, omdat ik anders om de tien minuten mezelf zou wegen.” Belangrijk is dat ik nu getrouwd ben en dus een nieuwe verantwoordelijkheid heb om op aarde te blijven. Mijn hele leven wordt overschaduwd door die ene enkele en bijna fatale obsessie. Conclusie Anorexia Nervosa is een ernstige ziekte, die op het eerste gezicht vrij onschuldig lijkt. De ziekte kan je helemaal kapot maken en iedereen kan het krijgen. Ikzelf vind het heel erg om te lezen wat er allemaal met je kan gebeuren als je deze ziekte (of een andere eetstoornis) krijgt. Ik ben slank, ik hoef me geen zorgen te maken over mijn gewicht, dat heb ik ook nooit gedaan. Maar evengoed kan ik Anorexia krijgen. Misschien als mijn moeder plotseling sterft en ik weet niet hoe ik daarmee om moet gaan, misschien krijg ik dan wel Anorexia. Ik hoop dat in de toekomst de modellen meer vet op de ribben krijgen, want die zijn vaak grote voorbeelden voor Anorexia- patiënten. Toch merk ik de laatste tijd meer filmsterren op die gewoon een mooi figuur hebben, zoals Kate Winslet (Titanic). Ook hoop ik dat er medicijnen ontwikkeld kunnen worden om de ziekte tegen te gaan. Dit betwijfel ik wel, want Anorexia is vaak iets geestelijks en daar zijn geen spuitjes of pilletjes voor.