Fascisme

Fascisme in Nederland. Dit hoofdstuk gaat over fascisme. Het fascisme is een verzamelbegrip voor alle antidemocratische bewegingen en stromingen. In dit hoofdstuk wordt er antwoord gegeven op de volgende vraag: Hoe is het fascisme in Nederland ontstaan en hoe was het fascisme tijdens de Tweede Wereldoorlog? Maar eerst wordt er verteld hoe het fascisme is ontstaan. Kenmerken van het fascisme. De kenmerken van het fascisme zijn racisme, eng nationalisme, antidemocratische opvattingen en ziekelijke angst voor het socialisme. Het ontstaan van het fascisme. Het fascisme is ontstaan in Italië. Daar richtte de socialist Mussolini een Italiaanse strijdgroep op, die groep bestond voornamelijk uit oud-frontsoldaten. De naam fascisme is verbonden aan het Oudromeinse symbool van de staatsmacht, genaamd fasces. De fasces is een bundel roeden samengebonden rondom een bijl. Mussolini werd in 1914 door de socialistische partij uitgestoten. Toen richtte hij een partij op met als doel de leiding van de socialistische te heroveren. In 1920 wist Mussolini financiële steun te krijgen van het grootkapitaal tijdens de massale stakingen en fabrieksbezettingen. Vanaf de herfst van 1920 hield de partij van Mussolini strafexpedities tegen de socialistische partij en de vakbonden. De fascistische vechtorganisatie werd in november 1921 omgevormd tot een echte partij. Die partij heette: de Nationale Fascistische partij, die toen in die tijd 320 000 leden telde. Mussolini liet, in de daaropvolgende elf maanden, zijn oorspronkelijke republikeinse en sociaal-progressieve programma varen en vervolgens namen de fascisten, met nauwelijks verholen steun van leger en bureaucratie, in grote delen van Italië de macht over. Koning Victor Emanuel de 3de benoemde op 29 oktober 1922 Mussolini, onder dreiging van een fascistische mars naar Rome, tot minister-president. Mussolini had, op weg naar het premierschap, veel steun gevonden van onder andere de liberale leiders Giolitti & Salandra, die de fascisten hoopten te ‘temmen’ en voor hun doeleinden te benutten. Mussolini moest dan ook regeren met een kabinet van onder andere fascisten en liberalen. In april 1924 gaven de kamerverkiezingen aan het blok van fascisten en liberalen 65% van de stemmen. Kort daarop kwam een crisis, door die crisis kwam de ontwikkeling in een stroomversnelling. De crisis was ontstaan omdat de fascisten de socialistische afgevaardigde Matteotti hadden vermoord. Mussolini wist deze crisis te gebruiken om zich van opposanten en coalitiegenoten te ontdoen. In het begin van 1925 werd de dictatuur gevestigd en in 1926 werden alle partijen verboden. Er mochten toen alleen maar fascistische partijen zijn. In datzelfde jaar werd ook een einde gemaakt aan alle vrije vakverenigingen. In alle bedrijfstakken was alleen een fascistische vakbond toegestaan. Alles moest gaan zoals de fascisten het wilden, zo werden bijvoorbeeld alle stakingen verboden. Langzamerhand kwam er een begin aan een fascistische land onder leiding van Mussolini. Maar aan alles komt een eind en dat gebeurde ook voor Mussolini. Op 24 juli 1943 keerde een grote meerderheid van de Grote Raad zich tegen Mussolini, dus een dag later, op 25 juli 1943, werd hij door de koning afgezet en gearresteerd. De partij van Mussolini werd toen ontbonden en het regime verdween spoorloos. Dat was het einde van het Italiaanse fascisme.
Het ontstaan van het fascisme in Nederland. Het fascisme in Nederland is ontstaan toen in 1922 de eerste fascistische partij werd opgericht, namelijk het Verbond van Actualisten, de VVA. De leider van de VVA was een miljonair genaamd Alfred A. Haigton. Het doel van de VVA was om een antidemocratische massaorganisatie te worden net als de partij van Mussolini. Aan het einde van het jaar 1927 werd de organisatie opgeheven, omdat Haigton zijn geld ging investeren in een ander groot fascistisch project: De Bezem. De Bezem was een weekblad voor mensen die voor het fascisme waren. Naast dit blad werd er ook een vereniging opgericht in plaats van de VVA, namelijk Vereniging de Bezem. In deze vereniging kwamen steeds meer onenigheden, en dat leidde tot een grote verandering. In juni 1932 maakte een grote meerderheid onder leiding van een Amsterdamse marktkoopman Jan Baars zich los van hun leider Haigton. Die groep ging verder als de Algemene Nederlandse Fascistenbond, de ANFB. De minderheid die Haigton nog achter zich had ging verder in wat toen de Fascistenbond de Bezem heette. De ANFB werd zelfstandig gemaakt in mei 1934 onder leiding van de katholieke journalist Arnold Meijer. De restanten van de ANFB in heel Nederland werden opgenomen door Zwart Front. Het doel van Zwart Front was om de machtige fascistische partij de NSB (Nationale Socialistische Beweging) van Mussert te overtreffen. In 1937 bleek dat dat geen succes geworden was, want tijdens de Tweede-Kamerverkiezingen in 1937 kreeg Zwart Front maar 8178 stemmen wat 0,2% van alle stemmen was. Onder die 8178 stemmen waren een aantal stemmen onder anderen uit de woonplaats van Meijer zelf. Na deze verkiezingen was de radicalisatie van Zwart Front een heel stuk minder. In 1939 zei Meijer dat hij niet langer een fascist wilde zijn en in 1940 werd Zwart Front, weer onder leiding van Meijer, omgezet in een andere beweging, het Nationaal Front. Het Nationaal Front handhaafde wel het antisemitisme, maar legde de nadruk op de revolutionaire tactiek. In het eerste jaar groeide het Nationaal Front, door een combinatie van pro-Duitse politiek en propaganda tegen de NSB, tot ruim 10 000 leden. In juni 1941 vielen er honderden leden af, omdat Meijer voorstelde met een vrijwilligerslegioen Rusland aan te vallen. In december 1941 werd het Nationaal Front door de Duitsers verboden. De nationaal socialistische partij de NSB heeft hetzelfde doel als het fascisme en is er daarom mee verwant. Vele van de Nederlandse fascistische partijen (bijna allemaal) wilden de NSB nadoen. De NSB had rond 1935 een hele goede plaats in de politiek. Het fascisme is dus ontstaan in Nederland doordat een aantal politieke partijen de partij van Mussolini wilden nadoen. Het fascisme tijdens de Tweede Wereldoorlog. Tijdens de Tweede Wereldoorlog waren er veel dingen die met het fascisme te maken hadden. Het fascisme is niet de oorzaak van de oorlog, maar heeft wel een grote rol gespeeld en is dus een mede oorzaak van de oorlog. Dit komt omdat Hitler een nationaal socialistische partij leidde en zoals eerder beschreven heeft nationaal socialisme veel te maken met het fascisme. Toen Nederland bezet werd door de Duitsers kreeg de NSB de kans om te groeien en hun activiteiten voort te zetten. Het fascisme heeft dus voor heel veel problemen gezorgd. De NSB is door het fascisme tot stand gekomen en de NSB heeft er voor gezorgd dat vele Joden naar concentratiekampen zijn gebracht en vele andere mensen zijn door toedoen van de NSB’ers gedood. Bijna alle concentratiekampen zijn door fascisten gemaakt. Een concentratiekamp was met name bedoeld om tegenstanders, Joden, zigeuners en krijgsgevangen in op te sluiten, maar sommige werden er (gewoon) vermoord. Ook waren er fascistische arbeidskampen, daar werden mensen heen gebracht om te werken. Als mensen daar aankwamen werd er eerst gekeken of je wel sterk genoeg was om te werken, was je dat niet dan werd je gedood. In de concentratie- en arbeidskampen waren dus erg veel mensen gedood, onder wie 6 miljoen Joden. De fascisten hielden ook razzia’s. Een razzia is een jacht op personen door middel van systematische zoekacties. De eerst razzia in Nederland werd gehouden in februari 1941. Die razzia werd gehouden omdat er een rel was geweest op het Waterlooplein in Amsterdam. Er werden toen ruim 400 willekeurig Joodse jonge mannen gearresteerd. Na deze razzia kwamen er steeds meer als er te weinig Joden gemeld waren voor een deportatie. De grootste razzia was die van Rotterdam in november 1944 toen waren er meer dan 50.000 mannen afgevoerd. Er werden door de fascisten ook invallen in huizen gedaan. Dat deden ze om te kijken of gezinnen misschien illegale mensen hadden verborgen. De fascisten gingen dan in huizen kijken waar ze dachten dat mensen verborgen zaten. Als ze dat deden gingen ze alles overhoop halen en keken ze overal waar maar een persoon kon zitten. Als er dan een illegale persoon in het huis verborgen was werd die naar een concentratie- of arbeidskamp gestuurd en het gezin wat de mensen verborgen hield werd dan ook meegenomen. Het fascisme heeft in de Tweede Wereldoorlog voor veel ellende gezorgd. Het antifascisme. Naast het fascisme heb je ook nog het antifascisme. Het begrip antifascisme omvat alle ideologieën, acties, ideeën en organisaties die de bestrijding van fascistische en nationaal-socialistische bewegingen en ideologieën als doel hebben gehad. De leiders van de twee grootste fascistische partijen (Mussolini en Hitler) hadden nadrukkelijk gewaarschuwd voor mensen die tegen het fascisme en het nationaal-socialisme waren. Die mensen zouden gestraft worden als ze openbaar lieten merken dat ze tegen de ideologie van het fascisme of het nationaal-socialisme waren. De linkse partijen (sociaal-democraten, socialisten en communisten) waren de eerste die zich tegen het fascisme keerden. Daarna werden ook de liberalen en vrijzinnigen democraten tegen het fascisme en gingen acties voeren. Tijdens deze werden vele mensen vermoord of afgevoerd, maar omdat ze samenwerkten hadden ze toch een grote kans tegen de NSB of tegen andere fascistische partijen. In 1935 werd een belangrijke antifascistische partij op gericht de EDD (Eenheid Door Democratie). Deze organisatie had als belangrijkste doel de democraten te verdedigen en het beschermen tegen de fascisten en communisten. Ook de RKSP was een antifascistische partij, maar zij hadden geen actieve acties tegen het fascisme. Er werden tijdens de Tweede Wereldoorlog dus ook partijen die tegen het fascisme vochten opgericht en die tegen de uitbuitingen en massa moorden waren. Belangrijke fascistische partijen en leiders over de hele wereld. Hieronder worden een aantal belangrijke leiders van het fascisme genoemd: # Antonescu # de Clercq # Codreanu # Degrelle # Dollfuss # Franco # Hilter # Meijer # Mosley # Mussert # Mussolini # Paveliè # Pilsudski # Primo de Rivera # Quisling # van Rapperd # de Salazar # van Severen # Starhemberg # Szalasi
En dit zijn een aantal belangrijke fascistische partijen: # Falange # Heimwerh # Lappobeweging # NSB # NSDAP # Pijlkruisers # Rexisme # Ustaša-beweging # Verdinaso # Vlaams Nationaal Verbond # Zwart Front # Nationaal Front Hieronder staan de belangrijkste personen die door hun theorieën het fascisme hebben doorgevoerd: # Chamberlain # Gentile # de Gobineau # Hitler # Le Bon # Moeller van den Bruck # Mosca # Mussolini # Nietzsche # Pareto # Rosenberg # Sorel # Spengler Het fascisme rond deze tijd. Nu in deze tijd zijn er ook nog fascistische partijen. Een van de bekendste is de CD (Centrum-Democraten). Hans Janmaat is tijden lang de leider geweest van deze partij. De CD had rond 1995 de meeste aanhang in het zuiden van Nederland, maar nog lang niet zoveel om echt te kunnen regeren in Nederland. De CD heeft ook net zoals de NSB vroeger als ideologie onder andere racisme en wil alle buitenlanders het land uit hebben. Er is nu ook het antifascisme en de belangrijkste partij daarvan is nu de Anne Frank stichting, zij zijn met name tegen het antisemitisme en racisme. Er zijn nu dus ook nog fascistische en antifascistische partijen. Conclusie. In dit hoofdstuk is het onderwerp fascisme behandeld. Het fascisme is in Italië ontstaan onder leiding van Mussolini. En deze ideologie heeft voor veel problemen in de wereld gezorgd. Het heeft er ook voor gezorgd dat Haigton een fascistische partij heeft opgericht en Mussert deed hetzelfde. Toen zij dit gedaan hadden wilden vele andere hun voorbeeld volgen en zo is langzamerhand het fascisme ook in Nederland gekomen. In de Tweede Wereldoorlog was het fascisme heel erg actief en heeft gezorgd dat miljoenen mensen zijn gedood en gemarteld, want het fascisme was een mede oorzaak van de Tweede Wereldoorlog. Zelfs in deze tijd zijn er nog fascistische partijen maar lang niet zo sterk als toen in de Tweede Wereldoorlog. Er waren een aantal fascistische partijen onder andere de Duitse partij de SS en de Nederlandse partij de NSB, maar hier lees je meer over in het volgende hoofdstuk.