Brood

Hoofdstuk 1

De geschiedenis van brood.

Zevenduizend jaar geleden aten de mensen al een soort brood. Dat soort brood was een soort dikke pap. Die dikke pap werd ook gebakken. Alleen niet in de oven, maar op hete stenen of in de zon. Je kon die broden alleen eten als ze warm waren, want als ze koud waren ze hèèl erg hard. Je kon dan het brood alleen maar met een hamer in stukjes krijgen. Daarom werden ze als ze zo hard waren in het water gelegd en opnieuw tot pap gemaakt.
Dat brood had een pannenkoekenvorm: rond, plat en dik aan de rand van het brood. Ook werd aan de rand van het brood een gat gemaakt en dan met een takje op gehangen. Dat deden ze zodat de muizen er niet bij konden komen.

Drieduizend jaar geleden gingen de Egyptenaren ècht brood bakken.
Brood zoals wij dat nu kennen. Dat kwam omdat ze gist ontdekten. Het gist, dat bij het deeg zat, ging rijzen (zie hoofdstuk 2 : wat zit er allemaal in brood). Deze platte koeken werden groot en luchtig. Dat brood kon je niet in de zon bakken of op hete stenen. De Egyptenaren bouwden daarom eenvoudige ovens. Toen kwamen ook de eerste bakkers.
Brood werd erg belangrijk voor de mensen. Brood was voor de mensen niet alleen voedsel maar ook geld. Ze betaalden ermee.
Vijfentwintighonderd jaar geleden hadden de Grieken en de mensen uit Italië wel 20 verschillende soorten brood en 60 soorten broodjes.
In Rome waren toen al 200 bakkers.
De arme mensen kochten vroeger hun brood niet bij de bakker maar ze bakten zelf brood. Ze hadden dan een heel klein stenen oventje.
In ons eigen land waren drieduizend jaar geleden nog geen bakkers.
De bakkers kwamen pas toen de ridders er waren (dat is ongeveer 1000 jaar geleden).
Bij de meeste ridders woonden ook een bakker. Die bakkers bakten veel platte broden. Deze broden gebruikten de ridders als borden.
De bakker maakte mooie broden als er een feest was.
Driehonderd jaar geleden waren er al heel veel bakkers. Maar je had verschillende bakkers. Er waren broodbakkers, beschuitbakkers, wafelbakkers en ga zo maar door. De broodbakker mocht geen beschuit bakken en de beschuitbakker mocht geen brood bakken.

Je kon de bakkers herkennen aan de uithangborden.

Alle bakkers woonden in 1 straat: "de Bakkersstraat".
Als het brood klaar was dan blies de bakker op zijn hoorn ( hoorn = soort fluit) en dat betekende dat het brood net uit de oven kwam; dat het lekker vers was.
De bakker bakte niet zoals nu elke dag brood; meestal om de dag. Als de bakker een dag geen brood bakte dan ging hij met z’n kar door alle straten om brood te verkopen.
De gewone mensen aten elke dag roggebrood en op feestdagen aten ze tarwebrood.
Vroeger waren er alleen "warme bakkers". Zij bakten zelf het brood dat zij verkochten. Tegenwoordig kennen we " warme bakkers" en "koude bakkers". Deze "koude bakkers" kopen hun brood bij een broodfabriek; een voorbeeld van een koude bakker is bijvoorbeeld een supermarkt.
Er zijn ook nu ook nog warme bakkers; dat zijn bakkers die zelf hun brood bakken en zelf in hun eigen winkel verkopen.
Er zijn ook nog banketbakkers, zij verkopen soms brood maar vooral banket ( taarten, taartjes, koekjes, bonbons enz. ).

Hoofdstuk 2

Wat zit er allemaal in brood?

Je hebt 4 dingen nodig om een gewoon brood te maken:
1 bloem/meel
2 water
3 gist
4 zout
Als je een brood van 800 gram maakt heb je 600 gram bloem, 3 dl lauw water, 20 gram gist en 8 gram zout nodig.

Bloem/meel.
Het grootste deel van brood is gemaakt van bloem.
Bloem is gemaakt van granen. Granen worden gemalen tot ze uit elkaar vallen in hele kleine deeltjes. Maar wat zijn granen nou precies?
Graan is een soort gras. De belangrijkste soorten graan zijn tarwe, maïs, rijst, gerst, haver en rogge.

De meeste broden worden van tarwe gemaakt.
Als tarwe geoogst is gaat het naar de meelfabriek.
Eerst wordt het tarwe goed schoon gemaakt, daarna worden de tarwekorrels geplet. De korrels vallen daardoor uit elkaar in stukjes; meelkern, schil(zemelen) en kiem.
Door meelkern, zemelen en kiem door elkaar te mengen krijg je verschillende bloem/meelsoorten.
Dit bloem/meel ziet eruit als poeder. Het is heel licht en je kunt het dus zo weg blazen.
Deze soorten bloem/meel gebruikt de bakker om brood te bakken.
De bekendste zijn:
Volkorenmeel:
dit bestaat uit de hèle tarwekorrel. Dus de zemel, de kiem en de meelkern.
Bloem:
dit bestaat alleen uit de fijngemalen meelkern. Dat wordt gebruikt voor bijvoorbeeld witbrood.
Tarwemeel:
dit bestaat uit de meelkern en de zemel. Hier wordt bruin brood van gebakken, maar er zijn verschillende soorten tarwemeel
van licht tot heel donker. Zo krijg je ook licht bruin brood (tarvo) en donkerder bruin brood. Maar er zijn nog veel meer soorten meel/bloem.

Water

Zonder water kunnen wij niet leven. Water zit ook in brood. Het water zorgt ervoor dat het makkelijk te kneden is. Dus dat het deeg zachter wordt, het zorgt er ook voor dat het brood niet keihard wordt.

Gist
In de natuur kun je gist vinden. Het zijn hele kleine levende deeltjes die rond ons vliegen, maar je kunt ze niet met het blote oog zien.
Gistcellen zijn goede schimmels ( schimmels zijn planten. Het zijn harige hoopjes in verschillende kleuren. Het verschijnt opeens op een vochtige en warme plek. Ook wordt het steeds groter ).
Schimmels zijn dol op suiker. Ze worden er groot van. In bloem zit ook suiker. De gistcellen die bij het deeg worden gedaan vinden het suiker erg lekker. Als ze het suiker opeten komt er koolzuurgas en alcohol vrij.
Er zit dus ook alcohol in het deeg, dat ruik je ook als je het deeg een paar uurtjes laat liggen. Die alcohol verdwijnt samen met een groot gedeelte van het water in de oven. In bier en wijn zit ook gist. De alcohol die in bier en wijn zit, blijft wel zitten, want bier en wijn gaat niet in de oven.
Door de gasbelletjes wordt het deeg steeds groter. Het brood wordt dan luchtig, er komen kleine gaatjes in het binnenste en zachtste deel van het brood.
In 1 gram gist zitten ongeveer 10 miljard gistcellen.
In de gistfabriek word bakkersgist gemaakt.
Zout
Zout komt ook in de natuur voor. In zeewater en de aarde bijvoorbeeld.
Zout geeft brood een smaak. Door het zout blijft het brood ook langer vers.
Om het brood lekker zacht te maken en om het beter te kunnen bewaren, kun je ook boter bij het deeg doen. In brood zitten dus alleen maar gezonde ingrediënten.
Natuurlijk kunnen er in brood nog veel meer ingrediënten zitten,

zoals suiker ( bij suikerbrood ), krenten ( bij krentenbrood ); maar ook vruchten, noten of spijs.
De bakker maakt het brood zo extra lekker.

Hoofdstuk 3

Waarom is brood gezond?

In brood zitten alleen maar gezonde ingrediënten.

In wit brood zit ( 3 boterhammen of 2 broodjes) :
8 gram eiwit
2 gram vet
52 gram koolhydraten
1 mg ijzer
3 gram voedingsvezels

In bruin brood zit ( 3 boterhammen of 2 broodjes ) :
9,5 gram eiwit
3,5 gram vet
45 gram koolhydraten
2 mg ijzer
5 gram voedingsvezels

Maar wat zijn nou; koolhydraten, ijzer, voedingsvezels, en eiwit?

Om te leven heb je brandstoffen, bouwstoffen en beschermende stoffen nodig.

Je lichaam is opgebouwd uit bouwstoffen; net als een huis word gebouwd met stenen. Eiwitten en voedingsvezels zijn bouwstoffen. Maar voedingsvezels zijn ook brandstoffen.
Brandstoffen zijn koolhydraten en vetten. Net als en kachel op kolen brand, zo heeft je lichaam brandstoffen nodig om te kunnen werken.

In beschermende stoffen zitten vitamines. Brood geeft ons ook vitamines, vooral vitamine B1 en B2.

Bruin brood is gezonder dan wit brood. Dit komt doordat de schil (zemel; zie hoofdstuk 2) er nog om zit. Hierdoor krijg je meer bouwstoffen, brandstoffen, en vitamines naar binnen.
Maar je kunt brood ook zelf gezond maken. Zoals in plaats van hagelslag of chocopasta er komkommer of tomaat op te doen. Een wit broodje hagelslag mag natuurlijk wel en het is lekker. Maar een broodje komkommer is gezonder.

Hoofdstuk 4

Brood in andere landen.

In bijna alle landen van de wereld eten mensen brood.
Er zijn heel veel verschillende soorten brood in de wereld. Te veel om op te schrijven.

Hier volgen een paar voorbeelden.

Duitsland heeft de meeste soorten brood en gebak. Ze hebben minstens 200 soorten brood en 1200 soorten gebak.
Het kaiserbroodje is ook bij ons heel bekend.

In Hongarije eten de meeste mensen boerenbrood. Dat boerenbrood heet Cipo. Cipo eet men meestal met een groot plak spek erop. In het deeg van Cipo worden ongekookte aardappels en kwark gedaan; door de aardappels blijft het deeg langer goed.
In Spanje eten ze Churros. Dit zijn oliebollenslierten. Churros worden warm gegeten en dan in een chocoladesaus gedoopt.
In Tsjechoslowakije eten ze weer een ander soort brood: Manazec. Manazec zijn drie zachte bolletjes aan elkaar. Het Manazec is meestal bestrooid met maanzaad. Soms zitten er ook krenten in.

Uit Italië komt het brood Cabiatta. Het lijkt op stokbrood maar is taaier en platter.
In de Oekraïne eten de mensen het meest Kalatsch. Meestal word Kalatsch in 10 kilo te gelijk gemaakt. In het deeg van Kalatsch zit tarwemeel, zout, gist, vet, melk, water en een bindmiddel uit algen.
In Kalatsch zit in het midden een gat. Het Kalatsch moet dan 40 minuten bakken op 40 C.
In Israël is het bekendste brood ‘Lehem’. Het is een soort wit brood. Alleen in het midden van het brood zitten stukjes vlees en gekookte kruiden.
In Zwitserland eten veel mensen ‘Galler Brotschnek’. Dat recept van Galler Brotschnek is al 100 jaar oud. Het brood word dan opgerold (het ziet er uit als een slakkehuis). Het deeg word gemaakt van rogge en tarwemeel.
Iedereen weet eigenlijk wel welk brood in Frankrijk beroemd is: stokbrood. Het stokbrood is zo lang omdat ze het korstje zo lekker vinden. In Nederland bakt de bakker één keer op de dag brood, maar de bakkers in Frankrijk bakkende hele dag door. Want de mensen in Frankrijk kopen ook 3 keer per dag stokbrood.
Ook croissants zijn bekend in Frankrijk.

Hoofdstuk 5

Spreekwoorden met brood en ‘brood gebruiken’.

Er zijn verschillende spreekwoorden met brood.
Zoals:

-Brood op de plank hebben: geld hebben.

-Dat eet geen brood: dat kost niets.
Bijvoorbeeld: er is afwasmiddel in de aanbieding; je koopt 2 flessen en zet deze weg tot dat je ze nodig hebt. Ze eten toch geen brood.

-Ik zie ergens brood in: goede dingen ergens van verwachten

-Zich de kaas niet van het brood laten eten: niet iets over zich heen laten gaan.

-Iemand iets op zijn brood geven: iemand de schuld ergens van geven

(iemand iets verwijten).

-De ene zijn dood is de ander zijn brood: als er bij iemand anders iets vervelends gebeurt, heeft dat voordeel voor mij.

-Het brood uit de mond nemen: Iemands levensonderhoud, werk onmogelijk maken.
Bijvoorbeeld: Ik heb een dierenwinkel en drie straten verder begint iemand anders ook een dierenwinkel, deze verkoopt de spullen heel goedkoop zodat ik nauwelijks klanten krijg.

-Zoete broodjes bakken: heel lief, vriendelijk doen om iets voor elkaar te krijgen. Bijvoorbeeld: Je hebt ruzie met je ouders en je wil het goed maken door te slijmen; door bijvoorbeeld te zeggen: ik zal het nóóóóit meer doen.

Er zijn veel (grappige) gebruiken van het brood, zoals:

-In een restaurant in Rusland is het de gewoonte, voordat men gaat eten, mes en vork schoon te vegen met een stuk brood.

-In Italië en Frankrijk gebruik je een stuk brood om de resten jus of saus van je bord mee op te eten.

-Tijdens de kruistochten gebruikten de ridders stukken beschimmeld brood om op hun wonden te leggen. Het bleek dat in het brood een soort stof zat zodat de wond sneller genas ( penicilline ).

-In veel landen rond de Middellandse Zee bakken de mensen met Pasen een paasbrood. Dat paasbrood wordt versierd met een rood geverfd ei in het midden.

-In Joegoslavië is het een gewoonte dat de jongens aan het meisje waar ze verliefd op zijn, broden geven in een vorm van een hart.


-De Egyptenaren versieren hun brood op feestdagen met een broodstempel. Dat gebeurde al in de tijd van de faro’s.

-De Japanners zeggen dat brood in de vorm van een vis geluk brengt.
Ze geven zo’n brood aan elkaar met nieuwjaar.

-Bij het Katholieke geloof maken kinderen met Palm-Pasen een Palm-Pasenstok met daar bovenop een broodhaantje. Deze versierde stokken brengen ze naar zieke mensen.

-Bij verschillende geloven wordt tijdens de viering/mis het brood gebroken en uitgedeeld aan iedereen. Dit brood herinnert ieder aan het laatste avondmaal dat Jezus had met zijn leerlingen. Daar brak Hij ook het brood en deelde dit rond. Het brood is dan te vergelijken met het lichaam van Jezus.

Hoofdstuk 6

Interview met bakker Lex Roodenrijs

Hoe lang bent u al bakker?
Mijn vader was ook bakker.
Toen ik klein was heb ik geholpen in de bakkerij; na schooltijd.
Eerst ben ik naar de lagere school gegaan; de ‘Jozefschool’; daarna naar de bakkersschool in Voorschoten. Toen was ik 12 jaar. Op deze school heb ik 4 jaar gezeten.
Nu ben ik 41 jaar, dus ik ben nu ongeveer 24 jaar bakker.

Wanneer wist u dat u bakker wilde worden; hoe oud was u toen?
Ik ben er vanzelf in ‘gerold’. Vroeger heb ik thuis altijd mee geholpen in de bakkerij. Dat heb ik altijd leuk gevonden. Mijn eigen kinderen ‘spelen’ nu ook mee in de bakkerij.

Welke school heeft U gevolgd om bakker te worden?

Na de bakkersschool in Voorschoten heb ik ook nog een paar cursussen gevolgd.

Als je die school heb gedaan, kan je dan gelijk als bakker aan het werk?
Na de school in Voorschoten moet je nog naar het leerlingenstelsel bakker gaan. Dan ga je 2 dagen per week naar school om te leren. En de rest van de week werk je in een bakkerij. Dus je loopt geen stage, maar je werkt echt; je verdient geld.

Hoe ging dat bij u ?
Ik ben meteen gaan werken. Ik heb vroeger heel veel bazen gehad, en van iedere baas leerde ik weer iets nieuws. Daarna ben ik teruggegaan naar onze eigen bakkerij.

Hoe laat begint u in de bakkerij, door de weeks en op zondag?
Door de weeks om 4.00/4.30 uur en vrijdagnacht om 24.00 uur.
Ik ben eigen baas en daarom moet ik meer werken. Ik werk ongeveer 80 uur in de week. Bijvoorbeeld een woensdag ziet er zo uit:
4.00 uur Ga ik brood bakken.
8.00 uur Ga ik mijn bestellingen rijden.
11.00 uur Moet ik mijn bezorgwijk rijden.
14.00 uur Ga ik naar bed.
16.00 uur Moet ik weer werken.
16.00-18.00 uur Opruimen en schoonmaken.
Zo heb ik op een gewone dag bijna 12/14 uur gwerkt!


Wat doet u als eerst? Waar begint u mee, met het brood, banket of iets anders?
Als eerst doe ik de broodjes. Dat rijst sneller en je hoeft het maar kort te bakken. Maar daarna doe ik meteen het brood. En daarna doe ik alles door elkaar.

Ik weet dat er verschillende soorten meel zijn voor broden; welke soorten gebruikt u ?
Witte bloem, tarvomeel, tarwemeel, volkorenmeel, 6-granenmeel, waldkorn, en ik mix verschillende soorten meel zelf.
Zo krijg je steeds andere broden.

Welke broden bakt u elke dag, en hoeveel van elk ongeveer?
Ik bak elke dag: wit brood, tarwebrood, tarvobrood, volkorenbrood, vezelvolkorenbrood, waldkornbrood en verschillende soorten bolletjes.
Ik kan per dag 80 soorten brood bakken.
Ik tel niet hoeveel broden ik per dag bak, maar hoeveel balen meel dat we gebruiken. Ik gebruik 25 balen meel per week. 1 baal is ongeveer 45 broden, en 1 kilo meel is ongeveer 30 broodjes.
Dat zijn ongeveer per week 1125 broden per week.

Welk soort brood word het meest verkocht?
Alle soorten broden verkopen wel goed, maar het meest word toch het volkorenbrood verkocht.

Brood moet eerst rijzen, wat voor gist gebruikt u?

Ik gebruik echte verse bakkersgist.

Gebruikt u wel eens zuurdezem?
Ik gebruik geen zuurdezem. Zuurdezem werd vroeger veel gebruikt.
Hiervoor maak je een beetje brooddeeg, zonder gist. Als je dit nu een paar dagen laat staan dan gaat het vanzelf rijzen ( gisten ). Dit smaakt nu een beetje zuur; en je kunt het gebruiken om je andere deeg te laten rijzen. Je krijgt dan zuurdezembrood. ( dezem = deeg )
Nu word zuurdezem niet veel meer gebruikt.

Is er ook nog verschil tussen het bakken voor door-de-weeks en het weekend?
Op maandag, dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag bak ik alles hetzelfde. In het weekend bak ik dezelfde soorten, maar ik bak meer van elk soort.

Wat doet u als de brood/broodjes niet verkocht worden?
Een gedeelte van de overgebleven brood/broodjes gaat in de diepvries. Sommige klanten/familieleden/kennissen vinden het niet erg als het brood/broodjes 1 dag oud is. Harde broodjes gaan weg en zachte broodjes gaan in de diepvries. Elke dag word de hoeveelheid bijgehouden van wat er is verkocht. Meestal is het gelijk maar soms heel anders; bijvoorbeeld: slecht weer betekent soms minder klanten.

Wat is het verschil tussen brood en banket?

Brood = brood en broodjes
Banket = gebakjes, koekjes, meer handwerk dus.

Maakt u alle taarten zelf?
Mijn broer maakt het echte banket dus hij maakt alle taarten zelf.

Maakt u ook de bonbons zelf die in de winkel worden verkocht?
Nee, bonbons maken we niet zelf. Die kopen we gewoon.

Lukt altijd alles?
Net als bij jou op school er wel eens iets niet goed gaat, gaat hier ook niet altijd alles goed. Er verbrand wel eens iets; als iets mislukt gaat het weg.

Wat vind u het leukste om te maken; brood of banket?
O, van alles wat ik maak? Ik vind alles eigenlijk wel leuk anders was ik geen bakker geworden. Behalve het vroege opstaan vind ik minder, maar het hoort erbij.

Waar koopt u alle materialen die u nodig heeft?
Ik koop alle materialen bij de groothandel. Daar kopen we alle ingrediënten in.

Vroeger had je veel meer bedrijven; voor gist, bloem, krenten alles apart.
Nu kopen we alles bij één groothandel.

Heeft u wel eens iets gemaakt wat niet lekker was of dat het wel lekker was en niet verkocht werd?
Of iets wel lekker was en niet verkocht werd...ik zou het echt niet weten.
Veel recepten hebben we uit het bakkersbladen. Maar zoals vorig jaar, bij de opening van de winkel, hebben we de "Rijnbol" zelf verzonnen.

Met sinterklaas, kerstmis en pasen heeft u het extra druk; wat maakt u dan extra of speciaal?
Met kerst maak ik speciaal: kerstbroden/kransjes/schuimkransjes en nog zoveel extra’s. Kerst is eigenlijk de drukste tijd.
Met sinterklaas: boterletters, speculaas enz.
Als het pasen is maak ik speciaal: een paasbrood en iets extra’s.

Hoelang blijft meel en gist goed?
Gist hebben wij elke week vers (dit blijft ongeveer 1 week goed).
Meel hebben we ook in principe vers. Maar meel kun je langer bewaren; ongeveer een maand.

Bedankt dat ik u mocht interviewen, en ik kom mijn werkstuk laten zien als het af is en als de meester het beoordeeld heeft.
Ik vond het hartstikke leuk en ik ben erg benieuwd naar je werkstuk.


Hoofdstuk 7

Zelf een brood bakken.

Het is leuk om zelf een brood te bakken (en gezond).
Om een brood te bakken heb je nodig:

600 gram gewone bloem
12 gram gist
375 ml water
1 theelepel zout
12 gram boter of margarine

Alle ingrediënten moeten op kamertemperatuur zijn.
Volg de 11 stappen om een brood te bakken.

1. Doe de boter of margarine in een ruime, verwarmde schaal.
2. Zeef de bloem en het zout en doe het in de schaal.
3. Doe de gist in een kopje met wat lauwe melk. Laat het door langzaam roeren oplossen.
4. Doe het gistmengsel nu bij de bloem in de schaal. Giet het water erbij en roer alles door totdat er glad deeg ontstaat. Het deeg mag niet aan je vingers blijven plakken!
5. Nu komt het zware karwei: Leg de klomp deeg op een schone houten tafelblad ( of iets anders natuurlijk! ) en kneed het 10 minuten lang met schone handen totdat het deeg goed gemengd is. Dit is belangrijk voor het rijzen!

6. Maak de schaal schoon waar het deeg heeft ingezeten.
7. Doe het deeg nu terug in de schoongemaakte schaal en spreid er een vochtige doek overheen. Zet de schaal nu op een warme plaats. Het deeg moet nu ongeveer 1 uur rijzen. Niet stiekem onder de doek kijken anders zakt het deeg in!
8. Na 1 uur moet het deeg gerezen zijn totdat het 2 keer zo groot is.
Haal de doek eraf en kneed het deeg op tafel nog eens een paar keer
goed door.
9. Maak van het deeg een rechthoekige broodvorm en doe het deeg in een vorm, die je van tevoren licht hebt ingevet met een kwastje met boter (de hoekjes niet vergeten).
Laat het deeg nog eens een half uur narijzen op een warme plaats.
10. Zet de vorm nu in de oven. Deze moet eerst 10 minuten lang voorverwarmd worden op 240§C. Als het brood de oven in gaat, zet je de oven op 230§C. De baktijd is een ongeveer een half uur.
11. Als het brood uit de oven komt, ga dan met een kwastje met een klein beetje water over de bovenkant van het brood, om een mooie korst te krijgen. Haal het brood uit de vorm, pas op voor je handen! Als het brood is afgekoeld kan je het eten.
Smakelijk eten!


Eigenlijk doet de bakker niet veel anders.
Hij gebruikt alleen natuurlijk veel meer ingrediënten; heeft een veel grotere oven en gebruikt machines om af te wegen, te kneden en te laten rijzen (de rijskast).
Net als de bakker kun je ook thuis andere soorten bloem/meel en noten of vruchten enz. gebruiken in je brood.

Hoofdstuk 8

Waarom dit onderwerp?

Ik heb het onderwerp ‘brood’ gekozen omdat het eigenlijk zo gewoon is. We weten er niet veel over maar toch eten we het elke dag.
Toen ik aan mijn werkstuk en spreekbeurt begon, vond ik het eigenlijk niet eens zo’n heel leuk onderwerp. Maar toen ik naar bakker Roodenrijs was geweest en allemaal soorten bloem en meel kreeg, was het eigenlijk hartstikke leuk. De bakker liet mij allemaal dingen zien en dat vond ik ook leuk.
Bij het maken van dit werkstuk heb ik heel veel dingen geleerd, zoals:
n werken met de computer
n mensen opbellen om te vragen voor informatie
n ik weet nu heel veel over brood
n hoe bakt de bakker het brood.

Een werkstuk maken vind ik leuk, dus waarom dit keer niet???

Bronvermelding

1 Broodje gezond Odile Limousin

2 De warme bakker Toos Olden

3 Brood P.B. Roscoe

4 Lekker Brood Evelien de Vlieger

5 Het brood Werner Kirst


6 Informatiepakket NBC (Nederlands Bakkerij

Centrum)
7 Internet

8 Encarta, 95

9 Bakkerij Roodenrijs