Spanje geografie

Algemeen
Veel mensen die aan Spanje denken, denken meteen aan het klimaat en de zee.
Spanje ligt in Zuidwest Europa en is 12 keer groter dan Nederland. En is het vierde grootste land van Europa. Spanje ligt op het Iberische schiereiland samen met Portugal. De totale oppervlakte van Spanje bedraagt 505.782 km2, dit is inclusief alle eilanden.
Bij Spanje horen ook een aantal eilandengroepen de Canarische eilanden, dit zijn er dertien, deze liggen voor de kust van Marokko. Ze zijn van vulkanische oorsprong, de bekendste zijn de vakantiebestemmingen Tenerife, Gran Canaria, La Palma, Gomera, Fuerteventura en Lanzarote. Spanje heeft nog een eilandengroep, de Balearen. De bekendste zijn Mallorca, Menorca, Ibiza en Formentera, deze liggen ten oosten van Spanje.

Grenzen.
Het noordelijke deel van Spanje grenst aan Frankrijk (623 km en Andorra (64 km). De westelijke zijde van Spanje grenst aan Portugal (1214 km) en aan Gibraltar (1,2 km). Spanje kent vooral natuurlijke grenzen, zoals bergen, rivieren en de kust.


De bergen en vlaktes in Spanje.
Spanje is een groot land, de meeste mensen wonen in de steden. Een groot deel van het binnenland van Spanje is dun bevolkt. Het landschap is op die plaatsen heel ruig en daardoor moeilijk begaanbaar. Spanje en Zwitserland hebben op reliëf verschillen veel gemeen met elkaar. Spanje is het tweede land van Europa waar de verschillen tussen het laagste gedeelte en het hoogst gedeelte het meest schilt. Spanje ligt gemiddeld op 660 meter boven de zeespiegel. Maar 11% ligt lager dan 200 meter NAP. 42% ligt boven ligt boven de 1200 meter NAP. Madrid is ook de hoogst gelegen hoofdstad van het continent.
De binnenlanden van Spanje bestaat uit Meseta, zeer uitgestrekte hoogvlakte. Deze is begroeid met droge graslanden, olijfboomgaarden en beboste heuvels. Deze wordt door Castiliaans gebergte ) 600 kilometer) in tweeën gesplitst. de Submeseta Norte en de Submeseta Sur, deze worden ook wel Oud-Castilië en Nieuw-Castilië genoemd. De hoogste berg heet Sierra de Gredos, deze ligt op 2592 meter NAP. Het noordelijke deel ligt op 800/900 meter NAP en het zuidelijke deel op 600/700 meter NAP. De noordelijke grens van de Meseta wordt gevormd door de Iberische Randgebergte. De zuidelijke begrens wordt gevormd door de Sierra Morena. In het noorden liggen de Pyreneeën, met toppen hoger dan 3000 meter NAP, deze zijn in het oosten nog heel breed, maar des te meer naar het westen worden ze smaller.

Wateren
De zeven grootste rivieren van Spanje zijn in de volgorde van hun lengte: Tajo (1007 km), Ebro, Duero, Guadiana, Guidalquivir, Júcar en Segura. De meeste stromen door de Meseta en stromen alle naar westelijke of zuidwestelijke richting, Ze mondden alle vier uit in de Atlantische oceaan nadat ze door Portugal hun reis hebben afgemaakt. Door de sterke bodemerosie vervoeren de rivieren vooral sediment mee, dit heeft soms als gevolg dat er delta’s ontstaan. De grootste rivieren stromen vaak door diepe rotsachtige dalen, die moeilijk bevaarbaar zijn voor schepen. De rivier Guadalquivir is vanaf Sevilla tot de monding nauwelijks onbevaarbaar. Alleen de rivier Ebro mondt uit in de Middellandse Zee. Spanje is bijna helemaal omringd door het water, maar Spanje kan dit niet gebruiken als vervoermiddel. En bruikbare meren hebben ze ook al niet.

Klimaat
Spanje heeft niet overal het zelfde klimaat, het verschilt op sommige plaatsen net zo erg als het landschap. Spanje kent jaren aaneengesloten dat er gemiddeld veel te weinig regen valt. Ongeveer 40% van de grond is in Spanje al te droog, dit levert problemen op voor de landbouw. Dit probleem wordt steeds groter, omdat er veel vegetatie verdwijnt. En als het dan ook regent dan is er meer bodemerosie dat ook niet prettig is voor de bevolking. Hierdoor spoelt tonnen zand van de bergen. Er komt ook veel meer verwoestijning voor in Spanje. Een klein deel van Spanje heeft al woestijn.

Noorden en het noordwesten.
Het noorden en het noordwesten wordt het weer vooral beïnvloed door de Atlantische oceaan, dit is vooral in de herfst en de lente. Zoals je kan zien op de afbeelding hierboven, valt hier ook de meeste regen in vergelijking met het ander deel van Spanje. Hier komt ook het meeste bewolking voor. Het aantal zonuren is ongeveer 1750 in het noorden hoe zuidelijker je gaat kan het oplopen naar 2500 zonuren per jaar. In de zomer is er ongeveer 10 uur op een dag zon en aan de kust zes á zeven uur. In januari is de gemiddelde temperatuur er 10 graden, vorst hebben ze daar eigenlijk heel zelden. De temperatuur neemt heel snel af wanneer je de binnenlanden ingaat, het kan daar in de bergachtige gebieden onder de 0 graden zijn. ‘s zomers (juli) is de gemiddelde temperatuur 22 graden en in de binnenlanden tussen de 25 en 30 graden. Ze hebben dus aan de kust een meer zeeklimaat en hoe meer je landinwaarts gaat, des te meer het begint te lijken op landklimaat. De gemiddelde regenval is aan de kust rond de 1000 mm per jaar terwijl het meer landinwaarts soms meer dan 2500 mm kan zijn.

Het binnenland
Het klimaat in het binnenland is zeer verschillend. Dit komt door de grote hoogteverschillen die het binnenland kent. In de winter kan je hier wintersporten (zelfs in de buurt van Malage) en ‘s zomers is het hier heel erg warm. Er is hier een duidelijk landklimaat aanwezig. In de winter is het daar ongeveer 0 graden in de nacht en de temperatuur ligt rond negen á dertien graden overdag. ‘s zomers komt de temperatuur boven de 40 graden regelmatig voor. In juli is er ongeveer 300-350 uur zon aanwezig, er zijn jaren dat er helemaal geen neerslag valt in de hoogzomers. Als er neerslag valt dan is dit vaak maar een klein onweersbuitje.


De oostkust en de Balearen
De oostkust van Spanje heeft een middellands zeeklimaat. ‘s zomers is het er warm, heet en droog en verder zuidwaarts lopen de temperaturen op. De winters zijn zacht,
de temperatuur ligt dan rond de tien á twaalf graden.

De Canarische eilanden
De Canarische eilanden hebben een veel meer regelmatige temperatuur dan de rest van Spanje. De temperatuur ligt in de zomer rond de 30 graden, en het rest van het jaar ligt de temperatuur rond de 22 graden. Er valt weinig regen en het eiland Fuerteventura heeft zelfs gedeeltelijk een woestijnklimaat.

Vegetatie.
Spanje heeft ook een wisselende vegetatie. Door de verschillende klimaten, bodemsoorten en hoogtes. Groeit er op iedere plek in Spanje wat anders. De flora( bomen en struiken) telt ongeveer 8000 soorten in heel Spanje. Door de Pyreneeën ligt Spanje een beetje afgesloten van Europa, daardoor komen er ook andere soorten voor.

Als je in het noorden begint te kijken en dan door gaat naar het zuiden, dan zie je duidelijke verschillen.
Het noorden heeft vooral een bosrijke omgeving, veel loofbossen. Met eiken, beuken, kastanjes, essen en populieren. Hoe verder je het binnenland in gaat des te meer bergen je krijgt. Hier groeit vooral naaldbossen, dit bestaat uit lariks en arve. Verder vind je hier verschillende mossen. Op de nattere plaatsen vind je vooral de donzige eik. De Pyreneeën telt ongeveer 150 niet veel voorkomende soorten flora.
Boven de boomgrens (De boomgrens situeert zich veelal waar de temperatuur in de warmste zomermaand gemiddeld beneden de 10°C blijft) komen planten voor zoals de gentiaan, krokus, narcis, zonnedauw en orchideeën. Op de hoogvlaktes vind je vooral melde en loogkruid.


Fauna
De dierenwereld van Spanje heeft wel wat weg van Afrika. Van de zoogdieren komen onder andere de bruine beer, otter, wolf, lynx, wilde kat, wild zwijn, damhert, edelhert en ook de zeldzame steenbok en gems. Een aantal van deze dieren is heel erg zeldzaam geworden, hierdoor zijn ze in het nieuws gekomen en sindsdien wordt er meer op ze gelet. Er leven nog enkele tientallen bruine beren in Spanje vooral aan de westkant van de Pyreneeën, de Franse kant. Er leven ongeveer nog duizend wolven in de noordwestelijke bergen en op de meseta.
Het gaat beter met de ibex, dit is een berggeit met lange hoorns. Hij was rond 1900 bijna uitgeroeid, en ze denken dat het er nu weer ongeveer 70.000 zijn.
De populatie van konijnen is in Spanje flink teruggelopen, er zijn er nog maar circa 700. Dit komt omdat ze erg geliefd zijn bij jagers. Het dier wordt op dit moment heel streng beschermd, hij leeft vooral in bosrijke omgevingen in het zuiden en het westen.
Aan de middellandse kust komt de monninksrob voor. Er zijn nog maar een paar honderd van deze dieren op de wereld omdat de mensen hun leefruimte verstoren en-of verkleinen. In de golf van Biskanje komen verschillende dolfijnen en walvissen voor. Hier maakt de toeristenindustrie veel gebruik van, van de belangrijke verzamelplaats voor deze dieren.
Spanje heeft 20 bijzondere vleermuizensoorten, 4 verschillende salamandersoorten, slangen en heel veel hagedissen. Er komen ook giftige slangen voor in Spanje, een addersoort, de Montpellier-slang en de Lataste's adder.
Vogelwereld is heel groot en verschillend. De ooievaar en natuurlijk een paar roofvogels, zoals de steenarend, keizerarend en de slangenarend).
Spanje wordt veel gebruikt door trekvogels die daar overwinteren.
De opvallendste soort die je kan tegen komen is wat veel mensen zeggen de blauwe ekster.
De grote lammergier is een minder leuke ervaring als je die tegenkomt, want hij wordt ook wel eens bottenbreker genoemd. Dit komt omdat hij altijd zijn prooi van een rotswand afgooit.
lengte: 105 - 125 cm
spanwijdte: 235 - 275 cm
Hij komt voor in hoge gebergtes, er broeden ongeveer 500 paren in Spanje en dan vooral in rotsachtige gebieden.
Spanje heeft de grootste populatie gieren ter wereld.


Dierenbescherming Spanje
Ieder deel van Spanje heeft zijn eigen dierenbescherming, en daar is het best slecht mee gesteld. De vorige regering wou niet praten over het welzijn van dieren. Ze zijn ongeveer al tien jaar al bezig met het oprichten van plekken in Spanje waar ze dieren kunnen helpen die zijn verwaarloosd. Er lopen in Spanje veel zwerf honden en katten rond. De meeste zijn er zo slecht aan toe dat er het beter is dat ze worden ingeslapen. Het is moeilijk om in Spanje de mensen op een andere gedachte te zetten over hun mening over dieren. Spanje kent veel tradities en gewoontes waar mensen zich aan hechten. Stierenvechten komt bijna overal in Spanje voor en het is een tradities die door de Europese Unie wordt gesponsord. Ook de jagers hebben voor niet-Spanjaarden een vreselijk gewoonte/traditie. Een jachthond die ze gebruiken bij het jagen. Wanneer deze wat ouder wordt en minder gaat presteren hangen ze de hond op. Wanneer de hond goed heeft gepresteerd wordt hij hoog opgehangen, hierdoor sterft hij bijna direct. Heeft een hond wat minder gepresteerd dan hangen ze hem wat minder hoog op, dan raakt de hond met zijn pootjes nog de grond, hierdoor wordt zijn lijdensweg verlengd. De PSOE ( de partij die in de regering zit) wilt wel iets veranderen voor de dieren. Ze willen niks veranderen voor huisdieren, maar wel voor boerderijen, ze worden beter in de gaten gehouden. Ook op jagen wordt meer toezichtgehouden. En dierenmishandeling valt nu onder de wet van misdrijven, vroeger werd je hiervoor niet veroordeeld. Het gaat natuurlijk nog steeds te langzaam die veranderingen in Spanje, maar elk stap is er één, en die moeten wij met twee handen aanpakken.

Landbouw in Spanje.
De landbouw neemt 54% van de Spaanse gronden in. Dit is 25 600 000 ha van de volledige grond. De landbouw geeft 6,4 % van de mensen werk, dit zijn 720 000 personen. Het zijn vooral kleine bedrijven, kleiner dan 100 Ha, 4% is groter. Er zijn 1 210 000 landbouwbedrijven. De gemiddelde grootte van een landbouwbedrijf is 21 Ha, terwijl dat in de EU 18.5 Ha is. De landbouwbedrijven zijn dus gemiddeld groter dan in de rest van de EU. Er zijn wel verschillen van wat voor een landbedrijf wat produceert. Landbouwbedrijven die graan verbouwen zijn gemiddeld 40 Ha groot terwijl landbouwbedrijven die groente produceren maar 6 Ha groot zijn. Van alle landbouwbedrijven wordt 27% verpacht, ze worden verhuurd. Het binnenland bestaat vooral uit graangewassen, Aardappelen, oliehoudende planten en Suikerbieten. Veel plaatsen wordt het kunstmatig bewaterd, geïrrigeerd. Dit vind je vooral in grote valleien en kustgebieden. Een groot deel van de geproduceerde landbouwproducten is voor de export bedoeld. Meer dan een kwart van de export bestaat uit fruit- en groenteproductie. De Spaanse wijnbouw is de grootste veel heel Europa. De Spaanse wijnen worden steeds meer erkend als goede wijnen. Spanje heeft een geschikt klimaat voor de wijnbouw. De olijfgaarden is de grootste van de hele wereld.
- 4de grootste producent van gerst van de wereld
- 3de wijnproducent van de wereld
- 5de varkensproducent van de wereld
De biologische landbouw is gegroeid met 37,1% gegroeid het afgelopen jaar. 665.055 Ha van de grond wordt nu al gebruikt voor de biologische landbouw. In 1991 was dit maar 4.235 Ha. De grootte groei komt doordat de Europese Unie biologisch landbouw subsidieert. Het aantal bedrijven nam toe 31% in de biologische industrie.

Spanje en Vulkanen.
De Canarische eilanden komen voort uit vulkanische uitbarstingen. Fuerteventura is een Canarisch eiland, je vindt in het binnenland veel oude vulkanen, die meeste werken allang niet meer. Doordat Fuerteventura een vulkanische oorsprong heeft is het land erg vruchtbaar. Op Tenerife bevindt zich de grootste berg van Spanje, deze is 3718 meter hoog. Deze is een grootste actractie op Tenerife, er is er zelf een kabelbaan van 3400 meter omhoog langs de vulkaan.

Infrastructuur

Spanje heeft veel hoogteverschillen, onbevaarbare rivieren en de grote afstanden tussen de steden zijn een probleem. Het vervoer van personen en/of goederen is dus meestal een hele opgave om het te verplaatsen. Omdat Spanje bij de Eeg/EU aangesloten is, krijgen je ze geld dankzij het structuurfonds. Dit geld inversteert Spanje dan in de infrastructuur havens en luchthavens. Spanje kreeg in het jaar 2000 7,8 miljard ervoor.


Het wegennet
Omdat de handel en de industrie wouden groeien werden er goede verbindingen aangelegd in de 19de eeuw. Er werden rijkswegen, provinciale wegen en gemeentelijke wegen aangelegd. In Spanje werden er pas goede wegen verbindingen aangelegd in 1968. Dit was vooral voor de politiek in die tijd. Aan de verbindingen tussen de steden werd minder geld gestoken. Spanje is een dun bevolkt land, de meeste mensen wonen in de steden. In 1984 was er nog maar 220 kilometer snelweg, op een deel moest er zelf tol worden betaald. Hetzelfde jaar kwam de regering met een plan voor de wegenbouw. In 1995 lag er al 6285 kilometer snelweg. Er kwam iedere dag meer dan een kilometer erbij. Dit was echt nodig omdat het wegennet gewoon vol zat.
In 1964 waren er 1 miljoen auto’s
In 1980 waren er 9 miljoen auto’s
In 1999 waren er meer dan 20 miljoen auto’s
In de loop van de jaren nam niet alleen het autogebruik toe en aantal auto’s toe. Er kwam ook steeds meer goederenvervoer in Spanje. Doordat er veel gebruik wordt van de autowegen, is Spanje 3de in de EU met de meeste aantal verkeersdoden.

Spoorwegen
Alle belangrijke verbindingen liepen via Madrid, vaak reed je hierdoor heel erg om. Het aanleggen van een goed spoorwegnet is erg duur door de reliëfverschil. Veel sporen zijn nog enkelsporig, dit betekent dat er maar een trein tegelijk over het spoor kan. De andere moet dus wachten, er zijn dus veel vertragingen daar. Ook is de afstand van de sporen ook kleiner, Franse treinen kunnen niet in Spanje rijden. Ze moeten stoppen bij de grens, en de mensen/goederen moesten dus overstappen/ over worden geplaatst.

Vervoer op het water
Spanje heeft zeven grote rivieren. Deze rivieren stromen vaak door diepe rotsachtige dalen. Het totaal aantal bevaarbare rivieren is maar 300 kilometer. Spanje heeft tweehonderd zeehavens. De belangrijkste is de haven van Bilboa, daar wordt veel aangevoerd en afgevoerd voor de Baskische mijn en de industrie.


Bestuur en indeling van Spanje!
Spanje heeft verschillende besturen. Spanje is een monarchie, dit betekent dat één iemand de baas is, dit is erfelijk.
Spanje is opgedeeld in 17 autonomie regio’s. Autonome gebieden: gebieden die zich onderscheiden met een eigen taal en cultuur en met een beperkte graad van zelfstandigheid Spanje is ook opgedeeld in 52 verschillende provincies. Een autonomie regio bestaat uit verschillende provincies. Alle autonomie regio’s samen is Spanje in het geheel.
· Andalusië (Spaans: Andalucía)
· Aragón (Spaans: Aragón)
· Asturië (Asturisch: Asturies, Spaans: Asturias)
· Balearen (Catalaans: Illes Balears, Spaans: Islas Baleares)
· Baskenland (Baskisch: Euskadi, Spaans: País Vasco)
· Canarische Eilanden (Spaans: Islas Canarias)
· Cantabrië (Spaans: Cantabria)
· Catalonië (Catalaans: Catalunya, Spaans: Cataluña)
· Extremadura (Spaans: Extremadura)
· Galicië (Galicisch: Galicia, Spaans: Galicia)
· Kastilië-La Mancha (Spaans: Castilla-La Mancha)
· Kastilië en León (Spaans: Castilla y León)
· La Rioja (Spaans: La Rioja)
· Madrid (Spaans: Madrid)

· Murcia (Spaans: Murcia)
· Navarra (Baskisch: Nafarroa, Spaans: Navarra)
· Valencia (Valenciaans: Comunitat Valenciana, Spaans: Comunidad Valenciana)
De plaats waar de regering zit is Madrid. Eens in de vier jaar wordt er een nieuwe regering gekozen door het volk. De staatshoofd op dit moment is Koning Juan Carlos I de Borbón y Borbón (sinds 22 november 1975). Op dit moment bestaat de regering uit de Partido Socialista Obrero Español (PSOE), dit is een socialistische partij.
De regeringsleider is President José Luis Rodríguez Zapatero (sinds 2004). Spanje heeft ook een parlement, het Spaanse parlement (las Cortes Generales) bestaat uit twee kamers: parlement el Senado (de senaat) en el Congreso de los Diputados (huis van afgevaardigden). De Senaat bestaat uit 256 leden en het Congres uit 350 leden. Leden van beide kamers worden gekozen voor een periode van vier jaar.