Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2021
• 195 pagina's
• Uitgeverij: Ploegsma

Flaptekst

Eerste zin

Hoog in de touwen, vlak onder het plafond, kijkt Fien met een brede grijns naar haar klasgenoten op de grond. Ze weet precies hoe ze het touw om haar voeten moet wikkelen. Met haar hoofd bijna tegen het dak van de gymzaal draait ze haar blik opzij. Door de ramen ziet ze het leven buiten in de augustuszon en ze neemt de tijd om te genieten van haar hoge positie.

Samenvatting

De 15-jarige Fien is helemaal niet blij met de scheiding van haar ouders (zeven jaar geleden) en haar moeders nieuwe vriend Felix. (sinds twee jaar)  Die bemoeit zich namelijk teveel met haar leven. Haar stiefbroer Jur lijkt veel meer te mogen dan zij. Al bij het verdelen van de kamers in het nieuwe huis gaat het mis. Jur krijgt de zolderkamer die zij ook zo graag wil hebben. 
Fien  wisselt steeds van huis met enerzijds twee dagen bij haar moeder en anderzijds twee dagen bij haar vader (met zijn nieuwe vriendin Maite). Haar vader heeft niet altijd tijd voor haar. Met Maite kan ze na al die jaren best goed opschieten. Gelukkig heeft ze ook een leuke verkering, Jesse, met wie ze vaak skeelert. Ook geniet ze van de circustrainingen die ze volgt. In oktober verhuizen ze naar het huis in de Kastanjelaan. Er is een housewarmingsparty, waarbij Fien met haar vrienden van de circusschool mag optreden. Twee jongens doen een act met vuurspuwen. Jur maakt een lullige opmerking tegen Fien.( "Iets voor jou.") Die laatste ligt steeds vaker overhoop met Felix (o.a. over tijdstip van naar bed gaan)

Fien houdt ervan om hoog te zitten en ze gaat via Jurs kamer in de dakgoot zitten. Hij doet per ongeluk het raam dicht en ze komt  niet bij het eten. Jur vindt het wel een grappige situatie. Zo langzamerhand gaat Fien ook de wat leukere kanten van hem zien. Bovendien heeft Jesse via het voetballen contact met hem. Fiens vriendin Nina vindt Jur best wel leuk, wat jaloezie bij Fien opwekt. Later krijgt Nina  zelfs verkering met hem.  
Toch zijn er wel vaak ruzies tussen Fien en haar stiefvader. Na weer zo'n ruzie verlaat ze het huis van haar moeder en gaat blowen met twee zittenblijfsters van school die overal lak aan hebben. 

Dan komt er weer een nieuwe klap voor Fien. Haar vader en stiefmoeder Maite besluiten ook uit elkaar te gaan en weer komt er dus een verandering in haar leven. Fien reageert anders dan verwacht. Ze blijft omgaan met de twee brutale meiden die drugs gebruiken, alcohol drinken, jatten en spijbelen. Haar beste vriendinnen Evie en NIna laat ze vallen. Bij de circustraining merkt dat ze door het blowen minder goed presteert. Op school worden haar cijfers steeds slechter.

Er komt weer eens ruzie met de kerst, omdat Fien niet aan de afspraken tussen haar ouders wil zitten. Ze blijft Eerste Kerstdag bij Jesse en ze hebben ook een vorm van seks. Met oud en nieuw is het echter wel gezellig. Jur is wat veranderd en Fien blowt wel eens met hem in de dakgoot. Bij een van die keren springt ze terug in de zolderkamer en blesseert ze zo haar enkelband waardoor ze niet meer kan trainen voor "aerial tissue." (hoog acrobatenwerk met touwen) 

Erger is dat ze ook betrapt wordt bij het stelen en via de politie bij Halt terechtkomt. Daar moet ze eerst haar verhaal vertellen en zowel haar moeder als haar vader krijgt ervan langs. Die schrikken enorm en beseffen dat ze hun kind tekort hebben gedaan. Er komen dan ook nieuwe afspraken o.a. over de bezoekregeling. Zowel haar vader als haar moeder besteden daarna meer aandacht aan haar. Fien verbreekt echter de verkering met Jesse via whatsapp. Ze is bang dat haar relatie later ook zo zal verlopen.

Bij de circustraining wordt ze niet geselecteerd voor de oefening met aerial tissue, omdat ze niet scherp genoeg is. Dat is het punt voor Fien om rigoureus te stoppen met blowen en te kappen met die twee nare vriendinnen. Ze maakt het ook weer goed met Nina. Jesse blijft voorlopig nog even weg. Die kijkt liever de kat uit de boom. Als Fien bij Nina is, ziet ze hoe gelukkig Nina's ouders met elkaar omgaan. De oude jaloezie komt dan wel weer even boven.

Op haar zestiende verjaardag organiseren moeder Hanna en Felix  een tuinfeestje aan de Kastanjelaan. Ze krijgt leuke cadeautjes. Fien heeft een verrassing: ze mag nu voor het eerst ook een keer vuurspuwen. De oefening slaagt prima  en iedereen is enthousiast. Fien voelt de armen van Jesse weer om zich heen.  Ze staat weer in vuur en vlam.

Personages

Fien

Fien is vijftien en wordt in de loop van het verhaal zestien. Ze heeft het moeilijk in haar situatie in twee samengestelde gezinnen. Ze krijgt te maken met stiefzusjes en een stiefbroer. Ze merkt op dat kinderen in dat soort gezinnen soms ongelijk worden behandeld. Ze wil geen opdrachten van haar stiefvader Felix aannemen. Daarentegen kan ze goed met de vrouw van haar vader opschieten. Het wordt dan opnieuw een enorme dreun wanneer die twee nog eens gaan scheiden. Weer wordt de situatie te moeilijk. Dan verzet ze zich op een slechte manier: ze gaat blowen, drinken, stelen en spijbelen. Ze kiest de verkeerde vriendinnen en laat haar echte vriendinnen in de steek. Ze verbreekt haar verkering met Jesse en doet dat vooral omdat ze bang is dat hun latere leven er net zo gaat uitzien als dat van haar eigen ouders. Toch experimenteerden ze al een beetje met seks. Fien is jaloers op haar vriendin Nina die wel in een fijn gezin woont. Toch besluit ze ten slotte het lot weer in eigen hand te nemen: blowen levert alleen maar problemen op. Ze verliest een selectiewedstrijd op de circusschool en haalt slechte cijfers op school. Bijtijds gooit ze het roer om.

Jur

Fien vindt Jur eerst niet aardig. Maar later merkt ze dat hij toch ook wel aardige kanten heeft. Haar vriend Jesse voelt zich juist tot hem aangetrokken en ook haar vriendin vindt Jur best leuk. Sterker nog, die twee krijgen verkering. Gaandeweg toont Jur zich inderdaad sympathieker tegenover Fien. Hij gaat ook in verzet bij zijn vader Felix. Samen met Fien blowt hij soms in de dakgoot. Hij koopt een leuk cadeautje voor haar verjaardag. Eigenlijk is Jur best oké.

Jesse

Jesse is de vriend van Fien. Hij zit bij haar op school. Hij kent haar situatie thuis en hij helpt haar vaak met zijn mentale steun. Vaak gaat hij met haar skeeleren en dan kan Fien haar gedachten vrij maken. Ze experimenteren samen met seks en dat gebeurt op vrijwillige basis. Hij is wel kritisch op Fien als hij hoort dat ze betrapt is bij het stelen in een winkel. Het komt dan tot een ruzie. Fien zegt de verkering met hem op via een appje. Als ze het later op dezelfde manier weer wil aanmaken, houdt hij zich nog een tijdje koest. Hij komt wel naar haar verjaardagsfeest en daar wordt hun relatie hersteld.

Maite

Met haar stiefmoeder Maite kan Fien het beste opschieten. Die praat regelmatig met haar en ze staat open voor de problemen van Fien. Ze doen vaak samen culinaire oefeningen wat sfeer verhogend werkt. Maite heeft echter moeite met de manier waarop haar tweede man Wiebren zich gedraagt. Hij trekt vooral zijn eigen plan en na een aantal jaar is ze het zat. Ze gaat aan zichzelf denken. Wel staat ze ervoor open dat Fien haar later blijft bezoeken en het meisje vindt dat erg fijn.

Quotes

"Terwijl haar moeder de sleutel in het slot steekt van het huis waar hun nieuwe toekomst ligt, kijkt Fien omhoog. Het zijn oude huizen met drie verdiepingen. Alle huizen hebben een puntdak waaronder een klein raam zit. Hun hoekhuis heeft aan de zijkant een tuin die is afgesloten met een houten deur in een groene haag. Maar nu nemen ze de voordeur." Bladzijde 9

"Fien kijkt hem aan. ‘Maar ik ben de oudste!’ Haar leven lang al, dubbel zelfs, want ook in het huis van haar vader is zij de oudste. Haar moeder heeft maar één kind, dat is zij, en ze is ook de oudste dochter van haar vader. ‘Jij bent bij je moeder de oudste en Jur is bij ons de oudste,’ zegt Felix." Bladzijde 13

"Fien trekt zich terug in haar kamer. Zo irritant! Haar moeder slooft zich enorm uit voor Jasmijn en Jur. "Ik ben toch haar kind. Dan zou ik op de eerste plaats moeten staan."" Bladzijde 60

""Het is mijn tweede scheiding", perst Fien eruit. "En ik had er niet bij stil gestaan dat een tweede huwelijk ook stuk kon gaan. Het is gek, maar een tweede scheiding doet dubbel zoveel pijn. Ik maak het nu veel bewuster mee."" Bladzijde 162

"Ja, huisarrest is minder erg als je met Jur in de dakgoot kan zitten. Zeker nadat ze ruzie met Jesse heeft gemaakt. Ze zijn aldoor op WhatsApp aan het ruziën , en driemaal raden waarover? Hij houdt er maar niet over op dat ze zo stom was en hoe erg hij baalt van hoe het tussen hen gaat. Daarom heeft ze hem net weer geappt." Bladzijde 152

Thematiek

Het moeilijke leven in een samengesteld gezin

Het valt niet mee voor een puber als je ouders gaan scheiden en ze beiden een nieuwe partner krijgen . Daarna maak je meestal deel uit van twee samengestelde gezinnen. Er komen problemen met een bezoekregeling. Er is al gauw sprake van ruzies tussen de stiefkinderen, omdat ze denken dat de een wordt voorgetrokken bij de ander. Fien merkt het al bij het toewijzen van de kamers in hun nieuwe huis. Jur krijgt de zolderkamer die zij graag had willen hebben. Ze wil ook niet dat haar stiefvader Felix zich met haar leven bemoeit en haar soms opdrachten geeft. In het andere gezin van haar vader kan ze prima opschieten met haar bonusmoeder Maite. Die praat veel met haar, terwijl haar vader eerst en vooral aan zichzelf denkt. Fien krijgt een grote klap als haar vader vertelt dat hij en Maite na zoveel jaren gaan scheiden. Weer ligt alles overhoop, in Fiens leven. Ze springt uit de band, ontmoet de verkeerde vriendinnen en doet verkeerde dingen (blowen, drinken, spijbelen en jatten!). Gelukkig komt het na een gesprek met de politie en Halt weer allemaal in orde. In de realiteit is dat helaas niet altijd het geval.

Motieven

Jaloezie

Bij kinderen in samengestelde gezinnen speelt jaloezie vaak een rol. Fien wilde graag merkkleding, maar ze ziet jaloers toe hoe haar stiefzus Jasmijn die na een middagje shoppen met Hanna, Fiens moeder, krijgt. Fien denkt vaak dat ze achtergesteld wordt. Jur krijgt de zolderkamer die zij wilde betrekken. Ze is ook jaloers op haar vriendin Nina wanneer die verkering krijgt met haar stiefbroer Jur. Aan het einde van het verhaal krijgt ze weer jaloeziegevoelens. Ze is bij Nina op bezoek en ziet hoe Nina's ouders erg leuk en gelukkig met elkaar omgaan. Dat geluk heeft ze niet gekend.

Schoolleven

Als het in het privéleven van Fien niet goed gaat, heeft dat zijn uitwerking op haar schoolprestaties. Ze komt te laat, ze vergeet soms haar boeken, ze krijgt straf en haalt slechte cijfers. Ze krijgt straf maar komt niet opdagen. Haar mentrix begrijpt het wel, maar vindt toch dat ze veel beter haar best moet doen. Als ze onder invloed van slechte vriendinnen komt, gaat ze ook nog een spijbelen. Na het bezoek aan HALT beseft ze dat het anders moet en dan gaat ze weer haar best doen op school.

Verliefdheid en seks

Fien is verliefd op Jesse. Ze kunnen het goed vinden. Ze beginnen elkaar lichamelijk te ontdekken en er is even sprake van seksuele handelingen over en weer. Omdat Fien zoveel ellende in het leven van haar ouders ziet, gaat ze twijfelen of dat later ook met haar en Jesse het geval zal zijn. Ze verbreekt de verkering via een appje. Maar het komt eigenlijk ook weer goed. Als ze de vriendschap met Nina heeft hersteld, stuurt ze ook Jesse weer een berichtje. Bij het verjaardagsfeestje van Fien in de tuin komt hij weer opdagen. Na haar vuurspuwact omarmt hij haar weer en staat ze zelf ook weer in vuur en vlam.

Drugs en alcohol

Onder invloed van twee brutale zittenblijfsters op haar school gaat Fien blowen. Later blowt ze ook met haar stiefbroer Jur. Hoewel dat niet goed te praten valt, brengt het samen blowen Jur en Fien wel iets dichter bij elkaar. Ook stimuleren de verkeerde vriendinnen haar alcohol te drinken (de mixdrankjes met alcohol)

Coming of age

Fien is vijftien jaar en ze groeit op naar de volwassenheid. Ze heeft al een eerste vriendje en met hem experimenteert ze met seks. Ze is verliefd en later beseft ze dat het tussen haar en Jesse ook zo kan gaan als met haar eigen ouders het geval is geweest. Dan verbreekt ze de verkering. Dat zijn problemen die opgroeiende tieners meemaken op weg naar hun volwassenheid: dat noemen we coming of age.

Opdracht

Voor Julia, Esther en Ellen,
en voor alle andere stiefkinderen en stiefouders.

Titelverklaring

Fien zit bij een circusgroep. Twee jongens van zestien doen tijdens hun voorstelling een vuurspuwact. Dat wil Fien ook wel, maar ze is nog te jong. Haar stiefbroertje Jur lacht haar daarom uit. Aan het einde van het verhaal is Fien zestien jaar en doet ze in de tuin voor de eerste keer de act met vuurspuwen.

Maar de titel is ook symbolischer. Omdat Fien veel overhoop ligt met haar moeder en haar stiefvader Felix, kan ze af en toe met giftige woorden strooien, ofwel dan is Fien een echte vuurspuwer. (blz.79) Ze wil niet naar haar ouders luisteren.

Structuur & perspectief

Het verhaal van de roman wordt onderverdeeld in 25 genummerde hoofdstukken. Daarin is steeds Fien de zij-vertelster. Je kunt dus als lezer precies te weten komen hoe ze zich voelt en hoe ze over de situatie van de samengestelde gezinnen na de echtscheiding van haar ouders denkt. Fien vertelt in de o.t.t. wat de spanning in het verhaal verhoogt. De hoofdstukken staan allemaal in chronologische volgorde. Het verhaal heeft een gesloten einde.

Decor

Fien woont met haar vader in een dorp vlak bij de stad waar haar middelbare school (het Waterland College) staat. Haar moeder verhuist met haar nieuwe vriend Felix naar de stad. Moeder gaat wonen in de Kastanjelaan en Vader woont met Maite in de Molendreef.

Wat de tijd betreft, kun je zien dat het een modern en actueel verhaal is. Fien heeft een mobiele telefoon en appt vaak met haar vrienden Jesse en Nina. Ze kijkt ook naar Netflix (het liefst naar romcom), You Tube.  De verhuizing van Fien naar het nieuwe huis van haar moeder speelt zich af in september/oktober. Fien wordt in mei van het jaar erna zestien jaar. De vertelde tijd is dan ongeveer acht maanden. Er wordt echter niet verteld in welk jaar hert verhaal zich afspeelt.

Stijl

Cazemier schrijft in een heel heldere stijl zonder moeilijke woorden en ingewikkelde zinsconstructies. Dat is prettig voor scholieren om te lezen. Ze kan ook heel vlotte dialogen schrijven. Dat zie je terug in de gesprekken tussen Fien en haar familileden en met haar vrienden. Ze gebruikt in haar verhaal natuurlijk het medium Whatsap, waardoor het verhaal actueel wordt. Het taalgebruik is ook realistisch: wanneer Fien zich "kut" voelt, zegt ze dan ook in het 
Cazemier schrijft ook prima beeldspraken, dat zijn vergelijkingen, waardoor het verhaal qua stijl aantrekkelijker wordt,
Voorbeelden:
- (blz. 50: "Als Fiern naar haar nieuwe kamer kijkt, waar ze eerst best blij mee was, voelt het net als bij nieuwe schoenen.... Stug en onwennig. Het past nog niet, ze moet haar kamer inlopen.")
- (blz. 99:"Wiebren vindt alles maar logisch wat ik doe. Er komt niets voor terug, hoe moet ik het zeggen. Het zakje met liefde is leeg, het wordt niet aangevuld.")

Slotzin

Evie klopt haar op de rug. "Mooi debuut.!" Dan maakt iemand zich los uit het publiek, en twee armen worden stevig om haar heen geslagen. Fien voelt hoe ze vanbinnen gaat gloeien als een vuurbal. Woesj!

Bijzonderheden

In het Nawoord vertelt Caja Cazemier wie haar op het idee gebracht heeft om een boek over stiefrelaties te schrijven. 
Die had benadrukt dat kinderen in samengestelde gezinnen vaak de dupe worden van de nieuwe situatie.

Beoordeling

Vuurspuwen is een mooi uitgegeven boek met een harde kaft en een prettige bladspiegel. Caja Cazemier brengt een spannend verhaal over de familiebetrekkingen in een samengestelde zinnen. De problemen worden goed uit de doeken gedaan en het verhaal leest als een trein met ook nog een vleugje seks er in.
Cazemier schrijft helder: ze heeft een duidelijk woordgebruik en schrijft realistische dialogen. Goed boek voor de middenklassen van havo en vwo.