Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2012
• 304 pagina's
• Uitgeverij: Thomas rap

Flaptekst

Eerste zin

De eerste keer dat ik mijn buurvrouw zie, is als ik vanaf ons nieuwe huis naar het dorpsstraat je fiets.

Samenvatting

Tatjana, de ik-vertelster is vanuit Amsterdam naar Bloemendaal verhuisd. Haar huisje is echter vrij klein, kleiner dan de gemiddelde woning in Bloemendaal. Haar buurvrouw Babs (44 jaar en toch wel een beetje in haar midlifecrisis) heeft het een beetje hoog in de bol en praat wat kleinerend over Tatjana’s huisje. De Amsterdamse vriendinnen van Tatjana vragen zich af waarom ze in hemelsnaam naar Bloemendaal gaat verhuizen. Maar vooral de natuur in de winter heeft Tatjana een keer getroffen. Tatjana wordt meteen al uitgenodigd op diverse partijtjes en feestjes: onder andere op de expositie van Katja, die haar overvloed aan vrije tijd en het gebrek aan aandacht verdoet met het maken van schilderijen. Van Babs hoort Tatjana dat Katja niet zo gelukkig is in haar huwelijk. In een limousine gaat Tatjana met haar nichtje Lot naar een superfeest van Babs en Reinout. Alles draait hier om schone schijn en Tatjana heeft het niet echt naar haar zin. Als haar man Kees na het feest de hond uitlaat, ziet hij dat in een geparkeerde auto bij de buren twee mensen elkaar oraal aan het bevredigen zijn. Hij vertelt niet wie het zijn.

Tatjana ergert zich aan de meeste vriendinnen van Babs (Katja, Valerie, Mariska). Alleen op yoga komen mensen die ze wel leuk vindt en die volgens haar normaal doen. Dat is bijvoorbeeld het geval met Nada, de yogatrainster van wie ze veel leert, onder andere hoe ze moet omgaan met vervelende, flirtende zakenlui. Die worden door Nada meteen op hun nummer gezet. Met hun stress zouden ze eens wat meer aan yoga moeten doen.

Van een andere vrouw Myrthe hoort ze dat de dochter van haar nicht Lot, Maartje, op school een buitenbeentje is. Later ziet ze ook een keer zelf dat Maartje door schoolvriendinnen wordt gepest.

Babs is er intussen achter dat de orale seks hebbende gasten in de geparkeerde auto haar man Rudolf en een 'snol' van zijn werk zijn. Ze ontdekt ook dat ze al een vrij lange tijd een relatie onderhielden. Rudolf vertrekt uit huis. Dat vindt ze nog niet zo heel erg, maar wel dat ze bang is dat ze nu in Bloemendaal haar status verliest. Wanneer ze later met Babs en Katja wat gaan drinken, hoort Tatjana dat Katja een minnaar heeft. Maar hij is nogal veeleisend en jaloers (ze heeft al een klap te pakken en ze mag geen seks met haar eigen man hebben). Katja, die ineens niet meer schildert, weet niet welke keuze ze moet maken. Babs die gescheiden leeft, drinkt op dat moment veel te veel en kan niet meer achter het stuur.

Tatjana blijft lekker zichzelf en ze doet dan ook niet mee aan het opscheppen over vakanties, waaronder dure skivakanties. Diep in hun hart vinden sommige vrouwen die stress van vakanties soms ook helemaal niet leuk. Er komen steeds meer signalen over het gepest rondom Maartje. Vooral één grietje Emmy, is de aanstichtster van alle ellende.

Met Nada en mevrouw Super (ze zegt op alles namelijk 'super') wil Tatjana naar een yogaweekend in het Duitse Krefeld. Maar Super is op dat moment te veel gestrest en wordt op een van de cursusdagen naar het ziekenhuis gebracht. Ze hyperventileert en Tatjana moet de grote Range Rover van Super naar huis in Bloemendaal rijden.

Wanneer Tatjana Lot ontmoet, vertelt die dat Maartje niet meer naar school wil, onder andere vanwege het gepest op een slaapfeestje van de hockeyclub Bloemendaal. Wanneer ze dit op school bepraten, doet de vrouwelijke directeur van de school niet veel: de juf is al overspannen. Ook als er sneeuwpret is, wordt Maartje buitengesloten door een groepje meisjes. Tatjana begint zich het lot van haar achternichtje erg aan te trekken. Ze gaat zelfs mee naar de school, maar ook zij krijgt niets gedaan bij de directrice van de school. De school is werkelijk slecht in de aanpak van pesterijen.

Maar ze praat ook weer met Katja en Babs die wel eens plastische chirurgie (rimpels en tieten) zouden willen en welness in Spanje willen meemaken. Ze roken ook wiet. Babs heeft een simpele oplossing voor Maartjes probleem: gewoon terugslaan, Maartje. Het meisje wordt getest, heeft een hoog IQ, maar heeft ook een beetje neiging tot depressies. Dat laatste is niet zo verwonderlijk als je zo erg wordt gepest. Ze komt logeren bij de dochter van Tatjana en dat gaat eerst goed, maar midden in de nacht wil ze ineens naar huis.

Emmy, is de dochter van mevrouw Gifkikker. Tatjana spreekt haar een keer aan op een partijtje, maar het mens reageert hooghartig. Lot neemt een pestdeskundige in de arm, maar de school maakt het programma niet eens af. Ook Nada begint zich er zijdelings mee te bemoeien door relaties in te schakelen.

Rudolf, de man van Babs, komt nog niet terug en ze besluit daarom een groot feest te geven. Ze drinkt te veel en wil zich aan het einde van de party laten verleiden door een geile zakenmeneer. Ze gaat achter het stuur zitten om naar hem toe te rijden, wordt gepakt, moet blazen en raakt haar rijbewijs kwijt. Ze komt met een katterig gevoel uithuilen bij Tatjana en beklaagt zich dat ze eigenlijk helemaal geen echte vriendinnen heeft. Ook Katja heeft het moeilijk: ze is in therapie, heeft niets meer met haar man, weet niet wat ze met haar minnaar wil en ze heeft een dochter die een eetprobleem heeft. Ze vindt zichzelf ook een nietsnut. Toch houdt de buurt van de verworven status: wanneer Tatjana een zwerver thee en eten geeft, wordt haar dat niet in dank afgenomen door de buurt.

Lot is zover dat ze Maartje van school wil halen, maar geen enkele basisschool in de buurt wil haar hebben. Ook op de hockeyclub wordt ze nu gepest, waardoor ze ook van die sport afwil. Ze gaat uiteindelijk naar een school in Haarlem, in de doodgewone wijk Schalkwijk. Maar als ze een keer met een klasgenootje in Bloemendaal loopt, begint die nare Emmy weer te schelden over 'stinkkind en poepkind'. Gesteund door haar vriendinnetje uit Schalkwijk haalt Maartje eindelijk uit, maar terwijl iedereen in haar omgeving dat geweldig vindt, volgt er nu een aanklacht bij de politie door de ouders van Emmy.

Babs die zich oud en afgeschreven heeft gevoeld, gaat met Tatjana weer een cursus volgen, The Art of Living. Daar ontmoet ze haar ex-tuinman Geoffrey en die blijkt een wonderlijke invloed op haar te hebben. Ze spreekt met hem af, heeft zelfs seks met hem en lijkt daardoor zelfs een beetje in haar voordeel veranderd. Ook Katja heeft wat geleerd: ze laat zich niet meer slaan door haar minnaar en kapt met hem. Op Koninginnedag gaat Tatjana met vriendinnen naar de vrijmarkt in Amsterdam en ze vindt het daar dan toch ook wel weer leuk. Heeft ze een verkeerde keus gemaakt door naar Bloemendaal te verhuizen?

Babs vertoont zich steeds meer in het openbaar met haar tuinman Geoffrey: ze is de schaamte voorbij. De zaak tegen Maartje loopt niet lekker, maar Tatjana en Lot verzamelen bewijs dat ze al een hele tijd gepest wordt. Ook grijpen Lot en Tatjana een keer in op een feestje van Christina, de moeder van Emmy. Lot scheldt haar de mode uit. Ze gaat duidelijk te ver, maar het lucht wel erg op. Katja zegt dat ze veel eerder hard hadden moeten terugslaan. Maar dan komt het bericht dat de zaak door justitie wordt geseponeerd. De zoon van Tatjana, Gino, heeft trouwens de oplossing gevonden: hij dreigt Emmy met het feit dat hij wel eens naar het hockeyveld zal komen met zijn Turkse en Antilliaanse vrienden om haar aan te moedigen. Dat is zelfs voor de nare Emmy te veel.

Babs is met Geoffrey naar een verbeter-de wereld-cursus in India, maar ze houdt het toch niet helemaal vol en ze nemen daarom een mooi hotel (van haar centen). Het is wel een aardige man, maar ze weet niet of het ooit wat wordt en ze zal de drie maanden niet volmaken. Ze mist haar kinderen en Tatjana als buurvrouw Maartje heeft iets moois gemaakt voor Tatjana: ze zit eindelijk weer goed in haar vel. Maar Tatjana begrijpt toch nog niet waarom ze het allemaal zo lang hebben laten gebeuren. Op het laatste partijtje loopt haar vriendin Eliza nog met haar mee. Ze heeft een geheim, maar ze wil dat Tatjana haar belooft het niet verder te vertellen. Tatjana: aan wie zou ik dat nou moeten vertellen? (Aan de lezer van je volgende roman, Tatjana!)

Personages

Tatjana

Tatjana is een zelfbewuste vrouw die per se naar Amsterdam wil verhuizen. Ze heeft lak aan de schone schijn van haar buren en gaat voornamelijk haar eigen weg. Ze hebben geen grote auto, een klein huisje en wil ook niet de dwaze vakantieperikelen van haar vriendinnen. Wanneer ze lucht krijgt van de pesterijen van haar achternichtje Maartje, wil ze haar wel helpen. Ze bemoeit zich met de school, maar krijgt daar ook weinig voor elkaar. Ze steunt Lot bij het uitschelden van mevrouw Gifkikker maar het helpt niet echt. Haar zoon Gino weet uiteindelijke de beste oplossing. Ondanks het feit dat ze anders is, willen de vrouwen uit Bloemendaal toch wel met haar omgaan. Ze is namelijk wel te vertrouwen.

Babs

Babs verandert in de loop van het verhaal. Eerst is ze echt een buurvrouw van schone schijn, die status erg belangrijk vindt. Als haar man Reinout haar bedriegt, vindt ze dat op zich wel erg, maar vervelende nog is de mogelijkheid dat ze haar status verliest. Toch hunkert ze vooral naar seks en na haar eigen feestje wil ze toch nog profiteren van het kleine, geile mannetje. Maar zover komt het niet omdat ze betrapt wordt bij het dronken achter het stuur zitten. Daardoor verliest ze haar rijbewijs en dat is ook weer ergens goed voor. Ze mag namelijk niet meer rijden en is dus tot enige nederigheid veroordeeld. Op een cursus waar ze een andere levenshouding moet aanleren, ontmoet ze haar vroegere tuinman Geoffrey. Op hem zou ze vroeger neer gekeken hebben, maar nu vindt ze hem wel aantrekkelijk en ze maken zelfs toekomstplannen, nadat ze seks heeft gehad met hem. Ze vertrekken voor enkele maanden naar India, maar de hele sobere levensstijl bevat haar toch niet helemaal. Ze nemen hun intrek in een mooi hotel. Of ze met Geoffrey door wil gaan, weet ze niet, maar wel vertelt ze dat ze Tatjana mist en dat is toch ook een hele verandering.

Katja

Katja hoort tot het vriendinnenclubje van Babs. In het begin maakt Tatjana met haar kennis wanneer ze de expositie bezoekt. Ze maakt schilderijen, om zo haar verboden relatie te vergeten. Ze heeft van haar man, die een verschrikkelijk goede maar vervelende advocaat is, nog een kans, maar daar zet hij wel enige eisen tegenover. Maar Katja vrijt liever dan ze schildert en ze is bereid heel ver te gaan: de minnaar stelt eisen (je mag geen seks met je echtgenoot hebben) en hij slaat haar. Ze legt het probleem dan ook aan haar vriendinnen voor. Intussen gaat ze in gezinstherapie, want haar dochtertje heeft een eetprobleem. Het helpt allemaal niet en ze krijgt later weer klappen van haar minnaar. Haar hufterige echtgenoot huurt weer een therapeut in die het zo weet te brengen dat Katja eigenlijk overal de schuld van krijgt. Katja is eigenlijk diep ongelukkig, misschien heeft ze ook wel een eetprobleem. Vriendinnen heeft ze niet echt.

Quotes

"Een beetje geluk kun je hier wel gebruiken, het is scheidingsgrond.” Ze maakt een weids gebaar met haar handen, alsof ze de tuin en de omgeving omsluit. “Scheidingsgrond?” vraag ik. De mensen van wie jullie het huis hebben gekocht- gescheiden. De buren aan de andere kant - ik geef ze nog een maand. Het komt de doorstroom op de huizenmarkt natuurlijk wel ten goede." Bladzijde 8

"Een van de meisjes stapt naar voren en brengt haar gezicht heel; dicht bij dat van Maartje. Maartje slaat haar ogen neer, terwijl het meisje tegen haar praat en gekke gezichten trekt. Dan stijgt er een luid gejoel en gelach van andere meisjes op en lopen ze met zijn allen verder." Bladzijde 100

"Maar dan had de school toch moeten ingrijpen?”, zeg ik furieus. “Het is op basis van vrijwilligheid. Maar de pestjuf liet ook doorschemeren: de schooldirectie heeft geen enkel gezag, en dat staat ook zij met lege handen. Ze had het nog nooit meegemaakt dat een kind botweg weigerde mee te werken." Bladzijde 197

Thematiek

Geluk/ verlangen naar geluk

Tatjana van Zanten geeft een inkijkje in de levensgewoonten en levenswandel van een aantal mensen uit Bloemendaal. Er is sprake van kouwe kak en belangrijk zijn gesprekken over rijke aankopen, dure auto’s, saaie maar noodzakelijke vakanties en bij de vrouwen vooral ook de vrees voor het lichamelijk verval, dat kan worden tegen gegaan met plastische chirurgie en botoxinspuitingen. Wat thematiek betreft doet “Supergelukkig“ (wat niemand overigens in Bloemendaal lijkt) sterk denken aan de televisieserie “Gooische vrouwen” en de verhalenbundels van Naima el Bezaz over Vinexvrouwen. Rijkdom betekent namelijk nog geen leuke liefdesrelaties. Sterker nog, de mannen en de vrouwen van Bloemendaal lijken erg op elkaar uitgekeken en houden er meestal een vriendin of een minnaar op na. Dat gebeurt met de man van Babs en Katja, die een bizarre minnaar heeft. Overspel, saaie seks, je groot houden voor de buurt en het handhaven van je status zijn dan ook erg belangrijk. Wie geen grote auto heeft, geen dure vakanties houdt of een relatief klein huisje heeft (zoals de vertelster) moet erg sterk in zijn schoenen staan. Jaloezie is namelijk een bijkomstig motief bij dit thema. Sommige vrouwen zijn onverbeterbaar (Katja bijvoorbeeld). Andere lijken door schade en schande (Babs) toch wat wijzer te zijn geworden.

Sociale problemen

Een ander thema dat Tatjana van Zanten nadrukkelijk in deze roman aan de orde stelt, is kinderleed als gevolg van pesten. Sommige kinderen worden nu eenmaal het slachtoffer van pesten en soms is dat ook het geval zonder enige reden. Een meisje uit de klas van Maartje is een vervelend kreng en die weet allerlei kinderen op te stoken tegen Maartje. Wat de ouders ook proberen, het lukt hun niet om de school in beweging te krijgen. Tatjana heeft scherpe kritiek op de weinig presterende school: de cijfers zijn leuk, maar de sociale veiligheid is een zwak punt. Maartje moet zelfs het veld ruimen en dat niet alleen op school, maar ook bij de beroemde Bloemendaalse hockeyclub. Wanneer het dan nog niet over is, helpt de van oudsher beproefde methode terugslaan. De wat zelfverzekerde Maartje mept er een keer op los. Dan zijn de ouders van het stomvervelende kind nog eens zo dom om een aanklacht in te dienen. Maar die wordt later gelukkig ingetrokken. Ook de zoon van Tatjana weet een adequate oplossing voor het probleem. Misschien dat dit thema voor de bevolking van Bloemendaal nog het hardste is aangekomen: een mooie mond van praten, maar daden ho maar. Dan kun je je een voorbeeld nemen aan de mensen uit de Haarlemse volkswijk Schalkwijk.

Motieven

Midlifecrisis

Naast het ophouden van de schone schijn is een midlifecrisis ook een belangrijk motief. De personages in het boek hebben een punt in hun leven bereikt waarin ze in feite alles hebben wat ze maar wilden. Maar \'supergelukkig\' kun je ze niet noemen. Wat is er nog meer? En hoe kan je het behouden? Zoals schoonheid met botoxinjecties en een goed seksleven door een minnaar. Hierdoor is overspel ook een belangrijk motief.

Opdracht

Voor alle Maartjes in deze wereld

Trivia

De roman heeft heel veel stof doen opwaaien in het Noord-Hollandse dorp Bloemendaal. ,,Gelukkig zijn er nog mensen die me groeten of lachen als ze me zien. Maar er zijn ook Bloemendalers die heel boos zijn over wat ik heb geschreven.’’ Tatjana van Zanten, schrijfster van de roman ’Supergelukkig’ over de Bloemendaalse jetset, weet niet wat haar overkomt. ,,Ik wilde alleen maar een humoristische zedenschets maken met een serieuze ondertoon, maar inmiddels is het boek uitgegroeid tot een soort hype in medialand.’’

Titelverklaring

In het begin van de roman twijfelt Tatjana nog of ze zo gelukkig is met de verhuizing van Amsterdam naar Bloemendaal. Er zijn een heleboel nare mensen die de schone schijn ophouden en kinderen die gemeen kunnen pesten. Maar uiteindelijk voelt ze zich toch wel gelukkig in Bloemendaal of om met mevrouw Super te spreken: Supergelukkig,.

Structuur & perspectief

Het verhaal wordt verdeeld in hoofdstukken die alle een titel hebben. Die titel slaat altijd terug op een citaat van één van de personages in de roman. De volgorde van de hoofdstukken is chronologisch: het betreft de komst van het gezin van Tatjana en haar man Cees in Bloemendaal.

Het perspectief berust bij de ik-vertelster Tatjana van Zanten, maar op de kaft staat 'roman', dus is er sprake van fictie en mag je de schrijfster Tatjana niet één-op-éen laten overeenkomen met de vertelster Tatjana. Het blijft altijd fictie en dat is een mooi literair gegeven waarachter de schrijfster zich mag verbergen. Tatjana vertelt in de o.t.t.

Decor

Er worden geen data en jaartallen genoemd in deze roman. Wel kun je uit de tekstgegevens opmaken dat het een actueel boek is, dat speelt in deze jaren. Een keer noemt de schrijfster de in mediakringen zo bekende maar domme Britt, als Maartje met een grappig accent de Britt van de tv-nadoet. Dat meisje werd pas in 2011/2012 populair op televisie. De vertelster Tatjana geeft bovendien aan dat ze ongeveer een jaar in Bloemendaal woont. Dat betreft dus de vertelde tijd.

Het decor is eenvoudiger aan te geven. Tatjana is naar Bloemendaal verhuisd en bespreekt in haar roman de nare gewoonten, rituelen en kouwe kak van de inwoners van dat Noord-Hollandse dorp. Die hebben haar dat trouwens niet in dank afgenomen en sommige bewoners kijken de schrijfster met de nek aan.

Stijl

Deze chicklit is precies geschreven in de stijl die bij een dergelijk genre hoort. De dialogen zijn humoristisch getint, omdat Tatjana laat merken dat ze achter de schone schijn van de buurvrouwen kan kijken. Met de publicatie van het verhaal is de schrijfster niet populairder geworden in Bloemendaal. Ze geeft een beeld van de situatie in Bloemendaal zoals dat ook al eerder te zien was in de televisieserie en film Gooische vrouwen. Ook daarin was humor als stijlverschijnsel natuurlijk belangrijk. Zulke verhalen kunnen alleen gepubliceerd worden als er een sterk relativeringsvermogen wordt getoond.

Een voorbeeldje uit een gesprek met enkele kakkineuze Bloemendaalse vrouwen over het gebruik van botox.

“Ze hebben trouwens ook iets gevonden tegen zweten. Dan spuiten ze botox in je oksels”.

“Gadver, dat lijkt me echt heel ongezond”, reageer ik. “Zweet moet toch ergens uit.”

“Ja, maar dan wel op plekken waar hij het eruit wilt hebben. En niet dat je met die gore plekken in je T-shirt loopt.”
“Bij Linda de Mol zie je het wel erg”, zegt “Mariska. “De eerste lichting, hè? Die heeft achteraf een beetje pech gehad. Tegenwoordig zijn de vullingen stukken beter. (blz. 47)

Slotzin

“Ik beloof het” “Echt? ” Aan wie zou ik het nou moeten vertellen?”

Beoordeling

Humoristische roman over de standsverschillen in Bloemendaal dat opmerkelijke gelijkenissen vertoont met de levenshouding van Gooische vrouwen. Maar er is echter wel een belangrijk verschil. Misschien is het belangrijkste motief wel het pesten van kinderen op school en de houding die de school ten opzichte van de pesters inneemt.

Misschien daardoor wordt het verhaal toch wel de mooie waard om te lezen. Anders zou het toch een beetje het niveau hebben gekregen van de boeken van Naima el Bezaz over de “Vinexvrouwen” die mijns inziens wel een humoristisch, maar toch een te vrijblijvend karakter hebben. Het is overigens wel een goed idee om beide boeken samen op je lijst te zetten en je voor te bereiden op vragen over de verschillen tussen beide boeken. 

De amusementswaarde (vooral voor meisjes) is ruim voldoende. Chicklit is luchtige kost met hier een aardige knipoog.

Recensies

"Het verhaal is vlot en zeer beeldend geschreven en geeft een openhartig en onthullend inkijkje in het leven van de rijken in Bloemendaal. Het verhaal leest lekker weg, is doordrenkt met humor en heeft wel iets weg van \"Gooische vrouwen\". Het laat het oppervlakkige leven van de happy few in Bloemendaal zien; een leven wat vooral bestaat uit feestjes, uiterlijk vertoon en materialisme" http://www.scriptgirl.nl/...an-zanten/

"En eerlijk is eerlijk, de passages over pesten en de onverschilligheid van de omgeving komen hard aan. Gelukkig dat er evenveel hilarische scènes zijn over de feestende, drinkende en vreemdgaande Bloemendalers. Houdt het boek een beetje in balans. Sterker nog, op die manier is het boek een regelrechte aanrader." http://www.scriptgirl.nl/...an-zanten/

"In haar nieuwste boek Supergelukkig schetst de Bloemendaalse Tatjana van Zanten de onwil van de Bloemendaalse elite om pesten op school aan te pakken. Tatjana en haar man verhuisden tien jaar geleden van Amsterdam naar het villadorp Bloemendaal. Hun jonge kinderen gingen naar de lokale eliteschool en de hockeyclub." ttp://www.haarlemsdagblad...loemendaal

Bronnen

Interview met de schrijfster over dit boek.

http://www.haarlemsdagbla...ergelukkig