Pensionado's door van Sambeek

Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2013
• 320 pagina's
• Uitgeverij: Prometheus

Flaptekst

Eerste zin

Op de eerste dag van zijn pensionering, om negen uur ’s ochtends verloor ik mijn autonomie.

Samenvatting

Vera
Deze 65-jarige vrouw die lichamelijk tekenen van verval toont (uitgezakt lichaam, spataderen op haar benen) is niet zo blij met de pensionering van haar man Rob. Hij was internist, moest er voortijdig uit en bemoeit zich nu steeds met de huishouding, dat haar domein was. Bovendien is Rob nogal op de penning.  Ze hebben enkele kinderen o.a. Pepijn met zijn vrouw Susanne en  dochter Judith die geen relatie heeft maar wel eitjes heeft laten invriezen en nu  een zaaddonor zoekt.

Ze gaan naar Spanje waar ze de twee andere vrienden van Rob, Boudewijn en Wouter, zullen ontvangen. Wouter heeft na de dood van zijn vrouw Caroline een twintig jaar jongere vrouw Fleur genomen, wat zijn kinderen niet geaccepteerd hebben. Het is de eerste keer dat Vera Fleur zal zien. De andere vriend Boudewijn is een gefortuneerde zakenman die al lang van zijn vrouw Julia gescheiden is en een minder goede verhouding heeft met zijn zoon. Boudewijn leeft er ene beetje op los en rijgt veel vrouwen aan zijn “speer”. Hij doet dat ook met luxe hoeren in Thailand. Vera en Rob moeten via Eindhoven Airport naar Girona vliegen, maar Easy Jet is minder Easy in de afhandeling van de bagage waardoor Rob het vliegtuig mist. Vera is boos en moet nu alleen naar het vakantiehuis.

Rob
Deze gepensioneerde internist  gaat gewoon naar huis als hij het vliegtuig heeft gemist en kan pas een paar dagen later opnieuw naar Girona vliegen. Hij heeft het wel een beetje gehad met Vera die altijd maar op hem loopt te schelden en dicht op zijn huid zit. Als hij boodschappen bij Albert Heijn doet, ontmoet hij een leuke ex-collega, de zorgmanager Kiek. Ze is uiterst verleidelijk en hij laat een kans liggen omdat hij zijn vrouw niet wil bedriegen. Na het weekend vliegt hij naar Girona, maar hij kan niet aardig tegen zijn vrouw doen.

Boudewijn
Boudewijn is ook al vijfenzestig en hij is op dat moment in Bangkok waar hij zijn zoon ontmoet. Ze gaan met elkaar in een duur restaurant eten en Julius verwijt zijn vader dat die er nooit voor hem was en dat het logisch is dat zijn moeder is gaan scheiden, omdat hij zo vaak zijn piemel in andere vrouwen leegde. Boudewijn geeft aan dat het wat gecompliceerder lag en dat er twee kanten aan de zaak zitten. Hij verheugt zich op een weekend met zijn oude vrienden Rob en Wouter in Spanje, maar vlak voordat hij vertrekt hoort hij dat zijn buurman Henk kanker heeft gekregen en niet lang meer heeft. Dat maakt hem behoorlijk van streek.  Hij vliegt naar Barcelona.

Fleur
Fleur is een prachtige vrouw van 43 jaar die Wouter in haar macht heeft gekregen, na de dood van zijn vrouw Caroline die twee jaar aan kanker heeft geleden. Snel ging hij na de dood van Caroline al met Fleur naar bed en daarna gingen ze tot verdriet van zijn kinderen o.a. dochter Eva al bij elkaar wonen. Wouter is ook al arts en ze verwijten hem dat hij nu aan de zoon van Fleur meer aandacht besteed dan aan hen vroeger. Eva is maar enkele jaren jonger dan Fleur. Die heeft zoveel invloed op Wouter dat hij zich jonger is gaan kleden en veel is gaan sporten: voor zijn leeftijd ziet hij er aantrekkelijk uit. Hun leven bestaat vooral uit seks. Fleur raakt wel onder de indruk van de  entree van Boudewijn: de drie vrienden zijn nu verenigd: vroeger noemden ze elkaar Kwik (Rob) Kwak (Boudewijn) en Kwek (Wouter). Ze kennen elkaar vanaf hun negentiende jaar. Tijdens de eerste maaltijd praten ze met elkaar over de zin van het bestaan, de problemen van het ouder worden, de vrijheid zonder man of vrouw, de liefde en de seks. Boudewijn geeft aan dat hij het heerlijk vindt zonder vrouw. Wouter geeft aan dat hij wel een schuldgevoel heeft tegenover zijn kinderen.

Wouter
Na een avond  met veel  drank (Wouter is blijven praten met Vera over hun wederzijdse problemen) gaan de drie vrienden de volgende dag met de auto op stap. Ze rijden langs leuke plekken langs de Costa Brava in de buurt van Pals, Estartit en Calella. Ze maken ook een wandeltocht die onschuldig lijkt maar uiteindelijk heel gevaarlijk is, waarbij Rob bijna om het leven komt, als zijn vrienden hem niet gered hadden. Wouter kan niet wachten tot zijn liefje Fleur weer is teruggekeerd. Die is namelijk gaan shoppen. Als ze terugkomt, kussen ze elkaar hartstochtelijk in het bijzijn en tot ergernis van de anderen.

Vera
Vera neemt weer het woord. Ze heeft problemen met de pensionering van Rob, die steeds minder van haar pikt en ze tijdens de discussie met zijn vrienden openlijk voor schut zet. Ze wil graag in relatietherapie maar Rob vindt dat maar onzin. Ze wordt door haar ene zoon gebeld met de mededeling dat haar andere zoon Pepijn door zijn vrouw Susanne het huis is uitgeflikkerd, omdat hij vreemdgaat met een stagiaire. Hij woont zo lang even in hun huis in Gouda.

Op uitnodiging van Boudewijn gaan ze in een heel duur restaurant eten.  Ze praten over de zin van het bestaan en Fleur vertelt over haar eigenzinnige dochter Roos. Het komt ook een paar keer tot een flink aantal verwijten (Rob en Vera). Boudewijn die obsessieve angst voor de dood heeft, wil zich laten invriezen: de anderen vinden dit helemaal niets. Hij flirt openlijk met Fleur tot ergernis van Wouter die heel jaloers is. Fleur wil wel bij Boudewijn komen werken en ze nodigt hem ook uit voor een dagje Antwerpen, hoort Vera. Vera heeft na deze avond zin in lichamelijk contact met Rob, maar die weigert en doet een beroep op zijn tijdelijke impotentie door bètablokkers.

Rob
De internist gaat de volgende morgen brood halen: zijn auto start eerst niet en daarna komt Fleur in zijn auto zitten. Ze zit op het randje van de verleiding, test hem uit en hij wordt zo geil als boter. Ze verleidt hem tot een terrasje en ineens zoent hij haar vol op de mond. De anderen (Wouter en Vera) zijn woedend dat ze zo laat zijn en Vera heeft bovendien in de mobiele telefoon van Rob kunnen ziend at hij sms’t met Kiek en dat ze een afspraak hebben staan. Ze is eigenlijk net zo jaloers als Wouter, maar die kan het met seks afkopen bij Fleur. Boudewijn geeft aan dat  hij echt plotseling naar zijn zieke vriend Henk moet (hij is de sfeer zat) en aan het einde van de dag komt het weer goed tussen Rob en Vera, maar seks is er nog niet bij.

Boudewijn
De zakenman heeft gelogen dat hij die dag weg moest en gaat naar Barcelona. In een bar ontmoet hij eerste een 80-jarige man die Nederlander is. Eerst geeft hij hoog op over zijn huwelijk, maar als Boudewijn doorvraagt geeft hij aan dat hij toch wel eens vreemd geweest is en de ware liefde ontmoet heeft, maar toch voor zijn huwelijk en zijn kinderen heeft gekozen. Boudewijn laat zich de volgende dag rondleiden door een Spaanse Maria. Het ligt er duimendik bovenop dat ze in elkaars bed belanden en dat gebeurt. Maria geeft Boudewijn een flinke opfrisbeurt. Daarna vliegt hij naar Nederland, waar hij zijn zieke buurman en vriend Henk nog net kan spreken. Na de begrafenis begrijpt hij heel goed dat hij zijn zoon Julius altijd tekort heeft gedaan en hij schrijft een brief vol spijt aan zijn zoon: hij zal hem voortaan bijstaan.

Fleur
De jonge vrouw begint steeds meer te twijfelen aan haar relatie met Wouter die haar altijd in alles haar zin geeft. Daar kan ze niet meer tegen. Van haar zoon Martijn mag ze de relatie niet verbreken, die vindt Wouter best cool. Ze roept de hulp in van een vriendin die tevens relatietherapeute is en die vindt dat ze moet kappen. In de Bijenkorf ontmoet Fleur Eva, de dochter van Wouter, en ze gaan samen wat drinken. Eva vertelt waarom ze zo boos is op Wouter en ze krijgt van Fleur de uitnodiging om zich te verzoenen. Dat gebeurt.

Wouter
De pensionado woont intussen weer alleen in een appartementje in Utrecht dat veel kleiner is. Fleur heeft de relatie verbroken. Het sprookje is uit. Hij kan het eerst niet goed begrijpen, maar gelukkig is het contact met dochter Eva weer hersteld. Toch ondergaat Wouter een rouwproces: hij is twee vrouwen kwijt, Caroline en Fleur. Hij krijgt alleen steun van Rob, Boudewijn en Vera. Hij gaat de spullen van hem weghalen bij Fleur.  Met Eva gaat hij het graf van Caroline bezoeken. Ze is in 2012 gestorven.

Hij moet terug voor zijn tweede controle op PSA. Het valt allemaal wel mee. Hij komt bij een etentje waarop ook de manzieke vriendin van Vera Charlotte is uitgenodigd. Die doet wel een aantal pogingen de aantrekkelijke Wouter in te palmen. Hij geeft nog geen sjoege. Op Vaderdag (juni dus) wordt hij uitgenodigd door zijn andere kind Rutger. Die vertelt hem dat hij opa wordt omdat zijn vriendin Claire zwanger is. Wouter vindt het jammer dat oma Caroline dit niet kan meemaken.

Vera
De 65-jarige vrouw neemt het laatste hoofdstuk voor haar rekening. Pepijn en Susanne zijn gescheiden: het gaat niet op een leuke manier. Ze helpen wel met alle kinderen en ouders het nieuwe huis van Pepijn  bewoonbaar te maken.

Rob en Vera zijn in therapie, hoewel Rob er niet veel aan vindt. Ze lijken wel wat nader tot elkaar te zijn gekomen. Ze mogen onder leiding vertellen waaraan ze zich zo ergeren. Het lijkt wel een tijdje beter te gaan, maar tot seks komt het nog niet. Vera gaat naar de 65^e verjaardag van Charlotte: het wordt een vrouwenfeest met mannelijke chippendales, die ook nog een beetje te ver gaan in hun handtastelijkheden. Wanneer ze naar huis gaat, ziet ze dat er bezoek is geweest bij Rob. Ze denkt aan Kiek, maar het is Fleur geweest met wie hij aan de boemel is geweest. Vera slaat meteen weer op tilt, maar Rob zegt dat er niets aan de hand is.

Ze gaan weer verder in hun therapie. Op het laatst worden ze uitgenodigd in het appartement van Boudewijn in Noordwijk. Buurvrouw Jeannette die sinds drie maanden weduwe is van Henk komt ook evenals Wouter. Hij vertelt dat hij sinds kort op een datingsite zit en dat hij veel reacties heeft gekregen. Jeannette vertelt dat ze op een spirituele avond begrepen heeft dat het met Henk “in de hemel” erg goed gaat. Rob en Vera vertellen over de perikelen met hun kinderen. In ieder geval zijn Kwik, Kwak en Kwek weer met elkaar herenigd. Boudewijn stelt voor een keer met zijn drieën naar Thailand te gaan. Tot verbazing van de lezer mag dat van Vera.

Personages

Vera

Vera is geen gemakkelijk type. Ze ergert zich aan Rob die zich met alles bemoeit, nadat hij gepensioneerd is. Toen hij nog internist was, kon ze haar eigen gang gaan en was die bemoeizucht niet zo erg. Ze ergert zich ook aan zijn zuinighuid. Bovendien kan ze hem wel villen als hij haar in het openbaar afvalt. (Na deze zoveelste autoritaire opmerking kan ik hem wel naar de strot vliegen. Krijg wat mij betreft een dodelijk infarct, denk ik. Dan kan ik – zonder gezeik aan mijn kop – riant de rouwende weduwe uithangen.) Ze wil graag lichamelijke toenadering van Rob, maar die heeft bètablokkers en een slappe piemel. Ze hunkert dus naar seks maar schaamt zich voor haar lichaam ( te zien in de confrontatie met Fleur) Jaloersheid is haar niet vreemd ( Fleur, die mooi is en Kiek)

Rob

Het is niet alleen de somberheid die me stoort, het is vooral de agitatie die ik onterecht op mijn omgeving – op Vera in de eerste plaats – afreageer. Ze verdient dit niet. Ik zit in de put. In een rouwproces. Stiekem vaak. Met de uiterste inspanning probeer ik mijn dierbaren te misleiden met schijn (blz. 262) Rob heeft zich zijn pensionering ook anders voorgesteld. Zijn vrouw wil graag alles voor kinderen en kleinkinderen doen en zelf ziet hij dat wat anders. Hij wil hen wel helpen, maar zich niet opofferen. Hij is impotent door de bètablokkers, maar zijn slappe piemel kan het toch nog voor elkaar krijgen als hij Kiek (ex-collega) en Fleur (zoete broodjes halen in Spanje) ontmoet. Aan het einde is hij bereid om samen met Vera in therapie te gaan. Hij krijgt Vera nog ene keer jaloers als Fleur bij hem wijn is komen drinken.

Boudewijn

Boudewijn heeft als eerste ingezien dat er geen vaste vrouw voor hem is weggelegd. Hij is door zijn zakenwereldje met veel vrouwen in aanraking gekomen en ze vallen gemakkelijk voor hem (vgl. Maria in Barcelona) Hij heeft problemen met zijn zoon Julius die vindt dat hij door zijn vader is verwaarloosd. Dat inzicht krijgt hij ook na de begrafenis van Henk, zijn buurman,. Boudewijn is namelijk als de dood voor de dood. In Spanje onthult hij dat hij zijn lichaam na zijn dood wil laten invriezen. Hij wil dus eigenlijk jong blijven en waarschijnlijk is dat de reden dat hij ook jonge vrouwen nog wil pakken (Maria) Hij omzeilt gemakkelijk de waarheid. Als hij de ruzies in Spanje zat is, verzint hij een snelle en gemakkelijk smoes: hij moet naar het sterfbed van Henk. (Vandaar die smoes over Henk. Ik heb daarover maar één dag gelogen. Het excuus kwam als een ingeving van boven. Een SOS van een stervende vriend. Dramatischer kon ik het niet maken. Voor de dood maakt iedereen een kniebuiging. )

Fleur

Fleur is de jonge vrouw die een oudere man in haar web heeft gevangen. Ze is nog maar 43 ren ruim 20 jaar jonger dan Wouter: ze had zijn dochter kunnen zijn. Zelf is ze gescheiden van Daan en ze kan Wouter zo maar om haar vingers winden. Maar als hij zich voortdurend veel te slaafs gaat opstellen, krijgt ze ook genoeg van hem. Dan gaat ze praten met een bevriende therapeute en die geeft haar het advies bij Wouter weg te gaan. Dat advies volgt ze op. Wat wel een goed karaktertrekje van haar is, is dat ze Eva tijdens het winkelen onder ogen durft te komen en haar meteen meeneemt naar Wouter om alles in orde te maken.

Wouter

Wouter was een verdienstelijk arts met een lieve vrouw Caroline en twee kinderen. Hij heeft veel tijd in zijn werk gestopt waarin hij goed was. Zijn kinderen kwamen op de tweede plaats. Wanneer zijn vrouw sterft, gaat hij volgens de zin van die kinderen te snel naar een nieuwe liefde voor wie hij zich erg uitslooft. Hij besteedt ook veel tijd aan haar dertienjarige zoon.

Quotes

"Vier jaar geleden, tijdens mijn sollicitatiegesprek bij het gezondheidscentrum, ontmoette ik Wouter voor het eerst. Ik was op slag verliefd. Zijn innoverende visie op het beroep huisarts, zijn energie, zijn zelfverzekerde en tegelijkertijd kwetsbare houding. Nog het meest waren het zijn humor en zijn ogen. Hij sloeg in als een blikseminslag. (Fleur over haar eerste kennismaking met Wouter)" Bladzijde 111

"Kwik, Kwek en Kwak die elkaar vanaf hun negentiende levensjaar door en door kennen. De oprechte zoektocht naar de essentie van het leven die tijdens de vele nachtelijke zuippartijen werd fijn geslepen aan elkaars meetlat. Onbevangen waren ze, nog niet beschadigd of misvormd door de rollen die ze later gingen vervullen. De weg van de minste weerstand was hun vreemd. Er moest gedebatteerd worden. Dilemma’s en dogma’s werden geslecht. Ze maakten elkaar af als het ging om de ontdekking van de waarheid." Bladzijde 134

"Er is een leven met Caroline en er is een leven ná Caroline. En het punt is dat die twee levens niet met elkaar te verenigen zijn. Sinds Fleur hebben mijn kinderen zich van mij afgekeerd. In hun ogen ben ik een verrader. Ze willen nauwelijks meer met me te maken hebben. Mijn kleinkinderen krijg ik niet te zien. Dat doet pijn. (Wouter over zijn relatie met Fleur) " Bladzijde 149

"Ik denk aan Vera en probeer me haar jonge lichaam voor de geest te halen. Hoe onstuimig we waren. Haar slanke sterke lijf. Haar lieve ogen, haar humor. Hoe ik in het begin van onze relatie in ons tweekamerappartementje op haar dook, of zij op mij. Twee keer per dag was geen uitzondering. […] Maar het lukt me niet meer. Althans niet bij Veer. Mijn geslacht heeft duidelijk meer opwinding nodig om door de bètablokkers heen te breken. " Bladzijde 248

Thematiek

Vriendschap

“Pensionado’s” is vooral een boek over vriendschap tussen drie mannen Boudewijn, Wouter en Rob. Vanaf hun 19e jaar zijn ze met elkaar bevriend en ze zijn nu allemaal gepensioneerd. Boudewijn is het zakenleven in gegaan en heeft zijn vrouw verlaten en zijn zoon verwaarloosd. Rob heeft zijn vrouw Caroline verloren aan kanker maar al snel een nieuwe liefde en Rob is al die jaren bij zijn vrouw gebleven en heeft nu moeite met haar gedrag om met zijn pensionering om te gaan. De drie vrienden blijven elkaar in moeilijke tijden steunen. Dat blijkt wanneer Wouter weer op zich zelf komt te staan nadat Fleur hem verlaten heeft. Ze noemden zich vroeger Kwik (bedachtzaam en intelligent –Rob), Kwak (het meest sexy en op vrouwen gericht: Boudewijn) en Kwek (Wouter de babbelaar).

Motieven

Seksualiteit

De meeste personages hebben moeite met hun seksualiteit. Charlotte, de vriendin van Vera, wil graag seks met ene man en is bereid om een gedeelte van een Viagrapil te slikken. Wouter heeft een jonge vrouw nodig voor wie hij zich uitslooft. Rob heeft geen zin meer in Vera en Boudewijn doet het nog met jonge vrouwen die zijn dochter hadden kunnen zijn.

Schuld (gevoel)

Wouter beweert een schuldgevoel te hebben, omdat hij zijn kinderen over het hoofd heeft gezien, nadat zijn vrouw was overleden. Te snel had hij zich in de armen gestort van Fleur. In Spanje maakt hij zijn schuldgevoel openbaar. Boudewijn heeft ook schuldgevoelens tegenover zijn zoon Julius. Hij komt daarachter als hij de begrafenis van zijn buurman Henk bijwoont. Hij schrijft Julius daarna een spijtbrief.

Overspel

Boudewijn is in zijn leven vaak vreemd gegaan, maar zijn slechte huwelijk met Julia was daarvoor een mooi excuus. Zijn vrouw en hij leefden langs elkaar heen. Wouter heeft al tijdens zijn huwelijk met Caroline een relatie met Fleur en Rob moet nadenken over de kans die hij krijgt als Vera al enkele dagen in Spanje zit en hij een oud-collega tegen het lijft loopt die hem wel aardig vindt. Ook als hij met Fleur brood gaat halen, komt hij in de verleiding met Fleur te gaanvrijen. Het blijft bij een zoen. Zijn zoon Pepijn gaat verder en hij heeft een affaire met een stagiaire waardoor hij het huis wordt uitgeflikkerd door zijn vrouw Susanne. Ook een Nederlandse man die Boudewijn in een bar in Barcelona ontmoet en die beweert dat hij een prima huwelijk had, geeft toe dat hij overspel gepleegd heeft met de liefde van zijn leven. Hij heeft uiteindelijk gekozen voor zijn vrouw en zijn kinderen en heeft daar toch een beetje spijt van.

Ouder-kindrelatie

Alle drie de vrienden krijgen met problemen met hun kinderen te maken. De zoon van Rob en Vera gaat vreemd en moet zijn huis uit. Vera is daar bezorgd over en als ze thuiskomen, gaan ze hem helpen met zijn nieuwe huis. Ook met haar dochter Judith heeft ze wat problemen: die heeft geen man, maar wil wel moeder worden. Ze heeft eitjes in laten vriezen en wil een zaaddonor. Aan het einde van het boek blijkt ze inderdaad zwanger te zijn. Wouter heeft problemen met zijn kinderen omdat hij te snel naar Fleur gaat na de dood van zijn vrouw Caroline. Bovendien besteedt hij teveel tijd aan zijn stiefzoon, wat hij bij zijn eigen kinderen nooit heeft gedaan. Hij moet ook de erfenis nog goed verdelen. Boudewijn heeft problemen met zijn zoon Julius die vindt dat hij teveel verwaarloosd is door zijn vader die altijd de hele wereld heeft over gezworven. In Thailand komt het tot een gesprek. Fleur heeft ook problemen gekend met haar eigenzinnige en kunstzinnige dochter Roos. Als ze de relatie met Wouter verbreekt, krijgt ze ook een probleem met haar zoon Martijn, die Wouter wel “cool” vindt.

Zin van het bestaan

De vrienden hebben allemaal problemen met ouder worden. Wouter gaat zich op aanraden van zijn vrouw jonger kleden en gedragen. Boudewijn is als de dood voor de dood en blijft jonge vrouwen (zoals Maria in Barcelona) najagen. Rob kan het na zijn pensionering niet zo goed meer vinden met Vera: hij is snel geïrriteerd, bemoeit zich met zaken die het huishouden betreffen, heeft geen seksuele opwinding meer voor zijn afgetakelde vrouw Fleur (vgl. de spataderen op haar benen) en ziet nog wel wat in een fris blaadje Fleur die hem bij het brood halen bijna kan verleiden. Ook trapt hij bijna in de val met zijn ex-collega Kiek, maar daar kan hij nog stand houden in zijn trouwe houding. Fysiek kunnen ze bijna geen van allen meer datgenen wat ze nog graag zouden willen. Ook de vriendinnen van Vera hebben moeite met hun leeftijd (De Tena Lady-perikelen, het innemen van een Viagrapil) Jeanette, de buurvrouw van Boudewijn, weet ook geen raad meer met haar leven als haar man Henk doodgaat. Ze raadpleegt een medium om te kijken hoe het verder moet gaan.

Trivia

Toen dit boek geschreven was, was de schrijfster ook rond de leeftijd van de pensionado's. Dat zou dus betekenen dat ze het boek baseerde op de vragen die ze heeft op haar eigen levensfase.

Titelverklaring

Het verhaal gaat over een stel vrienden die allemaal de 65 zijn gepasseerd en dus gepensioneerd zijn. Twee ervan (Rob en Vera) hebben ene huis in Spanje aan de Costa Brava en de Spaanse term voor gepensioneerde overwinteraars is pensionado ’s. 

Structuur & perspectief

Er zijn 11 hoofdstukken en vijf vertellers. Deze vertellers  Rob, Boudewijn, Fleur, Wouter nemen allemaal twee hoofdstukken voor hun rekening, maar de roman begint en eindigt met een hoofdstuk van Vera, die er dus drie voor haar rekening neemt. Ze vertellen allemaal in de ik-vorm en ze doen dat meestal ook in de o.t.t  en o.v.t. Ze wisselen elkaar steeds als verteller af. Het verdeel van de structuur is dat je als lezer precies weet wat de vijf hoofdfiguren denken en dat geeft dus een bredere kijk op de zaak. De structuur is voor Van Sambeek niet nieuw, want ook in voorgaande romans als Zadelpijn en ander damesleed en Het verwende Nest maakte ze al gebruik van die opbouw.

Decor

Het is een actueel verhaal. Er wordt herhaaldelijk gesproken over de actuele politiek en de economische crisis o.a. in Spanje. Het verhaal begint over een weekend enkele dagen in februari. Citaat (blz. 167): We praten wat over Catalonië, de mooie omgeving en de Spaanse crisis. Die hakt er behoorlijk in. Meer dan vijftig procent van de jongeren is werkloos, de staatsrente loopt op en het land staat evenals Griekenland op de rand van de afgrond.

Later in de roman, op een bepaald moment wordt  een vriendin van Vera, Charlotte, vijfenzestig en dan wordt ze er door een ander in een toespraakje aan herinnerd

dat ze dit jaar pas een maand later haar AOW zal krijgen.

Citaat (blz. 361):  Dan houdt Pauline een toespraakje. Ze maakt Tena Lady-grapjes en vertelt een mop over de AOW die dit jaar, jammer voor Lotje, een maand later ingaat.

Dat houdt in dat het verhaal zich dan afspeelt na juni (Het is immers al Vaderdag geweest) 2013. Van Sambeek lijkt echter niet erg zorgvuldig te zijn geweest in het realiseren van de goede tijdsgegevens. Wanneer in een van de laatste hoofdstukken Wouter en zijn dochter het graf van Caroline bezoeken, staat er op de grafsteen dat zij in 2012 gestorven is.

De vrienden  Kwik, Kwak en Kwek bezoeken elkaar in februari (dat wordt enkele keren aangegeven). In het hoofdstuk van Fleur vertelt ze dat Wouter en zij al een jaar bij elkaar wonen. Een maand nadat Caroline was gestorven, sliep Wouter al bij Fleur. Daarna moet zijn huis verkocht worden en moest hij een verbouwing bij Fleur realiseren. In dat tijdsbestek is het dus niet mogelijk dat hij in februari 2013 al een jaar bij Fleur woont. Dat is dus echt een slordigheidje van de schrijfster.

Het verhaal begint dus in februari en loopt in ieder geval tot juni 2013. Wouter moet namelijk vier maanden nadat hij een eerste PSA-test heeft ondergaan nog een keer naar zijn arts terug. Hij vertelt in februari  dat hij twee weken geleden de eerste test heeft laten doen.

 Het decor is voor een belangrijk deel tijdens het weekendje in Spanje in het huis van Rob en Vera. Daarna verplaatst het decor zich weer naar Nederland, waar Wouter en Fleur weer gaan scheiden en Vera en Rob elkaar toch weer soms het leven zuur maken. Zij wonen in een huis in Gouda.

Stijl

Van Sambeek schrijft in een gemakkelijke stijl zonder al te veel moeilijke woorden te gebruiken. De metaforen die ze schrijft, zijn  niet altijd even geslaagd. Enkele voorbeelden van metaforen die wat geforceerd overkomen of teruggrijpen ze naar clichés.
-        Nog het meest waren het zijn humor en zijn ogen. Hij sloeg in als een blikseminslag (blz. 111)
-        Eindelijk begint het beestje als een bejaarde man te hoesten en te proesten. De uitlaat stoot zwarte rookwolken uit. (blz.234)
-        Maar, ergens in de uiterwaarden van mijn ziel, wist ik dat er ooit een dag zou komen die ik met genoegen tegemoet zou zien (blz. 321)
-        Zo dragen we gezamenlijk de overblijfselen van ons sprookje naar de wereld van de vrijgezel. (blz.326)
-        We doen ons best elkaar te vinden. Er worden broze bruggetjes geslagen tussen de oevers waarop we staan. Mijn kinderen staan aan de overkant. Caroline is de rivier die ons scheidt. Daarin hebben wij een vervuiling van onbegrip, woede en schuldgevoel gestort.(blz. 342) 
-        Waarom doe je hier zo weerbarstig over?’ vraagt ze met een zalvende ondertoon. Een toon van een wolf in schaapskleren. Bij mij roept dat weerstand op. Ik word niet goed van dat in zuur gedrenkte gezever. Het klinkt allemaal heel vriendelijk maar intussen heeft ze wel mijn achilleshiel te pakken.(355) 

Ook in de stijl van de dialogen tussen de vrienden zit vaak iets van een blabla-taal die misschien wel het clichématige karakter van de personages aangeeft maar die daardoor niet tot leven komen.
-        We hadden anderen om ons heen nodig om opgewekt en levenslustig te zijn. Zo camoufleerden wij ons onvermogen om elkaar lief te hebben. Achteraf kwam ik erachter dat mijn huwelijk vanaf het begin een schijnvertoning was. Jarenlang  hebben we uit plichtbesef  ons gebrek gecompenseerd met vrienden en later met luxe en afleiding. (bl. 142)
-        Omdat veel echtparen elkaar beknotten en geneigd zijn voor de ander te bepalen wat, wanneer en op welke manier gedaan moet worden. Huwelijken gaan meestal ten onder aan verwachtingen die niet uitkomen of aan tenenkrommend tegemoet komen daaraan. De prijs voor opgekropt ongenoegen wordt op een kwade dag betaald. (blz. 278)

Slotzin

“Geen gelul”, zegt Boudewijn “dit najaar gaan we met zijn drieën beesten in Thailand of in Myanmar, zolang het nog kan. Dat vind je toch wel goed, veer?” “Goed idee, dat gun ik jullie wel”, antwoord ik

Beoordeling

“Pensionado’s “ zou volgens de covertekst een humoristische of hilarische roman moeten zijn. Ik heb het helaas niet kunnen ontdekken. Dat kan natuurlijk  aan mijn gevoel voor humor liggen, maar er is geen glimlach over mijn gezicht gekomen tijdens het lezen.

Van Sambeek probeert een herkenbaar beeld te schetsen van mensen die, als ze 65 jaar zijn,  geen raad meer weten met hun vorige leven. Ze zijn ouder geworden en kunnen niet meer doen wat ze vroeger deden. Hij liefdesrelaties zijn vrijwel allemaal uitgeblust en seks stsst op een laag pitje.

Daarnaast gaat het boek over vriendschappen (Kwik, Kwak en Kwek- toch ook een beetje kinderachtig die benaming) en liefdesrelaties.

Ook qua stijl leest het boek niet vlot weg, omdat het taalgebruik allemaal wat clichématig en zelfs hier en daar oubollig overkomt.  Ik denk niet dat veel scholieren van havo en vwo het op hun lijst zullen zetten. Deze website wordt echter ook gebruikt door leesclubs en misschien dat daar een groep lezeressen zit die wel met het boek uit de voeten kan. Over het algemeen worden de boeken van Van Sambeek zoals “Zadelpijn en ander damesleed”  wel goed verkocht.

Recensies

"Pensionado's Van Sambeek Het concept is vertrouwd. Een vriendengroep, hun ervaringen, belevenissen, visies en verbindingen. De schrijfwijze als vanouds, hilarisch, gevat, actueel en soms ontroerend. Is er iets nieuws in Pensionado's? Zeker wel;" http://dizzie.nl/boek/pen...9044623979

"Het zou zomaar een feel good boek kunnen zijn over genieten van het leven en de kunst van het ouder worden, als er ook niet zoveel onbegrip tussen partners en ziektes in de omgeving een rol spelen. Maar gelukkig overheersen het optimisme, de vriendschap en de levenslust zodat velen deze intelligent geschreven roman met veel plezier zullen lezen. Normale druk." http://www.deboekensalon....ook/342013

Overhoor jezelf