Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2019
• 128 pagina's
• Uitgeverij: De Bezige Bij

Flaptekst

Eerste zin

Je kijkt anders, iets maakt me bang.

Samenvatting

De liefdesrelatie van de verteller staat al een jaar op springen als haar vriend het eindelijk uitmaakt. Of eigenlijk doet zij dat voor hem. Ze is hier heel verdrietig over en gaat door een periode van diepe rouw. Ze probeert van alles om ermee om te gaan maar het verdriet wordt niet minder, ook contact met vrienden en vriendinnen of een korte affaire helpen niet. Ze ziet haar ex nog een keer en hij is ook verdrietig maar heeft zich erbij neergelegd dat het niet meer ging en uit is, terwijl zij nog steeds samen wil zijn. Hij wil vrienden zijn maar daar doet zij niet aan mee.

Op een gegeven moment zoekt ze op internet naar oplossingen, als er een hondje in beeld verschijnt dat zegt een uitweg te bieden. Ze meldt zich aan en meteen de volgende dag staat er een bezorger voor de deur met een eerste pakket. De bezorger, Nico, neemt een formulier met haar door en geeft haar een eerste pil. Als ze weer weggaat en de verteller de bijgeleverde brochure doorneemt, wordt duidelijk dat ze getekend heeft om te transformeren tot hond. Vervolgens kan ze de hond van haar ex worden en zonder schaamte om zijn liefde vragen.

De verteller doorloopt met behulp van Nico het transformatieproces en de eerste verandering die ze bemerkt, is dat ze veel beter kan ruiken. Ze wil ineens heel graag naar buiten om te rennen. Na een gênante gebeurtenis in de trein waardoor ze in een minigevangenis op het station belandt, belt ze om te vragen of ze eerder opgenomen kan worden. Dat kan niet meteen maar ze komt op een wachtlijst waardoor ze binnen twee weken terecht kan. Eenmaal daar blijkt ze nog niet zo ver te zijn als de anderen, maar ze moet wel al in een mand slapen en hondenvoer eten. Ze maakt kennis met Gerard, een teckel met het hoofd van een mens die al drie jaar op zijn volledige transformatie wacht. Waarschijnlijk is hij daar te oud voor en uiteindelijk overlijdt hij. Bij haarzelf gaat het snel: haar snuit komt door, ze wordt steeds vergeetachtiger, ze kan niet meer goed praten en krijgt de neiging om op handen en voeten te gaan lopen. Ze transformeert volledig in een cairnterriër, maar haar mensenbewustzijn blijft. Haar ex is reeds zodanig gemanipuleerd dat hij denkt een hond te willen. Over een week worden ze herenigd.

Dan is het moment daar: ze wordt opgehaald met een busje en bij haar ex afgeleverd. Hij noemt zichzelf haar 'papa' en haar Gianni. Ze gaan meteen samen wandelen. Gianni is iets te enthousiast en de wandeling is geen groot succes. Erger is het als haar papa haar weer naar boven brengt en alleen weggaat: weer laat hij haar in de steek.

Personages

Naamloze verteller

De verteller is een vrouw van 34 jaar oud die door haar ex 'fluif' werd genoemd. Ze is enigszins onzeker over haar uiterlijk, vooral haar cellulitis en gewicht. Ze is schrijver. Ze wil graag gezien worden en geliefd zijn. Zelf heeft ze ook veel liefde om te geven. Ze is tot nergens meer in staat als ze liefdesverdriet heeft en is eenzaam, ook al heeft ze genoeg andere vrienden en vriendinnen. Ze kan niet gemakkelijk loslaten. Ze neemt dan het risico om in zee te gaan met een onbekende firma en een onbekend pad in te slaan.

Ex-geliefde

Hij is een lieve en beleefde jongen die ook een beetje bang is. Hij is muzikant en kijkt graag How It's Made. Hij heeft een voorliefde voor alles wat ouderwets is, lust bijna niets en is romantisch. Hij vindt zichzelf ongeschikt voor honden, te druk en te ongedisciplineerd, maar hij houdt heel erg van ze.

Quotes

"Nee, niet allemaal, een meisje dat vijf jaar jonger is dan jij, ze luistert veel beter dan ik en je vertelt haar soms heel vluchtig over mij. Dan zeg je dat ik ingewikkeld was. En dan zegt zij dat zoiets vast erg moeilijk voor je moet zijn geweest. Je knikt als ze weer boven op je gaat zitten. Op zulke moment zou ik willen dat ik mijn brein op pauze kon zetten." Bladzijde 14

"Ik wilde wonen in de Villa Volta, mijn bedrading loopt hetzelfde." Bladzijde 25

"'Hoe gaat het?' vraagt ze. Die vraag is genoeg om een schuif open te trekken, het gezicht waar ik zoveel moeite voor heb gedaan in de wachtkamer druipt van me af." Bladzijde 27

"Ik kan me niet meer herinneren wanneer iemand me voor het laatst zo graag wilde. Ik ben een pakje Wicky dat door een heel klein rietje naar buiten moet komen. Hij wil meer dan hij kan krijgen." Bladzijde 38

"Hoe kan iemand veranderen in pudding en slijm, tot niets meer in staat, terwijl de ander vrolijk doorleeft?" Bladzijde 74

Thematiek

Liefdesverdriet

De verteller en haar vriend hebben vijf jaar lang een relatie maar op een gegeven moment gaat het niet meer. Hij ziet haar eigenlijk niet meer staan als geliefde of als aantrekkelijke vrouw, ze zijn eigenlijk huisgenoten geworden. Zij kan daar genoegen mee nemen, hij niet. Ze praten er een jaar over en dan hakt zij de knoop door. Vervolgens is ze verschrikkelijk eenzaam en verdrietig. Ze kan niet meer eten en nergens anders meer aan denken dan aan hem. Ze ontvolgt hem en zijn vrienden. Ze ziet in elke vrouw zijn nieuwe geliefde. Ze staat elke dag huilend op en gaat huilend naar bed en probeert zelfs haar verdriet te begraven in een park. 'Liefdesverdriet is niemandsland. Er zijn geen regels, geen gebruiken, geen rituelen zoals bij de dood. Niets om mijn verdriet in banen te leiden en juist daar snak ik zo naar.' (p. 31)

Motieven

Dood

De verteller zakt zo diep in haar liefdesverdriet dat ze wil verdwijnen. Ze eet bijna niets meer ('Het is tijd om rigoureus te worden, uitwissen dat hele lijf.' p. 15) en denkt regelmatig aan zelfmoord. Uiteindelijk verdwijnt ze door een hond te worden: 'Het gaat me niet meer lukken om een gelukkig mens te worden dus nu word ik een gelukkige hond.' (p. 62) 'De vraag is of het verlies van haar menselijkheid haar brengt wat ze zoekt of dat het haar gevoel van onbeantwoorde liefde alleen maar vergroot.' (Piters 2019)

Maatschappijkritiek

De verteller maakt van haar verdriet een probleem van millennials: 'Of misschien een necrologie voor de seks van millennials. De eenentwintigste eeuw verklaarde de dood aan seks. Of is het te makkelijk om te zeggen dat jij me niet meer wilde omdat het internet bestaat? We zijn mijlenver verwijderd van Leonardo als Romeo. Comfort bestaat nog wel. GoT en glaasje melk onder een polyester dekentje. Dat ken ik. Hoe je moet hartstochten ben ik vergeten. De grootste concurrenten van Netflix zijn seks en slaap. Van de eerste hebben ze al gewonnen. [...] Je moet je vooral op jezelf focussen. Verlies jezelf niet in de huid van een ander. Daar heeft je feed niets aan.' (p. 28)

Liefde tussen mens en dier

In dit verhaal wordt duidelijk gemaakt hoe honden in elkaar zitten en hoe ze van hun baasjes houden. Ook het onbegrip tussen mens en dier wordt duidelijk, bijvoorbeeld als een hond je wil likken terwijl jij dat vies vindt. 'Als hond zult u ongelimiteerd van uw partner kunnen houden, jank naar hartenlust om aandacht, vlij uzelf tegen de benen, trek samen de wildernis in. U zult de trouwe kompaan van uw geliefde worden. Onafscheidelijk en nooit meer zonder liefde.' (p. 57)

Motto

I know I did a stupid thing. So stupid! Getting braces. I thought ... I thought he would love me. Getting ... braces! And for what? For something I don't even ... I don't know where to put things, you know? I really do have love to give! I just don't know where to put it!

Quiz Kid Donnie Smith - Magnolia

Dit motto past bij de verteller die ook niet weet hoe om te gaan met de liefde die ze in zich heeft, als haar geliefde het uitgemaakt heeft.

Opdracht

Er is geen opdracht.

Trivia

Alma Mathijsen heeft het liefdesverdriet in dit boek gebaseerd op haar eigen liefdesverdriet toen het uitging met musicus Thijs Boontjes. Hij heeft ook een liedje over haar geschreven: https://www.youtube.com/watch?v=d0-6M-DuN6s.

Titelverklaring

De verteller weet zich zo geen raad met haar verdriet dat ze wil verdwijnen. Ze kan geen zelfmoord plegen en kiest ervoor om een hond te worden. Ze denkt dat ze als hond weer contact kan hebben met haar ex, hem weer liefde kan geven en hem weer kan aanraken. Als ze echter eenmaal hond is en bij hem woont, ontdekt ze dat ze ook als hond niet oneindig bij hem kan zijn en niet met hem kan samensmelten. Hij begrijpt haar (nog) niet en laat haar alleen. Ik denk dat de titel hierop slaat: dat ze dan toch geen hond wil zijn.

Structuur & perspectief

Het verhaal is in delen verdeeld doordat een passage stopt ergens op een pagina en er dan een nieuwe passage begint op een volgende pagina. Omdat deze passages vooral relatief kort zijn, leest de novelle heel vlot. Het verhaal wordt niet-chronologisch verteld in het ik-perspectief van de naamloze vrouw die liefdesverdriet heeft en besluit een hond te worden.

Decor

Het is een modern verhaal dat zich vooral afspeelt in Amsterdam.

Stijl

'Mathijsen heeft een origineel verhaal over rauw liefdesverdriet geschreven met frisse, nieuwe beelden.' (Piters 2019) Zie ook de citaten.

Slotzin

En dan is hij dicht. Ik gooi mezelf tegen de deur op. Ik huil naar het plafond.

Beoordeling

Toen ik begon aan 'Ik wil geen hond zijn' was ik even bang dat het verhaal oneindig over liefdesverdriet zou gaan. Mathijsen beschrijft dat treffend maar na een tijdje geloofde ik het wel. Ineens is daar dan de ommekeer in het verhaal: de verteller denkt de oplossing gevonden te hebben in transformeren tot hond. Je geloof haar en ze beschrijft de transformatie geweldig. Wat ik ook leuk vind, is dat dit een van de weinige vrolijke boeken is die ik heb gelezen, ookal gaat het over liefdesverdriet. Zeker dus een aanrader, ook voor beginnnende lezers!

Recensies

"De kracht van de jonge schrijfster Alma Mathijsen schuilt in de kunst om de lezer subiet voor zich te winnen. Je gelooft in de luchtig beschreven metamorfose van mens naar hond en tegelijkertijd worden jouw eigen pijnlijke littekens van ludduvuddu onbarmhartig opengereten, ongeacht je gelukkige staat van zijn in het heden." https://www.tzum.info/201...hond-zijn/

"Een leuk idee – niet écht origineel (‘I wanna be your dog’, zongen The Stooges in 1969), maar te prijzen is het lef van Mathijsen om vanaf dat moment volledig het magisch-realisme te omarmen. De losse structuur verdwijnt, en er komen grappige scènes van: door de medicatie krijgt de vertelster ineens zin om in een park achter eenden aan te rennen." https://www.nrc.nl/nieuws...n-a3980360

Bronnen

Miriam Piters - Recensie: Alma Mathijsen - Ik wil geen hond zijn

https://www.tzum.info/201...hond-zijn/

Thomas de Veen - Met deze pillen en poeders keer je terug in het leven van je ex-geliefde

https://www.nrc.nl/nieuws...n-a3980360