Feitelijke gegevens
- 1e druk, 2015
- 379 pagina's
- Uitgeverij: Podium
Flaptekst
Liam, de twintigjarige zoon van de wereldberoemde fotograaf McDonald Hope (roepnaam Mac), sluit zich op in een Zweedse boshut om zijn debuutroman te schrijven. Hoofdpersoon is zijn vader, die zelf nooit veel heeft losgelaten over zijn flamboyante verleden. Aan de hand van foto’s, geruchten en gesprekken komt Liam tot een wervelend verhaal over Mac en zijn Amsterdamse jeugd, een Zweedse punkband, de uitspattingen op de Melkerij (een ‘Factory’-achtig huis in de hipste wijk van Stockholm), het tragische lot van zijn beste vriend Hampus en uiteraard de legendarische harem.
In deze virtuoze roman laat Ronald Giphart zien niet alleen meester te zijn in bedwelmende scènes doordesemd van verliefdheid, maar snijdt hij ook nieuwe thema’s aan als de keerzijde van het hedonisme; de kracht van het woord en het beeld; en de vloek en zegeningen van het vaderschap.
Eerste zin
Mijn zus Ronja zegt al vanaf haar achtste dat ze boeken wil schrijven. Inmiddels heeft ze mij vele ingewikkelde verhalen laten leen over bomen waarvan alle bladeren met elkaar kunnen praten.Samenvatting
De handeling wordt hieronder in de samenvatting niet opgenomen zoals in het boek is gepresenteerd maar in delen: heden en verleden. In de roman lopen heden en verleden steeds door elkaar.
Verhaalheden:
De 20-jarige Liam Hope is naar de boshut van zijn vader in Hedeviken zweden) gevlucht om daar zijn "derde" debuutroman te schrijven. Die zal gaan over het turbulente leven van zijn vader en over de geliefden die Mac had gehad. Hij beschikt hierbij over documenten, brieven en de catalogus voor de foto-expositie die aan zijn vader is gewijd. "Twenty years int he eye of hope" wijst terug op de grote invloed die de beroemde Mac Hope in de wereld van de fotografie heeft gehad. Hij had dan ook beroemde opdrachtgevers voor lucratieve projecten in zijn klantenkring : o.a. The Stones en president Obama .
Verleden
Mac wordt in 1973 geboren. In de familie is zijn voornaam een overblijfsel van een voorvader die ooit door een Schot gered was uit het water (Liam Mac Donalds) Zijn vader Don en zijn moeder Tineke hadden in Blaricum een invloedrijke kennissenkring. Met de huwelijkse trouw namen ze het niet zo nauw: Mac betrapt zijn moeder een keer met een andere man. Ze overlijdt als hij nog jong is en hij brengt daarna een tijd door in een internaat. Zijn vader krijgt een nieuwe relatie met een Oost-Europese vrouw Najdyja en verhuist van Blaricum naar een appartement in Amsterdam. Mac kan thuis niet meer aarden en vertrekt op zijn achttiende naar Stockholm.
Hij werkt daar eerst als goedkope kracht in een restaurant. In de late uren ontmoet hij daar een beroemde fotograaf Jakob die hem als stagiaire bij zich aat werken. Hij heeft talent.("la vista") De vrouw van de fotograaf Cilla heeft een oogje op hem. Als hij wordt toegelaten tot de kunstacademie vieren ze dat samen in bed. Ze is de eerste vrouw met wie hij naar bed haar en hij heeft de smaak flink te pakken en ze hebben vaak seks met elkaar, wat voor Mac toch wel een beetje als verraad geldt. Het is in één keer over als hij een geile foto van haar en haar man maakt. Cilla keert weer terug naar haar man Jakob die spoedig daarna echter sterft. Later vindt ze toch niet leuk als Mac voor Freja kiest. Jaloezie en liefde gaan immers samen.
Op de kunstacademie ontmoet Mac interessante mensen: mannen met wie hij een punkband opricht die vooral veel lawaai produceert, maar ook de fraaie Freja met de heerlijke borsten. Op een bepaald moment krijgt zij ook interesse in hem en ze worden een liefdespaar: ze heeft heel mooie borsten en de bandleden noemen de punkband naar deze lichaamsdelen. Maar een mooie vrouw heb je nooit alleen. Mac wordt getipt dat Freja een hoer is, maar dat is onjuist. Ze is op zoek gegaan naar haar moeder die in een sloppenwijk de hoer speelt. Toch vertelt Hampus haar dat hij Freja niet alleen heeft. Ze blijkt een lesbische liefde te hebben opgevat voor Tilde, de oudere assistente van Mac. Die is jaloers, maar op een zeker moment gaat hij ook met Tilde naar bed en niet veel later doen ze het zelfs met zijn drieën. Toch blijft Freja ook hen allebei niet trouw, want ze doet het een keer met een keukenmonteur, gewoon om hem te kunnen troosten. Dat moet kunnen, vindt ze zelf, maar de beide andere geliefden worden gekweld door jaloezie.
Intussen leven ze met veel kunstenaars in de Melkerij bij elkaar: een gebouw dat Mac heeft kunnen kopen omdat hij de rechten van een hit van de punkband heeft kunnen verkopen aan een reclamebureau. Van het grote geld koopt hij het oude gebouw, dat een kunstenaarsnest wordt met communeachtige trekjes. Ook zijn vriend Hampus (ruwe bolster, blanke pit) woont er intussen met de oudere docente van de kunstacademie Marit Palmen, die haar gezin voor hem in de steek heeft gelaten. De meeste studenten van de kunstacademie hebben hun studie opgezegd: zo ook Mac die toch al naam gemaakt heeft als fotograaf, want hij beschikt over "la vista" (de juiste blik voor een fotograaf).
Hij krijgt dan ook lucratieve opdrachten en hij wordt wereldberoemd.
Naast Tilde en Freja en moeder Carolina (die Mac uit de prostitutie heeft gehaald) wordt Mac weer verliefd op een andere veel jongere vrouw, de 18-jarige Nina, een studente van de kunstacademie. Ze hebben seks in de parkeergarage en daarna gaat ze mee naar de Melkerij. Ook zij wordt beroemd.
Dan sterft vrij onverwacht Macs vader Don en hij gaat met Hampus en Tilde naar Amsterdam om hem te begraven. De tweede vrouw van zijn vader doet niet erg aardig. Ze heeft niets over van de erfenis behalve een afschuwelijk erotisch maar kitsch schilderij dat daarna nog gestolen wordt ook.
Een volgende klap is dat Hampus na een bezoek aan een Berlijns bordeel te horen krijgt dat hij HIV heeft en aangezien hij aardig "rondgeneukt" heeft, heeft hij vele vrouwen waarschijnlijk besmet. Hij kan niet met dat schuldgevoel leven en maakt een spectaculair einde aan zijn leven: hij maakt een laatste schilderij en schiet zich neer: hij valt op zijn laatste doek en Mac vindt dan ook dat het schilderij mee de oven in moet. Marit wordt depressief en stort zich niet veel later van een flatgebouw. Die twee zelfmoorden hakken er aardig in bij de kunstenaars.
Verhaalheden
Liam heeft aan zijn naaste omgeving niet verteld wat hij gaat doen en de vrouwen inclusief Nina en zijn zusje Ronja zijn erg ongerust. Vader Mac komt naar de boshut: hij wil gaan jagen wat hij vroeger met Hampus deed. Hij vraagt aan Liam of hij ook over Nina gaat schrijven en die zegt dat ij dat inderdaad van plan is. Wat is er gebeurd? Vader en zoon communiceren niet optimaal en bij een nachtelijke jachtpartij met veel wilde dieren in de buurt, is hij ineens verdwenen als Liam drank is gaan halen. Zijn ze oedipale concurrenten van elkaar?
Verleden
De stemming in de melkerij is gedaald vanwege de sterfgevallen. Mac krijgt een eervolle opdracht om Obama te fotograferen en hij neemt de harem mee. In Manhattan blijven op een dag Nina en Liam samen over en hoewel ze enkele jaren ouder is, gaan ze met elkaar aan de slag. Liam wordt ontknaapt door Nina, de minnares van zijn vader. De anderen merken dat er iets gebeurd is, en niet lang daarna blijkt Nina zwanger te zijn, maar van wie. Liam denkt dat het zijn kind is en vertelt dat aan zijn jongere zusje Ronja. Die kan haar mond niet houden en vertelt het geheim verder. Het verbetert wel weer de sfeer, maar er is rivaliteit tussen vader en zoon: van wie is het kind?
Heden
Liam mist zijn vader en moet alleen terug naar de boshut. Het lijkt er even op dat de roman als een thriller zal eindigen, maar als hij in de hut arriveert, is er sprake van een surpriseparty: hij is die dag 21 jaar geworden. De hele harem is aanwezig om dat te vieren. Liam besluit zijn hele manuscript aan Ronja te geven zodat die later kan besluiten wat ermee moet gebeuren. Misschien kan zijn kind dan de familiegeschiedenis teruglezen. Het is namelijk een boek over liefde.
Personages
Liam
Liam is de 20/21-jarige verteller die toch zelf een beetje buiten beeld blijft. Hij is meer toeschouwer en beschrijver van wat er in zijn naaste omgeving gebeurt. Daar waar zijn vader de camera gebruikt, heeft hij een pen/laptop nodig. Maar eigenlijk heeft hij ook "la vista", de blik van wat er om hem heen gebeurt. Aan het einde wordt hij van jongen een man als Nina hem inwijdt in de liefde. Blijkbaar heeft hij heel sterk Zweeds zaad, want Nina is meteen van de eerste keer zwanger. Dan komt de vraag: van wie is het kind? Dan wordt Liam een concurrent van zijn vader, wat eigenlijk een Oedipusmotief is. Liam heeft verder een goede band met zijn moeder, maar ook met zijn fantasierijke halfzusje Ronja.
Mac Hope
Mac Hope is de ruim veertigjarige wereldberoemde fotograaf, een selfmade man die op zijn achttiende naar Zweden is gegaan. Na de dood van zijn vader is de relatie met zijn vader niet zo goed: die heeft een Russische vrouw met wie Mac ook minder goed kan opschieten. In Zweden ontmoet Mac al snel Cilla die hem inwijdt in de liefde, maar hij is een snelle leerling. Hij wordt verliefd op de zelfstandige Freja die opvalt met haar mooie borsten. Hij fotografeert haar en gaat op zoek naar haar moeder die in de prostitutie zit. Hij is jaloers als Freja het met anderen doet o.a. met Tilde. Maar daarna probeert hij het ook en hij heeft waarschijnlijk veel onenightstands in zijn leven. Hij neemt als derde liefdespartner in zijn haren de veel jongere studente Nina op. Mac is van slag als zijn grote (letterlijk en figuurlijk) vriend Hampus HIV blijkt te hebben en later zelfmoord pleegt. Dan gebeurt een week na de begrafenis van zijn vader met wie hij een veel minder sterke band heeft. Uiteindelijk heeft hij er wel moeite mee dat Nina zwanger is, misschien wel van zijn zoon. Hij bezoekt Liam in de boshut, maar het wordt geen dodelijke confrontatie. De harem komt samen om de verjaardag van Liam te vieren.
Freja
Freja Alberg is de vrijgevochten Zweedse geliefde van Mac. Ze heeft een uitermate prettig lichaam, vooral haar borsten zijn zo weelderig dat de punkband die als naam gaat gebruiken. Freja is eigenzinnig in de liefde, vindt dat ze met iedereen moet kunnen vrijen met wie ze wil. Daar hoeft geen speciale reden voor te zijn. Seks en liefde zijn gescheiden dingen. Ze is ook bedreven in de vrouwenliefde. Maar waar zij geen last heeft van jaloezie hebben haar geliefden Mac en Tilde dat wel.
Hampus
Hampus is de vriend met het ruwe bolster-blanke pit-imago.Hij speelt in de punkband. Hij wordt verliefd op Marit, zijn kunstdocente die voor hem het gezin verlaat. maar Hampus vrijt ook met veel andere vrouwen, ook in Afrika (Senegal waar hij met een project van Mac aanwezig is). Hij loopt HIV op en heeft daarmee waarschijnlijk andere vrouwen besmet. Dat schuldgevoel kan hij niet kwijtraken en hij pleegt spectaculair en kunstzinnig zelfmoord. Mac vindt dat verschrikkelijk.
Nina
Nina is een verbluffende jonge en vrijzinnige kunststudente, op wie Mac meteen verliefd raakt als hij een keer een gastcollege geeft. Ze neuken meteen al de eerste nacht in de parkeergarage en daarna is Nina een lid van de harem van Mac. Toch gaat ze haar eigen weg, en is vaak het zonnetje in de Melkerij. Ze wijdt Liam in de liefde in, net zoals Cilla dat vroeger met zijn vader had gedaan. Ze is alleen meteen zwanger en de grote vraag is van wie. Nina wil daarover geen uitsluitsel geven, maar de rekenvaardige Liam rekent uit dat de geplande geboortedatum precies negen maanden na zijn Manhattanse inwijding is. Nina laat het liefst in het midden wie de vader is.
Quotes
"Freja had geprobeerd haar te omhelzen en geruststellen maar Tilde liet zich niet troosten. "Hoe kan het nou, dat jij weer in bed belandt met de eerste de beste penis met tenen." "Het was niet de eerste de beste penis, het was een jongen met wie ik in gesprek raakte en die iets zei dat me raakte. Hij was het keukenblok aan het installeren, ik zette thee voor hem en hij maakte zo'n treurige indruk omdat hij net door zijn vriendin was gedumpt."" Bladzijde 258
""Silvias tuttar!", riep Kasper in zijn gouden microfoon. "Frejas tuttar!" riep iemand. "Frejas Bröst!"riep een ander. Freja's borsten. Later hebben meerdere jongens geclaimd dat zij deze naam hadden voorgesteld, maar het is niet meer te achterhalen wie het werkelijk is geweest." Bladzijde 136
""Zwanger", zei Mac. Freja glimlachte en knikte. Het hoorde bij Mac dat hij er nooit bij stil had gestaan dat hij überhaupt vader zou kunnen worden. Tenminste, als hij de vader van het kind was, bedacht hij plotseling. "is het van mij?" vroeg hij plompverloren. Misschien achteraf niet de meest gepaste vriendelijke vraag, maar het was een van de twee dingen die hij zich afvroeg. Freja bleef glimlachen. "Het is in ieder geval niet van Tilde."" Bladzijde 230
"Bewijsstuk A. 7863. Op het portret dat Cilla van hem schoot heeft hij een ontbloot bovenlijf. De rest van zijn lichaam moet ook naakt geweest zijn, maar dat is op de foto niet te zien. Die blik in zijn ogen verraadt verzadiging. Het moment daarvoor ( vijf minuten, een kwartier, een half uur) was hij ontmaagd door een dertien jaar oudere vrouw, die samenleefde met zijn mentor, de man die hem alles had bijgebracht over de grootste liefde die hij tot dan had gekend." Bladzijde 84-85
"Als ik iemand zou inlichten over mijn onenightstand met Nina zou ik haar pijn doen, en ik had plechtig beloofd dat ik dat nooit zou laten gebeuren. Aan de andere kant deed zij mij ook pijn door de manier waarop ze me ontliep. Van Tilde hoorde ik de dag dat Nina was uitgerekend, een datum die ik combineerde met ons bezoek aan Manhattan. Het klopte wonderwel, er zaten precies negen maanden tussen." Bladzijde 367
Thematiek
Liefdesrelatie: problemen/ echtscheidingIn deze nieuwe roman van Giphart draait het helemaal om de liefde. Vanaf het begin (het motto verwijst er al naar) tot aan het einde gaat het verhaal over liefdesrelaties. Ook de titel verwijst er naar: in Harem zijn de liefdesrelaties van hoofdfiguur Mac Hope verenigd. Het zijn Freja( zijn eerste grote liefde) en de oudere Tilde (haar en zijn vriendin ) en Nina (de veel jongere studente die hij liefkrijgt). Maar het verhaal gaat ook over d e liefdesrelaties van zijn vader en moeder, die van zijn vriend Hampus die uiteindelijk zelfmoord pleegt en tenslotte ook de liefdesrelatie van zijn zoon Liam de verteller, die een kind verwekt bij Nina. Alle liefdesrelaties gaan gepaard met problemen op het gebied van seksualiteit, overspel, de daarbij behorende jaloezie en rituelen. Ondanks alle problemen lijkt de roman wel een ode aan de liefde en wat je ervan kunt maken.
Motieven
Zelfmoord
De vriend van Mac. Hampus, heeft door zijn extravagante levenswijze HIV opgelopen; hij voelt zich schuldig tegenover zijn geliefde en andere mensen die hij besmet heeft en pleegt zelfmoord door een laatste schilderij te maken en dan de trekker over te hal;en, waardoor hij op zijn laatste schilderij valt en sterft. Zijn geliefde Marit Palmen, docente op de kunstacademie die haar man in de steek gelaten heeft. springt niet lang daarna van een flatgebouw.
Schuldgevoel
Hampus wordt gekweld door schuldgevoelens als blijkt dat hij HIV heeft. Hij heeft de besmetting ook overgebracht op andere vrouwen. Hij voelt zich zeker schuldig tegenover Marit Palmen die voor hem haar gezin in de steek heeft gelaten. Ze pleegt later ook zelfmoord, wat ook gepaard gaat met schuldgevoelens, want ze voelt dat ze haar gezin in de steek gelaten heeft om een droom te volgen die een nachtmerrie is geworden.
Seksualiteit
Harem is een vitale roman met veel vormen van seksualiteit.
Vader-zoonrelatie
De vader-zoonrelatie is niet zo goed tussen Macs vader en Mac. Hij gaat uit huis wanneer hij achttien jaar is en hij ziet zijn vader nauwelijks terug. Een keer bezoekt hij hem in Zweden. Later hoort hij dat zijn vader dood is en dan gaat hij hem begraven. Zijn ouders zijn gescheiden en Mac heeft meer op met zijn moeder. Zo'n zelfde soort relatie is er tussen Mac en Liam. het is niet de ideale vader-zoonrelatie. Die verbetert niet als Liam met een vriendinnetje van zijn vader Nina seks heeft en haar mogelijkerwijs zwanger heeft gemaakt. Dan zijn vader en zoon zelfs concurrenten in de liefde en neigt het even naar het Oedipusverhaal. Liam is inderdaad gekker op zijn moeder.
Coming of age
We volgen de volwassenwording van Mac Hope vanaf zijn geboorte, het overlijden van zijn moeder, de migratie naar zweden, het ingewijd worden in de liefde etc. etc. Harem is dus ook een coming of age-roman. Ook de coming of age (compleet met de gespiegelde ontmaagding) van Liam wordt beschreven. Zijn vader een coming fotograaf, hij een coming schrijver.
Jaloezie
Bij liefde hoort ook jaloezie. Dat houdt in dat bij het vreemdgaan met andere partners de in de steek gelaten partner jaloezie toont. Bijvoorbeeld: Cilla wanneer Maxc Freja ontmoet, Mac wanneer Freja met Tilde een relatie krijgt. Tilde op Freja wanneer die met een arbeider vrijt, Mac eigenlijk ook wel op zijn zoon Liam als die Nina een kind bezorgt.
Dood
In een uitgebreide roman over iemands leven kan het natuurlijk niet anders dan dat de dood een motief vormt. In de roman sterven Macs vader en moeder, en zijn vriend Hampus en diens relatie Marit.
Prostitutie
Om in haar levensonderhoud te kunnen voorzien gaat Carolina, Freja's moeder, in een sloppenwijk van Stockholm zich prostitueren. Mac fotografeert haar daarbij en haalt haar uit die wereld terug naar haar dochter in de melkerij.
Inwijding
Mac Hope wordt in de liefde ingewijd door Cilla, de sexy wat oudere vrouw van de fotograaf bij wie hij stage loopt.
Overspel
Hoewel er sprake is van diverse vormen van echte liefde, zijn e rook personages die overspel spelen in hun relatie: - Macs vader - Macs moeder waarvan hij getuige is als kind - Cilla met Mac (zijn ontmaagding) - Freja met Tilde - Freja met een arbeider in de Melkerij - Freja's moeder bij de verwekking van Freja - Mac met Tilde - Mac met Nina - Nina met Liam. Dit motief loopt dus dwars als een rode draad door de hele roman.
Kunstwereld
De roman heeft als milieu de kunstenaarswereld van Zweden in de negentiger jaren. Freja, Mac en Hampus zitten op de kunstacademie. Hampus maakt schilderijen, Mac fotografeert, de vrienden hebben een punk band (Frejas Bröst) die zich onsterfelijk maakt met één hit die veel geld oplevert. De Melkerije is daarna een soort kunstenaarsnest. Tenslotte is de zoon vabn mac, Liam, d degene die de literatuur een goed hart toedraagt. De personages bevinden zich dus allemaal in de kunstenaarswereld.
Motto
Het motto is van Arjen Kleinherenbrink:
"Echte liefde is accepteren dat je elkaar toevallig hebt ontmoet, dat het op honderd manieren anders had kunnen lopen, maar dat je desondanks volledig voor elkaar gat, alsof het niet anders gekund had."
Het motto gaat in in elk geval op voor de liefde tussen Mac Hope en Freja. Ze ontmoeten elkaar bij toeval (principe synchroniteit) en het had ook anders kunnen lopen, maar ze gaan wel volledig voor elkaar, hoewel z eook andere liefdes in hun leven toelaten.
Titelverklaring
Mac Hope, de gerenommeerde fotograaf, koopt de Melkerij op en woont daar samen in een soort commune met de liefdes uit zijn leven. Bij het de bespreking van de expositie over zijn oeuvre spreken de media over zijn 'harem'. Die bestaat uit Freja, Tilde en Nina, en eigenlijk ook nog uit de moeder van Freja, Carolina. Op Carolina na zijn het vrouwen met wie Mac gelijktijdig een relatie onderhoudt.
Structuur & perspectief
Er zijn twaalf hoofdstukken die allemaal een titel hebben. Die is meestal kort ( Synchroniciteit, Zij en Zij en Hij, Honger, De borsten van Freja) en wordt in alle gevallen in het hoofdstuk dat volgt uitgewerkt.
De structuur is hecht: aan de ene kant klassiek omdat heden en verleden in elk hoofdstuk aan bod komen. In feite leest de lezer de debuutroman van Liam Hope, de zoon van de beroemde fotograaf Mac Hope, die een biografische roman over zijn vader schrijft en dan met name over het turbulente liefdesleven van zijn vader.
Hij trekt zich daarvoor terug in de boshut/jachthut van zijn vader in Hedeviken , niet lang nadat hij een vriendin van zijn vader , Nina, zwanger heeft gemaakt. Van zijn vader wordt op dat moment een expositie voorbereid ( "Twenty years in the eye of hope.") Daaraan moest Liam medewerking verlenen. Het gevolg is dat de lezer in elk hoofdstuk vanuit het heden teruggaat aan de hand van Liam naar het verleden van Mac Hope. Mac wordt in 1973 geboren en hij is ruim veertig als de expositie wordt gehouden. Liam wordt in het laatste hoofdstuk 21 jaar en dat betekent dat het heden zich in 2014 afspeelt.
Liam beschrijft natuurlijk ook passages van vroeger waar hij nooit getuige van is geweest, bijvoorbeeld dialogen tussen zijn vaders minnaressen en met zijn moeder, omdat hij toen nog niet eens geboren was. Hij is dus niet een heel betrouwbare verteller. Liam vertelt in d eik-vorm in de o.t.t. (het verblijf in de jachthut) en in de o.v.t. (het verleden van zijn vader)
Giphart beheerst het spel met de structuur volledig. Herhaaldelijk wijst de verteller in zijn verhaal vooruit naar wat er nog komen moet. Ook eindige hoofdstukken of delen ervan met een cliffhanger, wat natuurlijk ideaal is voor de "spanning"in de roman. De niet zo dunne roman leest daarom als een trein. Bij tweede lezing blijkt de opzet van de structuur: een doorwrocht geheel van vooruitwijzingen, flashforwards, flashbacks en terugverwijzingen en spiegelingen (denk bijv. aan de ontkanping van Mc en aan die van Liam, waarbij de geschiedenis zich herhaalt.)
Een ijzersterke structuur.
Decor
Het decor is voornamelijk gesitueerd in Zweden. Het verhaalheden betreft het verblijf van Liam Hope in de boshut van zijn vader. Daar is hij van plan zijn debuutroman te schrijven met als onderwerp het turbulente verleden van zijn vader en zijn harem.
Die hut is buiten Stockholm gelegen in het bos van Hedeviken met gevaarlijke beren en everzwijnen die op de loer liggen. Zijn vader en diens minnaressen wonen sinds 1993 in een oude melkfabriek in Stockholm, de Melkerij, die zijn vader heeft gekocht. Op zijn achttiende is Mac uit Amsterdam vertrokken, nadat zijn moeder overleden was en zijn vader een Oost-Europese vriendin had opgedaan. Zijn vader woont in Amsterdam en Mac gaat nog een keer terug naar de hoofdstad als zijn vader daar opgebaard ligt nadat hij een hartaanval heeft gehad.
Maar Zweden is toch het belangrijkste decor van deze roman.
het verhaalheden valt uit tekstgegevens te af te leiden. Mac wordt in 1973 geboren en hij vertrekt op zijn achttiende (1991) naar Zweden. Als hij twintig jaar is, wordt hij de vader van Liam (1993). Die is 20 jaar als hij naar de boshut weggaat en in het laatste hoofdstuk is hij jarig: hij wordt op die dag 21 jaar. Dan speelt het verhaalheden van deze roman zich dus af in 2014. De vertelde tijd is daarmee bepaald op zo'n 41 jaar (de leeftijd van Mac Hope).
Stijl
Giphart is een rasverteller. Dat blijkt niet alleen uit de structuur, maar ook uit zijn vlotte stijl met lekker geschreven dialogen en spannende beschrijvingen. Er zijn geen hoogdravende woorden, er is een leuke vorm van onderkoelde humor en de metaforen zijn treffend.
Enkele voorbeelden:
(blz. 238) "Als blikken konden cremeren werd Hampus teruggebracht tot anderhalve kilo diëlektrisch poedermateriaal"
En over de mode van geschoren geslachtsdelen zegt Liam: (blz. 307) "De foto's waren genomen ten tijde van de Grote Mondiale Ontbossing die rond mijn geboorte plaatsvond: sommige vrouwen waren geschoren, anderen droegen nog een trotse wintervacht. Opvallend was de grote variatie in heuvelgebied, met plooien, vouwen, koloven en lagunes. Niet twee damestuinen oogden hetzelfde. De vrouwen waren op alle foto,s zelfbewust, ze gaven zich letterlijk bloot aan fotograaf en kijkers."
Slotzin
Dit is niet een sage of een heroïsch verslag van heldendaden of onwaarschijnlijk grote gebeurtenissen, dit waren eenvoudige verhalen over mensen die je niet allemaal persoonlijk heb gekend, maar die in jou voortleven. Het gaat voornamelijk over liefde , dit verhaal, over lang vervlogen tijden, die nog altijd duren.Beoordeling
"Harem" is een nieuwe topper van Ronald Giphart, die zich hier eindelijk weer de meester-verteller van een goed opgebouwd verhaal toont. De inhoud van de roman is "spannend", aangenaam om te lezen en goed opgebouwd wat de structuur betreft. Door het spel van vooruitwijzingen en terugverwijzingen kun je zien hoe goed het gehele verhaal is bedacht.
Vanwege het thema (de alles omvattende liefde) kan het boek natuurlijk eenvoudig worden gecombineerd met andere romans over de liefde.
Een mooi nummer - en aanrader- voor de literatuurlijst.
Recensies
"Hij [ Liam] vertelt associatief, maar vermoedelijk ligt er een strakke compositie ten grondslag aan de ogenschijnlijk willekeurige stroom herinneringen. Al vanaf het begin loopt Liam vooruit op wat er nog gaat komen, meestal door te zeggen dat hij niet vooruit wil lopen op wat er nog gaat komen. Zo halverwege de roman begint op te vallen hoe goed de verschillende verhaallijnen, personages, flashbacks en flashforwards in elkaar passen." http://www.parool.nl/paro...werk.dhtml
"Giphart maakt grapjes op zijn tijd, maar heeft veel pagina’s nodig om de avonturen van zijn fotograaf realistisch uit de doeken te doen: alle vijf vrouwen in zijn leven hebben recht op een eigen introductie – en dan moeten er ook nog onderlinge verwikkelingen worden uitgewerkt. Dat wordt wat monotoon, waarbij ook de schokeffecten die Giphart gebruikt niet allemaal overtuigen. Zo wordt er minstens één schot te veel gelost." http://www.nrclux.nl/hare...t/1355843/
"Maar de verwachte woede en frustratie blijven uit; met nieuwsgierigheid leeft Liam zich in, hij schuwt het drama niet maar houdt alles licht en registreert meer dan hij oordeelt (net als vader achter de camera), en hij bewijst dat er uit zo'n excentriek paar nog een behoorlijke schrijver kan komen ook, getuige de vondst 'euthanasiejazz' (op een vernissage) of de zin 'Bij het plafond cirkelden argumenten als gieren boven hun uitgeputte, aangevreten liefde.' Giphart leek de laatste jaren lang zoekende, met rare boeken over koken en feuilletons die nergens heen gingen, maar sinds de verhalenbundel De wake (2012) is hij terug, een beetje ouder, en dat staat hem goed." http://www.volkskrant.nl/...~a3830698/
"Macs levensverhaal is een interessant uitgangspunt, ware het niet dat Giphart veel pagina’s nodig heeft om het vorm te geven. Iedere vrouw wordt uitgebreid geïntroduceerd, iedere gebeurtenis langdradig uitgewerkt. Dit maakt dat het geheel vaart mist. Pas bij de laatste veertig pagina’s, waar Mac Liam opzoekt en daarna spoorloos lijkt te verdwijnen, komt de drang verder te willen lezen." http://www.cultuurbewust....m-recensie
"De wereld, met zijn spinners, is er namelijk altijd op uit om liefde onderuit te halen en te beschimpen” waarschuwt Liam zijn toekomstige lezers. Wat Giphart daartegenover stelt is een offensief van charme en sprezzatura, de bestudeerde nonchalance die van vele zuiderlingen het lijflied is. Om Gipharts schrijfplezier kun je niet heen, telkens je denkt het verzadigingspunt bereikt te hebben doet hij er nog een schepje bovenop. Alsof hij ons uitnodigt om net als Mac alles te willen zien en de volheid van het leven te omarmen. Kortom een boek dat de vitale woorden van Spinvis’ fraaie lied Kom terug als motto zou kunnen hebben, en van dergelijke literatuur is er nooit genoeg." http://lagelandenlezer.or...art-harem/
Geschreven door Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Leraar Nederlands zijn vond ik veel leuker dan directielid spelen. De laatste jaren was ik conrector. In 2004 begon ik aan mijn eerste boekverslag voor scholieren.com. Dat is dus ruim twintig jaar geleden.
Ik vond het destijds mijn 'missie' om de vaak verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met onbekende en / of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk gewoon leuk zijn. Het is de taak van een docent om het lezen te stimuleren.
Docenten kunnen je met het aanprijzen van aantrekkelijke en/of spannende boeken enthousiast maken. Passages die interessant zijn, kun je voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat, kan ook een stimulans voor je keuze zijn. En vergeet niet dat je van je medeleerlingen ook kunt horen welk boek ze (erg) leuk gevonden hebben. Dat is vaak de beste manieren om te weten te komen of een boek aantrekkelijk is. Hoewel smaken altijd blijven verschillen..
Ik heb tot nu ( 1 juli 2025) 1530 boekverslagen gemaakt, waarvan vrijwel de meeste Zeker-Weten-Goed-verslagen zijn. Er staan de laatste jaren aan het einde van het verslag vragen over de inhoud en de structuur, zodat je kunt controleren of je je het boek in grote lijnen begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Elke maand ontvang ik boeken van diverse uitgeverijen die hun schrijvers uit 'hun fonds' onder de aandacht van de lezer willen brengen.
Ik hoop altijd dat de 'leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende of zelfs beginnende schrijvers op de leeslijst te accepteren.
Lezen kan leuk zijn, maar boekverslagen maken doe je meestal niet voor je lol. Ikzelf vond dat vroeger namelijk helemaal niet leuk. Ik kocht in die tijd daarom ook alle uittrekselboeken van alle talen. (Bijvoorbeeld Literama (Ne), Aperçu (Fa), Survey (En), Der Rote Faden (Du). En als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel eens uit tijdgebrek alleen met een boekverslag een mondeling tentamen gedaan. Maar dan voelde je je toch niet altijd op je gemak. Nu maak ik zelf al jaren boekverslagen voor scholieren.com.
Nog een welgemeend advies: wees verstandig en lees altijd het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek echt niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com aanlevert. Daar is natuurlijk helemaal niks mee.
Waarschuwing van mijn kant : Pas op met het opvragen van verslagen via Chatgpt. Ik heb verslagen gelezen waarin pertinente onjuistheden staan.
REACTIES
1 seconde geleden
M.
M.
Ik zou het nog eens goed gaan doorlezen, veel zinnen kloppen niet met daarbij veel spelfouten, voor de rest is het geen slecht verslag
7 jaar geleden
AntwoordenZ.
Z.
Weet iemand toevallig wat (de belangrijkste) open plek(ken) zijn van dit boek?
5 jaar geleden
Z.
Z.
Weet iemand toevallig wat (de belangrijkste) open plek(ken) zijn van dit boek? Ik heb dat nodig voor mijn boekverslag, maar kan het nergens vinden. Mvg
5 jaar geleden
Antwoorden