Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2006
• 265 pagina's
• Uitgeverij: Podium te Amsterdam

Flaptekst

Eerste zin

Het is hier acht uur in de ochtend.

Samenvatting

Proloog 
Stijn vertelt van zijn aankomt in Australië. De douane is al heel streng en wantrouwend tegenover de toeristen. Het is een voorproefje wat hem later in het grote land te wachten staat. De wetten van Queensland zijn erg streng.

Wat vooraf ging 
In een aantal korte fragmenten uit zijn eerste roman KEVBDD geeft Stijn aan wat er gebeurd is met zijn vrouw Carmen. Het proces van de kanker in haar borst, de therapieën en de medische blunders en tenslotte de dood van Carmen.

Deel I: Stijn 

Dit deel begint met een tekstsong:
Kom niet bij me kloppen

De deur is op slot

Laat me nou eens pitten

Want ik ga kapot ( Doe maar, “Een nacht alleen”)

Carmen is net overleden en zij staat opgebaard in de eigen woning. ’s Nachts gaat Stijn zijn bed uit om naar haar te kijken. Ook treft hij voorbereidingen voor de begrafenis. Hij houdt ook een mooie toespraak voor haar. Hij belooft aan het einde van de toespraak voor Carmens dochter te zorgen. Dat wordt een cruciaal motief in de roman. 

Het werken wil de eerste tijd maar niet vlotten. Op zijn werk zijn nog steeds Maud (zijn ex met wie hij nog wel eens seksueel contact heeft) en Natasja de stagiaire die niet uitblinkt in intelligentie, maar wel in seks. Ze heeft ook vriendinnen die door Stijn de Dolly’s worden genoemd, omdat het eigenlijk allemaal klonen van elkaar zijn. Ze zijn mooi, geil maar ook een beetje schaapachtig. Wanneer ze uitgaan, wordt er steeds meer gebruik gemaakt van drugs en dan worden de Dolly’s over het algemeen heel geil. Stijn merkt dat hij als weduwnaar een aantrekkelijke partij voor een bepaalde categorie vrouwen is. Deze zoeken met hem vooral seksueel ) contact. Ook het oude vriendenpaar Thomas en Anne geven hem steeds adviezen. Ze zijn altijd tegen het leven geweest dat Stijn heeft geleefd en waren o.a. zeer fel op zijn vele vreemdgaan in het eerste boek. Maar Thomas is zo’n man die de katjes in het donker knijpt. Stijn kan het stel niet uitstaan en krijgt zeer tegen zijn zin een aantal m-a’tjes van Anna (m-a = moederlijke adviezen)
Zijn vriendin Roos heeft natuurlijk ook steeds contact met hem, maar het lijkt erop alsof Stijn een muurtje voor haar opbouwt. 
Stijn zelf begint de geneugten van de drugswereld te beleven. Zo snoept hij van de pilletjes van zijn stapvriend Ramon en ook wordt er flink cocaïne gesnoven. Met Maud en Frenk (zijn zakencompagnon) gaat Stijn naar Ameland. Ook daar wordt door Stijn en Maud van de cocaïne gesnoept en Maud heeft met Stijn een geweldige seksuele ervaring, totdat Frenk ineens in hun kamer staat en alles verschrikt aanziet. Daarna wordt er koers gezet naar Ibiza. Ramon, Natasja en de Dolly’s gaan mee. Ook hier wordt alleen maar gefeest, gezopen, geneukt en gesnoven. Stijn doet driftig mee. Intussen heeft hij plannen om zijn aandelen in het reclamebureau dat hij met Frenk heeft, te verkopen. Frenk is er na het gebeurde op Ameland niet op tegen. 
Maar alles wordt ineens anders als de twee vliegtuigen zich in New York in de Two Towers boren. Plotseling beseft Stijn dat hij Carmen beloofd heeft dat hij voor Luna zou zorgen. Hij beseft dat er acute oorlogsdreiging is en neemt het eerste de beste vliegtuig naar Amsterdam. Daar raadt Roos hem aan weer eens contact op te nemen met Nora, de therapeute die hem na het auto-ongeluk in “KEVBDD” er bovenop heeft geholpen. Nora wijst hem op de waarde van het leven in de persoon van Luna en adviseert hem om met haar de reis te maken naar Australië, iets wat ook Carmen heeft gedaan voordat ze een relatie kregen. Het zou hem wellicht kunnen helpen in de verwerking van het verleden. Hij boekt meteen voor een reis en gaat ook eerst nog een week naar Thailand. Dat kan hij niet voor zich houden en Roos begint te huilen om het feit dat hij weggaat. Dan krijgt Stijn een goed idee. Hij vraagt Roos ook mee te gaan naar Thailand: die laat er geen gras over groeien en boekt ook voor een Thaise reis. Ze zal een dag later aankomen. Stijn vertelt dit niet tegen Maud.

Dit deel heet Stijn, omdat alle gebeurtenissen om hem draaien. Hij is egoïstisch bezig met het verwerken van zijn verdriet door te vluchten (escapisme) in seks en drugs.

Deel II : Stijn & Luna & Roos 

Motto van dit deel:
O wat hou ik van jou, denk ik in de hal

De hele wereld is daar waar wij tussen staan

En een stem zegt: willen alle passagiers 

Voor de KL204 naar de uitgang gaan

Dan ga je door de pascontrole

Je kijkt nog even om en je zwaait naar mij

Ik glimlach, maar iets sterft in mij

Want ik weet ook, nou is het echt voorbij (Peter Koelewijn “ KL204”)

Deel II is maar een klein deel: het vertelt de gebeurtenissen in Thailand op een klein romantisch eiland. Luna vindt het best leuk dat Roos komt en de eerste dagen gaat het allemaal fantastisch. Ook op seksgebied is Stijn aan het opleven, omdat Roos hem alles kan geven wat hij wil. Bovendien heeft hij nu geen coke nodig om geil te worden.
Maar ineens komt er een kink in de kabel. Stijn begrijpt dat zijn hele vriendenkring weet dat Roos ook in Thailand is en dat nemen ze hem erg kwalijk: zo kort na de dood van Carmen. De lol is er voor Stijn meteen af. Hij wordt er chagrijnig van en dat drukt het vakantieplezier. Luna wordt bovendien gebeten door een aap in de dierentuin en de flinke wond in de vinger moet gehecht worden. Stijn is bang dat ze een vervelende ziekte (hiv) kan oplopen en in Australië zal ze nog enkele injecties moeten krijgen tegen hondsdolheid. Luna die nog maar drie is, lijdt wel pijn. Vrijwel direct daarna gaan Stijn en Luna naar Australië en lijkt het afscheid tussen Roos en Stijn definitief te worden. Het mottolied is heel erg van toepassing. Ze laten Roos in Thailand achter en gaan op weg naar Australië.

Dit deel heet Stijn & Luna en Roos: de titel geeft mooi weer hoe de verhoudingen liggen. Stijn en Luna zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden (&): door de loyaliteit tussen dochter en vader. De relatie met Roos (EN) is losser. Eigenlijk nemen Stijn en Roos afscheid van elkaar; voorgoed.

Deel III: Stijn & Luna 

De tekstsong voor deel III is 

We have all the time in the world

Time enough for life 

To unfold all the precious things life has in store

And we got all the love in the world

And as time goes by you will find we need nothing more

And we got all the time in the world for love

Nothing more, nothing less

Only love, only love ( Fun Lovin’Criminals , “We have all the time in the world”) 

In het grote land dat Australië is, hebben Stijn en Luna alle tijd voor elkaar. Stijn heeft een camper gehuurd en wanneer hij die ziet, schrikt hij van de grootte ervan. Het is maar een kleine camper en dat wel eens problemen kunnen geven. Bovendien kan Luna helemaal niet tegen autorijden en op de eerste dag gaat het natuurlijk al mis. Ze geeft over. Zo zijn er een heleboel dingen die misgaan, omdat vader en dochter bijna nooit dingen tegelijk mogen doen. De strenge wet in Queensland verbiedt kinderen in een café te komen, waardoor ze niet naar de kikkerrace kunnen kijken. Ze mag niet mee op een boot om te kunnen duiken in zee, zodat Stijn genoegen moet nemen met een excursie op een boot met een glazen bodem. Hij zal het lachertje in Amsterdam zijn. 
Er is wel een mooi moment wanneer hij op een fiets met Luna achterop de zee in fietst en hij het gevoel heeft dat zijn dochter en hij een eenheid vormen. Ze heeft het geweldig naar haar zin. Stijn heeft nu alle tijd voor zijn dochtertje. Ze zijn gek op elkaar.

Stijn moet eerst opzettend wennen aan de ruimte in Australië en aan de speciale manier van leven van de autochtonen: ze zijn allemaal erg vriendelijk en nemen overal de tijd voor.
Intussen begint hij Roos te missen en hij neemt enkele pogingen om haar met sms-jes te bereiken, maar Roos geeft aan met rust gelaten te willen worden. Hij hoort via hotmail nog wel eens van vrienden (Thomas en Anne, Frenk) wat er allemaal in Amsterdam gebeurt: Frenk en Maud zijn na het seksincident op Ameland niet meer “on speaking terms”. Bovendien hebben Roos en Maud een afspraakje, terwijl ze eigenlijk concurrenten in de liefde zijn. Weten ze van elkaar dat Stijn seksueel contact met hen beiden heeft gehad?

Wat seks betreft is Stijn helemaal op zichzelf aangewezen, want er zijn geen mooie vrouwen in de buurt. Er doemt wel ineens een gegadigde bij een restaurant van Mc Donalds op: een gescheiden vrouw van Nederlandse afkomst die er nadrukkelijk op uit is om Stijn in haar Australische sponde te krijgen, maar Stijn wordt gered door Luna die ineens in de slaapkamer staat. Hij heeft eindelijk de seksuele verleiding eens weerstaan en de volgende dag vertrekt hij hals over kop zonder een spoor achter te laten. 
Hij wordt kort daarop aangehouden door de Australische politie en krijgt een flink aantal boetes wegens het overschrijden van de maximumsnelheid en het niet dragen van de gordel. Omdat hij niet contant kan betalen, wordt de camper ingevorderd en moet hij op een andere manier verder reizen: hij krijgt een lift van een vrachtwagenchuaffeur.

Later reist hij per bus tijdens een excursie en op die manier ontmoet hij een stel uit Nieuw Zeeland. Hij vindt dat de twee oudere mensen heel lief voor elkaar zijn en als hij met de man aan de praat raakt, hoort hij van diens vroegere seksuele escapades. Hij heeft dus veel gemeen met Stijn. Maar toen zijn vrouw het merkte, had de Nieuw-Zeelander besloten een andere weg in te gaan dan Stijn. Hij wilde zijn relatie redden en had daarna niet meer naar andere vrouwen gekeken. Het is een wijze les voor Stijn die steeds meer naar Roos verlangt, die echter weinig response geeft. Op een bepaald moment vertelt ze hem dat ze een mail gestuurd heeft naar zijn hotmailadres. Stijn moet het gaan lezen en de mail maakt veel indruk, want Roos legt uit wat er met Stijn aan de hand is: hij is gewoon bang om zich te geven in de liefde. Het is een harde mail waarin Roos aangeeft dat ze gezocht heeft naar de warme Stijn die ze ooit gekend heeft en dat ze die niet meer kan vinden. Tijdens de reis beseft Stijn steeds meer wat Roos met de brief heeft bedoeld: zijn leven lang is hij eigenlijk bang voor de liefde geweest. Alleen de twee laatste weken van Carmens leven was het hem gelukt de liefde onder ogen te zien. Daarna was hij er weer voor gevlucht. Hij beseft dat hij met Roos een kans gemist heeft en tijdens de reis naar Byron Bay weet hij stapje voor stapje wat hij in zijn leven verkeerd heeft gedaan. In een droom ontmoet hij Carmen weer die knikkend toestemt in zijn relatie met Roos, die in de droom in een bootje komt aanvaren. Nu weet hij het zeker en praat met Luna erover om Roos naar Australië te halen. Die vindt het een geweldig idee. Hij belt naar Roos en vraagt of ze komt om haar te kunnen tonen dat hij van haar houdt. Roos is opnieuw heel slagvaardig en weet een reis met omwegen te boeken, maar het einde van het liedje is toch wel dat Roos aankomt op het vliegveld waar Stijn en Luna op haar staan te wachten. Dan komt ze door de toegangsdeuren: de toekomst is weer begonnen.

Het boek heeft dus een happy end in tegenstelling tot “KEVBDD”, dat eindigde met de dood van Carmen. Om die reden maakt de eerste roman dan ook toch meer indruk dan deze tweede.

Dit deel III zou mijn inziens daarom het beste getiteld kunnen zijn Stijn & Luna & Roos. Immers, de hereniging wordt een feit.

Personages

Nora

Nora is spiritueel therapeute. Via Roos is Stijn in contact met haar gekomen en ze geeft hem het advies om een reis te maken.

Roos

Roos is de vriendin van Stijn, ze is heel begripvol en de seks tussen hen is fantastisch. Ze heeft een goede band met Luna.

Luna

Luna is erg eigenwijs en heeft een grote fantasie. Ze voelt haar vaders emoties haarscherp aan en heeft het door wanneer haar vader niet oprecht is tegen haar.

Quotes

"'We passen te goed,' zeg ik lacherig. 'Ja en daarom ga jij volgende week naar Australie,' antwoordt Roos ineens sarcastisch." Bladzijde 124

"'Je vrouw is dood, Stijn,' zegt Nora zacht, 'met seks en drugs haal je haar niet terug. Echt niet.'" Bladzijde 102

Thematiek

Rouw (verwerking)

Dit boek is het vervolg op "Komt een vrouw bij de dokter", daarin ging het vooral over hoe Stijn zich moest verhouden tot de ziekte van zijn vrouw en de uiteindelijke dood. Dit boek gaat over de tijd die hierna komt. Hoe moet hij verder leven nu zijn vrouw er niet meer is? Hij verliest zich eerst in oppervlakkigheden maar beseft zich dat hij Carmen heeft belooft goed te zorgen voor Luna.

Motieven

Seksualiteit

Stijn verliest zich in seks met allerlei verschillende vrouwen. Hij weet soms niet eens wie het zijn, althans nauwelijks en geeft hier ook niet om.

Drugs(gebruik)

Door drugs te gebruiken kan hij de moeilijke situatie even vergeten maar op lange termijn helpt dit niet.

Motto

Het motto van de roman is (natuurlijk) de tekst van een liedje.: 
Light up, light up

As if you have a choice

Even if you can not hear my voice

I.ll be right beside you dear 
De tekst is van de band “Snow Patrol”uit “Run”. 

De tekst verwijst natuurlijk naar de relatie die Stijn had met Carmen. In de tekst wordt iemand aangemoedigd om positief te denken ook al kan je iemands stem niet horen, je geliefde is dicht bij je. In de roman komt Stijn er van lieverlede achter wat echte liefde inhoudt.

Opdracht

Het boek wordt opgedragen aan Eva. Zij is het dochtertje van Kluun dat in de roman Luna heet. 

Trivia

De schrijver heeft zijn eigen ervaringen in het boek verwerkt.

Titelverklaring

De titel van de roman is gemakkelijk te verklaren. Na de dood van zijn vrouw Carmen , beschreven in “KEVBDD” is Stijn weduwnaar. Hoe hij die eerste maanden na de dood van zijn vrouw doorbrengt, is het onderwerp van de roman.

Structuur & perspectief

Structuur
Er zijn in de roman drie delen te onderscheiden. Deze delen worden vooraf gegaan door een proloog en een aantal bladzijden onder de titel “wat eraan vooraf ging”. Hiermee wordt heel duidelijk de lijn naar de eerste roman KEVBBD getrokken. Ook de drie delen (nu weer aangeduid met namen van personages net als in de eerste roman) wijzen op overeenkomsten tussen beide romans. De opzet is dus dezelfde:
Deel I : Stijn 
Deel II: Stijn & Luna en Roos
Deel III: Stijn & Luna

Deze drie delen zijn alle weer onderverdeeld in genummerde hoofdstukken.
Deel I in 35 hoofdstukken, Deel II in 7 hoofdstukken en deel III in 45 hoofdstukken. De hoofdstukken zijn vaak heel kort: enkele bladzijden. Ook komen hoofdstukken van slechts 1 pagina voor.
Na de overwegend chronologisch gepresenteerde vertelling (Alleen de proloog zit qua tijd tussen deel II en III in) geeft Kluun nog een verantwoording van zijn woordgebruik, welke en hoeveel woorden van hem zelf zijn en welke woorden hij “geleend” heeft. Tenslotte volgt nog een overzicht van de zogenaamde “wramples” . Ook in KEVBBD had hij deze stijlvorm al gehanteerd. (wramples zijn muziek of tekstfragmenten die worden ingepast in een andere tekst)

Perspectief 
Net als in de eerste roman (KEVBBD) is Stijn, de ik-verteller van de roman. Stijn heeft autobiografische trekken van Kluun, maar o.a. in interviews heeft hij verklaard dat zo’n figuur als Stijn natuurlijk wel flink uitvergroot wordt, want het is tenslotte literatuur. Ook voor deze roman geldt dus de literaire spelregel dat Stijn niet dezelfde figuur is als Kluun zelf.
Om het spannend te maken vertelt Stijn in de o.t.t. als een onwetende meebelever. Dat is wel van belang om de lezer mee te laten voelen wat de hoofdfiguur doormaakt wanneer hij op reis is met zijn dochter Luna.

Decor

Aangezien er veel autobiografische elementen in de roman zitten, doet de verteller geen moeite om een scherm rondom de gebeurtenissen op trekken. Een markant punt om te dateren is de 11 september 2001, de vliegtuigen die het WTC binnenvliegen. Maar ook via datumgegevens in e-mails kan gemakkelijk geconstateerd worden dat de roman naadloos aansluit op de dood van Carmen in “KEVBDD” (half mei 2001) en doorloopt tot kerst 2001.

Het decor van de roman speelt zich achtereenvolgens af in Amsterdam, Ibiza en later Australië. In de Amsterdamse uitgaanswereld probeert Stijn de dood van Carmen te verwerken. Het gebruik van harddrugs speelt daarbij een rol, wat nog erger wordt, wanneer hij met een stel hersenloze vriendinnen naar Ibiza gaat: het cokegebruik neemt schrikbarende vormen aan en de seksorgiën ook. 
Wanneer de aanslag op het WTC in New York plaatsvindt, realiseert Stijn zich ineens dat hij Carmen beloofd heeft voor Luna te zorgen. Via de spirituele Nora weet hij dan dat hij met Luna naar Australië moet. De ruimte en de rust in het land en enkele cruciale ontmoetingen brengen hem het besef bij dat hij in feite bang is voor de liefde en hij laat zijn nieuwe vriendin Roos van dat veroverde inzicht meegenieten.

Stijl

De stijl van Kluun kenmerkt zich door een aantal opvallende dingen:
1. Hij schrijft in de tekst in kadertjes informatie over zijn personages. Dat gebeurt weliswaar heel wat minder dan in “KEVBDD” maar wanneer Maud in de roman komt, staat er in een kadertje wie Maud in het leven van Stijn is.
2. Kluun gebruikt geen blad voor zijn mond wanneer het over het beschrijven van seksuele motieven gaat. Een voorbeeldje: “Ik grijp de fles, zet hem aan mijn mond en neem een flinke slok. Dan duik ik tussen haar benen. Met mijn vingers trek ik haar schaamlippen open en laat voorzichtig de champagne over haar vulva stromen. “Jaaah, zucht Maud. Ik lik haar en kijk van tussen haar benen naar haar bovenlichaam…… (blz. 76) Enzovoort. 
(Iedereen kan begrijpen dat op deze plaats niet de meest seksueel getinte beschrijving is gegeven.) 
3. Herhaaldelijk gebruikt Kluun beeldspraak die naar zijn geliefde sport verwijst. In mijn agenda houd ik als Louis van Gaal alle opstellingen, doelpunten en invalbeurten minutieus bij. Achterin onder een kopje “to do’ staan de namen van de spelers die ik nog op mijn verlanglijstje heb staan. Iedere keer als ik er na een paar weken weer in kijk, kan ik er wel een of twee afstrepen. Roos is de topscorer, op de voet gevolgd door Maud. Met Natas heb ik een moyenne van toch wel een keer per twee weken, een hele prestatie gezien haar vele nevenactiviteiten. En dan zijn er nog de vele invalbeurten van Dolly’s en af ten toe een verse catch ot the day.” (blz. 69) Deze passage gaat over de vele seksvriendinnen die Stijn er in Amsterdam op na houdt.
4. Het taalgebruik van Kluun is eigentijds en op een jong publiek gericht. Wat dat betreft is het heel goed te vergelijken met het ruwe taalgebruik van Jan Cremer in diens schelmenromans van de zestiger jaren. De zwarte humor die Kluun gebruikt, heeft de scherpte van die van Jan Wolkers. 

Deze kenmerkende stijl zorgt er overigens wel voor dat je als een straaljager door de roman schiet. Ik ken mensen die de roman in twee à drie uur achter elkaar hebben uitgelezen.

Slotzin

De toekomst is weer begonnen.

Beoordeling

De nieuwe roman van Kluun is een boek dat je oppakt, openslaat en waarschijnlijk niet meer dichtdoet voordat je het achter elkaar uit gelezen hebt.(je noemt zoiets een “pageturner”) Het verhaal staat vol met snel vertelde gebeurtenissen die voor de doelgroep van deze site (scholieren) interessant zijn: o.a. seks, drugs and rock-’n-roll. Daarbij vertelt Kluun in zo’n flitsende stijl dat zelfs leerlingen die met moeite een boek kunnen uit lezen dit bij dit verhaal wel voor elkaar kunnen krijgen. Het taalgebruik van Kluun is eigentijds, herhaaldelijk grijpt hij terug naar beeldspraken over zijn favoriete voetbalsport (Nac en Ajax) en ook andere treffende vergelijkingen brengen vaak een glimlach om de mond van de lezer. (Daarvan kun je een aantal voorbeelden aantreffen onder het kopje “stijl”). Niet elke docent Nederlands zal vinden dat Kluun literatuur met een hoofdletter L schrijft, maar de eerlijkheid gebiedt me te zeggen dat mijn docenten Nederlands dat destijds ook beweerden van de eerste boeken van Jan Wolkers en Jan Cremer. Toch zal een aantal docenten Nederlands het boek op de literatuurlijst verbieden, maar ook dat is een traditioneel gegeven.
Natuurlijk kun je ook anno 2006 gemakkelijk een lijntje trekken naar de vrouwelijke equivalent van Kluun, Heleen van Rooyen. Voor mezelf rangschik ik die boeken onder de term “Talpaliteratuur” waarmee ik op zich geen waardeoordeel uitspreek. Om in muziektermen te spreken: aan de songs van Jantje Smit kun je net zoveel plezier beleven aan de misschien wat meer literaire teksten van Blof. Het hangt van het moment en de stemming af waarin je verkeert.
Het is literatuur voor een grote groep lezers waar ze zich ook bevinden: in de trein, in het zwembad, op vakantie, in het vliegtuig. Je hoeft niet heel erg lang na te denken over symboliek of literaire trucjes, maar als je de boodschap goed tot je laat doordringen, kun je er toch wel wat uithalen. Bijvoorbeeld wat echte liefde is en wie wil dat tenslotte nu niet weten?

Je kunt je natuurlijk afvragen wat belangrijker is: een grote groep lezers boeien en genegeerd worden door literaire jury's of een boek schrijven voor de happy few en bekroond worden met een literaire prijs. Kluun heeft overduidelijk voor het eerste gekozen. 

De roman kan m.i. gelezen worden op alle examenniveaus van het voortgezet onderwijs. Ik wil een waardering geven van 2 punten op de schaal van 4.

Recensies

"Daarmee voldoet Kluun met De weduwnaar vooral aan het verlangen van de lezer als de soapkijker die wil weten hoe het verder gaat." http://recensieweb.nl/rec...-naar-zin/

Bronnen

Informatie over de schrijver.

http://www.luisterrijk.nl...-de-dokter