Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2012
• 92 pagina's
• Uitgeverij: “De ooggetuige” is een uitgave in het kader van de Maand van het Spannende boek. Dat wordt verzorgd door CPNB. Wie in die maand juni een spannend boek koopt, krijgt het boekje er als gratis geschenk bij.

Flaptekst

Eerste zin

Ze zeggen wel eens dat iedere stem uniek is, dat je iemand uit honderden mensen kunt herkennen als je let op de klankkleur van een stem.

Samenvatting

Manon Jonker is 22 jaar. Op een dag is ze vlak voor sluitingstijd ooggetuige van een brutale roofoverval op een juwelierszaak in Nijmegen. Eigenaar Rob is een goede vriend van haar en ze is op het ogenblik dat de mannen binnenkomen even naar de wc. Daarna vertelt de eigenaar tegen de mannen dat ze blind is. Zelf wordt hij  meegenomen naar achter in zijn zaak en hij wordt doodgeschoten. Als de daders weg zijn, belt Manon de politie. Maar ze kan vanwege haar handicap geen signalement geven. Ze gaat naar huis: ook haar vier jaar oudere zus Bibi komt naar haar toe. Op televisie wordt het bericht verspreid dat ze niet blind maar slechtziend is. Daarmee loopt ze ineens wel gevaar. Ze bezoekt met haar geleidehond Max haar ouders die ook niet erg gerust zijn op een goede afloop. Wanneer Manon met haar vrienden  de volgende dag de kermis bezoekt, wordt ze van achteren benaderd door de stem van een man die zegt dat ze haar mond moet houden tegenover de politie, omdat ze anders in de problemen komt. Toch geeft ze telefonisch aan de politie door dat ze is bedreigd. De politie kan op dat moment niet veel doen.

De volgende dag staat er een artikel in de regionale krant waaruit je zou kunnen opmaken dat Manon de vrouw is om wie het draait. Er komen veel reacties, maar Bibi houdt alles af. Manon gaat met haar hond Max naar haar werk: op haar kamer is een schoonmaker bezig die er eigenlijk niet hoort. Ze wordt weer nerveus. Ze is gemeenteambtenaar, haar collega’s leven erg mee en één wil haar wel naar huis begeleiden, maar op het laatste moment moet hij zijn kind uit het dagverblijf halen. Dat is fataal voor Manon, die op het zebrapad met opzet wordt aangereden en naar het ziekenhuis moet worden vervoerd. Ze heeft namelijk een flinke hoofdwond.

Wanneer ze thuiskomt, zegt Bibi huilend dat het allemaal haar schuld is. Toen ze zes jaar was heeft ze Manon in struiken met stekels geduwd waardoor ook haar goede oog het zicht verloren heeft. Manon schrikt daar erg van, want ze had dat verhaal nog nooit gehoord. Daarom kampt Bibi met een enorm schuldgevoel, waardoor ze altijd voor Manon is blijven zorgen. Manon wil het haar vergeven. Dan wordt de verjaardag van Bibi gevierd. Allerlei vrienden komen er een feestje vieren en tijdens het feestje raakt Manon er steeds meer van overtuigd dat een van hen, Rutger, iets met de overval te maken heeft. Ze herkent zijn stem. Hij blijft ook na afloop hangen en Bibi lijkt dronken op de bank te liggen. Rutger komt voor de misdaad uit en hij is van plan nu ook Manon om te brengen. Maar dan komt Bibi als een duiveltje uit een doosje te voorschijn: ze heeft de bekentenis van Rutger op haar iPhone vastgelegd en ze slaat met een hard voorwerp op zijn kop. Hij is niet dood, maar ze waarschuwen natuurlijk wel de politie.

Personages

Manon Jonkers

Manon is een 22-jarige blinde vrouw die op een dag een overval in de juwelenzaak van een vriend meemaakt. Hierdoor wordt ze later bedreigd door de daders. Ze is een sympathieke vrouw, die het haar zusje Bibi vergeeft als die bekent mede schuldig te zijn aan de blindheid van haar zus.

Bibi Jonkers

Het zusje van Manon, dat goed voor haar zorgt, en probeert haar bedreigers op afstand te houden. Later blijkt dat ze met een schuldgevoel kampt omdat ze als jong kind Manon in een stekelstruik heeft geduwd, wat een deel van haar blindheid veroorzaakt heeft. Op het eind van het verhaal lijkt ze even haar zus in de steek te laten (ze ligt dronken op de bank, denkt Manon), maar dan is ze toch de held van de dag, doordat ze Manons belager neerslaat en zijn bekentenis vast heeft gelegd op haar iPhone.

Quotes

"'Schoten ze onder enige aanleiding?' vraagt de rechercheur tegenover me. Ben Dijkstra heet hij en hij klinkt als een man van een jaar of veertig. Hij is gezet en zijn hoofd glimt onder de tl-verlichting. 'Dat weet ik niet. Iemand nam hem mee naar achteren.'" Bladzijde 8

"Ondanks mijn voornemen niet in details te treden, heb ik meer verteld dan ik van plan was, meer dan mijn ouders aankunnen. De tranen van mijn moeder die tijdens haar omhelzing mijn wang bevochtigen, maken dat duidelijk. 'Het is goed, mam. Ze hebben me niets gedaan. Ze hielden me onder schot maar ze dachten dat ik blin was. Ze hebben me daar gewoon laten staan.'" Bladzijde 31

"Bibi is er al als ik thuiskom. Ze staat voor de keukenraam en komt naar buiten gelopen zodra ze me in de politiewagen ziet zitten. Dijkstra was zo vriendelijk om Max en mij een lift te geven. Hij lijkt het niet erg te vinden dat zijn auto nu onder de hondenharen zit. 'Als ik nieuws heb, dan bel ik je,' zegt hij terwijl hij me helpt uitstappen. 'intussen blijf jij rustig thuis en zorg je dat je herstelt, oké?'" Bladzijde 69

Thematiek

Misdaad: algemeen

Manon heeft de pech van op de verkeerde plaats op het verkeerde moment te zijn. Ze maakt de overval op de juwelier mee, waardoor ze een gevaar is voor de criminelen, die haar later bedreigen en zelfs aanrijden. Uiteindelijk weet ze met hulp van haar zusje haar belager de pakken en aan te geven bij de politie.

Motieven

Whodunit

Het is niet duidelijk wie de overval en de moord op de juwelier gepleegd heeft. Aan het eind blijkt dat een van de aanwezigen op Bibi's feestje, Rutger, te zijn.

Zussenrelatie

De relatie tussen Bibi en Manon wordt ook door haar handicap: Bibi heeft immers een schuldgevoel overgehouden aan het voorval van toen ze jong waren, en wat geleid heeft tot een deel van de blindheid van Manon.

Moord

Tijdens de overval op de juwelier wordt, Rob, een vriend van Manon en de eigenaar van de zaak, vermoord door de overvallers.

Handicap

Manon is blind, iets wat haar aan de ene kant helpt (ze is geen échte ooggetuige geweest) maar natuurlijk ook voor veel complicaties in haar leven zorgt.

Trivia

Simone heeft voor het schrijven van dit boek veel onderzoek gedaan naar de belevingswereld van slechtziende mensen voor haar slechtziende hoofdpersonage.

Titelverklaring

Manon Jonkers is getuige van een roofoverval op de plaatselijke juwelier. Die wordt doodgeschoten. De daders weten niet beter dan dat Manon blind is en daarom laten ze haar leven. Wanneer de politie echter het bericht verspreidt dat ze niet blind maar slechtziend is, komt de spanning voor Manon terug. Ze loopt nu wel degelijk gevaar, omdat ze van blinde getuige “ooggetuige”wordt.

Structuur & perspectief

Er is een ik-verteller, de 22-jarige Manon. Ze vertelt in de o.t.t. wat ze heeft meegemaakt en “gezien.” 

Er zit geen onderverdeling in het verhaal; er zijn ook geen hoofdstukken. De vertelling is grotendeels chronologisch. Sommige dagen worden van elkaar gescheiden door een witregel. Het verhaal heeft een gesloten einde: de whodunit is uitgekomen.

Decor

Uit het verspreide persbericht kun je opmaken dat de roofoverval heeft plaatsgevonden in Nijmegen. Maar net als in de meeste boeken kun je uit de tekst niet opmaken wanneer het verhaal speelt. Wel kun je uit gegevens opmaken dat het een actueel verhaal is. Bibi legt de bekentenis van Rutger namelijk vast op haar IPhone.

Stijl

Thrillers staan over het algemeen bekend om hun makkelijke maar meeslepende taal, veel dialogen en zwakke symboliek. Dit boekje is hier geen uitzondering van. Hierbij is het ook nog nodig omdat het het 100 pagina korte spannende boekenweek geschenk is en de schrijfster daarom niet genoeg ruimte heeft om gedetailleerd of complex te schrijven.

Slotzin

Misschien” zegt ze ten slotte. “Daar hebben we het nog wel over.”Ze schuift dicht naast me, slaat haar armen om me heen en belt de politie.

Beoordeling

Het verhaal stelt eigenlijk niet veel voor: een roofoverval met moord en een whodunit. Daarnaast een ingelast motief van een zusje dat twintig jaar geleden haar zusje heeft geduwd. Er wordt niet goed uitgewerkt, waarom ze dat heeft gedaan en ook niet waarom ze dat na twintig jaar pas vertelt aan haar zusje.  

Je krijgt het boekje cadeau als je een spannend boek koopt in juni. Het is een makkelijk verhaal, niet heel erg spannend, maar ja, een gegeven paard...

Wanneer je het op je literatuurlijst wilt zetten, zou dat m.i. alleen kunnen op het vmbo/mavo. Op de havolijst zou het te gering van waarde zijn en dat betekent natuurlijk ook dat het verhaal veel te “licht” (nl. ook nog eens erg dun)  is voor de vwo-lijst.

Recensies

"De ooggetuige is niet het beste werk van Van der Vlugt. Er zitten rare zinnen in voor een ikperspectief (en helemaal voor een slechtziende)(...)" http://www.tzum.info/2012...oggetuige/

"Dat het verhaal over een slechtziende vrouw ging vond ik erg interessant. Daar weet ik weinig over en het is zeker leuk om een tijdje in haar belevingswereld mee te gaan. Helaas kon ik me toch niet zo goed in Manon inleven. Daarvoor had ik toch meer sensorische input nodig: wat zag ze, wat hoorde ze, wat voelde en rook ze? Dit werd summier wel verteld maar voor mij niet goed genoeg om Manon’s wereld als slechtziende mee te maken." http://boekblogger.wordpr...der-vlugt/

"De ooggetuige leest gemakkelijk weg en is door de onderhuidse spanning en de vragen die je als lezer krijgt een ‘pageturner ’geworden. Toch lijkt het eind een beetje afgeraffeld." http://www.ezzulia.nl/rec...8eaIpR_tbE

Bronnen

interview met de schrijfster

http://www.twenteuitdekun...nde-normen