Feitelijke gegevens

• 3e druk, 2014
• 222 pagina's
• Uitgeverij: Cossee

Flaptekst

Eerste zin

Eerst was haar silhouet alles wat hij van haar zag, dertig meter van hem af in de schemerige collegezaal. De projector zoemde en prikte in zijn ogen, en hij vertelde in zijn lage stem over Cézanne en Picasso. Van tijd tot tijd vergat hij naar zichzelf te luisteren.

Samenvatting

De eerste keer dat de Parijse hoogleraar kunstgeschiedenis aan de Sorbonne, Olivier Massarin, (51) de Nederlandse studente Sofie Schoonhoven(21) ziet, is zij een vaag silhouet in zijn collegezaal. Ze betovert hem eigenlijk vanaf het eerste moment.  Een collega en leidinggevende , bevriend met Sofies moeder, Paul Bonnard, vraagt Olivier die avond het buitenlandse meisje onder zijn hoede te nemen en ervoor te zorgen dat haar tijd in de Franse hoofdstad aangenaam zal zijn. Al snel blijkt dat Fie, zoals ze zichzelf noemt, Olivier aan een oud-geliefde doet denken, Mathilde. Met haar is 25 jaar geleden iets gebeurd en dat brengt dus al meteen  spanning in de roman. Tegelijkertijd voel je als lezer dat Olivier zijn handen zal branden aan Sophie.

In zijn latere leven heeft Olivier los-vaste relaties (met seks) gehad en op het moment heeft hij een LAT-relatie met Sylvie , een college van de universiteit, die af en toe langs komt wippen. Ze doet er alles aan om een zo jong mogelijke Parisienne te blijven. Maar Olivier heeft haar ook wel eens bedrogen met ene Manon, een overspelige relatie die Sylvie had ontdekt.

De overeenkomst tussen Mathilde en Sofie is zo groot dat Olivier zich herhaaldelijk vergist en Mathilde denkt te zien lopen als hij Sofie ziet. Hij bewaart foto's van Mathilde in een oude schoenendoos. Sylvie betrapt hem erop als hij die tevoorschijn heeft gehaald. Hij wil Sofie  zoveel mogelijk ontlopen, maar dat kan in de praktijk bijna  niet omdat ze zijn colleges volgt en hij haar bovendien moet helpen bij een essay over kunstgeschiedenis. Sofie pakt het te groot aan over kunstenaars die een werk niet konden, wilden of durfden afmaken.( Zie de symbolische spiegeling met Olivier wiens liefdesleven nooit "afgemaakt "is.)
Hij denkt nog altijd aan Mathilde en aan de gemiste kans om samen verder te leven. Dat bespreekt hij o.a. tijdens een rugbytraining met zijn teamgenot Jacques. Het was ook op een gekostumeerd rugbyfeest dat Olivier en Mathilde elkaar voor het eerst ontmoetten. Ze gingen naar buiten en voerden een hilarisch, historisch maar fictief toneelstukje op. Die fantasie bracht hen bij elkaar. [Later in de roman is er een parallel met Olivier en Sofie.] Het was echter mis gegaan bij de mededeling dat Mathilde zwanger was. Volgens Olivier was er geen ruimte, geen geld en waren ze nog te jong voor een kind. Mathilde besluit dan om abortus te plegen. Daarna was ze steeds beetje voor beetje uit zijn leven gestapt.

Sofie voelt zich niet veilig in het huis van Paul Bonnard. Hij blijft maar zeggen dat ze op haar moeder lijkt en suggereert dat zij misschien wel  zijn kind is. Ze zoekt steun bij Olivier en vraagt of hij een appartement voor haar kan regelen. Dat kan hij via zijn rugbyvriend Jacques.  Hij zorgt ervoor dat Sofie samen met de zoon van Jacques, Marc, een appartement krijgt. Dat is aan de ene kant veiliger, maar het maakt hem ook jaloers als hij hoort dat Marc en Sofie wel eens samen een douche pikken. Hij gaat met haar in het weekend IKEA-meubeltjes kopen.

Marc en Sofie komen een keer naar een rugbywedstrijd waarin Olivier en Jacques meedoen. Ze vindt Olivier een grote, knappe man en ze vindt hem leuker dan Marc met wie ze af en toe seks heeft.

Wat later gaat Olivier de derde versie van het essay met haar bespreken en ze gaan daarna wandelen. Tijdens de wandeling doet Olivier of hij een hondje aan de lijn meevoert en Sofie gaat mee in zijn fantasie. [De lezer zal hierbij aan de spiegeling met het fantasietoneelstuk met  Mathilde zien]. Ook nu zie je de toenadering tussen de twee personages  komen. Maar na de kerst zal Sofie teruggaan naar Nederland, waar haar moeder eenzaam en door haar vader verlaten haar leven slijt. Olivier vindt dat wel een veilig idee, want hij ziet de grens tussen docent en student steeds kleiner worden. In de tussentijd leer je uit de hoofdstukken die Sofie voor haar rekening neemt, dat ze eigenlijk vervreemd raakt van Marc. Maar het verhaal neemt helemaal een dramatische wending als Sofie wegloopt bij Marc en zich weer tot Olivier richt. Aan het einde van de dag vertelt ze dat ze zwanger is. Olivier wordt terug in het verleden geworpen met die mededeling. Immers, Mathilde was ook zwanger.

Paul Bonnard belt hem op om te vragen of hij weet waar Fie is. Olivier ontkent, maar de volgende dag vertelt hij hem toch dat ze bij hem is blijven slapen. Olivier vertelt Fie ook over de zwangerschap van Mathilde  in het verleden en dat hij toen een kind niet had aangedurfd. Sylvie komt onverwacht zijn woning binnen en die wordt hysterisch als ze Fie ziet. Ze vermoedt dat het kind van hem is. Ze zegt dat ze het zal vertellen aan de universiteitsraad. Olivier schrijft haar nog enkele mailtjes en een brief. Hij zegt daarin dat er sprake is van een misverstand, maar ze reageert niet. 

Sofie zwerft door de stad, omdat ze niet weet waar ze heen moet. Ze analyseert Marc en Olivier en komt erachter dat ze voor de laatste het meeste voelt. Ze is helemaal verkleumd als ze in zijn appartement komt en hij moet haar helpen uitkleden om onder de douche te kunnen. Hij kust haar ook voor de eerste keer.

De volgende morgen gaat hij weer naar zijn werk, waar hij echter niet meer welkom is. Als hij terug thuis is, ziet hij Fie niet meer. Die is naar het adres gegaan waar Mathilde zou moeten wonen. Dat stond achter op een oude foto. Dan gaat ze weer terug naar huis. Olivier merkt dat zijn collega's en de buren over hem praten, maar hij heeft er schijt aan. Hij gooit zelfs een emmer water over samenscholende mensen voor zijn huis. Daarna komt het tot de eerste werkelijke verpletterende seks tussen hen. Fie neemt daarna een besluit: ze belt Paul B. op en zegt dat hij Olivier een baan moet bezorgen. Als hij dat niet wil, dreigt ze even zijn vrouw aan de telefoon te vragen. (Heeft Paul B. soms ook aan haar gezeten?) Ook deelt ze hem mee dat ze voortaan Mathilde heet. In het allerlaatste hoofdstuk rijdt Olivier met Sofie weg uit Parijs: geluk kleurt de hemel.

 

Personages

Olivier

Olivier is docent kunstgeschiedenis en al op middelbare leeftijd. In het verleden heeft hij niet durven kiezen voor een leven met Mathilde, zijn grote jeugdliefde. Toen ze hem vertelde dat ze zwanger was vond hij dat hij te jong was om vader te zijn en ook dat ze te weinig geld hadden. Mathilde raakte toen van hem vervreemd en verdween uit zijn leven. Hij heeft daarna nog diverse liefdesrelaties gehad, maar leed toch aan een vorm van bindingsangst. Op het moment dat hij Sofie ziet die veel op zijn jeugdliefde lijkt, heeft hij een lekker makkelijke Lat-relatie met Sylvie, maar hij had haar toch ook bedrogen. Zijn hele leven heeft hij spijt gehad van de beslissing niet met Mathilde door te willen gaan. Hij heeft altijd haar foto's bewaard en ook beschikt hij over haar adres. Dan krijgt hij een tweede kans met de veel jongere Sofie, die niet alleen uiterlijk op zijn jeugdliefde lijkt. Ze heeft ook een aantal karaktereigenschappen die hem trekken. Eerst voelt hij voor haar als een dochter, maar dat duurt maar kort, omdat hij ook erotisch door haar geprikkeld wordt. Hij is jaloers als hij hoort dat Marc met haar kan douchen. Hij neemt haar later graag op in huis en beschermt haar tegen de boze buitenwereld. Uiteindelijk heeft hij ook seks met haar en grijpt hij de hem aangeboden tweede kans. Hij heeft in het leven geleerd dat je dingen moet durven doen.

Sofie / Mathilde

Sofie en Mathilde lijken zoveel op elkaar [uiterlijk en mentaal] dat ze in één personage genoemd kunnen worden. Ze zijn aantrekkelijk en hebben een aangename karaktereigenschap, nl. dat ze in de fantasie van een partner kunnen meegaan. (denk aan het imaginaire hondje). Sofie raakt later onder de indruk van Oliviers knappe en sterke verschijning (hij speelt rugby) en voelt zich vervreemd in de nabijheid van het jongetje Marc. Datzelfde was Mathilde overkomen toen Olivier op een abortus had aangedrongen. Ze was steeds meer op een afstand van hem geraakt en had uiteindelijk voor zichzelf gekozen. Als Sofie beseft dat haar baby het beste leven krijgt in de nabijheid van Olivier, durft ze ook stappen te ondernemen: ze belt Paul Bonnard op en dwingt hem ertoe ervoor te zorgen dat Olivier ergens een baan krijgt. Ze wil zich voortaan bovendien Mathilde noemen. Dat zijn flinke stappen voor een jonge vrouw. Zij durfde wel wat Olivier op die leeftijd nog niet durfde te doen. Beide vrouwen zouden goed passen bij het levensmotto: Mens durf te leven.

Quotes

"Ze opende de doos en bladerde met beide handen door de afbeeldingen. Hier was in honderdvoud een gezicht dat leek op het hare – al kon ze nauwelijks zeggen hoe sterk. Haar eigen gezicht en lichaam kwamen haar ook altijd vreemd voor op foto’s, en pasten niet bij het gevoel dat ze haar van binnen gaven. De façade was in een andere stijl dan het interieur, een onbekende, buitenlandse stijl die haar zo vreemd was dat ze er niet eens een oordeel over had.'" Bladzijde 191

"Nu was ze eindelijk geland. Mathilde had een plek. Een kamer waar hij in gedachten heen kon. Een kamer die op slot kon. Hij mompelde tegen zichzelf terwijl hij wegreed, terwijl hij zijn auto weer in de parkeergarage begroef." Bladzijde 92

"Twee maanden na de abortus was Mathilde nog altijd stil. Ze ze en at weinig. Zelfs als ze haar kleren aanhad, kon je zien dat ze vermagerde. Het kwam Olivier voor, alsof ze, na haar gedachten, nu ook haar vlees beetje bij beetje teleporteerde naar een plek buiten zijn bereik. Elke week bleef er minder van haar over." Bladzijde 101

"Mathilde zag hij die avond niet. Wel ene Nicole, die hem mee naar huis nam. Ze had zich al uitgekleed toen hij zich uit de voeten maakte, omdat hij het niet kon. De keer daarna lukte het wel. En vanaf dat moment ging hij van alles durven. Blowen. Zijn hoofd kaal scheren. Teruglachen op de manier die paste bij zijn lengte en de omvang van zijn biceps." Bladzijde 105

"In de seconden dat ze hem aanstaarde, besefte hij dat hij haar hoogleraar was. Hij dacht dat z ehem aan zou vliegen. Een paar druppels rolden over haar onbeweeglijke gezicht, alsof ze een standbeeld in de regen was. Toen snoof ze, veegde onder haar ogen langs en checkte of er geen mascara op haar vingers zat. "Fie?" Ze keek hem aan. "Ik ben zwanger." " Bladzijde 161

Thematiek

Zin van het bestaan / zin van het leven

"Durf te leven" is het thema van de roman. Hoe moet je je leven aanpakken om het zin te geven? Olivier krijgt in zijn jonge jaren een heerlijke vrouw in zijn bereik. Maar als ze hem vertelt dat ze zwanger is, durft hij de stap niet met haar aan om het kind te laten komen. De abortus die hij haar eigenlijk mentaal opdringt, schept een afstand tussen hem en haar. Uiteindelijk raakt ze van hem vervreemd en gaat ze bij hem weg. In de jaren daarna krijgt Olivier een aantal vriendinnetjes, maar eigenlijk merkt hij dat ze allemaal surrogaten voor Mathilde zijn. Op het moment dat hij een Lat-relatie heeft met collega Sylvie, komt er een Nederlandse studente in zijn leven. Hij vindt dat ze als twee druppels water lijkt op Mathilde van 25 jaar daarvoor.De oude doos met foto's stelt hem in het gelijk. Hij beeldt zich vaak werkelijk in als hij Sofie ziet dat het Mathilde is. Ze zien er uiterlijk hetzelfde uit, maar Sofie heeft ook enkele karaktertrekjes van zijn vorige liefde. Ook heeft ze dezelfde verbeeldingskracht. Ook Sofie ziet in hem de ware liefde: ze vindt die niet bij het jongetje Marc, die eigenlijk een vreemde voor haar blijft. Olivier is een echte man: knap, groot en sterk. Als ze ook nog eens zwanger wordt, wordt de overeenkomst met Mathilde nog groter. Maar sterker is nog het feit dat Olivier de kans krijgt om datgene te doen wat hij 25 jaar ervoor niet durfde onder ogen te zien. Hij krijgt een relatie met Sofie, die aan haar vroegere "beschermer", Paul Bonnard aangeeft dat ze voor Olivier kiest en zelf voortaan Mathilde genoemd wil worden. Olivier en Sofie hebben de tweede kans met beide handen aangegrepen: in zijn auto rijden ze Parijs en de roman uit. Op de achtergrond spelen symbolisch de versies van het essay van Sofie mee. Ze heeft zich in haar studie gericht op kunstenaars die hun werk niet af wilden/durfden of konden maken. In de drie versies zie je ook een ontwikkeling die Sofie in die periode heeft meegemaakt.

Motieven

Moeizame liefdesrelaties

Er zijn enkele moeizame liefdesrelaties in de roman: - de relatie tussen Olivier en Mathilde die verbroken werd door de abortus - de relatie tussen Olivier en Sylvie die ook gevoed wordt door jaloezie en misverstand . Ze verbreekt de relatie en lapt hem erbij. - de relatie tussen Olivier en Fie die in feite een verboden relatie is tussen een hoogleraar en een studente. Uiteindelijk kiest ze wel voor hem. - de relatie tussen Fie en Marc. Na een tijdje ervaart ze zijn aanwezigheid als die van een wildvreemde en ze vertrekt bij hem.

Leugens en bedrog

De hoofdpersonen liegen zichzelf dingen voor om iets niet te hoeven doen. Olivier houdt zich voor dat Fie maar een studente is en dat hij niet op haar verliefd is. Fie houdt zich voor dat ze een betere band heeft met haar moeder dan in werkelijkheid het geval is. Maar daarom ontloopt ze haar en is ze naar Parijs gegaan.

Abortus

De eerste geliefde van Olivier, Mathilde, heeft een abortus ondergaan, omdat Olivier na het bekend worden van haar zwangerschap zich te jong voelde voor het vaderschap.

Jaloezie

Jaloezie speelt natuurlijk in de complexe liefdesrelaties een rol. Olivier is jaloers als Sofie in één appartement gaat wonen bij Marc en van diens vader hoort dat ze samen douchen. Sylvie is jaloers op Sofie. Ze begrijpt dat die de stand-in voor Mathilde is geworden. Ze beschuldigt Olivier bij de universiteit van ongewenst seksueel contact en zorgt ervoor dat hij op non-actief wordt gezet. Het is niet ondenkbaar dat ook bij Paul Bonnard gevoelens van jaloezie een rol spelen, als hij hoort dat Sofie (die bij hem het huis verliet) onderdak heeft gevonden bij Olivier, als ze gemerkt heeft dat ze zwanger is geworden.

Schuld (gevoel)

Olivier heeft een schuldgevoel overgehouden aan de abortus die Mathilde op zijn initiatief heeft ondergaan. Het was het "onafgemaakte deel"in zijn leven. Niet voor niets komt hij 25 jaar later voor eenzelfde dilemma te staan wanneer Sofie beweert zwanger te zijn.

Overspel

Olivier heeft een lat-relatie met Sylvie, maar een jaar voor het verhaalheden heeft hij haar bedrogen met het mooie meisje Manon. Sylvie had het overspel ontdekt.

Moeder-dochterrelatie

Sofie kan niet zo goed opschieten met haar moeder. Nadat haar vader vertrokken is, koestert de moeder zich in eenzaamheid.Ze vlucht o.a. daarom naar Parijs om er een tijdje kunstgeschiedenis te studeren.Met haar moeder onderhoudt ze contacten via Skype, maar ze plakt af en toe de webcam af.

Dubbelgangersmotief

Volgens Olivier lijkt Sofie als twee druppels water op Mathilde. Dat beeld zet zich in zijn gedachten vast. Als hij Sofie ziet, beeldt hij zich in dat ze Mathilde is. Niet alleen uiterlijk, lijkt ze op haar voorgangster. ze heeft ook eenzelfde karaktereigenschap; beiden gaan mee in de fantasieën van Olivier. (het toneelstuk en de imaginaire hond). Beiden zijn natuurlijk ook zwanger. Aan het einde van de roman vallen ze helemaal samen. Sofie belt Paul Bonnard op en zegt dat ze voor Olivier kiest. Ze laat zich voortaan Mathilde noemen.

School- en studentenleven

De in principe verboden liefde speelt zich af in Parijs aan de Sorbonne waar Olivier doceert en Sofie studeert. De liefde tussen een docent en een student komt natuurlijk vaker voor, maar is in principe verboden omdat er sprake is van een machtsrelatie. Olivier wordt dan ook op non-actief gezet door zijn collega Paul Bonnard. Olivier had haar op weg geholpen met het schrijven van een essay over een kunstonderwerp dat Sofie nogal groots had aangepakt. Daarnaast heeft Olivier een LAT-relatie met een collega Sylvie die ook aan de universiteit doceert

Motto

Het motto is ontleend aan de dichteres Hanny Michaelis.

Met de jaren
moet er veel worden weggegooid.
De gedachte bijvoorbeeld
dat geluk mild is en duurzaam
iets als een zuidelijk klimaat
in plaats van een blikseminslag
die levenslang gekoesterde
littekens achterlaat. 

Het lijkt er wel op alsof dit gedicht speciaal voor de roman geschreven is. De liefde van Olivier voor Mathilde is een blikseminslag geweest die hem 25 jaar later bij de ontmoeting met Fie opnieuw treft. Hij heeft "gekoesterde littekens uit het verleden."

Titelverklaring

De titel verwijst natuurlijk in de eerste plaats naar het decor van het verhaal. Parijs is de symbolische stad van de liefde. Daar worden relaties gestart, maar ook vaak verbroken. Voor Olivier geldt dat in beide situaties. Verder verwijst de titel naar de sfeer waarin de personages zich bevinden. Soms is dat in een minder goede omstandigheid. Dan is Parijs even de hel, waarin je terecht bent gekomen. Dat geldt voor Sofie als ze respectievelijk in het huis van Paul Bonnard en in het appartement met Marc vertoeft. De situatie wordt nog naarder wanneer ze zwanger blijkt te zijn. De lezer weet eigenlijk niet eens of dat van Paul of Marc is, maar van beide mannen gruwelt ze. Dan leef je even in de hel. Maar ze kan terecht bij Olivier en ze ziet hoe een sterke en knappe man het is. Bovendien identificeert ze zich met Mathilde van wie ze de foto's ziet en zij grijpt in Mathildes plaats de tweede kans die Olivier wordt geboden.
Ze verlaten in de auto van Olivier Parijs: "het gaspedaal brandt onder zijn voer en zijn geluk kleurt de hemel." Dat zal wel de zevende zijn.

Structuur & perspectief

Er is een  vrij complexe structuur in de roman. Allereerst zijn er 34 genummerde (met letters aangegeven) hoofdstukken waarin Olivier de personale verteller is. Hij vertelt in de o.v.t. Aangezien Sofie op zijn oude geliefde Mathilde lijkt, denkt hij in enkele hoofdstukken voortdurend terug aan haar en aan de dingen die hij met haar heeft beleefd. Deze laag is dus niet-chronologisch. In deze hoofdstukken maakt Olivier als verteller ook gebruik van de letterlijk weergave van dialogen als ware het een toneeltekst, en aan het opnemen van e-mails en brieven. Daarin is Olivier dan natuurlijk een ik-verteller.

Maar de hoofdstukken van Olivier worden onderbroeken door een aantal hoofdstukken met de titel Sofie. Daarin is Sofie de personale verteller in de in de o.v.t. voornamelijk over het verhaalheden in Parijs schrijft. Wat houdt haar bezig en  hoe denkt ze over Paul, Marc en Olivier.

Tenslotte is een laatste structuurkenmerk het opnemen van een drietal versies van een essay dat Fie in het kader van haar studie kunstgeschiedenis voor Olivier schrijft over het onvolmaakte in de kunst. Hoewel in haar kunstopvatting een spiegeling aan te treffen is met het leven van Olivier en Sofie, durf ik toch te stellen dat dit kenmerkt het minst sterke element in de roman is. M.i. hadden de versies van de kunst uit de roman weggelaten kunnen worden zonder dat het plot werd geschaad. Mij leidden ze in in elk geval af van de hoofdlijn: de bizarre liefde tussen Olivier en Sofie over de rug van Mathilde.

Decor

Ergens in de roman merkt Olivier op dat hij foto's van Mathilde in een oude doos heeft die in  1985 zijn gemaakt en bovendien vertelt hij dat de liefde voor Mathilde 25 jaar geleden is. Dat zou in ieder geval betekenen dat het verhaalheden in 2010 of kort daarna speelt. De periode die beschreven wordt in de liefde tussen Olivier en Sofie, duurt vanaf de eerste kennismaking (start academisch jaar in september) tot vlak voor de kerst. De vertelde tijd is dus ongeveer vier maanden.

Het enige decor dat van belang is, is de Franse hoofdstad. Daar doceert Olivier aan de Sorbonne en studeert Sofie kunstgeschiedenis. Het is bij uitstek de stad als decor voor het opbloeien van een liefde. Ook de titel verwijst naar Parijs. Het gaat om de sfeer in Parijs waar Olivier zijn geliefde is kwijtgeraakt maar ook weer heeft gevonden. 

Stijl

Voor een jonge debutante heeft Bregje Hofstede reeds een goede stijl ontwikkeld. Er is een duidelijk onderscheid tussen beide vertellers en ze heeft een originele vertelstijl. Dat is o.a. te zien aan de metaforen die rijk aanwezig zijn. Natuurlijk zit er wel eens een minder geslaagde tussen, maar in het algemeen is haar beeldspraak origineel. Zweverig zijn ze allerminst.
Enkele voorbeelden daarvan:
- (blz. 24) Hij antwoordde "cin cin".  Het was een van de rituelen die als een schokdemper tussen hen fungeerden, een verende rubberlaag die kortsluiting voorkwam.
- (blz. 33) Hij voelde zich ontvoerd door zijn lichaam, dat als een koppig paard het pad naar de vertrouwde plekken insloeg.
- (blz. 35) Ze zwermden achter hem aan over de straten, vlak bij elkaar of breder uitwaaoerend als de stoep dat toeliet, zonder een gat te laten vallen. Dt je twintig mensen zo snel tot een web kon weven. Fie was de enige die in en uit dwaalde zonder de draden van het web te voelen.
- (blz. 141) Direct sloegen de deuren  open en hengelde de zon zijn studenten naar buiten. Het was misschien zijn laatste vangst dit jaar.
- (blz. 206) De bulk van zijn verzamelde bezit keek honend op hem neer. Zijn echte verleden paste in een schoenendoos. Zijn toekomst was zonder een woord vertrokken.

Slotzin

Het gaspedaal brandt onder zijn voet en zijn geluk kleurt de hemel. Alles waar hij bang voor was is eindelijk gebeurd.

Beoordeling

"De hemel boven Parijs" is een prima debuutroman van Bregje Hofstede   zeker wat betreft de compositie en de stijl van de roman. De inhoud ( een verhouding tussen een docente en een studente) is niet heel origineel. Dit jaar bijvoorbeeld verscheen van Kristien Hemmerechts een roman over hetzelfde onderwerp. ("Alles verandert")  Maar de toevoeging aan het gegeven dat Olivier verliefd wordt op de dubbelgangster van een jeugdliefde geeft het verhaal een extra spannend tintje. In het bijzonder geldt dat voor het motief dat mensen in het verleden iets niet hebben durven doen, maar gelukkig een tweede kans krijgen.

De stijl is voor een debutante volwassen en ze hanteert vaak originele beelden. Zie daarvoor onder het kopje "stijl." Daarom is het boek ook heel goed te lezen voor middelbare scholieren op havo-en vwoniveau. Vooral meisjes zal het boek aanspreken.
Het boek is goed te combineren met andere boeken waarin een jeugdliefde centraal staat, of een verhouding tussen een docente en een leerling.
Ook op leesclubniveau kun je  met de roman wel een paar uurtjes zoet zijn. Ik heb het boek twee keer gelezen. Een keer omdat ik nieuwsgierig was naar de ontwikkeling van het plot en de andere keer om aantekeningen te kunnen maken om het verhaal te analyseren.

Leestips:
Behalve het hierboven genoemde "Alles verandert"  gaat ook de roman van Shira Keller  M.  over de liefdesrelatie tussen een leraar en een leerling.
Verder nog Achttien van Graa Boomsma en Zwemmen van Martine Kampus (young adult thriller).
Op een hoger [en wat moeilijker] niveau  kun je ook lezen Suezkade van Jan Siebelink.

Recensies

"De hemel boven Parijs gaat dan ook over zo’n onaf leven. Niet alleen zijn knikkers stopten af en toe, ook Oliviers leven staat al geruime tijd stil. Sofie biedt hem de gelegenheid verder te gaan op het punt waar hij stil was komen te staan, een kans die hij na lang treuzelen aan het einde pakt. Eindelijk kan hij verder." http://8weekly.nl/recensi...-het-onaf/

"Niet-bang, dat is deze debutante vooral, niet-bang om omgeving te beschrijven, het weer, gemoedsstemmingen, hevige emoties. Naarmate het einde nadert loopt alles wel hoog op, monden vinden elkaar, tranen vloeien. Ik heb even gezucht. Maar toch, denk ik dan. Het is ook fijn als een schrijver niet lijdt aan smetvrees, haar nek uitsteekt met een boek dat zich laat lezen als een unverfroren en intelligente romance. " http://www.groene.nl/arti...leest--103

"Het siert Hofstede dat ze niet voor de makkelijke weg kiest. In De hemel boven Parijs is geen sprake van een snelle of absolute aftakeling, maar van een langzaam wegvloeien. Fie en Olivier cirkelen om elkaar heen, proberen afstand te nemen, maar worden onvermijdelijk naar elkaar gezogen. Langzaam verandert Fie in een replica van Mathilde, tot ze ook zelf het verschil niet meer ziet." https://www.cleeft.nl/boe...ven-parijs

"De spanningsboog is meer dan in orde. Natuurlijk wil je weten wat er tussen Mathilde en Olivier gebeurd is en wat er eventueel tussen Olivier en Sofie zou kunnen plaatsvinden en hoe de omgeving daar dan op zou kunnen reageren. Het einde is wat grotesk, omdat Hofstede iets te grote stappen neemt om thuis te komen. Het is haar vergeven. Wij wachten op de ingetogen, universele tweede roman." http://www.tzum.info/2014...en-parijs/

"Met je eigen voorspellingen over de afloop wordt ten slotte grondig korte metten gemaakt als het verhaal ineens in een sneltreinvaart belandt, Parijs plotseling een klein gehucht blijkt te zijn waar oude vrienden je faux pas met alle geweld proberen te beteugelen, en eigenlijk alles ineens heel onwaarschijnlijk wordt, als in een bedrieglijke droom. Al met al mag De hemel boven Parijs dan wel geen meesterwerk heten, een buitengewoon stijlvol debuut is het toch zeker wel." http://recensieweb.nl/rec...esterwerk/

"Interview met de schrijfster over haar debuut." http://www.cuttingedge.nl...e-hofstede

"Wat is er heerlijker dan je mee te laten slepen door een intrigerend verhaal, zonder er steeds uitgehaald te worden omdat je aantekeningen moet maken. Al snel werd het duidelijk: dit boek moet twee keer gelezen worden. En dus heb ik er eerst maar eens even van genoten. Daarna met een zucht dichtgeslagen, maar niet los gelaten: in gedachten bleef ik er mee bezig. Eerst met de psychologie van het verhaal, daarna met de verbanden tussen de verschillende verhaallijnen en tenslotte met de symboliek en de thema's. En dat alles in een structuur die geraffineerd in elkaar zit." http://mijnboekenkast.blo...arijs.html