De brief voor de koning door Tonke Dragt

Feitelijke gegevens

• 42e druk, 1962
• 449 pagina's
• Uitgeverij: Leopold

Flaptekst

Eerste zin

Dit is een verhaal van lang geleden, toen er nog ridders waren.

Samenvatting

Tiuri is schildknaap en de zoon van Ridder Tiuri (ook wel Tiuri de Dappere genoemd). Hij zal bijna tot ridder geslagen worden. Het enige wat hem nog te wachten staat is een nacht zwijgend doorbrengen in de kapel samen met de andere jongens die ook ridder willen worden. Deze laatste opdracht volbrengt hij echter niet. 's Nachts wordt er op de deur geklopt. Iemand vraagt of de deur dringend geopend kan worden. Tiuri twijfelt, maar hij besluit de deur te openen, ook al is dit tegen de regels. Buiten staat een man die vraagt of Tiuri een brief wil bezorgen aan de Ridder met het Witte Schild (ook wel Ridder Edwinem van Forèstèrra genoemd). Tiuri aanvaardt de opdracht en gaat op weg. 

Als Tirui is aangekomen in de herberg van Yikarvara, vertelt de waard hem dat de Zwarte Ridder met het Witte Schild in de herberg is geweest. Hij vertelt dat er ook een ridder met een rood schild is geweest. De twee ridders zijn samen het bos in gereden. Tiuri besluit ook om weer op pad te gaan.

Even later ontmoet hij De Ridder met het Witte Schild. Hij ligt op sterven, maar hij weet Tiuri nog net duidelijk te maken dat de brief is bedoeld voor koning Unauwen en dat deze brief zeer belangrijk is. Tiuri moet, als hij in de bergen aangekomen is, de kluizenaar Menaures een bezoek brengen. Ook geeft de ridder hem een belangrijke ring mee. Later blijkt dat koning Unauwen twaalf van deze ringen heeft weggegeven aan zijn trouwste paladijnen. Tiuri vertrekt op het paard van de ridder, genaamd Ardanwen. Er staat hem een lange tocht te wachten. Tiuri komt zelf namelijk uit het Rijk van Dagonaut en hij zal helemaal over de bergen moeten reizen om in het Rijk van Unauwen te belanden. 

Tiuri gaat op weg, maar al snel dienen de eerste gevaren zich aan. Zo krijgt hij allereerst te maken met rovers. Deze rovers laten Tiuri zijn ring behouden, maar bestelen hem wel van Ardanwen. Tiuri moet te voet verder. Vervolgens krijgt Tiuri te maken met de Grauwe Ridders. Hij luistert deze af als ze de rovers tegenkomen. Hij komt erachter dat de Grauwe Ridders denken dat Tiuri de moordenaar is van de Zwarte Ridder met het Witte Schild. Ook nemen Grauwe Ridders Ardanwen mee. Tiuri weet ongezien weer verder op pad te gaan. Hij reist mee met twee monniken die op weg zijn naar het Bruine Klooster. Hij krijgt daar een pij aangeboden en noemt zichzelf broeder Martijn. 

Tiuri reist verder en komt aan bij het kasteel Mistrinaut. Als hij de volgende dag weg wil gaan, blijkt dat de poort dicht zit en dat niemand van het terrein af kan. Tiuri wordt gevangen genomen door de Grauwe Ridders (omdat ze denken dat Tiuri ridder Edwinem heeft vermoord). In de kerker komen zowel de dochter van de burchtheer als de burchtheer zelf hem wapens brengen om zich te kunnen verdedigen. Als hij tegen de ridders moet vechten, blijkt dat Tiuri inderdaad niet de moordenaar van Edwinem is. Als Tiuri met de Grauwe Ridders gaat praten, komt naar voren dat Edwinem vermoord is door Rode Ruiters uit Eviellan. Eviellan is de vijand van het Rijk van Unauwen. Tiuri weet nog niet precies waardoor deze vijandelijkheid ontstaan is. 

Uiteindelijk wordt Tiuri vrienden met de Grauwe Ridders en reizen ze een stuk met hem mee richting de bergen om hem te beschermen. Dit loopt echter niet goed af want Tiuri raakt toch gewond door een van de Rode Ruiters. Als ze te weten komen waar de Rode Ruiters naartoe gaan, willen de Grauwe Ridders deze achterna en dus moeten ze afscheid nemen van Tiuri. Tiuri reist verder richting de bergen, naar de kluizenaar Menaures.

In de bergen komt hij een pelgrim tegen, genaamd Jaro. Tiuri wil eigenlijk liever alleen reizen, maar hij durft dit niet te zeggen tegen Jaro en stemt ermee in dat ze samen verder reizen naar Menaures. Onderweg redt Tiuri het leven van Jaro als hij bijna in een afgrond stort. Na een tijdje komen ze aan bij kluizenaar Menaures. Hier ontmoet Tiuri ook Piak. Piak komt uit de bergen en wordt daarom aangewezen als hun gids. Als Tiuri en Piak verder willen gaan, blijkt dat Jaro niet meer mee wil. Hij was gezonden door de Rode Ruiters om Tiuri te vermoorden, maar doordat Tiuri het leven van Jaro heeft gered, kan Jaro Tiuri niet meer doden. Jaro vertelt hen dat de leider van de Rode Ruiters Slupor heet en dat ze voor hem moeten oppassen.

Tiuri en Piak reizen samen door de bergen en raken erg op elkaar gesteld. Na een lange en koude tocht komen ze eindelijk aan in het Rijk van Unauwen. Piak besluit om Tiuri te blijven vergezellen tijdens zijn reis naar Unauwen. Eerst moeten ze nog voorbij Dangria en de Regenboog Rivier zien te komen. Gelukkig kent Piak wat mensen die hem kunnen helpen en met behulp van een handelaar (Ardioc) komen ze aan in de stad Dangria. Eenmaal in Dangria worden Tiuri en Piak uitgenodigd door de burgemeester. Hoewel Tiuri liever doorreist, kunnen ze deze uitnodiging niet afslaan. 

In het stadhuis blijkt dat ze in de val zijn gelokt. Piak wordt gevangen genomen, maar Tiuri weet zich nog net te verstoppen in een kamer. Hij besluit dat dit een noodgeval is en dat hij de brief moet lezen en daarna zal vernietigen. Hij leert de inhoud van de brief uit zijn hoofd, al begrijpt hij de taal niet, en probeert te ontsnappen. Tijdens zijn ontsnapping wordt hij geholpen door de schrijver van de burgemeester van Dangria. Uiteindelijk komt ook het volk van Dangria in opstand omdat Piak onterecht gevangen zit. Piak komt vrij en ze vervolgen hun reis.

Als ze zijn aangekomen bij de Regenboog Rivier blijkt dat ze drie goudstukken moeten betalen om de rivier over te mogen steken. Zo veel geld hebben de twee niet en dus proberen ze met een bootje stiekem de rivier over te komen, ondanks dat dit ze sterk is afgeraden door Warmin, de wachter van de tolheer. Helaas slaat het bootje om en moeten ze de nacht doorbrengen op een eilandje in de rivier. De volgende dag worden de twee opgepakt, maar ze komen vrij doordat Tiuri zijn ring aan de tolheer laat zien. De tolheer heeft precies dezelfde ring en dat betekent dat hij ook een van de trouwste paladijnen van koning Unauwen is. Tiuri en Piak mogen hun tocht vervolgen.

Onderweg vinden Tiuri en Piak de schrijver van de burgemeester van Dangria. Hij is dood. Ze horen geritsel in de bosjes, maar gelukkig verschijnt Warmin, de wachter van de tolheer. Ze komen de twee waarschuwen voor Slupor. Slupor is namelijk gesignaleerd bij de Regenboog Rivier. Warmin weet dat hij achter hen aanzit. Onderweg horen ze dat Slupor gevangen is genomen en dat ze zich dus geen zorgen over hem meer hoeven te maken.

Een poos later bereiken Tiuri en Piak de stad Unauwen. Tiuri wil op weg naar de koning een bedelaar nog snel een aalmoes geven, maar dan blijkt deze bedelaar Slupor te zijn! Slupor probeert Tiuri te vermoorden. De poortwachters komen Tiuri helpen en uiteindelijk komt hij er zonder kleerscheuren vanaf. Tiuri slaagt erin de inhoud van de brief aan koning Unauwen te vertellen. Deze is duidelijk geschrokken. Nadat Tiuri en Piak een tijdje in Unauwen hebben doorgebracht, komen ze erachter wat er in de brief stond...

De koning van Unauwen heeft twee zoons, een tweeling. De oudste zoon is de kroonprins, ondanks dat hij maar twee minuten eerder geboren is. De jongste zoon is daardoor erg jaloers. De jongste zoon is vertrokken naar Eviellan en werd daar koning. Hij heeft de oorlog verklaart aan Unauwen, maar hij wilde deze oorlogsverklaring ook weer intrekken. Iedereen zou dit geloofd hebben, maar gelukkig was daar de brief van Tiuri. Daarin stond dat de jongste zoon alsnog van plan was de oudste zoon te vermoorden (ondanks de vredesverklaring). 

Ondanks dat heel Unauwen natuurlijk in rep en roer is, vertrekken Tiuri en Piak naar huis. Hun taak zit erop. Piak blijft achter bij kluizenaar Menaures (die de broer van koning Unauwen blijkt te zijn) en Tiuri vervolgt zijn reis alleen. Even later komt Piak hem toch nog achterna. Eenmaal terug in Dagonaut lijkt het alsof de koning Tiuri niet tot ridder gaat slaan, maar even later blijkt dit niet waar te zijn. Tiuri wordt alsnog een ridder. 

Personages

Tiuri

Tiuri is de zoon van ridder Tiuri de Dappere. Hij heeft donker haar en lichte ogen. In de nacht voordat hij tot ridder wordt geslagen, verbreekt hij de regels door de deur van de kapel open te doen voor een vreemde. Hij weet dan nog niks van het avontuur dat hem te wachten staat. Tiuri is een stoere, betrouwbare, maar nuchtere jongen die vastbesloten is zijn opdracht te vervullen.

Piak

Piak woont al zijn hele leven in de bergen en is dus ook de perfecte gids die Tiuri kan begeleiden tijdens hun tocht door de bergen. Piak is een eenvoudige jongen. Tiuri en Piak worden goede vrienden. Piak is een paar jaar jonger dan Tiuri en hij heeft er alles voor over om Tiuri te helpen. Hij is betrouwbaar en een hele goede vriend.

Ridder Edwinem

Ridder Edwinem (oftewel De Zwarte Ridder met het Witte Schild) speelt, ondanks dat hij overlijdt aan het begin van het boek, een belangrijke rol. Hij was een trouwe ridder van koning Unauwen. Het was eigenlijk zijn taak om de brief aan de koning te bezorgen, maar doordat hij op sterven lag, heeft hij Tiuri deze belangrijke taak gegeven.

De Grauwe Ridders

De Grauwe Ridders bestaan uit de ridders Ristridin, Ewijn, Bendoe en Arwaut. Ze willen de moord van de Rode Ruiters op Ridder Edwinem wreken. Eerst lijken de Grauwe Ridders tegen Tiuri te zijn, maar later worden ze vrienden.

De Rode Ruiters en Slupor

Dit zijn de ruiters uit de vijand van Unauwen: Eviellan. De Rode Ruiters hebben Edwinem vermoord en willen nu Tiuri vermoorden om zo de brief die hij bij zich draagt te onderscheppen. De leider van de Rode Ruiters is Slupor. Slupor bedenkt gemene listen om Tiuri te vermoorden.

Menaures

Menaures is een kluizenaar die leeft in de bergen. Hij is erg aardig voor Tiuri en geeft hem wijze raad. Op het eind van het boek blijkt dat hij een broer is van de koning van Unauwen.

De Koning van Unauwen

De koning van Unauwen is een ervaren koning en de broer van Menaures. Hij is vriendelijk en rechtvaardig.

De Koning van Dagonaut

De Koning van Dagonaut is iets jonger en vechtlustiger dan de Koning van Unauwen. Uiteindelijk slaat hij Tiuri tot ridder.

Quotes

"Ja, het zag er voor hem niet mooi uit! Hij moest op reis naar een ver land om een belangrijke brief te brengen en hij had niets bij zich dan de kleren die hij om zijn lichaam had, een gehavend gewaad dat helemaal niet doelmatig was." Bladzijde 39

"Tiuri gehoorzaamde. Als hij nog meer bleef tegenstribbelen, zou hij zich alleen maar verdachter maken en aan ontsnappen viel niet te denken." Bladzijde 97

"'Niemand van ons weet zijn ware naam, maar we noemen hem Slupor. Pas op voor hem!'" Bladzijde 208

"'Je bent vrij!' riep hij, Piaks handen drukkend. 'O, Piak, ik...' Hij zweeg en lachte hem toe." Bladzijde 283

"Maar Slupor werd nu van alle kanten achternagezeten, hij was zijn paard kwijt en zij waren hem een eind voor. Piak en hij moesten nu alleen nog zorgen dat die voorsprong bleef." Bladzijde 352

"Toen trokken alle ridders hun zwaarden, zodat de zaal plotseling leek op een woud van glinsterende klingen." Bladzijde 397

Thematiek

Trouw

Hoewel er misschien ook andere thema's bij dit boek passen, is 'trouw' waarschijnlijk wel de beste keuze. Vanaf het moment dat Tiuri de brief in handen krijgt, is hij vastberaden om deze ook goed af te leveren bij de koning van Unauwen. Hij heeft hier alles voor over. Tijdens zijn reis blijft Tiuri trouw aan Ridder Edwinem, maar ook aan zichzelf. Ondanks zijn succes blijft hij erg nuchter en wordt hij niet verwaand. Verder houdt Tiuri zich aan zijn woord. Alle beloftes die hij maakt, komt hij na. Hij brengt zelfs de dwaze in het bos nog een bezoekje op de terugweg. Dit had hij natuurlijk ook niet kunnen doen. Al deze bovenstaande zaken maken dat 'trouw' in het verhaal een terugkerend thema is.

Motieven

Vriendschap

In de bergen leert Tiuri Piak kennen. Al snel raken ze erg op elkaar gesteld en worden ze goede vrienden. Ze vertrouwen elkaar en helpen elkaar tijdens de tocht. Hun vriendschap zorgt er vaak voor dat ze uit nare situaties kunnen ontsnappen. Bij de burgemeester in Dangria bedenkt Piak bijvoorbeeld een list, waardoor Tiuri weet te ontsnappen.

Moord

De dood is een belangrijk element in 'De Brief voor de Koning'. Vooral de dood van ridder Edwinem is belangrijk. Doordat hij overlijdt en zijn brief aan Tiuri geeft, komt het hele verhaal op gang.

Familiebetrekkingen

De oorlog tussen Unauwen en Eviellan is ontstaan door jaloezie binnen de familie van koning Unauwen. De jongste zoon van de tweeling van de koning van Unauwen is jaloers op de oudste zoon. Hij vertrekt hierdoor naar Eviellan, wordt koning en verklaart de oorlog aan Unauwen. Deze jaloezie zorgt voor veel geheimen, spanning en avontuur.

Goed en kwaad

Tijdens de reis van Tiuri, moet hij goed opletten welke mensen goede bedoelingen en welke mensen kwade bedoelingen hebben. Soms lijken mensen slecht, terwijl ze eigenlijk goede bedoelingen hebben (zoals de Grauwe Ridders). Tiuri moet dus telkens op zijn hoede zijn en kan niet zomaar iemand vertrouwen. Gelukkig voelt hij wel vaak aan welke mensen goed en welke mensen kwaad zijn.

Identiteit

Een terugkerend thema in de boeken van Tonke Dragt is de zoektocht van een jongere naar zijn/haar identiteit. Ook in 'De Brief voor de Koning' is dit het geval. Tiuri wil ridder worden, maar deze kans "verpest" hij door de deur van de kapel open te doen. Tijdens de reis naar Unauwen leert Tiuri op zichzelf te vertrouwen. Als hij terug is in Dagonaut zegt hij ook dat hij deze reis voor geen goud had willen missen. Hij heeft geleerd verantwoordelijkheid te nemen, hij is een stuk volwassener geworden en hij is erachter gekomen dat hij een Zwervende Ridder wil worden.

Opdracht

Opgedragen aan de drie sterren in het westen

Trivia

'De Brief voor de Koning' heeft vele prijzen ontvangen, waaronder 'De Griffel der Griffels' en de onderscheiding voor 'Kinderboek van het Jaar'.

In 2008 is de film 'De Brief voor de Koning' verschenen.

In 2018 is bekendgemaakt dat er een Engelstalige serie van 'De Brief voor de Koning' gemaakt zal worden. De opnames zullen plaatsvinden in Nieuw-Zeeland.

Tonke Dragt is geboren in Batavia (nu: Jakarta) en heeft tijdens de oorlog tussen Nederlands-Indië en Japan opgesloten gezeten in een kamp.

Er is een vervolg op 'De Brief voor de Koning', genaamd 'Geheimen van het Wilde Woud'.

Titelverklaring

De titel van dit boek spreekt eigenlijk voor zich. Tiuri krijgt van een ridder een brief die hij moet bezorgen aan de koning van Unauwen. Deze brief zorgt ervoor dat Tiuri een groot avontuur gaat beleven. De titel geeft dus eigenlijk al een beetje aan waar het boek over zal gaan. 

Structuur & perspectief

Structuur

De Brief voor de Koning is opgedeeld acht delen. Elk deel heeft zijn eigen hoofdstukken. Dit zijn telkens ongeveer zes tot negen hoofdstukken. De hoofdstukken zijn niet erg lang. Deze namen van de delen en de hoofdstukken geven aan wat er in dat deel van het boek gaat gebeuren. Als Tiuri afscheid moet nemen van de Grauwe Ridders heet het hoofdstuk dat daarover gaat de naam Afscheid van de Grauwe Ridders. 

Perspectief

Het verhaal wordt vertelt vanuit Tiuri. Er wordt niet vertelt vanuit de ik-persoon, maar toch kom je als lezer alles te weten over de gedachten van Tiuri. Een mooi voorbeeld hiervan is het stuk dat Tiuri Jaro ontmoet, maar niet zeker weet of hij Jaro wel kan vertrouwen.

"Tiuri dacht er niet zo over. De man stond hem op het eerste gezicht helemaal niet aan. Maar dat was natuurlijk onredelijk, hield hij zich voor; waarschijnlijk was hij een onschuldige reiziger. Het was een stevige, donkere kerel; het eerste dat hem opviel, waren zijn lichtgrijze, harde ogen onder dichte wenkbrauwen die boven zijn neus doorliepen. Zijn mond was echter geplooid in een vriendelijke glimlach."

Gedurende het verhaal, komen er geen perspectiefwisslelingen voor. Als lezer blijf je alleen de gedachtes van Tiuri volgen. Je weet als lezer alles wat Tiuri ook weet. In bovenstaand citaat weet Tiuri nog niet dat Jaro niet te vertrouwen is. Als lezer weet je dit dan ook nog niet. 

 

 

 

Decor

Decor

Het verhaal speelt zich af in het Rijk van Dagonaut en het Rijk van Unauwen. Tiuri reist (soms samen en soms alleen) door deze twee landen. Onderweg veranderen de landschappen continu. De ene keer is Tiuri in een prachtig bos, de andere keer is hij in de bergen. Het landschap heeft grote invloed op de reis van Tiuri. 

Behalve in de natuur, speelt het verhaal zich ook nog af in drie steden: Dagonaut, Dangria en Unauwen. Unauwen is verreweg de mooiste van deze drie en Tiuri en Piak zijn er dan ook erg van onder de indruk. 

 

Tijd

Het is niet helemaal duidelijk wanneer het verhaal zich afspeelt, maar dit zal zo ongeveer in de Middeleeuwen zijn; toen er nog ridders en jonkvrouwen bestonden en toen er nog gereisd werd met paard en wagen. Deze middeleeuwse setting is belangrijk voor zowel de personages als de gebeurtenissen in het verhaal. De ridders, de jonkvrouwen en de kastelen zouden namelijk niet in een andere tijd gepast hebben. De gehele reis van Tiuri duurt ongeveer drie maanden. 

Stijl

'De Brief voor de Koning' is een vrij dik boek (449 bladzijden). Dit komt doordat Dragt een uitgebreide beschrijving geeft van de avonturen die Tiuri op zijn tocht naar koning Unauwen beleeft. Deze beschrijvingen zijn zeer gedetailleerd en soms wat lang, maar doordat de verschillende gebeurtenissen zich snel achter elkaar opvolgen, wil je als lezer toch blijven lezen. 

Doordat het boek al in 1962 is geschreven, is het taalgebruik soms wat verouderd. Dit is echter geen groot probleem. Het taalgebruik lijkt namelijk erg goed bij de middeleeuwse sferen in het boek te passen. Ondanks de soms ouderwetse woorden, zijn de zinnen erg begrijpelijk. Wel moet je soms goed opletten om het verhaal goed te blijven volgen. Er gebeurt namelijk zo veel dat het verhaal soms lastig te volgen is. De korte hoofdstukken met hun duidelijke titels maken het wel makkelijker om het verhaal goed te kunnen begrijpen.

Slotzin

Toen liep Tiuri, met Piak naast zich en Ardanwen aan de teugel, langzaam naar het oosten, naar de stad van Dagonaut.

Beoordeling

'De Brief voor de Koning' van Tonke Dragt wordt gezien als een een echte klassieker. Het heeft vele prijzen gewonnen en dat is, naar mijn mening, niet voor niets. Dit is een echt avonturenboek zoals iedereen het graag wil lezen: vol riddergevechten, sluwe listen, kastelen, ruige landschappen en koningen. Doordat Tiuri zo ontzettend veel meemaakt tijdens zijn reis, blijf je maar verder lezen. Je bent als lezer natuurlijk ook erg benieuwd of Tiuri de opdracht kan volbrengen. Het boek is zeker niet altijd even gemakkelijk en je moet je hoofd er tijdens het lezen goed bijhebben, anders mis je enkele belangrijke punten. Toch is dit zeker de moeite waard, want je wil de spannende ontknoping natuurlijk niet missen. 

 

Recensies

"Een waar meesterwerk dat als een klassieker onder de jeugdboeken kan worden beschouwd. " https://www.pluizer.be/ki...-de-koning

"De brief voor de koning is een klassieker die nog lang mee kan. Ook hedendaagse lezers zullen genieten van het spannende sfeervolle avontuur. " http://www.kinderboekenpr...tonkedragt

Bronnen

Over Tonke Dragt

https://www.leopold.nl/th...ragt/#meer

Op je 87ste doorbreken met een Netflix-serie: Tonke Dragt flikt het

https://www.volkskrant.nl...~b9e70ce9/