Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2017
• 269 pagina's
• Uitgeverij: Karakter

Flaptekst

Eerste zin

Als een enorme krabschaar pakt de sloopgrijper de muur aan de bovenkant klemvast. Even gebeurt er niets, alsof de wereld tot stilstand is gekomen, een denkpauze nodig heeft, dan trekt de grijper de muur naar voren en schieten barsten als bliksemschichten in het voegwerk. Uiteenvallend in losse bakstenen stort de muur neer op het terras voor de boerderij.

Samenvatting

In de proloog doet een sloper met een dragline bij een huis een huiveringwekkende ontdekking. Het gaat  om een lijk gaan in een afgesloten ruimte. Het lijkt erop dat het lijk levend is ingemetseld.

Hoofdstuk 1: Bianca van Dijk, rechercheur in Oost-Nederland, wordt bij een rijke vrouw geroepen die haar vertelt dat haar man, de advocaat Lodewijk de Graaf, die ochtend is gaan hardlopen en niet meer is teruggekeerd. Dat komt wel meer voor en er wordt daarom nog niet meteen  gezocht. Maar er is na enkele weken geen enkel spoor van Lodewijk: er wordt geen losgeld geëist, er lijkt geen andere vrouw in het spel. Dan ontvangen de politie en de krant een USB-stick waarop een door Lodewijk ingesproken bekentenis staat. Hij heeft veel dingen gefraudeerd en ziet het niet meer zitten. Maar die tekst is niet geloofwaardig. De recherche  besluit de zaak na een aantal weken te laten rusten: er is gewoon geen spoor. Ze biecht aan haar collega Joris (ouder  en 30 jaar gelukkig getrouwd) op dat ze wel eens vreemd gaat. Hij keurt het sterk af. Ze doet het met een huisarts (Vic) die ze op een congres in Londen ontmoette. Haar eigen huwelijk is op dat moment niet erg stabiel.

Hoofdstuk 2:
Bianca gruwt van de man die ze weken later vinden. Hij is op een paal gespietst: punt in zijn achterwerk die uit zijn nek steekt; een gruwelijke dood. De man - Onno van Schijndel- lijkt een brave vastgoedhandelaar te zijn, maar na onderzoek blijkt zal snel dat hij een overspelige relatie met Frieda heeft, waarvan zijn vrouw geen weet heeft. Bianca en Joris laten dat maar zo. Dat heeft ook niets met de moord te maken.

Hoofdstuk 3:
Het lijk van de proloog wordt gevonden. De man is levend begraven in een kleine ruimte van een gehuurde boerderij. Het komt aan het licht als de boerderij wordt gesloopt. Er zijn twee maanden voorbij gegaan. De eigenaar weet niet wie de boerderij van hem huurde.
Intussen blijft Bianca vreemd gaan met Vic, maar het gaat al; niet meer van harte. Haar man Peter spot haar met een IPhone App en de poppen zijn aan het dansen geslagen. Ze blijven wel onder één dak wonen. 

Hoofdstuk 4:
 Van hun leidinggevende krijgen Bianca en Joris tien dagen de tijd om gegevens over de moorden te verzamelen anders wordt het dossier gesloten. (dat is wel erg snel) Ze ontdekken al snel dat Lodewijk en Onno bij elkaar in de zelfde klas hebben gezeten. Het waren gerenommeerde pestkoppen blijkt uit nader onderzoek.
Dan komt een andere verteller in de handeling. Deze Walter werd  vanaf de geboorte vanwege een afwijkend uiterlijk vreemd behandeld, hij werd daarna erg gepest op school, hij wordt niet gewaardeerd in zijn werk en ook nog eens in de steek gelaten door een vrouw. De lezer weet dan wel dat hij de dader is, dus er zit niet veel whodunitspanning in de thriller.

Hoofdstuk 5:
Bianca staat op wacht en ziet dat Vic ook nog een andere vriendin heeft. Zij beraamt met die vrouw een plannetje. Ze bedwelmen hem als ze samen een afspraak hebben en droppen hem bij een homo-ontmoetingsplaats, wat een minder prettige ervaring voor Vic wordt. Bianca en Joris ontdekken dat er nog een derde pester op school was: Olivier Lucassen. Die loopt dus ook gevaar.
Walter is aan zijn eerste moordzaak bezig en hij vertelt hoe hij Lodewijk verrast en hem in een ruimte onder een boerderij levend begraaft. Maar hij verstrekt Lodewijk eerst nog voldoende water om hem nog een tijdje in leven te houden en te laten lijden.

Hoofdstuk 6:
In dit hoofdstuk komt vooral naar voren wat Walter heeft meegemaakt op school:
- de onverwachte verleiding door Marcella die hem daarna van verkrachting beschuldigd
- het grote zelfverdiende stuur van zijn fiets dat gejat wordt door de drie jongens
- de "Golden Showers" van Onno, Olivier en Lodewijk in het gezicht van Walter
- het opsluiten van Walter in een toilet tijdens een excursie door Onno: hij wordt op het allerlaatste moment gered van de verdrinkingsdood.
Lodewijk wordt door Walter voor schut gezet. Hij besluit ook nog op een andere manier wraak te nemen. Hij laat Lodewijk allerlei fraudes bekennen op een voicerecorder. 

Hoofdstuk 7:
Bianca en Peter zijn weer on speaking terms. Hij heeft het er wel moeilijk mee, en zij beseft dat ze stom is geweest. 
Walter rekent intussen af met Onno: hij veinst een ongeluk en overmeestert Onno. Hij bergt hem eerst op in de kofferbak van diens Mercedes voordat hij hem aan een paal spietst. Onno had zich wel verontschuldigt voor het pesten, omdat hij zelf een slechte jeugd heeft gehad.

Hoofdstuk 8:
Olivier Lucassen zal waarschijnlijk het volgende slachtoffer zijn van Walter. Maar die is meestal in het buitenland. Dan ontdekt Walter dat Olivier getrouwd is met Marcella: het meisje dat hem een "oor had aangenaaid." Dan moet zij maar boeten. Hij bespiedt haar een tijdje en tijdens het uitlaten van de hond (die hij met gif lokt) overmeestert hij haar en rijdt hij met haar naar haar villa in Ede. Hij heeft een plan om haar gruwelijk te verbranden. Eerst verkracht hij haar.

Hoofdstuk 9 :
Bianca zit te wachten op Marcella die haar over het pestgedrag op school wilde vertellen. Ze belt Marcella en die wordt onder schot gehouden door Walter. Bianca gaat uit eigen beweging naar Ede en wordt ook gegijzeld door Walter. Hij wil ook haar verbranden. Ze worden in terpentine en thinner gedompeld.  Omdat zij weer  te laat thuis is, wordt Peter ongeduldig en hij peilt haar weer met zijn Iphone App. Dan ziet hij dat ze in Ede is en hij rijdt naar het huis van Olivier en Marcella. Hij komt op tijd maar kan weinig doen. Maar dan is er ineens de politie en die schiet Walter Zonderman in zijn nek. Hij bloedt dood, weliswaar met een glimlach op zijn gezicht.

Personages

Walter

Walter is de jongen die al vanaf het begin van zijn leven in een achterstandspositie is geplaatst. Hij wordt gepest in zijn jeugd, op school, later in zijn werk en in zijn relaties is hij ook niet gelukkig. Hij is de blindganger die ineens tot ontploffing komt. In feite is hij een eenzame en zielige figuur, maar in zijn wraakneming gaat hij wel erg ver.

De pesters

Het geldt eigenlijk voor alle vier pesters: Onno, Lodewijk, Olivier en Marcella: ze lijken zich niet bewust van de impact die het pesten op kinderen heeft. Het gaat om uit de hand gelopen geintjes en die richten zich vaak op de zwakke in een groep. Die trekt dat aan (zegt Lodewijk op een bepaald moment) Hoewel ze soms erg ver gaan kunnen ze het zich later nauwelijks meer herinneren. ze kennen Walter niet meer van naam. Ze hebben allemaal furore gemaakt. Ze willen met geld hun wreker afkopen, voor hen is immers alles met geld te koop geweest.

Bianca

Bianca kan niet meer tegen het saaie leven dat ze bij echtgenoot Peter heeft: hij is te rustig voor haar en ze vindt dat een vorm van afstandelijkheid. Zij heeft een adrenalinebaan waar ze ook nog eens veel tijd in stopt. Van haar man mag ze echt wel minder werken. Het is niet zo gek dat na een aantal jaren huwelijk de passie voor seks afneemt. Ze verkeert dan in een fase die je vaak bij mannen de midlifecrisis noemt en ze stort zich in de armen van een charmante huisarts. Die heeft wel wat met seks en ze raakt een beetje verslaafd aan Vic. Het is haar oudere en betrouwbare collega Joris die haar ogen opent. Ze komt erachter dat Vic haar min of meer misbruikt en ze beraamt met de andere bedrogen een plan onder het motto "de bedrieger bedrogen". Hij mag zijn lusten botvieren op een homo-cruise-plaats.

Quotes

"Terwijl ze over het knarsende hagelwitte grind naar hun auto lopen, somt Joris de mogelijkheden op: ‘Of de man heeft een dom ongeluk gehad, is bijvoorbeeld ergens te water geraakt en verdronken, of hij is ontvoerd en dan moeten we nu wachten op een eis om losgeld, telefonisch of via een brief met plakletters, of hij ligt ergens in bed met een lekker blond wijf. Ik ga voor het laatste." Bladzijde 14

"Maatregelen? Wat voor maatregelen?’ De komkommer is aan de beurt. Bianca pakt met veel kabaal een mes uit de bestekla en snijdt in hoog tempo dikke plakken af. ‘Je bedoelt zeker dat ik minder moet gaan werken?’ Het scherpe mes scheert rakelings langs haar vingertoppen. ‘Volgens mij zou je het liefst hebben dat ik helemaal stopte en huismoedertje ging spelen. Zou je zeker wel makkelijk vinden. En geil.’" Bladzijde 16

"Bianca staart naar het plafond van de hotelkamer. Zou hij gemerkt hebben dat ze deze keer minder gepassioneerd was, het klaarkomen zelfs heeft gefaket? Misschien denkt hij dat het door haar werk komt, dat ze steeds aan het slachtoffer moet denken. De waarheid is dat haar geweten haar inde weg zit en haar belet om zich helemaal te geven." Bladzijde 68

"Mensen die bang zijn, onzekerheid uitstralen, die lokken agressie uit, dat is altijd zo geweest, gaat Lodewijk verder."Zelfs honden slaan er op aan. Ze ruiken het. En misschien is dat ergens ook wel goed: het dwingt het slachtoffer om weerbaar te zijn, sterker te worden."" Bladzijde 176

"Ze zitten nog maar net of de vrouw biecht op: Ik wist dat de politie het vroeg of laat zou ontdekken. Ja, ik had een relatie met Onno. Hij was mijn grote liefde." "Die u niet kon krijgen, want hij was getrouwd", gooit Bianca het dillemma meteen op tafel." Bladzijde 59

"Er ligt iets onder de brokken beton. Om het beter te kunnen zien zakt hij op zijn hurken, brengt zijn hoofd dichterbij en knijpt met zijn ogen. Dan ziet hij wat het is. Van schrik deinst hij achteruit en zoekt, om niet om te vallen, met zijn handen achter zijn rug steun tegen de scherpe betonbrokken. Het avondeten zal hij niet De blindganger 1-272.indd 8 09-02-17 14:43  meer halen, want hier moet de politie aan te pas komen. Hij heeft toch al geen trek meer. De misselijkmakende stank die uit het gat opstijgt doet hem kokhalzen." Bladzijde 8

Thematiek

Wraak / bloedwraak / eerwraak

Zoals vaak in thrillers is het motief van de dader wraak. Walter Zonderman wordt op school erg gepest door drie klasgenoten.( Zie daarvoor onder het motief Pesten op school.) Ook in zijn latere leven gaat het hem niet voor de wind. Hij wordt ambachtsman, terwijl zijn vroegere klasgenoten mooie functies bekleden, hij wordt op zijn werk gekleineerd en hij is niet populair. Hij heeft wel een relatie, maar die heeft er na een tijdje ook genoeg van. In een gedicht aar vertelt hij hoe eenzaam hij in feite is. Het leven heeft hem werkelijk niets gebracht. Het begon al als kind, toen hij door zijn afwijkende uiterlijk gezien werd als een kind van een andere vader. Wanneer hij als verwarmingsmonteur door Lodewijk de Graaf wordt afgeblaft, komt al het oude aangedane leed weer boven en hij besluit een wraakactie op touw te zetten door de drie jongens een zeer pijnlijke en afschuwelijke dood te bezorgen.Het is dan 32 jaar na dato en wat latent gebleven is, borrelt ineens aan de oppervlakte. Wanneer aan het einde van het verhaal blijkt dat Olivier ook nog getrouwd is met het meisje dat hem voor de ogen van hun klasgenoten ook vernederde, besluit hij haar in zijn wraaklust mee te nemen. Ook Bianca neemt wraak. Ze heeft een overspelige relatie met een huisarts Vic en wanneer ze merkt dat hij haar eigenlijk misbruikt en en er ook nog andere vriendinnen op na houdt, beraamt ze met een ander misleide vrouw een plannetje. Ze bedwelmen de huisarts en leveren hem zonder pantalon bij een homo-ontmoetingsplaats af. Daar vindt hij gretig aftrek.

Motieven

Whydunit

De thriller is dus meer een whydunit dan een whodunit. Walter wil wraak nemen voor het verleden. Hij heeft zich als blindganger meer dan 30 jaar koest gehouden, maar gaat nu volledig los.

Whodunit

Eigenlijk is er maar weinig whodunit in de thriller. Wanneer over het verleden van Walter wordt gesproken, beseft de lezer wel dat hij de wreker is.

Verkrachting/seksualiteit

Dit motief komt ook enkele keren in de thriller voor. het begint al met Marcella die Walter uitdaagt en beschuldigt van verkrachting. Er gaan diverse personages vreemd. Na de moord op Onno dringt Walter een huis binnen en verkracht een slapende vrouw. In het laatste hoofdstuk neemt hij wraak op Marcella door haar naar haar huis terug te brengen en eerst te verkrachten voordat hij haar zal vermoorden. Daarnaast zijn er ook in het politiekorps nogal wat verwijzingen naar seks en porno. Zo wordt er gedold over de voorliefde van Walter voor seks met MILFS. Een oudere rechercheur weet niet wat daarmee wordt bedoeld.

Uitgebloeide liefdesrelatie

De relatie tussen Peter en Binaco is aan slijtage onderhevig. Hij is een rustige man, en een goede vader, maar ze mist de passie in haar relatie. Daarom gaat ze vreemd met Vic. het komt een keer uit als Peter met een Iphone App haar mobiel traceert en dan moet ze met de billen bloot. Het komt uiteindelijk allemaal weer goed tussen die twee, niet in de laatste plaats om,dat Peter haar mobiel weer traceert op het moment dat Walter haar wil ombrengen.

Moord

Er is natuurlijk sprake van moord, omdat Walter van tevoren beraamt wat hij met zijn ex-schoolgenoten gaat doen. Lodewijk wordt levend begraven in een door hem zelf gegraven ruimte in een oude boerderij en Onno smaakt het genoegen om aan een paal gespietst te worden. Er is nog sprake van een beraming van een derde moord. Ook Olivier Lucassen zou er aan moeten geloven, maar ook zijn vrouw en Bianca dreigen vermoord te worden. Hun zou de verbrandingsdood wachten.

Pesten op school

Walter wordt door zijn klasgenoten gepest. Marcella probeert hem op een feestje te verleiden en als hij denkt dat hij seks met haar mag hebben, schreeuwt ze moord en brand en zegt dat hij haar wil verkrachten. Hij wordt gepest tijdens de gymles en is de kneus van de kneuzen. De drie jongen (Onno, Olivier en Lodewijk) zetten een kaakklem in zijn mond en pissen in zijn gezicht waardoor hij hun urine moet drinken. Onno sluit hem tijdens een excursie op in een toilet en Walter wordt net op tijd gered om niet te verdrinken als een waterleiding kapot wordt getrokken. Als gevolg van de pesterijen verlaat Walter in vwo-4 het Vermeerlyceum en gaat hij naar de mavo. Ook later tijdens zijn werk wordt hij door mensen vernederd. Hij is zo altijd het pispaaltje geweest, wat wraakgevoelens heeft opgeroepen.

Overspel

Bianca de rechercheur gaat vreemd met Vic een huisarts die ze op een congres in Londen heeft ontmoet. Ze pleegt overspel omdat haar huwelijk een beetje uitgeblust lijkt. Frieda is de minnares van Onno van Schijndel, de man die door Walter wordt gespietst. Een andere vorm van overspel is dat Vic er naast Bianca nog een andere vriendin op na houdt. Bianca ontdekt dat en samen beramen ze een plannetje om wraak te nemen.

Psychische afwijking

Walter is een psychopaat die door het gepest op school een mislukt leven lijdt. Wanneer het onheil zich ook zijn latere leven blijft manifesteren, wordt de wraakgedachte bij hem levend. Lodewijk blaft hem als verwarmingsmonteur af en dan komt het psychopathische in Walter boven. Een expert op het gebied van menswetenschappen zegt dat het ook een PTSS kan zijn. In ieder geval slaat Walter uit wraakzucht aan het moorden.

Motto

Het Engelstalige motto luidt:
"If I could do it all again
I'd go back and change everything
But time won't let me go."

Songregels van The Bravery in Time wo'nt let me go.
Je kunt de song beluisteren via YouTube.
https://www.youtube.com/watch?v=spKOib_D5YY  

Het is duidelijk dat het motto slaat op de in het leven teleurgestelde Walter Zonderman die wraak neemt op zijn klasgenoten uit 1983.

Trivia

Het is de eerste thriller van de schrijver die journalist is bij gerenommeerde dagbladen.

Titelverklaring

De blindganger in deze thriller is Walter Zonderman.
Een gedragswetenschapper legt het aan Bianca uit op blz. 223 :" Het is duidelijk dat hij zichzelf niet meer onder controle heeft. Hij is al die jaren een tikkende tijdbom geweest. Een blindganger. Zo'n niet ontplofte vliegtuigbom uit de Tweede Wereldoorlog, die zich tientallen jaren onder het zand rustig heeft gehouden en nu opeens is afgegaan en dood en verderf zaait."

Het is een fraaie metafoor voor Walter die zich 32 jaar lang onder het zand verborgen heeft gehouden en dan ineens is afgegaan en dood en verderf heeft gezaaid."

Structuur & perspectief

De thriller is opgebouwd in 9 hoofdstukken, waarin een proloog vooraf gaat. In die proloog wordt een levend begraven lijk in een kelder onder een boerderij ontdekt.

In de 9 hoofdstukken lopen heden en verleden door elkaar. Dat geeft gek genoeg een heel spannend verloop. De lezer weet uit hoofdstuk 1, 2 en 3 al dat Lodewijk en Onno vermoord zijn en ook op welke manier dat is gebeurd, maar in de volgende hoofdstukken 5, 6 en 7 wordt ook beschreven hoe Walter met Lodewijk en Onno aan het "werk is gegaan." 
In hoofdstuk 6 wordt ook duidelijk waarom Walter wraak wil nemen, omdat in dat hoofdstuk veel over de pestgeschiedenis van Walter wordt verteld. Dat is een verhaaldraad uit 1983.  Het verhaal- Nu dat in de meeste hoofdstukken wordt besproken speelt in het jaar 2015.

Het perspectief berust voor een groot deel bij de rechercheur Bianca van Dijk. Vanuit haar gezichtspunt kom je ook te weten waarom ze vreemd gaat. Gaandeweg hoofdstuk 5 en 6 komt er een andere personale verteller in het verhaal erbij: dat is Walter Zonderman. Zo leer je zijn motieven kennen om de moorden te plegen. Bianca vertelt steeds in de o.t.t. , Walter eert ook, maar bij de beschrijving van de moord op Onno, gaat hij over naar de o.v.t. (het waarom daarvan wordt niet duidelijk, functioneel is het in ieder geval niet)

Maar daarnaast worden er nog enkele (zij het korte) passages verteld door andere personages dan bovengenoemde twee vertellers. Aan het eind is er bijvoorbeeld een passage die door Peter wordt verteld en een andere keer lijkt Lodewijk de Graaf ook even een verteller. Bijvoorbeeld om te beschrijven wat hij ziet in de ruimte onder de grond. Daarmee lost hij de beperking van het gekozen perspectief op.
Peter is nodig om de plaats te kunnen bepalen waar Bianca op dat moment is en daarom is dat eigenlijk een verteltruc om de oplossing te kunnen beschrijven.

Decor

Het decor is  Gelderland. Bianca is rechercheur in regio Oost. Er worden plaatsen genoemd als Amersfoort (Utrecht weliswaar) maar ook Wageningen( daar woont Bianca met haar man Peter) Ubbergen, Lochem, Den Dolder ( de woonplaats van Onno van Schijndel) Ede (de villa van Olivier Lucassen) etc.

De tijd van het verhaal-Nu is gemakkelijk uit te rekenen, omdat Walter een aantal keer benadrukt dat hij 32 jaar heeft gewacht voordat hij wraak neemt. De lezer weet dan intussen dat het gaat om de schoolklas(vwo-4) van 1983 op het Vermeerlyceum.  Dan komt je voor het Verhaal-Nu op 2015. De eerste verdwijning is eind juni (Lodewijk de Graaf), zijn lijk wordt ongeveer twee maanden later gevonden en in de zomer wordt Onno gespietst. Op weg naar zijn derde slachtoffer geeft Walter aan dat het eind september is. De vertelde tijd van het verhaal-Nu is dus ongeveer drie maanden.
Het verleden speelt zich dus voornamelijk (verhaaltechnisch gezien) op school in 1983.

Stijl

De stijl van een harde testosteron-thriller in de inderdaad gesignaleerde lijn van o.a. Stieg Larssen. Gruwelijke scènes en niets verhullende dialogen. Dus wel een uitkijkertje voor al te jeugdige lezers.

Slotzin

De donkere ogen staren richtingloos de kamer in, met de blik van iemand die er niet meer is. En die daar heel tevreden mee lijkt,. gezien de niet te missen aanzet tot een krul omhoog, die zich naar de mondhoeken heeft vastgezet.

Beoordeling

Spannende thriller die door de opbouw al snel duidelijk maakt wie de dader is, maar die gek genoeg wel blijft boeien. Dat heeft te maken met de vertelkracht van de schrijver. Wel een thriller voor mensen met een sterke maag en sterke zenuwen.

Het thema pesten op school is de laatste tijd erg actueel en heeft onlangs geleid tot enkele zelfmoorden van leerlingen. De invloed van pesten op school is inderdaad erg groot en wraakgevoelens kunnen lang latent blijven, totdat een dragline je ziel openrukt.
 

De thriller kan m.i. uitstekend gecombineerd worden met thrillers en romans die ook over pestgedrag gaan:
- Judith Visser - Stuk (over een meisje dat na pesten wraak neemt) 
- Jennifer Brown - Hate List
- Tatjana van Zanten - Supergelukkig
- Esther Verhoef - Tegenlicht 
- Evert Hartman - Oorlog zonder vrienden
- Renate Dorresteijn - Het duister dat ons scheidt