Het lijkt er op dat je browser advertenties blokkeert. Scholieren.com kan alleen bestaan door inkomsten van advertenties. We
zouden het lief vinden als je de blokkade voor onze site uit zet. Dankjewel!
Examenleerlingen opgelet: over 50 dagen is het zo ver! Wil jij ook slim leren, zeker slagen? Ontdek alle tips, tests, trucs en tools van Examenbundel en sleep dat diploma binnen. Wil je zeker weten dat je niks mist? Meld je dan snel aan en ontvang alle tips in je mail!
Ik wil slagen!
Feitelijke gegevens
1e druk,
2020
317 pagina's
Uitgeverij: Brandt
Flaptekst
Klimaatverandering, overbevolking, pandemieën... de mensheid lijkt een donker tijdperk te betreden, of misschien zelfs te balanceren op de rand van de afgrond. Het inspireert bestsellerauteur Leonoor Levie om de Ark van Noach als basis voor haar nieuwe roman te gebruiken. Tijdens een dancefestival op een cruiseschip in de Middellandse Zee hoopt ze de ontbrekende schakel te vinden die het bijbelse verhaal aan de huidige tijd linkt. Al voordat ze aan boord gaat, krijgt Leonoor gezelschap van een onvoorziene gast. Het is het verontrustende begin van een boottrip waarin alles lijkt te zijn toegestaan wat God verboden heeft. Te midden van pompende beats, drank, drugs en excentrieke figuren vindt Leonoor de verbindende factor die zij zoekt. Maar de prijs die zij daarvoor betaalt, is onevenredig hoog.
Eerste zin
Het is bloedheet in het vliegtuig. De man in de stoel naast heeft geen moeite met het innemen van zijn persoonlijke ruimte. Wijdbeens leunt hij achterover.
Samenvatting
I Een vrouw, een man een boot ( + een motto uit Genesis 6) De 48-jarige Leonoor Levie (romanschrijfster) zit aan boord van een charter naar Barcelona. Ze zal daar inschepen op het cruiseschip The Ark om er een drie dagen durend festival van muziek en dans te bezoeken. Ze wil namelijk inspiratie opdoen voor een moderne roman over de Bijbelse Ark. Leonoor heeft een moeilijke periode achter de rug waarin haar gezondheid en overspel van haar man een groot aandeel hebben gehad. Op het laatste moment heeft haar vriendin Iris afgehaakt om mee te gaan. Het vliegtuig heeft vertraging door een storm en ze maakt kennis met haar buurman Ties van Gils (33 jaar). Hij beweert dat hij vastgoedhandelaar is, maar omdat er een meervoudig perspectief in de roman zit, weet de lezer al dat hij betrokken is bij drugshandel. Een reiziger op rij drie die moeilijk doet tegen de stewardess, wordt door deze Ties tot de orde geroepen. Als ze eenmaal vertrokken zijn, is er onderweg veel turbulentie. De herrieschopper van rij drie gaat tijdens zo'n turbulentie- moment naar het toilet en komt er zwaargewond uit als slachtoffer van een enorme luchtzak. Een aanwezige dokter moet hem bijstaan. Ties krijgt via z'n telefoon (PGP) bericht dat er iets niet goed gaat in Barcelona. De mannen die hij zou bezoeken, zijn opgepakt door de politie. Hij vraagt aan Leonoor of hij de vrijgekomen plaats van haar vriendin Iris kan innemen tijdens de cruise. PGB = telefoon waarmee je niet kunt bellen, maar waarmee je berichten die privé moeten blijven, kunt versturen.
(Intermezzo : noties van Leonoor Levie over de opzet van een roman "Kroniek van een verdoemd leven." Daarin zal Tycho Simons een rol spelen: zijn familie is verdoemd )
2 Aanmonsteren ( + een motto uit Genesis 7) In dit hoofdstuk zitten Leonoor en Ties al aan boord van het cruiseschip. Zonder al te veel moeite heeft ze hem de plaats van haar vriendin kunnen laten innemen. Haar telefoon heeft ze stom genoeg laten liggen in het vliegtuig. Ze denkt terug aan het overspel van haar man Johan. Liefst had ze het allemaal niet geweten van wat hij had uitgevreten (de Leer van Leonoor). Ze vertelt Ties dat ze aan de opzet van een roman over de Ark wil werken. Kort daarna raakt ze in paniek: wat moet ze hier met een vreemde man aan boord? Ze voelt al wat deining, maar het is al te laat. Het schip is al afgevaren.
Intermezzo : Wereldpremière : Interview met God (deel I) In de Koningin Maximazaal van het Koninklijk Tropen Instituut in Amsterdam heeft presentator De Haan een interview met God. Hij antwoordt op de vraag van De Haan dat hij echt God is. Er is weer een andere ik-verteller (de eindregisseur van het programma dat op tv wordt uitgezonden). Aan de toeschouwers wordt gevraagd een beeld te schetsen wie ze zien zitten. Iedereen in de zaal heeft een ander Godsbeeld. God, die verwijst naar de Bijbelse zondvloed, geeft aan dat anno nu de wereld niet zal vergaan, maar dat er een einde zal komen aan de mensheid die de aarde verziekt heeft.
3. Het ruime sop ( + een motto uit Genesis 7) Leonoor en Ties eten, drinken en kletsen gezellig. Ties voelt zich aangetrokken tot de oudere vrouw. Hij merkt dat ze iets aan haar borst heeft. Aan boord bevindt zich een vreemde dokter Seb, die als levensgoeroe een agefree leven propageert. Leonoor heeft het met Ties over de geschiedenis van Ark van Noach. Ze komt op het idee dat je in een roman een interview met God zou kunnen opnemen om te laten zien wat die van de huidige situatie op aarde vindt.
Intermezzo : Wereldpremière : Interview met God (deel II) Het interview met De Haan en God gaat verder. Kern van het tweede deel is dat God vertelt dat de gegevens van de vloed (veertig dagen regen) en de leeftijd van Noach (heel oud) relatief zijn. Hij waarschuwt voor de klimaatgevolgen voor de aarde en de mens in deze moderne tijd. De mens zit eigenlijk al midden in een tweede zondvloed.
4. Het water komt eraan ( + een motto uit Genesis 6) Leonoor heeft de nacht met Ties doorgebracht. 's Morgens vroeg wil ze naar yogales. Ze ontmoet daar een influencer, de genderneutrale (?) Stevie. Ties krijgt een melding via zijn PGB dat er ook niet iets goed gaat in Nederland met zijn handel. De lui in Barcelona waren al van hun bed gelicht. Wanneer Leonoor terugkeert naar haar hut en ziet dat Ties even afwezig is, doorzoekt ze zijn tas en ze ziet zijn paspoort. Dat lijkt in orde. Ze praat later met Ties opnieuw over de Ark van Noach. Wetenschappers hebben bewijzen gevonden dat die echt heeft bestaan.
Intermezzo : Wereldpremière : Interview met God (deel III) God geeft aan in dit korte deel dat de mens er beter aan doet om geen vlees meer te eten. Het was een vergissing van hem om na de zondvloed Noach en zijn nazaten te adviseren vlees te eten.
5. Hij had geen schijn van kans (+ een motto uit Genesis 9) Leonoor en Ties genieten aan boord van het eten en drinken. Leonoor eet geen vlees (!) Het dansfeest betekent voornamelijk herrie. Ze ontmoeten ook een aantal jongelui (o.a de jonge dokter die in het vliegtuig heeft geassisteerd.) Van Stevie, de influencer die toch een meisje blijkt, krijgt Leonoor een XTC-pil. Ze wordt geil. Een van de jonge knullen heeft gezien dat Ties een telefoon heeft waarmee je niet kunt bellen (PGP). Die hoort bij dealers, zegt hij. Terug in de hut vertelt Ties dat hij een undercoveragent is die achter een bepaalde familie aan zit die drugs verhandelt. Leonoor vindt het verhaal van Ties een goede inspiratiebron voor haar roman.
(Intermezzo : Aanzet voor de roman "Kroniek van een verdoemd leven." Daarin zal Tycho Simons een rol spelen: zijn familie is verdoemd. Leonoor beschrijft hoe ze het verhaal zal aanpakken, te beginnen met de geboorte van een voorvader in 1916. De familie begint na de oorlog te smokkelen: eerst boter- jenever- amfetamines en dan XTC. Tycho is een speelbal van de opzet van zijn vader.
6. Uit de comfortzone (+ een motto uit Genesis 8) De cruise nadert Ibiza. Leonoor gaat van boord met een rolkoffer. Ties is bang dat ze niet meer terugkeert. Maar dat doet ze wel. Leonoor heeft begrepen dat Ties Tycho is en geen undercoveragent maar een crimineel is. Ze heeft besloten na haar borstoperatie (ze had een laatste voorstadium van borstkanker) dat ze niet altijd in haar comfortzone wil blijven zitten. Ze wil terug naar Ties aan boord van The Ark. Ze hebben voor het eerst seks en ze vertelt Ties van haar borstkankerperiode. Ze heeft een neptiet. Ties geeft toe dat hij in de drugshandel zit, maar ook dat zijn halfzus met een onderzoeksjournalist journalist uit is op zijn val.
Intermezzo : Wereldpremière : Interview met God (deel IV) God geeft in dit korte deel van het interview aan dat de mens er beter aan doet geen kinderen meer te verwekken. De mensheid gaat er gegarandeerd aan en daarom is het beter dat vrouwen geen kinderen meer zullen baren.
7. Het verdwijnen van onze soort ( + een motto uit Genesis 6) Ties en Leonoor hebben volop seks en brengen later de avond door op de ruime kamer van Stevie en dokter Seb. De jongens van eerst zijn er ook, maar ze gebruiken veel alcohol en drugs. Influencer Stevie is ook van menig dat de mensen geen kinderen meer moeten krijgen (!) . Als Ties en Leonoor opstappen, ontmoeten ze bij de lift een dronken aso die het over 'kanker dit en kanker dat' heeft. Ties komt ridderlijk op voor de geschrokken Leonoor en slaat één van de gasten op zijn bek.
Intermezzo : Wereldpremière : Interview met God (deel V) De geïrriteerde presentator De Haan praat met God over de voedselketen waarin de mens bovenaan zou staan. God schampert daarover en zegt dat het beste schepsel echter een 'beerdiertje' is. Dat is een ontwikkeld maar minuscuul schepsel. De Haan negeert het en God laat het onweren en bliksemen. De zaal met toeschouwers siddert en daarna is het podium leeg: God is verdwenen.
8. De regenboog (+ een motto uit Genesis 8) Ties is opgepakt voor geweldpleging en zit in een hut opgesloten met een bewaker ervóór. Leonoor bedenkt met Stevie en dokter Seb een plan om hem te bevrijden. Ze moeten met een lesbische kus de bewaker afleiden en dan zullen de mannen hem neerslaan. Bij het ontfutselen van zijn sleutelkaart komt de man echter bij zinnen en vlucht via het balkon van de hut. Door toedoen van Leonoor raakt hij in zee en zal verdrinken. Ties is bang bij het verlaten van het schip opgepakt te worden. Leonoor scheert zijn haar weg . Er wordt omgeroepen dat iedereen aan boord moet blijven. Ties wordt bang en zal overboord springen om dan zwemmend de haven van Barcelona te kunnen bereiken. Zijn paspoort ligt al in de zee, dus met het vliegtuig terug zit er niet in. Leonoor zal een auto huren om hem naar Nederland te rijden. Als ze in Barcelona naar het verhuurbedrijf stapt, verwacht ze een regenboog als teken dat alles goed is gekomen. Als ze zich omdraait, ziet ze geen regenboog.
Voorwoord voor de roman: "Kroniek van een verdoemd Leven". Leonoor schrijft een voorwoord bij haar nieuwe roman. Ze vertelt over het verschil tussen fictie en werkelijkheid. Ties/Tycho is levenloos aangetroffen in de haven van Barcelona. Op sommige families zal altijd een vloek blijven rusten. Alleen liefde en respect voor de medemens kan een vloek doorbreken.
Leonoor is een schrijfster van 48 jaar, die al 27 jaar getrouwd is met een man die haar kort geleden bedrogen heeft met 'twee" van zijn medewerkers. Ze is ook een borst kwijt die veroorzaakt werd een operatie die het laatste voorstadium van borstkanker moest repareren. Niet zo raar dat ze er aan de ene kant even uit wil ( een cruise hoewel ze niet van varen houdt) en aan de andere kant een nieuwe inspiratiebron wil vinden voor het schrijven van een roman die volgens haar een moderne variant op het verhaal van Noach moet zijn. De inhoud wil ze koppelen aan de manier waarop de huidige mens met de aarde omgaat. Dan ontmoet ze de aantrekkelijke jonge man op haar chartervlucht naar Barcelona. Hij maakt enige indruk met zijn optreden in het vliegtuig tegen een vervelende reiziger. Ze neemt hem mee op de cruise, wat door alle consternatie omtrent het weer en de vertraging weinig problemen geeft. Gaandeweg haar verblijf op het schip begint ze wel wat voor Ties te voelen. Het is erg gezellig met hem, ze drinken (en ze rookt zelfs weer even). Ze verlaat de comfortzone waar ze een hele tijd in heeft gezeten. Misschien wil ze op die manier ook wel een beetje wraak op haar man nemen. Een XTC-pil neemt een eerste drempel weg en haar inzichten op Ibiza de laatste. Ze heeft dan seks met Ties, maar het geluk duurt niet lang. Ties komt voor haar op en slaat een dronken jongen neer. Dat leidt uiteindelijk tot een duik van boord en een afspraak in Barcelona om samen terug naar Nederland te rijden. Maar de beloofde regenboog komt niet. Wel heeft Leonoor genoeg stof opgedaan om een nieuwe roman te schrijven: "Kroniek van een verdoemd leven."
Ties
Ties is 33 jaar en hij staat aan het hoofd van een Nederlandse drugsorganisatie die XTC-pillen maakt. Hij komt uit een Brabantse smokkelaarsfamilie. De ene tak van de familie houdt zich bezig met vastgoedzaken en zorgt er zorgvuldig voor dat de financiën van de drugstak in de boeken gescheiden blijft. Op papier zijn Ties' vader en hij gebrouilleerd. Ties doet het gevaarlijke werk en kan eigenlijk nergens op terugvallen als het mis zou gaan. Bovendien wil zijn stiefzus Sylvia met hulp van een journalist hem wel een loer draaien. Dat gebeurt dus ook. Ties draait overal voor op. Uit zijn verhaal blijkt niet of hij Leonoor echt een liefdespartner voor hem vindt. Waarschijnlijk denkt hij er niet over na. Hoewel zijn keiharde commentaar in hoofdstuk 1 over zijn nieuwe vriendin Eveline veel zegt. ("Tien keer neuken en dan samenwonen zeker. Dat ga ik nooit meer doen.") Het valt niet uit de tekst op te maken of Leonoor en hij 'de tien' aan boord halen. Wel beweert hij haar in Nederland te komen opzoeken. Hij is echter vijftien jaar jonger dan Leonoor. Zijn zwemkwaliteiten reiken niet ver genoeg om van het dek van het cruiseschip de veilige haven van Barcelona te bereiken. Hij wordt wel de hoofdpersoon in de roman die Leonoor over hem gaat schrijven.
Quotes
"Voelde ik na een huwelijk van zevenentwintig jaar simpelweg de behoefte om een geil jongmens mijn hol in te slepen, onder het mom van research? Of wilde ik hem straffen voor zijn ontrouw?"
Bladzijde 9
"Aan de meeste verdoemde mensen kun je zien dat satan een nagel achter hun broeksband heeft gehaakt en hen meetrekt naar een catastrofaal einde. Hoe gelukkig ze ook beweren te zijn, hoeveel rijkdom ze ook vergaren, nooit ontsnappen ze aan het aura van rampspoed dat hen omringt."
Bladzijde 37
""Exact", zegt God. "Mijn zeer concrete antwoord op uw vraag is : neen, u hoeft niet te vrezen voor een tweede zondvloed in de toekomst, want u zit er reeds middenin.""
Bladzijde 111
"De symboliek van de Ark van Noach is briljant. Dat de hele boel naar de ratsmodee gaat als de mensen zich niet beter gaan gedragen. Het komt steeds actueler op me over.""
Bladzijde 139
"Ik heb nog nooit een seksscène beschreven in een roman, en dat ga ik niet doen ook. Ik vind het irritant als ik zulke passages tegenkom in een boek. Alsof ik gedwongen word om bij de seksuele uitspattingen van de auteur aanwezig te zijn."
Bladzijde 169
""Onthoud dit, Muis", zei Oma Roosje dan. "Ze kunnen je mishandelen, en ze kunnen je uithongeren, maar ze kunnen niet in je hoofd. Je hoofd is van jou.""
Bladzijde 221
Leonoor Levie is schrijfster en wil een moderne variant op het verhaal van de Ark van Noach schrijven. Het Bijbelse verhaal uit Genesis ligt daarom als basis onder deze roman. God wil de mensheid door haar zondige bestaan verderven, maar wil tegelijkertijd Noach (als symbool van de nieuwe mens) en de dieren weer opnieuw laten beginnen. Na de zondvloed doet God de mensen een belofte (d.m.v de regenboog) dat de aarde niet meer door een watervloed zal vergaan.
Maar eigenlijk gaat het in de Bijbel meteen alweer fout, als Noach zijn kleinzoon Kanaän vervloekt omdat zijn vader Cham Noach dronken in zijn naaktheid bespotte.
Anno 2020 gaat de mens in het algemeen ook niet goed met het 'rentmeesterschap over de aarde' om. Er wordt aan het klimaat weinig aandacht geschonken, de economische vooruitgang gaat boven alles. Mensen verrijken zich en de aarde wordt uitgeput en raakt vervuild. De aarde vecht terug met klimaatveranderingen, overstromingen, tsunami's, het uitbreken van pandemieën etc.. Is de wereld toch nog te redden of zal God opnieuw gaan oordelen.
Door aan boord te gaan van The (New) Ark hoopt Leonoor inspiratie te vinden. Ze heeft een moeilijke periode achter de rug (een vorm van borstanker overwonnen, een overspelige echtgenoot meegemaakt). Aan boord ontmoet ze de 33-jarige Ties die haar toch een nieuw soort leven aanbiedt. Het is weliswaar niet helemaal zuiver, maar de leeftijd van 33-jaar kan geen toeval zijn. Stierf Jezus die op blz. 268 door Stevie als een moderne influencer wordt genoemd, ook niet op 33-jarige leeftijd? Werd ook Jezus niet door zijn eigen mensen verraden, zoals Ties door zijn eigen familie wordt verrden?
Het zou kunnen zijn dat het einde van de roman een somber perspectief schetst. Omdat de mens (in de figuur van de arrogante tv-kwast De Haan) niet wil luisteren naar God, laat hij hem opnieuw in de steek.
Motieven
Drugshandel / drugs
Ties zit in de drugstak van de familie die ook een vastgoedtak heeft. Hij staat aan het hoofd van een criminele organisatie die XTC-pillen produceert. Aan boord van de The Ark zijn veel jonge mensen die de luidruchtige muziek aanhoren en uren dansen en dan natuurlijk gebruik maken van pillen. Leonoor krijgt ook een XTC-pil van influencer Stevie. Ze wordt er geil van en is bereid haar verhouding tot de veel jongere Ties anders te zien.
Overspel
Leonoor weet dat haar man Johan (met wie ze 27 jaar getrouwd is) vreemd is gegaan met enkele medewerkers. Ze had het volgens de "leer van Leonoor' liever niet willen weten. Als ze op het schip is, heeft ze het vermoeden dat Johan misschien op dat moment wel een nieuw slachtoffer heeft gevonden.
Maar als ze op het schip in een situatie met Ties verzeild raakt, een aantrekkelijke man die vijftien jaar jonger is, heeft ze ook seks met Ties. Is dat ook geen zondeval?
Dood
De neergeslagen bewaker van Ties vlucht later uit de hut van Leonoor. Aan de buitenkant van het schip probeert hij via de reling te ontsnappen, maar Leonoor verhindert dat en hij valt daardoor in zee. Hij zal dat niet overleven.
Later overkomt Ties hetzelfde, alleen springt hij zelf in de zee, wanneer hij denkt dat hij de marechaussee op het schip niet kan ontlopen. Zijn levenloze lichaam wordt later in de haven Barcelona aangetroffen, volgens het door Leonoor geschreven boek "De kroniek van een verdoemd leven."
Verraad
In de criminele wereld worden partners vaak verraden. Maar het is heel erg als Leonoor in de gaten krijgt dat de familie Simons Tycho verraden heeft. De mannen in Barcelona zijn opgepakt, de handel in Nederland is opgerold, maar het familiekapitaal dat in de vastgoedhandel zit, wordt daarmee gered. Ties wordt dus geslachtofferd. Leonoor heeft dat in hoofdstuk 8 het eerste door.
Gezondheid
Niet lang geleden heeft Leonoor op de valreep ontdekt dat er in haar borst iets niet goed zat. Ze vertelt Ties tijdens de reis dat ze DCIS-3 had, het laatste voorstadium van borstkanker. Ze heeft daardoor een nepborst gekregen en Ties merkt op dat ze er soms naar grijpt als ze pijn heeft. Leonoor had na de operatie ook voor zichzelf besloten dat ze 'haar leven niet wil verdoen met dobberen in de comfortzone.' (blz. 228)
Het verschil tussen fictie en werkelijkheid
In de roman speelt Wanda Bommer met de relatie tussen fictie en werkelijkheid. De ik-figuur Leonoor wil op een cruise inspiratie voor een roman opdoen. ze ontmoet Ties en hoort zijn verhaal over de handel in smokkelwaar en drugs aan. Daarover schrijft ze later een roman die "Kroniek van een verdoemd leven" heet. In haar nawoord of voorwoord geeft Leonoor Levie aan dat het verhaal van Tycho is haar hoofd is omgevormd en ingedikt tot verzinsels. Zij is immers de verhalenvertelster.
In de passages die het interview met God weergeven, wordt het spel nog een keer gespeeld. Ze heeft Leonoor in de roman laten zeggen dat die het een goed idee zou vinden om God aan een interview te onderwerpen om te zien hoe die over de huidige mens(heid) denkt.
Dit motief komt nog groter terug in de opvatting van de schrijfster Leonoor tegenover die van haar redacteur. "Ze willen dat ik ingrijpende gebeurtenissen uit mijn leven reduceer tot een handige kapstok voor de afdeling marketing. Ze willen waargebeurd. Ze willen open zenuwen. Ze willen ziekte ... of liever nog de dood, als het even kan van een kind. Ze willen soap met een literair sausje.[....] Ik pas daarvoor. Fuck autofictie, fuck kapstokhaakjes en fuck marketing. Ze moeten zich erbij neerleggen dat ik een verhalenverteller ben en geen navelstaarder. "(blz. 162)
Magisch-realisme
De verschijning van God in een tv-interview heeft een magisch-realistisch karakter. God beantwoordt enkele vragen van een arrogante presentator. Die is het niet helemaal eens met de 'goddelijke' antwoorden en dat irriteert God weer op zijn beurt. Hij laat het ten slotte in de zaal onweren en bliksemen en is dan ineens verdwenen. Eigenlijk heeft God de mens opnieuw verlaten. Zijn belofte van hoop geldt niet meer. Is het niet zo dat Leonoor in het laatste hoofdstuk geen regenboog meer ziet en Ties niet op de afgesproken plaats op haar wacht?
Motto
Er is geen centraal motto, maar er is bij iedere titel van de acht hoofdstukken een motto geplaatst uit het bijbelboek Genesis. Alle acht titels en motto's betreffen een toepasselijke verwijzing naar de geschiedenis van Noach en de Ark. Het gaat over de dieren die er in verzameld waren, de komst van de grote vloed, de duif die op eten uitging en tenslotte het verbond van God met de mens dat hij met het symbool van de regenboog aangeeft. De aarde zal nooit meer door een zondvloed vergaan.
Titelverklaring
De Ark verwijst naar de naam van het schip waarop Leonoor een cruise zal maken. Ze doet dat met het doel om inspiratie voor een roman over een moderne variant van het Bijbelverhaal op te doen. De Ark van Noach komt terug in elk motto bij een nieuw hoofdstuk en natuurlijk vooral in de passages waarin een interview met God wordt gepresenteerd. In vijf delen geeft God aan wat hij van de huidige wereld en mensheid vindt.
Structuur & perspectief
De structuur wordt helder gepresenteerd, maar moet hier wel worden toegelicht. Er zijn acht hoofdstukken met een tiitel en een motto uit het bijbelboek Genesis. In elk hoofdstuk zijn twee ik-vertellers aanwezig: Leonoor Levie en Ties van Gils. Ze hebben elkaar voor het eerst in het vliegtuig naar Barcelona ontmoet en ze maken samen de reis op het cruiseschip. Ze vertellen vooral in de o.t.t. De acht hoofdstukken zijn voornamelijk chronologisch verteld. Er is wel af en toe een terugblik naar het verlden van zowel Leonoor als van Ties. Leonoor wil inspiratie opdoen voor een nieuwe roman. Enkele van de hoofdstukken zoals 1, 3, 7 hebben een cliffhanger.
Tijdens de reis hoort Leonoor het verhaal van Ties en zijn familie en dat wordt de basis voor de roman die zoals 'de epiloog' vertelt over de verdoemde familie Simons zal gaan. Er worden drie 'hoofdstukken' aan de opzet voor haar roman besteed. Je zou dat als de tweede schil van de roman kunnen zien. In deze drie passages is Leonoor de ik-verteller.
Maar er is ook nog een derde schil, de diepere laag: het magisch-realistisch aandoende interview met God. In het verhaalheden geeft Leonoor op blz. 92 aan dat ze dat een leuke vorm zou vinden om haar moderne Ark in te gieten. In vijf delen geeft de ik-verteller (een eindregisseur van een tv-programma) een weergave van een gesprek tussen God en een wat "ongelovige" interviewer De Haan.
Wanda Bommer heeft aangegeven dat ze de drie verhalen van de Ark (over het zondige/verdoemde leven van de mens) ziet als een soort "matrusjkapoppetjes". Een andere metafoor voor de structuur kan ook zijn het "Droste-blik", verwijzend naar de reclame van de chocoladefabrikant Droste, waarbij de roemruchte afbeelding op het blik weer een afbeelding op het andere blik is, etc. Dit verschijnsel heet "recursie."
Decor
Tijd: De driedaagsecruise speelt zich af in augustus 2018. Uit het paspoort van Ties blijkt namelijk dat hij in juni 1985 geboren is. Hij vertelt aan Leonoor dat hij drieëndertig jaar is.
De plaatsen van handeling in het verhaal-heden zijn: het vliegtuig van Amsterdam naar Barcelona en de cruise aan boord van The Ark, waarbij Barcelona, Marseille en Ibiza een rol spelen. De interviews met God zijn gesitueerd in de Koningin Maximazaal in het Koninklijk Instituut van de Tropen in Amsterdam. Ties vertelt zijn verhaal over de familie Simons die in Noord-Brabant in de buurt van Breda een rol heeft gespeeld in de opzet van de drugshandel.
Stijl
Wanda Bommer heeft een heel vlotte schrijfstijl waardoor je in de greep van het verhaal door het boek raast. Een fijne bladspiegel met veel dialogen (en dus visuele ruimte op een pagina) werkt daaraan ook mee. In vrijwel alle romans die ze tot nu toe schreef, maakte ze gebruik van verscheidene vertellers. Dat heeft natuurlijk een groot voordeel, omdat je de verhaallijnen van twee kanten kunt bekijken. Wanneer de vertellers daadwerkelijk in hun taalgebruik anders zijn, is dat natuurlijk alleen maar goed. In De Ark zijn Leonoor (een achtenveertig jarige, getrouwde vrouw) en Ties (een drieëndertig jarige snelle jongen) duidelijk verschillende persoonlijkheden. Dat komt terug in hun taalgebruik. Weer geheel anders is de stijl die in het interview met God wordt gebruikt. Daarin zit de irritante stijl van een op Mathijs van Nieuwkerk (wat mij betreft ook Eva Jinek) lijkende presentator en de rustige, alles overziende stijl van God.
Wanda Bommer schrijft originele metaforen. Ook in deze roman is er veel beeldspraak te zien: - (blz. 37 : "Aan de meest verdoemde mensen kun je zien dat Satan een nagel achter hun broeksband heeft gehaakt en hen meetrekt naar een catastrofaal einde. Hoe gelukkig ze ook beweren te zijn, hoeveel rijkdom ze ook vergaren, nooit ontsnappen ze aan het aura van rampspoed dat hen omringt.") - (blz. 39:"Een doos memorabilia op een schemerdonkere vliering. Je veegt het stof eraf. De geur van karton en verdroogd schimmmel kriebelt in je neus. Zodra je het deksel opent. springt het verhaal tegen je op, klemt zich tegen je borst. Bevrijd na tientallen jaren duisternis.") - (blz. 46 : ""Wil je?" Ties houdt een pakje Marlboro omhoog. God, wat neemt hij veel ruimte in. Alsof er een olifant in het verblijf van de stokstaartje terechtgekomen is.") - (blz. 186): "Haar tong. Haar mond. Fluwelen lippen als van een paard dat een suikerklontje uit je hand eet. Waarom dacht ik altijd dat ik niet tegen drugs kon?") - (blz. 269: "Zelfs hier in de verlaten gang voel ik dat de sfeer op het schip grimmiger is geworden. Het einde van Koningsdag in de stad. De feestvierders zijn naar huis. degenen die rottigheid zoeken blijven over.") Het is natuurlijk geen vreemde situatie dat Leonoor de meeste metaforen voor haar rekening neemt. Zij is immers schrijfster en ze vindt zichzelf een verhalenvertelster. Ties is in feite een zakenman.
Ook het stijlelement 'humor' zie je terug in het verhaal. humor met zelfspot. Het beste zie je die ook weer bij Leonoor. (De Leer van Leonoor, het schamperen over het overspel van Johan, het relativeren van de ziekte in haar borst ("Met één tiet daarentegen kun je prima lopen"- blz.87) het bericht dat ze per ongeluk stuurt aan Johan, geadresseerd aan 'bokkenlul.') In een gesprek met haar redacteur zegt Leonoor dat ze niet over eigen ziektes e.d. ("Fuck autofictie!") wil schrijven, maar ze vertelt daarna wel het verhaal over haar borstprothese aan Ties. Ze wil niet schrijven over seks, omdat ze dat gênant vindt, maar beschrijft daarna wel de seksmomenten met Ties. Ze relativeert op die manier steeds zichzelf. Ook droge humor is aan Leonoor niet vreemd: bijv. een aantal Ark-condooms die ze eerst gek vindt, later te kort komt en tenslotte ook nog ergens pikt. Of... (blz.24: ".... zegt de piloot met een bronzen stemgeluid. Kunnen mensen met een piepstem ook een vliegbrevet halen? En zo ja, worden ze dan uitsluitend ingezet op vrachtvluchten? ") Door al die stijlverschijnselen blijft de roman licht van toon.
Slotzin
Want zoals ik al zei: het auteurslichaam is niets meer dan een fabriek waarin feitelijkheden worden samengevoegd, ingedikt en omgevormd tot verzinsels.
Ter nagedachtenis aan mijn dierbare, fictieve vriend Tycho Simons.
Leonoor Levie.
Bijzonderheden
I Er zijn in deze roman veel verwijzingen naar het Bijbelse motief van de geschiedenis van Noach en van de zondvloed. In de titels van de acht hoofdstukken wordt dat duidelijk aangegeven. Ze worden verbonden met een toepasselijk gekozen citaat uiit het eerste Bijbelboek Genesis. Een heel symbolisch motto is het hoofdstuk 6 waarin Leonoor op Ibiza de Ark verlaat en later die dag weer terugkeert naar het schip. Dat is te vergelijken met de duif die door Noach werd vrijgelaten om te kijken of de aarde na de grote overstroming al bewoonbaar is. De duif komt onverrichterzake terug bij Noach die hem aan boord neemt. Leonoor komt onverrichter zake bij The Ark aan en ze wordt herenigd met Ties. II In de titel en het motto van hoofdstuk 8 gaat het over de regenboog als symbool van hoop en vergeving. God heeft ooit aan Noach beloofd dat hij de wereld nooit meer met water zal laten vergaan.De regenboog is het Bijbelse teken van dat verbond. Ook Leonoor heeft zo'n symbool met die betekenis. Haar oma Roosje heeft dat aangegeven bij het litteken op haar wang. God wordt in het interview boos op de arrogante presentator De Haan. Hij laat het onweren en bliksemen en verdwijnt.In Barcelona van boord gegaan hoopt Leonoor dat ze de regenboog zal zien. Als ze zich omdraait, is die er niet. (God is immers verdwenen na het interview, Ties is niet levend aangekomen in de haven van Barcelona.)
Beoordeling
"De Ark" is na haar debuut in 2008 ("Boom") alweer de zesde roman van Wanda Bommer. Ze blijft zich met elke nieuwe roman op een bijzondere manier vernieuwen. Want bijzonder en origineel is "De Ark" zeker. Het is een moderne variant op het zondvloedverhaal in het Oude Testament van Noch en zijn ark. Een eeuwenoude geschiedenis uit het Bijbelboek Genesis, die actueel is geworden, omdat de moderne mens in de 21e euw niet geleerd heeft van zijn fouten. Nog steeds gaat de mens verkeerd met de aarde om. God heeft echter in het Oude Testament beloofd dat hij de aarde niet meer zal laten vergaan door een zondvloed. Als symbolisch teken daarvan geeft hij de regenboog. Dan maar met een pandemie zou je denken, al komt de coronacrisis nog niet in de roman voor. Het manuscript was al af, voordat de lockdown in maart 2020 een feit werd.
In een bijna magisch-realistische toonzetting voert Wanda Bommer God op in een tv-interview. De arrogante tv-presentator gaat de strijd aan met God en die besluit de aarde opnieuw in de steek te laten. De mens wil het maar niet leren. Fictie en werkelijkheid vertonen daarom in deze vlot en spannend lezende roman een onlosmakelijk aan elkaar verbonden koppel. Zulke ideeën kun je Wanda Bommer wel laten uitwerken. Nog steeds is het jammer dat een groot deel van het lezerspubliek nog geen kennis heeft genomen van haar altijd bijzondere romans.
Recensies
"Als wij mensen uitsterven, zegt Bommer, zou dat het beste zijn voor de aarde wat we kunnen doen. “Als we nu zouden stoppen met voortplanten, houdt God ons voor in mijn boek, hoeft niemand gewelddadig te sterven en worden de omstandigheden beter voor de mensen die nu opgroeien. En alles wat God in het interview zegt, komt subtiel ook weer voorbij in de hoofdstukken die op The Arc spelen. Alles is aan elkaar gelinkt. Op die boot komt het hele moderne hedonistische leven voorbij.”"
https://www.parool.nl/ps/...~b5c6d2fd/
"Het 6e boek van Wanda Bommer. Maar waarom kennen we de schrijfster van De Ark eigenlijk amper? Dit boek gaat daar zeker verandering in brengen.
Want als de Ark van Wanda Bommer íets met je doet is het wel bladzijdes omslaan. Liefst zo snel mogelijk. Zodra je door hebt dat je een aantal verhaallijnen door elkaar heen leest word je in het verhaal meegezogen en wil je gewoon weten wat er op de volgende bladzijde gaat gebeuren."
https://www.susanaretz.nl...da-bommer/
"Op deze pagina heeft de schrijfster de recensies over de Ark neergezet. Handig als je die in één keer wilt lezen."
https://wandabommer.nl/Pers
"Wanda Bommer heeft een verhaal geschreven waarin alles klopt. Een boek met goed uitgewerkte personages en terwijl je ‘Da Ark’ leest, waan je jezelf aan boord van het gigantische cruiseschip.
Dit meeslepend en boeiend verhaal wordt afwisselend verteld door Leonoor en Ties, met tussen de hoofdstukken door de notities van haar roman ‘Kroniek van een verdoemd leven’ en het interview van de arrogante presentator De Haan met God…
‘De Ark’ van Wanda Bommer is een aanrader. Eens je mee bent met het verhaal, kun je het boek amper nog wegleggen en wil je zo snel mogelijk weten hoe het afloopt!"
https://boekenkastweb.wor...da-bommer/
"De Ark is de zesde roman van Bommer (1969), en zeker haar meest gedurfde en geestige. Ze overtreft zichzelf in het interview met God, dat de hoofdverhaallijn steeds onderbreekt. De passages zijn een vondst, en goed doordacht. De toeschouwers bij het interview zien Hem bijvoorbeeld elk in een andere gedaante op het podium zitten. De een ziet een vlezige, vruchtbare vrouw, de ander een oude witte kerel met een baard: net wat bij hun godsbeeld past. Bommer beschrijft dat secuur en beeldend. Als God knikt, is dat ‘monter als een makelaar die zijn cliënt vertelt dat de koop rond is’. Hij praat een tikje archaïsch – ‘Kerel, je raaskalt’, zegt Hij tegen de interviewer. En ook inhoudelijk is de dialoog sterk. ‘Weet u hoe de Neanderthaler is uitgestorven?’ vraagt God ineens."
https://nrcwebwinkel.nl/de-ark
Bronnen
Website waarop informatie wordt verstrekt over het beerdiertje. Het is het dier dat God noemt als sterkste dier op aarde.
Interview met de schrijfster over haar roman. In verband met de coronacrisis komt dit interview in plaats van de gebruikelijke overhandiging van het eerste exemplaar. De schrijfster geeft veel informatie over het proces.
Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.
35.772 scholieren gingen je al voor!
Geschreven door Cees
Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Ik vond het destijds mijn taak om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van leuke en/of spannende boeken enthousiast maken. Stukken die interessant zijn, voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat. Ik heb nu ruim 1460 verslagen gemaakt, waarvan een heleboel Zeker-Weten-Goed-verslagen. Er staan vragen over de inhoud aan het eind om je te laten zien of je het boek begrepen hebt.
Bij Scholieren.com probeer ik daarom zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers ook op de leeslijst te zetten. Uittreksels maken vond ikzelf vroeger helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook uittrekselboeken. (Bijvoorbeeld Literama, Apercu, Der Rote Faden) Nu maak ik zelf boekverslagen voor scholieren.com. Nog een gemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een een prima geheugensteun voor je mondeling zijn. En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden