Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2019
• 111 pagina's
• Uitgeverij: Nijgh & Van Ditmar

Flaptekst

Eerste zin

Voor de ingang, op de hoogste trede van de marmeren trap, zit een meisje. Ze draagt een wit jurkje, en heeft een ovaalvormig gezicht. Haar natte haren zijn met een diadeem naar achter geschoven.

Samenvatting

Heden:
Een 42-jarige man ( de verteller heeft geen naam) wacht bij een thermaalbad in Boedapest op Antoinette, de vrouw van wie hij zegt ermee afgesproken te hebben. Er gaan een paar uur voorbij en ze komt maar niet. De 'ik' gaat in het bad,  kleedt zich uit en trekt een baar baantjes. Hij denkt daarbij aan Antoinette en vraagt zich af waarom ze niet gekomen is. Hij denkt daarna aan het verleden met haar.

Verleden
Zeven jaar geleden heeft hij Antoinette in Boedapest ontmoet. Ze ontmoeten elkaar bij toeval in een supermarkt. Antoinette vraagt hem of hij een overhemd (voor haar broer) wil passen. De vonk springt over en ze worden verliefd op elkaar. Hij vraagt haar traditioneel ten huwelijk in Nederland. Ze hebben een leuk leven, reizen samen veel en verdienen vrij wel geld. Er is echter een 'maar':  Antoinette wordt niet zwanger. Rondom haar heen krijgen vriendinnen en buren wel kinderen. Ook een behandeling met hormonen slaat niet aan. Er is stil verdriet in het huwelijk.  Omdat er geen kinderen komen en seks een verplicht nummer is geworden, raakt de lust zoek. Ook in het alternatieve circuit in Duitsland  lukt het niet. Het stel raakt van elkaar verwijderd. De verteller gaat een paar keer vreemd, maar biecht dat wel op aan Antoinette. Die zoekt de schuld bij zichzelf. Als Antoinette veertig 'dreigt' te worden, wil ze alleen op reis. Ze wil nadenken over het leven. Ze gaat eerst naar Portugal en verblijft later in een Spaans klooster. maar ze neemt nauwelijks contact op. Via zijn schoonouders komt de verteller achter haar adres, maar als hij haar belt, wil ze dat liever dat hij dat niet meer doet. Daarom keert hij ook op weg naar Schiphol terug naar zijn huis. Later hoort hij dat ze verder is getrokken naar Afrika (Botswana) Ze helpt in een wildpark. Haar leven is anders geworden zonder haar. Ook wil ze liever scheiden van hem. Ze laat eigenlijks niets meer van zich horen. Ze geeft hem in een laatste brief toch eigenlijk de schuld van het mislukken van de relatie: hij heeft niet genoeg  moeite gedaan om een kind te krijgen. 

Heden
De verteller heeft in het bad een massage ondergaan, en ziet in diverse vrouwen in het thermaalbad Antoinette  terug. Maar ze is er natuurlijk niet daadwerkelijk.  Nadat hij aan het einde van de dag  afgerekend heeft, hoopt hij dat ze buiten op hem zal wachten of zal komen aanrijden. Het park vóór het bad  was de plek waar ze zeven jaar geleden de eerste afspraak hadden gemaakt. Daaruit moet de lezer afleiden dat er nu in het heden nooit een afspraak is gemaakt, maar dat de verteller de herinnering van die eerste afspraak in leven wilde houden.

Personages

Antoinette

Van Antoinette weten we eigenlijk alleen iets via de verteller. Die vertelt over de relatie die zeven jaar geleden begonnen is. Ze was een sprankelende en mooie vrouw en hij verkeert graag in haar nabijheid. Ze reizen ook veel, maar alles wordt anders als Antoinette niet zwanger kan worden. ze wordt jaloers op andere vrouwen en kan kindergeluiden niet aanhoren. Zoals zo vaak wordt seks geen lust meer maar een verplichting en de verwijdering tussen hen komt. De verteller gaat enkele keren vreemd. Als Antoinette veertig wordt, wil ze alleen op vakantie om na te denken. Ze gaat via Portugal naar Spanje en wil geen contact meer met haar echtgenoot. Later vertrekt ze nog naar Afrika en uit een laatste brief aan de verteller blijkt dat ze hem toch het een en ander kwalijk neemt: hij heeft niet genoeg energie gestoken in pogingen om haar zwanger te maken. Ook geeft ze haar eigen lichaam de schuld, dat ze hem geen kind heeft kunnen geven. Ze komt daardoor toch wat verbitterd over.

de verteller

In het verhaalheden is de verteller 42 en hij is terug op de plek waar hij zijn grote liefde zeven jaar geleden eerder had ontmoet. Hij werd meteen verliefd op haar en dat is wel begrijpelijk zo sprankelend als Antoinette in zijn ogen was. De eerste jaren in hun huwelijk gaat alles goed, maar Antoinette wordt anders als blijkt dat ze geen kinderen kan krijgen. De verteller vindt het ook niet leuk, maar gedraagt zich wat stereotype als een man doet in die situatie. Dan maar niet. Omdat de seks ook minder wordt in hun relatie, gaat hij vreemd maar hij vindt dat eigenlijk toch ook niets. Hij vertelt het overspel aan Antoinette. Die wil een reis alleen maken, terwijl de verteller liever met haar mee gaat. In zijn pogingen contact met haar te leggen wordt hij teleurgesteld, maar het is niet anders. Antoinette is uit zijn leven verdwenen en hij accepteert het later gelaten. Van lieverlede gaat hij beseffen dat hij haar nooit meer zal zien. Daarom maakt hij nog een laatste gang naar Budapest om de herinnering van zijn eerste ontmoeting terug te halen. Dat wordt een teleurstelling natuurlijk. Ze komt niet opdagen.

Quotes

"Hadden Antoinette en ik afgesproken op een bankje voor een kerk, ik zoude kerk ingelopen zijn. Hadden we afgesproken in het café van een museum, dan was ik de zalen in gewandeld. Soms heeft een mens behoefte aan een plek buiten de dagelijkse orde, een plek van troost." Bladzijde 13

"En toch, uitkleden in het bijzijn van vreemden maakt jonger. Ik voel me weer een middelbare scholier vlak na de gymles, als er gedoucht moest worden. Alleen wanneer ik me bij een vrouw uitkleedt, vol ik me mannelijk en volwassern." Bladzijde 16

"In nederland was ik getrouwd. Antoinette en ik waren vijf jaar samen. Vijf jaar: dat is nog maar een begin. Vroeger op school heb ik geleerd dat een werkstuk hoort te bestaan uit uit een inleiding, middenstuk en een slot. Wij kennen alleen de inleiding." Bladzijde 28

""Oké, ik geef toe, je hebt e. Ik ben ook verliefd op jou, als een eekhoorntje". Ze wees naar twee eekhoorntjes die een boom in reden. "Het achterste, dat ben ik."" Bladzijde 34

"We keken vragend naar zijn gezicht en hoopte dat hij ene geruststellend woord zou zeggen. Tegen Antoinette zei "hij: "U bent, zoals wij dat noemen, onbegrepen verminderd vruchtbaar." Bladzijde 40

"Ietwat verlegen keek ze me aan en zei: "Ik denk erover om een maand verlof op te nemen en een reis te gaan maken. Ik wil even weg hier. In december word ik veertig. Ik zie op tegen het oversteken van die grens, de lege ruimte die ik moet betreden. Ergens anders kan ik nieuwe energie opdoen en nadenken over wat ik met de rest van mijn leven wil."" Bladzijde 75

"Deze stad. Bi het eerste bezoek was ik vrijgezel. De tweede keer ben ik een man zonder vrouw." Bladzijde 108

Thematiek

Liefde: verbroken relatie

De kleine roman gaat over een verbroken liefdesrelatie. Zeven jaar geleden hebben de verteller en Antoinette elkaar bij toeval (in een supermarkt) ontmoet in Boedapest. De vonk is eigenlijk direct overgesprongen. In Nederland gaan ze trouwen en de eerste huwelijksjaren zijn erg prettig. Het omslagmoment in de relatie komt als Antoinette zwanger wil worden. Hoewel er geen echte oorzaak van de onvruchtbaarheid te vinden is, kan ze ondanks alle medische behandelingen niet zanger worden. Ze wordt jaloers op alle vrouwen die dat wel kunnen. De lust in seks die een verplichting wordt, neemt af. Als ze veertig jaar wordt, komt ze in een midlifecrisis en wil alleen op vakantie. het is het begin van de breuk. Eerst verblijft Antoinette in Portugal, later in een Spaans klooster en nog weer later is ze vertrokken naar Afrika. Ze zien elkaar niet meer en de afspraak waarbij de verteller op haar wacht, is eigenlijk meer gebaseerd op zijn verwachting. Een jammerlijk einde aan een mooi begonnen liefdesrelatie.

Motieven

Midlifecrisis

Antoinette lijkt in een midlifecrisis te verkeren. Als ze veertig wordt, wil ze eigenlijk nadenken over een nieuw leven. (blz. 75) Ietwat verlegen keek ze me aan en zei: "Ik denk erover om een maand verlof op te nemen en een reis te gaan maken. Ik wil even weg hier. In december word ik veertig. Ik zie op tegen het oversteken van die grens, de lege ruimte die ik moet betreden. Ergens anders kan ik nieuwe energie opdoen en nadenken over wat ik met de rest van mijn leven wil."

Eenzaamheid

De verteller voelt zich erg eenzaam als zijn vrouw hem heeft verlaten. Hij wil steeds contact met haar. Pas jaren later ruimt hij haar spullen op. In het verhaalheden maakt hij een reis naar Budapest in de hoop haar weer te zien, zoals dat bij hun eerste afspraak was.

Queestemotief

Antoinette is bij de ik-verteller weggegaan zonder te vertellen waarheen. De verteller zoekt met hulp van schoonouders naar de plekken waar ze verblijft o.a. in een meditatieklooster in Spanje. Hij is van plan haar op te zoeken, maar onderweg naar Schiphol krijgt hij van haar een mail en hij keert terug naar huis. Ze wil hem niet meer zien.

Verdriet

Het niet kunnen krijgen van kinderen levert Antoinette veel )stil) verdriet op. Het leven wordt er niet leuker op, ze wordt depressief en dat heeft ook gevolgen voor haar huwelijk. Op het laatst wil ze tot bezinning komen in een klooster.

Overspel

De verteller geeft toe enkele keren overspel te hebben gepleegd, omdat zijn vrouw Antoinette geen seks meer wilde. Hij biecht het wel aan haar op.

Kinderwens

Bij Antoinette was de kinderwens zo groot dat ze er alles voor over had om kinderen te krijgen. Toen dat niet lukte wilde ze bij de verteller weg.

Schuld(gevoel)

Antoinette geeft de verteller toch later in een brief de schuld dat het huwelijk is misgelopen. Hij heeft niet genoeg energie gestoken in het krijgen van kinderen. Ook geeft ze toe zelf schuldig te zijn aan het verbreken van de relatie, omdat haar lichaam niet in staat was een kind te krijgen.

Motto

Er is geen motto en geen opdracht.

Titelverklaring

Antoinette is de vrouw met wie de verteller getrouwd is en die ook bij hem weggelopen is.

Structuur & perspectief

Er zijn 18 korte en genummerde hoofdstukken. Ze hebben geen titel. In die hoofdstukken lopen heden en verleden steeds door elkaar. De roman wordt dan ook niet chronologisch verteld. Er is een 42-jarige ik-verteller die geen naam heeft. In het verhaalheden in een thermaalbad vertelt hij in d e o.t.t. en als hij het over de kennismaking en het huwelijk met Antoinette heeft, doet hij dat in de o.v.t.  
De vertelde tijd is eigenlijk maar een paar uur in Budapest tijdens ene bezoek aan een thermaalbad.

Decor

Het decor is in het verhaalheden een park en een thermaalbad in Boedapest. In afwachting van de komst van zijn ex-vrouw verblijft de verteller daar. In het verleden speelt het verhaal zich o.a. af in Nederland (er wordt geen stad genoemd) in Portugal en in een Spaans meditatieklooster  in de buurt van Barcelona.

 

Wat de tijd betreft wordt er geen jaartal genoemd. Wel kun je uit tekstgegevens opmaken dat er sprake is van een actueel verhaal . De moderne media staan de verteller tot zijn beschikking. De verteller heeft Antoinette zeven jaar geleden leren kennen. Het was bijna liefde op het eerste gezicht en twee jaar geleden (na een huwelijk van vijf jaar) is Antoinette bij hem weggegaan. De reden daarvoor  was dat ze geen kinderen konden krijgen. Dat probleem veroorzaakte de scheiding.

Stijl

Stijl is helder. Welagen gebruikt geen moeilijke woorden of complexe zinsconstructies . De dialogen tussen Antoinette (de enige dialogen die er zijn) zijn helder en to the point. Metaforen worden wel gebruikt, maar toch zijn ze spaarzaam en goed te volgen. 
De stijl is m.i. zeker niet dromerig.

Slotzin

Toen ik iets hoorde- een gehaaste, lichte pas- draaide ik me om in mijn stoel. Ze zwaaide naar me. Daar was ze. Daar was Antoinette.

Beoordeling

Ik hou zelf wel van kleine romans. Een schrijver moet datgene wat hij aan de lezer wil vertellen, ook in een klein aantal woorden kunnen overbrengen. Geen overbodige details noemen, wat langdradigheid kan oproepen. 
Daardoor wordt juist  "Antoinette" een mooi boekje voor scholieren van havo en vwo:
Redenen:
- een gering aantal pagina's (111)
- een fijne bladspiegel 
- een aantrekkelijk verhaal, dat niet moeilijk is om te begrijpen
- een mooie vertelstijl met weinig moeilijke woorden en zinsconstructies
- alleen heldere dialogen tussen de verteller en Antoinette 
Kortom, gewoon doen, dit  boek van Robbert Welagen!

Tip:
Over het thema kinderloosheid/kinderwens zijn wel meer boeken geschreven in de Nederlandse literatuur. Die kun je dus mooi combineren op een literatuurlijst voor je schoolexamen.
Recent: 2019  Jocelyn  Vreugdenhil -Middagzwemmers  
Inge Diepman-  Diep (2007)
Elle van Rijn - De dag waarop ik Johannes Klein doodreed.