Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2012
• 374 pagina's
• Uitgeverij: Orlando

Flaptekst

Eerste zin

De jongen was haar alles.

Samenvatting

Ipswich, Engeland – na de Tweede Wereldoorlog

De Poolse Silvana en haar zoontje Aurek hebben ten tijde van de Tweede Wereldoorlog in het bos geleefd en komen nu naar Engeland, waar Silvana’s echtgenoot Janusz hen ontvangt om een nieuw leven te beginnen. Silvana vindt het moeilijk om zich haar nieuwe taak als Engelse huisvrouw en perfecte echtgenote aan te meten, en Aurek koestert groot wantrouwen tegen zijn vader – die hij als vijand beschouwt. Janusz en Silvana raken bevriend met hun buren, Gilbert en Doris en Silvana knoopt een vriendschap aan met de Italiaanse dierenhandelaar Tony, wier zoon bij Aurek op school zit. Langzaamaan ontstaat er een band tussen Aurek en Janusz en gaat Silvana aan de pil omdat ze niet nog meer kinderen wil. Zij en Janusz leggen zich toe op het werken van een echt Engelse tuin, maar Silvana weet dat Janusz net als zij een geheim heeft wanneer ze Franse liefdesbrieven vindt. Zonder dat ze het zelf echt beseft, krijgt Silvana gevoelens voor Tony en vertelt hem haar eigen geheim: Aurek is niet haar zoon. Haar eigen kindje stierf bij een bomaanslag en ze nam een ander kind mee en deed alsof het haar eigen zoon was. Na een flinke ruzie met Janusz over de brieven en over Aurek, gaat ze naar Tony toe en hij brengt haar naar zijn huisje aan de kust. Daar blijft ze een tijdje wonen en deelt met hem ook het bed, maar net voordat ze samen met hem het land uit zou gaan, komt Tony’s schoonmoeder en vertelt Silvana dat Tony haar alleen maar ziet als een soort reïncarnatie van zijn overleden vrouw. Silvana maakt het uit met Tony en op dat moment komt Janusz naar haar toe. Ze gaan terug naar huis en maken het goed, omdat ze nu allebei van elkaars geheimen en gevoelens op de hoogte zijn.

Polen, Tweede Wereldoorlog                                                                                          Het arme boerenmeisje Silvana en de relatief rijke Janusz ontmoeten elkaar per toeval net voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Ze krijgen samen een zoontje, maar wanneer de oorlog begint moet Janusz in dienst. Hij stapt op de trein, maar onderweg moeten ze stoppen vanwege een luchtaanval. Janusz verbergt zich en ziet hoe een oude vrouw gedood wordt door een bom. De trein met de soldaten vertrekt zonder hem en hij leeft een tijdje in de boerderij van de vrouw, met het idee om terug te gaan naar Silvana. Na een paar dagen ontmoet hij soldaat Bruno en zijn zwakzinnige vriend Franek: zij overtuigen hem om mee te gaan naar Frankrijk. Ze gaan met z’n drieën op reis, maar Franek overlijdt door een ongeluk met een geweer in het bos. In een vrije periode wordt Janusz ziek doordat hij enorm verbrandt en hij moet herstellen op een boerderij in Frankrijk, waar hij een affaire krijgt met Hèléne. Op een gegeven moment moet hij, wanneer hij beter is, weer soldaat worden en in Engeland vechten. Tijdens zijn dienst ontvangt hij een brief van Hèlénes broer dat ze is overleden aan een ziekte en dat overtuigt Janusz om na de oorlog opnieuw te beginnen met zijn gezin, in Engeland.

Janusz vertrekt om in dienst te gaan en hij wil dat Silvana naar zijn ouders gaat. Ze blijft nog een tijdje in Warschau, waar ze even woont in het appartement van een rijk gezin en daar verkracht wordt door een soldaat. Daarna vertrekt ze met de bus in de richting van Janusz’ ouders, maar de bus wordt getroffen door een luchtaanval en Silvana en Aurek overleven maar net. Ze gaan mee met Alanka, een femme fatale die hen meeneemt naar een boerderij. Wanneer Alanka verdwijnt, sluit Silvana zich aan bij een gezelschap van mensen die in de bossen leven, onder leiding van een alternatieve arts. Iedereen heeft in die groep een relatie met iedereen en ook Silvana wordt gedwongen om seks te hebben met Gregor, de arts. Wanneer ze op een dag vertrekt van de groep, wordt ze gevonden door een gezin dat net als zij in de bossen woont en contacten heeft met de zwarte markt voor voorraden. Die contacten hebben ze doordat hun dochter met zo iemand heult, en die persoon blijkt Gregor te zijn. Na een gevecht waarbij Gregor omkomt, vlucht Silvana met Aurek en woont nog een tijdje in het bos, totdat ze door soldaten gevonden worden; de oorlog is voorbij.

Personages

Janusz

Janusz is een rijkeluiszoon wiens leven absoluut niet is geworden zoals hij het verwachtte. Als puber werd hij verliefd op het boerenmeisje Silvana en hij trouwde met haar, half uit plichtsbesef en half uit liefde. Hij is een man van eer die graag doet wat er van hem verwacht wordt en aan het stereotype van een goede soldaat en een hardwerkende Engelsman wil voldoen.

Aurek

Aurek is voor Janusz en de buitenwereld de zoon van Janusz en Silvana, maar hij is eigenlijk een jongen zonder ouders die door Silvana is meegenomen uit een levensgevaarlijke situatie omdat ze haar eigen kind verloren had. De jaren in het bos hebben op Aurek ingehakt, waardoor hij geobsedeerd is geraakt door bomen en vogels. Hij klampt zich enorm vast aan zijn moeder en beschouwt Janusz aanvankelijk ook als een vijand en niet als zijn vader.

Sylvana

Silvana is een rustige, ingetogen vrouw die niets liever wil dan volgens de regels leven en andere mensen gelukkig maken, het liefste terwijl ze zichzelf ook gelukkig maakt. Ze is eigenlijk wel naïef, maar wanneer haar slechte dingen gebeuren laat ze dat min of meer over zich heenkomen, hoewel ze zichzelf er later wel voor verantwoordelijk houdt. Ze is erop gespitst de perfecte moeder en echtgenote te zijn, maar naarmate haar leven verandert, ziet ze ook in dat zijzelf belangrijker is dan haar taken. Ze is een harde werker, maar weet vaak niet of wat ze doet wel het juiste is. Wanneer onverwachte gebeurtenissen en gedachten op haar pad komen, komt ze erachter dat het helemaal niet erg is om te doen wat je hart je ingeeft in plaats van wat er van je verwacht wordt.

Quotes

"Liefste, Je moet je niet schuldig voelen. Als je geen nieuws van je vrouw hebt, heeft ze misschien een ander gevonden? En vergeet niet: jij wilde niet verliefd worden. Het gebeurde gewoon. Ik heb vandaag iets gelezen: ware liefde is vergeving. Daar geloof ik in." Bladzijde 169

"Ze zag de teleurstelling op zijn gezicht en haar optimisme maakte plaats voor twijfel. Misschien dacht hij dat ze er verkeerd aan hadden gedaan, waren ze te snel aan een kindje begonnen. Was hij uit plichtsbesef met haar getrouwd? Eigenlijk had Janusz nu aan de universiteit moeten studeren, in plaats van een zwanger boerenmeisje aan te bieden haar over de drempel van een boerenwoning te dragen. Misschien was hij teleurgesteld door deze onverwachte wending aan zijn leven. Zijn ouders waren in elk geval sterk tegen het huwelijk geweest." Bladzijde 52

Thematiek

Wo ii: nasleep en verwerking

Alle problemen, gebeurtenissen en vraagstukken uit 22 Brittania Road komen voort uit WO II. Hoofdpersonen Silvana en Janusz worden gescheiden in de oorlog en dat heeft grote gevolgen. Het verhaal schetst een interessant beeld van hoe de oorlog allerlei verschillende mensen kan beïnvloeden en veranderen.

Motieven

Moeder-zoonrelatie

De speciale band die Silvana met Aurek opbouwt in de jaren dat ze niet bij Janusz zijn, is bepalend voor veel gebeurtenissen in het verhaal en komt steeds weer terug in de verhaallijn.

Familiegeheim

Zowel Silvana als Janusz dragen een geheim met zich mee dat hun hele leven zou veranderen. Silvana weet dat haar zoon, Aurek, eigenlijk niet haar echte zoon is. Die zoon is gestorven bij een bomaanslag. Janusz is vreemdgegaan toen hij vocht in de oorlog. Beiden dragen een geheim met zich mee dat hen heeft veranderd en dat de toekomst samen moeilijker maakt.

Heden en verleden

Wat er in het verleden - in de oorlog - is gebeurd, heeft een afstand tussen Silvana en Janusz gecreëerd en maakt het heden moeilijker. Hoe kunnen ze immers in harmonie samenleven, als ze allebei een groot geheim voor elkaar verhullen.

Motto

Ook de doden hebben behoefte aan sprookjes – Zhigerian Herbert

Janusz en Silvana beginnen een nieuw leven maar de geheimen uit hun verleden laten hen niet los. Deze uitspraak van Zhigerian Herbert past goed bij het verlangen van Janusz en Silvana om in een sprookje te blijven geloven. Ze zijn als het ware gestorven in de oorlog door al het leed wat ze hebben doorgemaakt. De behoefte aan iets goeds uit zich bijvoorbeeld in het feit dat Silvana doet alsof Aurek haar eigen zoon is, terwijl deze is omgekomen.

Opdracht

Voor mijn vader en moeder. In liefdevolle herinnering.

Trivia

Je kunt via Google Streetview Britannia Road 22 bekijken hoe het nu is.

Titelverklaring

Britannia Road 22 is de straat in Ipswich (Engeland) waar het nieuwe huis van Janusz en Silvana staat waar ze gaan wonen na de oorlog, om opnieuw te beginnen.

Structuur & perspectief

De structuur van het verhaal is enigszins ingewikkeld, aangezien verleden en heden door elkaar lopen. De tijd verloopt in beide dimensies anders, en enerzijds is er het verhaal van wat er tijdens de oorlog met Silvana en Janusz is gebeurd, en anderzijds het verhaal van wat er na de oorlog van hen wordt. Het perspectief wisselt tussen Janusz, Silvana en Aurek.

Decor

Het verhaal speelt zich in twee verschillende tijdperken af: enerzijds gedurende de Tweede Wereldoorlog (tussen 1939 en 1945) en anderzijds na deze oorlog (vanaf 1945). Het verhaal dat zich tijdens de oorlog afspeelt, vindt op verschillende locaties plaats: de Poolse bossen, een Franse boerderij, het Poolse platteland en Warschau. Het verhaal na de oorlog speelt zich af in het Engelse stadje Ipswich.

Stijl

De schrijfstijl is heel vlot, goed leesbaar en heel levendig, met maar een geringe hoeveelheid beschrijvingen en veel dialogen en gebeurtenissen, maar ook een relatief groot aantal gedachtegangen.

Slotzin

Hij doet zijn mond open en begint te zingen.

Beoordeling

Ik heb enorm genoten van dit boek! Ik had het al een tijdje in mijn kast staan en was er al eerder aan begonnen, maar toen vond ik het een beetje saai – maar toen ik het onlangs opnieuw opensloeg, vond ik het prachtig. Het leest heel vlot door en de levendige schrijfstijl zorgt ervoor dat het blijft boeien en dat het heel geloofwaardig overkomt. Een aantal plotwendingen waren wel een beetje voorspelbaar, maar desalniettemin bleef het verhaal heel interessant en de personages kwamen echt goed tot leven. Ik vond de schrijfstijl en de plotlijn heel indrukwekkend, omdat het geen normale oorlogsroman is – het gaat meer over oorlogstrauma’s en wat een oorlog doet met normale mensen. Het is één van mijn lievelingsboeken geworden!

Recensies

"Yet Hodgkinson compensates with luminous prose and with her intense exploration of how the past, no matter how horrific, no matter how much we wish to forget it, lodges deep in our innermost selves." http://www.nytimes.com/20....html?_r=0

"Hodgkinson’s depiction of British life and customs reflect her own upbringing in a small fishing village in Essex in the 1970’s. But her mastery of the sights, sounds, smells and minutia of life in Poland and France before and during the war suggests herculean research." http://www.washingtoninde...annia-road